Asgjë nuk më befasoi derisa mbërrita para pallatit tim në Tiranë. Turma me shqiptarë me prejardhje nga vende të ndryshme të botës, komunikimet në gjuhë të ndryshme me shqipen si lingua franca, pritja e gjatë në aeroport, radha me tipa që të kalojnë përpara pa të pyetur, radha me tipa që tregojnë për fitime parash, duartrokitja çliruese kur avioni preku tokën.
Pastaj ankesat e taksistit për korrupsionin, trafiku i rrezikshëm në rrugët e Tiranës, pluhuri i dashuruar pas djersës së vapës. Asgjë për t’u befasuar sepse janë gjëra të ditura, të ndiera e të parashikueshme.
Fundja, çdo gjë durohet kur të pret një kafe espresso në ballkonin e shtëpisë, në fllad të lehtë, nga ku duket Dajti madhështor, që përveç sigurisë të jep edhe ndjesinë e freskisë. Kati i fundit e ka këtë të mirë. Gjatë verës.
Përveç kësaj, kati i fundit ka vetëm andralla në Shqipëri. Fillimisht me komshinjtë do të zihesh për çelësin e tarracës, pastaj do të plasë sherri për rezervuarët me ujë, pastaj do të grindesh për antenat. Dhe kur tarraca të jetë shndërruar në shëtitore, pikërisht në atë çast do të dallosh njollat e para në tavanin tënd.
Kur të marrësh vesh se askush nga banorët e pallatit nuk ka ndër mend të të ndihmojë për shpenzimin jo të vogël të shtrimit të tarracës, do të tërbohesh, do të turfullosh, por nuk do të bësh debat; as do të shkosh në gjykatë, pavarësisht se ligjet teorikisht janë me ty; thjesht do të flasësh me vete gjatë rrugës për në farmaci, ku do të kërkosh diçka qetësuese. Qoftë edhe kamomil të cilësisë së parë.
E pra, kati i fundit ka plot halle dhe shpenzime. Sidomos gjatë verës kur vapa ndihet më shumë se në katet e mëposhtme. E kur uji herë vjen e herë s’vjen. Varet nga java.
Mirëpo, siç dihet nga disa, çdo e keqe e ka nga një të mirë. E në rastin tim është kafja në ballkon, ku mund ta pijë i qetë në agim, ose në mbrëmje, në vapë ose në fresk, para ose pas zënkës me komshiun. Gjithnjë duke soditur malin e Dajtit përballë.
E pra, mali i Dajtit nuk ekziston më. Nuk duket më nga ballkoni im. Disa dhjetëra metra më tutje, midis pallatit tim dhe malit të dashur, ka mbirë nga dheu, një monstër, një pallat gjigant prej tetë katesh, katër më shumë se i imi.
Fërkoj sytë. Pickoj veten. Për fat të keq nuk jam në ëndërr. Pallati është aty përballë, i stërmadh, indiferent, kaba. Edhe i shëmtuar. Si ka mundësi? Vetëm pak muaj më parë nuk kishte asgjë? Ndonjë shtëpi përdhese, ndoshta një rrugicë me ca themele të pafajshme. Kaq. Si ka mundësi që në disa muaj hodhi shtat kaq shpejt? Çfarë plehu kimik, çfarë anabolizantësh, përdoren për fryrjen e ndërtimeve?
Atëherë filloj breshëritë me pyetje naive. Bombardoj veten e cilindo që takoj gjatë ditës. Po si ia paskan dhënë lejen në bashki, xhanëm?, u them dy shokëve në lokal. Personi përballë buzëqesh, tjetri përbri ia shkel syrin. Me mirëkuptim besoj.
Jashtë shtetit nuk mund të ndërtosh pa respektuar planimetrinë e lagjes, rregullat urbanistike.. Bile aty kishte edhe një rrugë! Apo jo? Rolet e buzëqeshjes dhe të shkeljes së syrit këmbehen.
Po si ia kanë bërë ta ndërtojnë kaq shpejt? Shqiptarët flasin për papunësi, përtaci, mungesë investimesh. Nuk qenka e vërtetë. Shqiptarët paskan punë, dëshirë për punë e investime. Miqtë përballë shikojnë shoku shokun.
A dinë këta se në vende të tjera nuk mund të ndërtohen pallate me më shumë kate se ndërtesat përreth pasi ia ulin vlerën? Kush e paguan rënien e vlerës së apartamenteve rreth përbindëshit të porsa ngritur? Mos vallë kanë paguar për ta marrë lejen e ndërtimit? Kë kanë paguar? Apo është respektuar ligji? Korrupsion? Politikanë të korruptuar? Rryshfetarë të paskrupuj? Pyetje naive?
Vijon një heshtje e gjatë, ndërsa mendimi im shkon tek hapësira e vjedhur, asfiksia e pashmangshme, arroganca e të fortit, mosrespektimi i tjetrit. Më kthen në vete vetëm pyetja se çfarë do të marr në lokal, sepse qerasin shokët, punë sebepi. Me gjysmë zëri kërkoj një pije freskuese, se nuk ma bën zemra të kërkoj kafe, se më sjell ndër mend atë të ballkonit.
Ashtu si në ëndërr trokas gotën me të tjerët që flasin me urime që s’ua vë veshin: “gëzuar”, “të rrini me shëndet”, “paçi mbarësi”, “me këmbë të mbarë edhe ju”, “zonë e mirë”, “pamje e bukur”, “do të jemi komshinj tani”, “dyqane poshtë”, “me ashensor”, “pi një gotë në fresk”, “suvatime speciale”, “kati më i mirë”, “duket Dajti përballë”. E kap fjalën e fundit se gjuha shkon ku dhemb dhembi. E kisha vërtet fiksim kafen me malin përballë.
Vijoj me pyetje të tjera. Po aty afër më duket se ka edhe një kopsht? Apo jo? Edhe atyre pallati i ri po ua merr frymën. Lobi i ndërtuesve nuk pyet njeri, po e shtrëngon qytetin si pitoni viktimën. Si nuk ngrihet populli vallë? A nuk kupton se ai shtrëngim nuk është përqafim dashurie? Shokët nuk më dëgjojnë më, porosisin diçka tjetër. Më të fortë.
Nuk kam kohë të qëndroj në lokal, më duhet të shfryj diku. Të gjej dikë që të më qajë hallin, të paktën të më japë të drejtë, me sy plot keqardhje, qoftë edhe të shtirur. Ndërsa këtu edhe shokët të dëgjojnë me indiferencë, madje edhe ngrejnë dolli për kushedi se çfarë… Meqë ra fjala, përse vallë bënin gëzuar shokët e mi?