BINDJE DHE VËRTETËSI

Te një ofertë librash të përdorur afër Parkut Rinia në Tiranë më zuri syri Historinë e PPSH, në disa gjuhë të huaja. Po të kish qenë edhe shqip do ta kisha marrë, qoftë edhe vetëm për të testuar efektin “madeleine” të Proust-it: a do të më kthente, shfletimi dhe era e zamkës së faqeve, në vitet e rinisë së hershme?

Vetëm pak metra më lart, në Bulevardin e Madh valëviteshin nga era portretet e dëshmorëve të Luftës Na-Çl, ndërsa te kioska e gazetave përbri nxinin kryetitujt për realitetet dhe shtrembërimet e asaj lufte, përfshi edhe përlavdimet dhe përdhosjet e të rënëve. Mendova se ky zell, për t’i luftuar dhe riluftuar betejat e kaq e kaq vjetëve më parë mund të përligjet vetëm me programimin mendor dhe nevojën për të ruajtur grupimet identitare.

Biseda për Luftën vijonin të bënin jehonë, në kujtesën time të këtyre ditëve. Qëllova në Korçë para një muaji, kur po festohej përvjetori i çlirimit të atij qyteti – dhe me atë rast më thanë se në Korçën e paçliruar kish pasur gjithsej tre gjermanë. Ekzagjerim? Ndoshta – por që nuk mund dhe nuk duhet shpërfillur. Diçka të ngjashme dëgjova për Elbasanin, sërish në kontekstin e festës së çlirimit të qytetit.

Dhe në Tiranë, një shok që kish lexuar shkrimin tim për imazherinë e Luftës Na-Çl të përçuar nga filmat e Kinostudios, pasi më tregoi shakanë sipas tij të vjetër, se “luftën nuk e kanë bërë partizanët, por Timo Fllokoja”, më tregoi për nënën e vet të ndier, ish partizane: “ajo thoshte se për ato 15 muaj në mal (në brigadën e 5-të dhe të 14-tën) nuk pa gjerman me sy, jo të luftonte me ta.”

I gjithë ky kontestim i versionit zyrtar, “heroik” të Luftës dhe të Çlirimit vjen nga shumë anë, si pasojë jo aq e etjes për të mësuar të vërtetën, sa e ngopjes dhe e neverisë me gënjeshtrat zyrtare – dje dhe sot.

Pastaj më doli përpara një thënie e Nietzsche-s: “Bindjet janë armike më të rrezikshme të së vërtetës, se gënjeshtra” – rastësi kuptimplote. Dhe jo pse, meqë paska thënë diçka Nietzsche-ja, kjo u dashka marrë doemos si udhërrëfyese e mendimit. Por ngaqë ajo të fton të krahasosh bindjen dhe gënjeshtrën, të dyja në raport me të vërtetën.

Ajo Historia e PPSH-së, që përmenda në krye, dhe që u pat botuar për herë të parë mu kur unë po mbaroja 8-vjeçaren (si tani e mbaj mend kapakun e kuq plastik, me siguri të dizajnuar dhe të fabrikuar në Kinën e Madhe), ca data dhe ca emra do t’i ketë pasur doemos të sakta; por ish konceptuar në mënyrë të tillë që, nëpërmjet të vërtetave të padëmshme dhe referimeve në kalendar, të përcillte gënjeshtrat e mëdha.

Atëherë nuk e kisha ditur, por tani mund ta marr me mend se çfarë roli pritej prej asaj vepre të luante, në identitetin dhe funksionimin e PPSH-së; të ngjashëm me historinë e PK të BRSS, që i dha Bashkimit Sovjetik të shkuarën aq të nevojshme.

Ca prej autorëve, redaktorëve dhe miratuesve madhorë të Historisë së PPSH-së e dinin mirë se kjo përcillte, në masë të madhe, gënjeshtra – në sintoni dhe harmoni me shumë botime të tjera historiografike, sidomos që merreshin me periudhën pas vitit 1939. Brenda historiografisë staliniste, gënjeshtra është pjesë jo vetëm e kufizimeve intelektuale të tekstit, por edhe e synimeve të tij, ose misionit.

E megjithatë, për t’u kthyer te Nietzsche-ja, gënjeshtra – si akt më parë ligjërimor, por pastaj e sidomos intelektual – e parakupton të vërtetën; të paktën në atë masë që, ai që gënjen, është i vetëdijshëm se po gënjen. Ndërsa bindja, ndryshe nga gënjeshtra, e eliminon distancën midis subjektit dhe realitetit, sepse ai që kultivon një bindje dhe lufton për të, e beson këtë bindje për të vërtetën.

Ishte synim i propagandës totalitare, pjesë e së cilës ishte edhe Historia e PPSH-së, që të ushqente në qytetarët, duke filluar me fëmijët në bankat e shkollave, bindjen se “Partia thoshte të vërtetën” – me synimin për ta themeluar konsensusin total mbi natyrshmërinë. Aq më tepër që, dikush që ka një bindje për diçka, beson se kjo diçka është jo vetëm e vërtetë, por edhe e drejtë: çfarë i jep bindjes një përmasë etike elementare.

Ai që gënjen – p.sh. Enver Hoxha në vite, në lidhje me qëndrimin e tij ndaj Jugosllavisë dhe Titos – mund të arrijë deri aty sa ta shndërrojë të vërtetën në bindje dhe të kujtojë, se të pavërtetat mund të fillojnë edhe t’i përgjigjen realitetit, po t’u besosh fort.

Është gjithsesi e vështirë që dikush, bie fjala, të japë jetën për diçka që e ka të qartë se është gënjeshtër. Përkundrazi – bindja mund t’i shndërrojë njerëzit në heronj; dhe veçanërisht njerëzit me profil etik të formuar mirë.

Sistemi arsimor totalitar i edukoi brezat me bindje të caktuara; të cilat bindje ata breza i ruajnë, në masë të madhe, edhe sot; veçanërisht ngaqë asgjë nuk ua ka vënë në dyshim e në diskutim dhe as nuk ua ka marrë në pyetje. Familje, fise dhe shtresa të tëra të popullsisë në Shqipëri e themelojnë identitetin e tyre në bazë të këtyre bindjeve – pa çka se brezi që i njihte atje lirisht gënjeshtrat, tani nuk jeton më.

Këto dilema, ndonjëherë mirëfilli ekzistenciale, mediat – për synimet e tyre – shpesh i reduktojnë në debatet rreth “gjermanit të fundit”; në një kohë që çdo orvatje për rishikim të bindjeve do të merret nga pala e shënjestruar si keqdashëse. Aq më tepër që narrativa historike e Luftës Na-Çl, e kristalizuar në kujtesën kolektive, sot e kësaj dite u nënvendoset ritualeve civike, të tilla si kujtimi dhe nderimi i të rënëve, që kanë fituar një status moral të tyrin – për ta thënë duke perifrazuar sërish Nietzsche-n – “përtej së vërtetës dhe gënjeshtrës.”

E vetmja gjë që mund të shpresohet në këtë mes, është që brezat të fillojnë të mësohen me relativizimin e bindjeve; brenda kornizës edhe të një hapjeje të mendimit ndaj perspektivave pluraliste, që nuk është aq e lehtë sa ç’mund të duket. Vetëm se kjo do ta vinte në krizë politikën e mbështetur në aksionin qytetar dhe mbase edhe vetë principin demokratik.

© 2019, Peizazhe të fjalës™. Të gjitha të drejtat të rezervuara. Ndalohet rreptësisht riprodhimi në mediat. Kopjuesit do të përndiqen ligjërisht.

60 Komente

  1. Me kujtoi 1984 e Oruellit.
    “Ai qe kontrollon te shkuaren” thoshte sllogani i Partise “kontrollon te ardhmen: ai qe kontrollon te tashmen, kontrollon te shkuaren”

    Duket sikur komunistet e Shqiperise ia kane arritur qellimit. Nepermjet kontrollit te te shkuares me versionin e tyre te historise ne libra, kane arritur ta kontrollojne te ardhmen (breza te tere qe edhe ne dekadat e demokracise besojne variantin e tyre).

  2. Mutatis mutandis konkluzioni i Trekendeshit mund te interpretohet edhe keshtu:

    “Duket sikur kolaboracionistet e Shqiperise ia kane arritur qellimit. Nepermjet kontrollit te te shkuares me versionin e tyre te historise ne libra, kane arritur ta kontrollojne te ardhmen (breza te tere qe edhe ne dekadat e demokracise besojne variantin e tyre)”.

    Me kolaboracioniste kuptojme te gjithe bashkepunetoret e pushtuesit fashist dhe nazist ne Shqiperi, te gjithe ata qe Fulci i quan “katoliko-fashistet”, pseudo-patriotet me 400 flamuj ne xhep, sarhoshet e fryre e bajraktaret mustaqellinj qe e shihnin veten si ajken e kombit te lashte shqyptar, derdimenet e pafytyre qe “i shpallen lufte komunizmit” dhe “morracakeve” duke u bashkuar edhe me Ducen e dreqin vete qysh me 7 prill 1939…

    1. Katercepeshi, cacatis cacandis, ke harruar edhe qe kolaboracionisteve u pelqenin shume pulat e katunarve per ta sqaruar plotesisht te verteten historike te L2B ne Shqiperi.

  3. Nje burre i mençur thosh para pak kohesh: “Ata qe humbin, zakonisht e mbarsin boten me ideologjine e tyre. Shembull: Napolenoni humbi ne Waterloo por perhapi idete e revolucionit. Edhe Hitleri humbi, por i imponoi botes idene e Shefit dhe te Diktatures Teknologjike“.

    Po te kemi parasysh rritjen ne botën e sotme te populizmit, nacionalizmit dhe fashizmit (ky i fundit, si gjenerik i te gjithe ekstremeve te djathte), une do isha me ate qe, perkundrazi, shqiptaret duhet ti japin nje doze te re glorifikimit te luftes se tyre (inegzistente ? modeste? te madhe ? shume te madhe ? – kete nuk ngela ta mesoj tek ky blog) kunder fashizmit dhe nazizmit gjate Luftes se 2B, dhe nga ky riglorifikim do kishin veçse qar ! (per kete jam edhe me i sigurt)

    1. Kinoditar, shkruan:

      […] luftes se tyre (inegzistente ? modeste? te madhe ? shume te madhe ? – kete nuk ngela ta mesoj tek ky blog)

      mbase ndonjë gjë mund ta mësosh edhe këtu – p.sh. të menduarit kritik. Të menduarit kritik të ndihmon pastaj që të fitosh njohje edhe kur ke përballë gënjeshtra dhe manipulime. Përndryshe, “ky blog” (është në fakt revistë jo blog, por le të mos kapemi pas etiketave), të paktën nuk ka synuar ndonjëherë të të shpëlajë trutë, ndryshe nga shumë gjëra të tjera që DUKET SHESHIT se ke lexuar.

      1. “…në Korçën e paçliruar kish pasur gjithsej tre gjermanë. Ekzagjerim? Ndoshta – por që nuk mund dhe nuk duhet shpërfillur. Diçka të ngjashme dëgjova për Elbasanin, sërish në kontekstin e festës së çlirimit të qytetit.”

        Ne Shqiperi nazistet kishin dy divizione,rreth 36 mije forca. Po te zbresim keta 3 te Korces dhe nja 2 a 3 te tjere te Elbasanit , ku ishin keta te tjeret? Mbase luanin bilardo me Mitatin, Butka mund ta dije me mire..

        Sigurisht qe duhet shperfillur, me neveri bile, perdryshe je ne domenin e bindjes, njeres bindje, qe kritikon.
        Padyshim qe jam i nje mendjeje per raportin bindje-vertetesi, por ne nese ne kete analize hyn me parapelqim, parti pris, eshte e kote te flasesh per te menduarit kritik.

        Thjesht nje verejtje se nuk kam ndermend te hyj ne kete debat te perseritur deri ne merzi nga menyra se si zhvillohet duke evidentuar vetem njeren apo tjetren bindje. Me duhet te kujtoj se kush mohon gjithcka, pohon gjithcka !

      2. E kam permendur edhe para pak ditesh, për Luften e 2B kam lexuar për shembull “Shqiperia gjate Luftes 1939-1945” të Bernd Fischer. Atje nuk thuhet gjekundi se në filan qytet kish vetem 3 gjermane dhe se partizanet shkrepen vetem 3 fisheke. Po ashtu Fischer nuk thote gjekundi qe sa luftuan shqiptaret nuk luftoi kerkush por dhe qe nuk shkrepen nje arme kunder fashizmit, nuk thote. Vij ketu në kete reviste dhe i lexoj.

        Pyetje : kush eshte trushpelari/ët i/e vertete ?

    2. O kino, pervec asaj qe thote z. Vehbiu, per te cilen i heq kapelen, sugjerimin tuaj per ta glorifikuar luften e komunisteve, e konsideron si vazhdim logjik te asaj qe kish thene ai burri i mencur? Dmth meqe komunizmi humbi ne Shqiperi tashti te gjithe duhet te mbarsemi me ate idelogji? Mbase te kam keqkuptuar, po mbarsja me rrena te glorifikuara ngjiz vetem bastarde.

    3. Nëse ky “burrë i mënçur” nuk jeni vetë ju, i nderuari zotëri, mund t’na bëni të qartë identitetin e tij? Sepse,besoj, ju duhet ta dini, që vendosja e thënies së tij “aq të mënçme” në thonjëza, e kërkon si domosdoshmëri shfaqjen e këtij identiteti.
      Më poshtë ju vazhdoni:”Po të kemi parasysh rritjen në botën e sotme të populizmit,nacionalizmit dhe fashizmit (ky i fundit si gjenerik i të gjithë ekstremeve të djathtë) unë do të isha me atë që, përkundrazi, shqiptarët duhet ti japin një dozë të re glorifikimit të luftës së tyre….”
      Unë arrijë ta kuptoj, zotëri, lidhjen e këtyre që ju thoni në raport me bindjen, por a mundet t’m bëni të qartë, se ku qëndron lidhja e kësaj me të vërtetën, pra me atë që kërkohet të vihet në dukje në këtë shkrim? Pastaj, nuk mendoni, se me anën e kësaj që ju propozoni, sipas një tradite të lënë pas, na ngarkoni mbi shpatullat tona fatkeqe diçka përtej cdo mundësie dhe arsyeje të shëndoshë? Vërtetë ju vazhdoni akoma të mendoni se ne, me anën e bindjes dhe glorifikimit revolucionar mund të ndikojmë në fatet e njërëzimit? Nuk shihni, apo nuk doni ta pranoni, se vaji i kandilit, apo i fanarit, quajeni si të doni, që na bënte të ndriçonim botën, ka mbaruar? Ju propozoni që ta mbushim përsëri kandilin me vaj,dmth, ‘…ti japim një dozë të re glorifikimit…’, për të vazhduar të ndriçojmë botën? Po mirë, kaq të vështirë e paska zotëria juaj, të hysh në youtube dhe të shohësh videot që paraqesin këtë popull fatkeq duke mbushur vaporët plotë për tu larguar nga sytë këmbët nga parajsa jonë komuniste?
      Është e çuditshme, por ama kjo spiegon qartë edhe pse historiografët komunist nuk i bindin as faktet dhe dokumentat arkivore për të ndriçuar një të vërtetë e cila vë në diskutim bindjen e tyre rreth një problemi. Ata arrijnë deri atje sa të mos i marrin në konsideratë farë ato dokumenta arkivorë që lëkundin bindjet e tyre laboratorike. Ata janë këmbngulës dhe të gatshëm të gërrmojnë e shpenzojnë energji të pashtershme vetëm për gjetjen e ndonjë dokumenti arkivor që është në shërbim të bindjes së tyre, por kurrë në shërbim të së vërtetës. Komunistët as kanë patur dhe as kanë lidhje më të vërtetën, si të vërtetë ata njohin vetë atë të krijuar artificialisht prej tyre. Dhe ajo që çudit gjithë dynjanë qëndron në faktin, se ata janë të gatshëm ta mbrojnë edhe pas shkatrrimit të tyre përfundimtar.

  4. Jemi të gjithë dëshmitarë, që praktikat komuniste të bindjes muarën forma të qarta inkuizitive, të krahasueshme me ato të përdorura në mesjetën e herëshme. Kjo bëri që komunizmi të induktohej si çdo fe tradicionale, e cila si rezultat të pashmangshëm nuk mund të kish tjetër veç verbërisë në bindje. Merret me mënd, pas kësaj është e kotë të kërkosh të vërtetën. Komunistët, dhe jo vetëm ata tanët, as që pranojnë për ti ballafaquar të vërtetat e tyre të krijuara me aq mund në laboratorët propagandistik. Edhe shëmbujt më domethënës të së vërtetës që mund tu paraqitësh, siç mund të jenë dokumentat arkivorë, kurrë nuk mund të shërbejnë për të ndriçuar mëndjen e tyre. Janë aq të verbuar pas imazheve fantastike që kanë krijuar, sa pranojnë më mirë tu shkulësh zemrën sesa bindjen. Të vërtetat e tyre ata i ruajnë dhe i mbrojnë me aq fanatizëm, sa dhe çdo i krishterë mbron një ikonë të Jezuit, apo një musliman kuranin.
    Kur ke përballë një komunist, po ashtu si me çdo idhtar të feve tradicionale,puna mund të arrië deri aty, sa nëpërmjet një telefoni inteligjent ata janë të gatshëm me një këmbngulje të pashëmbullt të mbrojnë të vërtetat e tyre laboratorike, pa u shkuar aspak ndërmënd, se këto të vërteta që ata mbrojnë me aq stoicizëm, po i përcjellin nëpërmjet një mekanizmi të shpikur prej atyre që vetëm dyshimi ndaj këtyre të vërtetave laboratorike, i ka çuar në rezultate të tilla shkencore. Por, nuk mund të mos vësh në dukje, se komunistët rrufjanllëkun e ngritën në art. Ata, për të mbrojtur dhe përhapur të vërtetën e tyre, jo vetëm vunë në dyshim të vërtetat e feve të tjera, por tanët shkuan deri në skaj, duke i shfarosur me anën e brutalitetit çdo mendim të kundërt me atë që ata paraqesnin. Dhe hajde e diskuto për të vërtetën me Paskal Milon dhe Pëllumb Xhufin pas kësaj…

  5. Nuk di a e vutë re imazhin me të cilin shoqërohej shkrimi:

    Është fotokopja e asaj faqeje të Historisë së PPSH-së ku flitet për themelimin e Partisë. Dhe ku na thuhet se “në [mbledhje] merrnin pjesë 15 veta. Ndërmjet tyre ishin Enver Hoxha, Qemal Stafa, Vasil Shanto, Pilo Peristeri e të tjerë.

    A ju duket serioze që Historia e PPSH-së të mos përmendë me emër të pranishmit në mbledhjen e themelimit të saj?

    A gjeni ju ndonjë logjikë në përzgjedhjen e katër emrave më lart, me përjashtim të Enver Hoxhës?

    A ju duket normale që në këtë kapitull të themelimit të mos thuhet asnjë fjalë për Miladin Popoviçin dhe Dushan Mugoshën?

    A ju duket normale që të lihen jashtë 11 nga themeluesit?

    Mua jo. Për mua, kjo histori e PPSH-së që fillon me një krye-gënjeshtër, nuk mund të besohet më. Dhe le të mbajmë parasysh që te kjo histori e PPSH-së, si dokument themeltar, u mbështetën të gjitha veprat e tjera historiografike për vitet e Luftës, përfshi këtu edhe tekstet shkollore.

    Ata që e shkruan veprën, e dinin se kush kish marrë pjesë në mbledhje – me siguri vendimi për të mos e sjellë listën të plotë është marrë në instancat më të larta të kupolës.

    Arsyet për këtë disinformim mund vetëm t’i marrim me mend: bindja se askush nuk do të guxonte t’i shtonte emrat mungues; burracakëria përballë rolit të jugosllavëve në themelim; arroganca se historia reale do të detyrohej të ndiqte historiografinë e shkruar.

    Për shkak të dizinformimit sistematik, emrat e themeluesve të PKSH ende nuk përkojnë midis versioneve. Sipas një versioni që kam parë, në mbledhje kanë qenë të pranishëm Koço Tashko, Enver Hoxha, Pilo Peristeri, Koçi Xoxe, Sotir Vullkani, Sotir Lubonja, Ramadan Çitaku, Anastas Lula, Sadik Premte, Elami Nimani, Perlat Rexhepi, Qemal Stafa, Vasil Shanto, Kristo Themelko dhe Tuk Jakova; ishin gjithashtu të pranishëm Miladin Popoviçi dhe Dushan Mugosha. Në ndonjë version tjetër Elami Nimanin e zëvendëson Sinan Hasani.

    Gjithsesi, këto diferenca nuk kanë të bëjnë me faktin që kupola e PPSH-së, duke i lënë jashtë emrat e themeluesve të vet, i gënjeu anëtarët e vet dhe çdo lexues tjetër të Historisë së PPSH-së.

    Pyetja që bëj unë është kjo: sa duhet besuar ky dokument, që gënjen deri edhe për themelimin e Partisë, së cilës pretendon t’ia rrëfejë historinë?

    Kjo pyetje, ose ky dyshim, nuk mund të hidhen poshtë me argumentin se në atë vepër, dhe në vepra të tjera të ngjashme, ka edhe shumë të vërteta. Ky është argument prej sofisti. Edhe unë e besoj që Enver Hoxha ka qenë në mbledhjen e themelimit të PPSH-së. Por edhe ky informacion – i vërtetë në vetvete –diskreditohet nga heqjet (omisionet): një gjë është të thuash Enver Hoxha, Qemal Stafa, Vasil Shanto, Pilo Peristeri “e të tjerë”, dhe një gjë tjetër të shpjegosh se ç’rol luajtën Miladini dhe Dushani në themelim.

    Për omisione të tilla në autobiografi, një anëtar i PPSH-së do të ish përjashtuar nga Partia me ceremoni. Madje, madje, dikush që do të kish në fis njerëz si Anastas Lula, Sadik Premte, Koçi Xoxe, Kristo Themelko, Tuk Jakova me siguri do të kish përfunduar i internuar. PPSH-ja nuk do ta kish lënë PPSH-në, me atë biografi, që të ngrinte kokë.

    Me fjalë të tjera: historiografia komuniste ka gënjyer jo aq nga halli, se nga malli – metodologjia e saj ka qenë që ta “rregullojë” të vërtetën sipas interesave propagandistike të regjimit. Mbase do t’i kujtohet ndonjë lexuesi se çfarë zhurme bëhej, deri në vitin 1981, për rolin e Mehmet Shehut në operacionin e çlirimit të Tiranës; dhe si më pas, kur ky ra nga favori (dhe nga fiku), si të gjitha meritat i shkuan Hysni Kapos. Kështu shkruhej historia, në ofiçinat e Institutit të Studimeve Marksiste-Leniniste.

    Çfarë nuk do të thotë, megjithatë, se PPSH-në e ka themeluar Pilo Peristeri…

    1. Une nuk di te ekzistoje ndonje libër shkollor historie sot ne Shqiperi qe të perserise varjantin e PPSH për themelimin e saj (perkundrazi di qe flitet për diktature etj etj) keshtu qe nuk arrij ta kuptoj merakun për ‘mendimin kritik’ me të cilin u dashkan mesuar brezat për kete teme.
      Nga ana tjeter une di qe antifashizmi, emancipimi i gruas, socializmi, laiciteti etj janë vlera universale të fituar me shume mund nga njerezimi dhe, duke qene se disa prej ketyre vlerave për fat të mirë munden të ekzistonin (sa? shume pak? jo pak? shume? nuk e di, eshte pune historianeve) edhe nder shqiptaret gjate shekullit të XX, nuk shoh arsye pse u dashkan minimizuar apo deri dhe asgjesuar, në emer të ‘mendimit kritik’?! Perkundrazi, duhen reklamuar (apo na mbyten vlerat e tjera ne, kshu qe çi duam keto)

  6. Nuk ka dyshim se Gjermania erdhi si pushtuese dhe është në nderin e atyre që u ngritën kundër saj, askush këtu nuk më duket se e vë në dyshim. Analizohet mënyra si e ka paraqitur regjimi atë…
    Po sa ushtarë gjermanë ishin? Historiani ushtarak M. Kasmi përgënjeshtron shifrën e dikurshme të 70 mijëve dhe thotë se ishin vetëm 36 mijë (shifer që na e sjell edhe Fatma). Por kjo sipas llogarive të tij, të z. Kasmi, të hyrje daljeve që ka bërë ai personalisht, nuk ka asnjë dokument që ta provojë.

    E vetmja shifër zyrtare në çastin e pushtimit (kur logjikisht është përqendrimi më i madh i forcave) është 6 mijë ushtarë gjermane. Shqiperia eshte pushtuar nga 6 mije ushtare. Këtë e pranojnë të gjithë se është në dokumentet gjermane. Kasmi nuk jep detaje për shifrën e tij, nuk thotë se ishin të gjithë njëherësh apo kjo është shumë totale e të gjithë atyre që hynin e dilnin sipas operacioneve në Greqi etj..etj. etj. (historianet veterane flasin per 30 mije vete qe erdhen nga Jugosllavia, etj, posaçerisht per periudhen e operacionit te Dimrit)

    Po a mund të kenë qene vërtet vetëm 3 gjermanë në Korçë?

    Duke folur për vendin ku janë përqendruar forcat gjermane në Shqipëri, Korça nuk del kurrë si e tillë. (mbase lidhet me faktin se interesi strategjik i pushtimit Shqipërisë është përballimi i ndonjë zbarkimi në juglindje të Evropës dhe natyrisht forcat do përqendroheshin nga fasada detare).

    Po ka diçka tjetër edhe më interesante. Duke folur për organizimin e varrimit të ushtareve gjermanë (që varroseshin në qytetet ku binin), del që në Korçë sipas te njejtit person, nuk ka asnjë varrezë gjermane, aty nuk gjendet asnje femur, karpe, metakarpe, çervikale a brinje gjermani. Rrjedhimisht mundësia e “luftrave heroke” per te shporrur gjermanin në ato anë del të jetë tepruar ca.

    Po ku ishin gjermanët ? Kjo mbetet enigmë e madhe sepse ato kurrë nuk ishin atje ku duhej të ishin. Z. Kasmi (ka shkuar ne Gjermani per te para arkivat ne vend) që po merr citime si një njohës i mirë i 14 muajve të pushtimit, thotë diku, duke llogaritur varrezat dhe të vrarët gjermanë (citoj): Duhet theksuar se në Tiranë nuk ka patur forcë të mirëfilltë ushtarake (gjermane). Kanë qenë pjesë e logjistikës vendkomanda, spitalet, autofiçinat, pra reparte të kësaj natyre. Dhe pikërisht kjo kolonë që erdhi nga Maqedonia… I shërbente përforcimit të këtyre forcave… etj (fund citimi)

    Pra, vërtet, ku kanë ata 36 mijë forca gjermane? Mos kushedi si forca pushtimi te stacionuara ne Shqiperi janë llogartur edhe këto forca që Kasmi vete thotë se ishin në kalim nga Maqedonia?

    1. “Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.”, shoqata humanitare gjermane e ngarkuar nga qeveria federale me mirëmbajtjen e varrezave të luftës jashtë Gjermanisë, përmend rreth 2400 ushtarë gjermanë të vrarë ose të zhdukur në Shqipëri gjatë L2B. Prej këtyre 1800 njihen me emër, varret e të cilëve janë të shpërndara në 87 vende ne Shqipëri.

      Bazuar mbi këto shifra i bie që, statistikisht, çdo muaj 160 ushtarë gjermanë të jenë vrarë ose zhdukur gjatë periudhës 15 mujore që ata qëndruan në Shqipëri. Nëse nuk supozojmë që këta të kenë qenë viktima të aksidenteve ose të bombardimeve anglo-amerikane (ka pasur të tilla në Shqipëri?) dhe duke marrë parasysh kapacitetet profesionale luftarake të ushtrisë gjermane, del që në Shqipërinë e 1944-ës, me popullsi rreth një milionë banorë dhe pa ushtri të rregullt të vetën, të jetë bërë goxha luftë..

      Tani, se sa prej tyre u vranë nga komunistët e sa prej ballistëve apo zogistëve, këto janë hesapet e hanxhinjëve të sotëm të partive politike të Tiranës, që mendjen e kanë te votat dhe te mobilizimi i militantëve partiakë për zgjedhjet e ardhshme, që nuk i le ata (dhe ata nuk na lënë as ne) që luftën e para 75 viteve ta shohim si luftën çlirimtare të popullit shqiptar kundër pushtuesve fashistë, që e vuri Shqipërinë në krahun e fitimtarëve të luftës. Ky vlerësim, që në fakt i bëhet popullit shqiptar dhe jo luftës në vetvete, nuk ndyshon asgjë në faktin tragjik që fundi i luftës çlirimtare ishte njëkohësisht dhe fatkeqësisht edhe fillimi i diktaturës totalitare, të elitës komuniste të Hoxhës me shokë; çka duhet ta bënte datën e çlirimit më tepër një datë historike të përkujtimit dhe të reflektimit, se sa të festimit.

      https://www.volksbund.de/kriegsgraeberstaette/tirana.html

      1. Sot, kombi dikur pushtues konsideron 2400 të vrare apo të zhdukur në vendin e pushtuar.
        Sot, kombi dikur i pushtuar thote qe nuk pare kembe pushtuesi, për 15 muaj me rradhe.

        I bie qe genjen pushtuesi.

        Mjerim… . Mirë se vini në shekullin e XXI.

        1. Diskutimi mbi numrin e gjermanëve që pushtuan Shqipërinë në L2B nuk ka si të jetë ngjarje e shekullit të XXI.

          Ngjarje e këtij shekulli është që elita marksiste e kombit dikur të pushtuar ka arritur t’i imponoj këtij kombi që të harrojë gjysmën e vet, Kosovën, një herë me ndryshim kufijsh, një herë me minishengen, e një herë me provokime të padenja duke postuar video që e fshijnë Kosovën krejt nga harta. Çka e vendos në perspective edhe komentin e Ardianit rreth historisë së patreguar të Partisë së Punës dhe lidhjet e pasqaruara të saj me Partinë Komuniste të Jugosllavisë, prej nga e ka origjinën edhe elita e sotme e Tiranës.

          Kështu që historia e propaganduar e L2B në Shqipëri ka rëndësi të rishikohet jo sepse nuk biem gjë dakort për numrin e gjermanëve që kanë shkelur në Shqipëri, apo për vetë luftën antifashiste, por sepse ajo nuk tregon gjë se si arriti që kjo luftë të përdorej për të justifikuar luftën civile dhe vëllavrasjen që e pasoi.

      2. Pjesa derrmuese u vrane nga bombardimet angleze.Gjermanet sollen trupa te dobeta kryesisht ceke ,qellimi I te cileve ishte mbrojtja e kraheve nga zbarkimi aleat ne mesdhe si edhe mbrojtja e trupave gjermane gjate terheqjes nga Greqia .Qellimi I rezistences nuk ishte perzenia e gjermaneve por mbajtja e tyre sa me gjate ne shqiperi ne menyre qe tu lehtesohej barra aleateve ne frontin e lindjes .teknikisht gjermanet e konsideruan Shqiperine vend te pavarur .Pretendimet se jemi vendi i vetem ne Europe qe u cliruam me forcat tona nga nje fuqi ushtarake e cila mori para Francen,Angline ,BS te cilat ishin ushtrite me te forta te globit jane genjeshtra te pastra .Gjermanet u larguan se vendi i tyre po bombardohej nate e dite e gjithe forcat e afta duheshin ne Gjermani .Balta qe iu hidhet nacionalisteve te cilet predikonin se gjermanet ishin te perkohshem dhe duheshin ruajtur burimet njerezore te Shqiperise se varfer 800 mije banoreshe eshte e padrejte .Kritizeret bejne mire te shpjegojne se perse nuk moren dyfekun e te luftonin ne Kosove perpara se te kritikojne nje gjenerate tjeter per mospjesemarrje ne lufte .Nuk eshte se komunistet ishin te etur per lufte.Fakt eshte se PK u krijua 2.5 vjet pas pushtimit te vendit .Deri atehere komunistet ziheshin mes vedi ne grupe te vogla ,por per cudi u vune ne vije me nje displine te hekurt nen udheheqjen e dy serbeve .Abaz Ermenji e shpjegon me inferioritetin e shqiptareve te cilet preferojne te degjojne te huajin e jo njeri tjetrin .Ky lloj mentaliteti vazhdon dhe sot .Psh sapo u firmos nje kontrate 1.2 milione euro me nje trainer te huaj I cili po arrin te njejtat rezultate qe traineret shqiptare dikur I arrinin per 8 mije leke te vjetra ne muaj .

        1. Shume mire bejne shqiptaret qe degjojne te huajin dhe jo njeri-tjetrin: ja, une per shembull degjoj Bernd Fischer-in qe tek libri i tij thote se Gjermania e zhvati dhe e shkaterroi Shqiperine si asnje pushtues më parë (ose vete gjermanet qe numerojne 2400 te vdekur nga rradhet e tyre) dhe jo ty qe thua se gjermanet erdhen kalimthi dhe se ata e konsideronin Shqiperine teknikisht te pavarur (por e zhvaten dhe shkaterruan pa dashje – se kshu i bie, dhe rastesisht lane edhe kockat e tyre).

      3. Bombardime anglo-amerikane ne Shqiperi ka pasur goxha. Ka mjaft kronika te gazetave te kohes qe verteteojne kete, plus dhe fakte te tjera historike. Sa ushtare gjermane kane vrare e sa deme luftarake u kane shkaktuar gjermaneve keto, nuk jam i sigurte por dyshoj se kane qene te konsiderueshme. Lufte eshte bere ne Shqiperi, por s’jam aq i sigurte qe shqiptaret e kane bere shumicen e saj (te pakten jo ndaj pushtuesve).

        Sa per kete pastaj te luftes clirimtare te popullit qe e vuri Shqiperine ne krahun e fitimtareve, kjo eshte parrulle vetekenaqese me shume se realitet. Kunder fashisteve italiane rezistenca e vertete ushtarake filloi diku nga pranvera e 1943-shit e perfundimi kishte te bente me kapitullimin italian prej humbjeve ne Afrike te Veriut e pushtimit te Sicilise nga Anglo-Amerikanet. Kunder nazisteve prap kemi nje terheqje me plan e urdher te Alexander Lohr, komandantit te grupit ushtarak E ku ishin dhe dy divizionet qe pushtuan Shqiperine, mbasi ne dyja frontet nazistet ishin ne terheqje dhe ne humbje te madhe kunder sovietikeve e anglo-amerikaneve dhe Hitleri dha urdherin per terheqje ne mbrotje te vaterlandit gjerman. Pa hyre pastaj qe lufta e organizuar dhe ekzekutuar nga komunistet kishte qellimin e nje lufte per pushtet dhe kunder kundershtareve politike te tyre, nden masken e luftes clirimtare ndaj fashizmit. Ky duhet te jete vleresimi qe i duhet vene luftes me konsensus, duke patur kujdesjen per te njohur meritat e te gjithe atyre qe realisht luftuan pushtuesit, qe t’iu hiqet dhe hanxhinjeve ky pretekst per te bere politike e per te ndare popullaten e varfer e te mjeruar ne kampe “partizanesh” e “ballistesh” apo “zogistesh”, e te lihet mbrapa kjo ngjarje e 75 vjeteve me pare. Qe te behet kjo gje ama, duhet se pari, cmitizuar miti komunist i LANCit me partizanet komuniste heroike qe shpartalluan te dy pushtuesit e nje mori bashkepunetoresh te tyre me lufte heroike me 28,000 deshmore e me ushtri partizane qe arriti 70,000 vete ne fund te luftes.

        1. Në mungesë të fakteve, unë e kam të vështirë të besoj që bombardimet e trupave aleate në Shqipëri të kenë luajtur ndonjë rol të konsiderueshëm në LANÇ; Shqipëria për aleatët – por edhe për gjermanët – nuk kishte ndonjë rëndësi të veçantë operacionale-strategjike, as ushtarakisht, as ekonomikisht dhe as politikisht, për drejtimin gjeopolitik të pasluftës. Ishte fushëbetejë periferike, me terren të thyer, me popullsi rurale dhe me qytete të vogla, pa infrastrukturë ushtarake-industriale, me pak targets për t’u bombarduar.

          Një kërkim i shpejtë në internet nuk më nxorri ndonjë të dhënë për bombardimet anglo-amerikane në Shqipëri apo në Greqi, por vetëm për Jugosllavinë. Por edhe aty efektet e tyre mbi trupat gjermane ishin minimale; pothuajse gjithë viktimat ishin civilistë. (The [bombing] campaign was constantly prolonged, even though the results showed that German troops were almost unharmed, while the civilian fatalities numbered in thousands; ose p.sh. shifrat nga bombardimi i Beogradit në prill 1944: Civilian casualties were as many as 1,160, while German military losses were 18, or some 1,200 killed in total. 5,000 people were wounded).

          Sa per kete pastaj te luftes clirimtare te popullit qe e vuri Shqiperine ne krahun e fitimtareve, kjo eshte parrulle vetekenaqese me shume se realitet.

          Kjo nuk më duket aspak parullë – edhe pse më jep sigurisht kënaqësi, nëse mund të përdoret kjo fjalë në këtë kontekst – por fakt historik. Shqipëria u rendit në krahun e vendeve fituese të luftës, kjo është pranuar gjerësisht – edhe prej vendeve të mëdha që fituan luftën – dhe nuk është vënë ndonjëherë në dyshim, përveçse nga fqinjët tanë jugorë që vazhdojnë me teorinë absurde të “sulmit shqiptar mbi Greqinë”. Natyrisht që shqiptarët, ashtu si edhe vendet e tjera përreth, nuk i mundën të vetëm italianët dhe gjermanët – është budallallëk një pretendim i tillë dhe nuk besoj se këtë e pretendon kush këtë seriozisht – por ama morëm pjesë në luftën evropiane/globale kundër nazizmit dhe kjo ka rëndësi. Shqipëria nuk ishte në pjesë e Fuqive të Boshtit që humbën luftën. Është fakt.

          Pa hyre pastaj qe lufta e organizuar dhe ekzekutuar nga komunistet kishte qellimin e nje lufte per pushtet dhe kunder kundershtareve politike te tyre (…)

          Unë këtë do ta formuloja pak ndryshe: “… që lufta e organizuar dhe ekzekutuar nga komunistët kishte edhe qëllimin e një lufte për pushtet dhe kundër kundërshtarëve politikë të tyre”.
          Natyrisht që komunistët luftonin edhe për pushtetin e pasluftës – e si mund të ishte ndryshe? Të njëjtën gjë bënin/synonin edhe kundërshtarët e komunistëve, por nga pozita dhe me plane konservatore-legaliste për Shqipërinë e pasluftës. Kjo është në natyrën e luftës politike, sidomos kur lufta bëhet sheshit dhe me armë, si atëherë (…dhe sidomos kur bëhet fjalë për lëvizje komuniste, që diktaturën e proletariatit e kanë qëllimin final…). LANÇ ishte edhe luftë civile, padyshim, por kështu ndodhi edhe në shumë vende të tjera përreth dhe në Evropë gjatë L2B. Shqipëria nuk bënte përjashtim.

          Ky duhet te jete vleresimi qe i duhet vene luftes me konsensus, duke patur kujdesjen per te njohur meritat e te gjithe atyre qe realisht luftuan pushtuesit, qe t’iu hiqet dhe hanxhinjeve ky pretekst per te bere politike e per te ndare popullaten e varfer e te mjeruar ne kampe “partizanesh” e “ballistesh” apo “zogistesh”, e te lihet mbrapa kjo ngjarje e 75 vjeteve me pare.

          Shumë dakort me këtë! Duhet hequr dorë si nga glorifikimi bajat ashtu edhe nga hedhja në baltë e luftës çlirimtare të popullit shqiptar, dhe sidomos duhet hequr dorë nga përdorimi i historisë së para 75 viteve për kërleshjen politike të partive të sotme të Tiranës. Popujt e tjerë të Evropës e kanë depolitizuar, neutralizuar dhe “arkivuar” prej kohësh historinë e tyre gjatë L2B. Askush në Evropë nuk bën këtë marrëzi që bëjmë ne me historinë!

          https://en.wikipedia.org/wiki/Allied_bombing_of_Yugoslavia_in_World_War_II

      1. Ka te ngjare qe hesapi te jete me pak i nderlikuar. Pra, ka 6 mije ushtare qe kryen pushtimin dhe gjate operacionit te dimrit kane ardhur 30 mije forca te tjera si perforcim. Por kujdes, per keta 30 mije perforcuesit nuk ka asnje dokument. Shifra eshte dhene po nga ata qe thane se ne Shqiperi u dislokuan 70 mije forca, qe pastaj doli se ishin 36 mije. Logjikisht edhe ky 30 mijeshi duhet pjestuar per dy.

        Gjithsesi, te mua nje gje e tilla praktikisht nuk ndikon ne respektin per ata qe luftuan, se jane edhe prinderit e mi aty, por Operacioni i dimirit praktikisht e asgjesoi teresisht levizjen partizane, duhet te vije pranvera qe te “dalin prape ne mal” dhe te filloje te qellohet me pushke nga maja e malit ndonje motoçiklete gjermane.

        Peshen e mbajti populli dhe jo partizanet, madje as populli ne teresi, por fshataret.

        Ata fshatare qe me pas, vinin ne qytet dhe na luteshin ne kalamjve te asaj kohe t’u blenim nje buke gruri, se ata nuk kishin te drejte te hanin buke gruri.

        Kishin te drejte ta prodhonin grurin po jo ta hanin.

        I perzinin si qen te dera e dyqanit banoret e mjere te kasolles se Galigatit. Kete fituan ata që ndikuan aq shume te rreshtoheshim te fitimtaret (!)

        Ironi dhe tallje e neveriteshme që zgjati aq shume!

  7. Historite me themelimin e PKSH-se ngjajne shume me ate anekdoten e rrahjes se gomarit te ngordhur. Regjimi komunist ne Shqiperi ka vite qe ka nderruar jete dhe nuk ringjallet me, pavaresisht nga loja me “gogolin” komunist qe bejne ca ne atdhe, me shume per perfitime fondesh e sponsorizimesh boshe, sidomos nga Fondacioni gjerman “Konrad Adenauer”.

    Premisa e rreme e “Bindjes dhe vertetesise” ne memorialistiken shqiptare shfaqet lakuriq ne vepren “Rrno per me kallzue” (titulli i nderruar enkas) te Padre Zef Pellumbit, i cili pat thene dikur edhe se gjermanet paten ardhur ne Shqiperi kalimthi e te tjera marrina si kjo.

    Nuk perbente kurrfare sekreti per lexues te vemendshme te HPPSH se shume nga gjerat e shkruara aty ishin te pasakta, gjysem te verteta, paraqitje te njeanshme dhe subjekive te fakteve e ngjarjeve.

    Por valle a nuk e shohim dukurine e interpretimit te njeanshem edhe sot?

    Madje sot eshte me keq. Futet iksi apo ypsiloni ne arkivat shqiptare, gjen ne dosje ndonje raport te komandes se xhandarmerise apo milicise fashiste se deshmori Mitro Karapataqi ishte vrare sepse kishte dy gra, dhe o burra bejne namin se portreti i tij eshte varur ne Bulevardin Deshmoret e Kombit…

    Pyetja qe mbetet eshte e thjeshte: eshte apo jo fakt qe shqiptaret ucliruan vete? Tjeter: eshte apo jo fakt qe Shqiperia u pushtua nga Italia fashiste ne shtator 1939, dhe se pushtesuesit u priten me lufte, sado simbolike te ishte ajo? Ishte apo jo fakt se gjermanet hyne ne Shqiperi si trupa pushtuese dhe u sollen si te tille, dhe se shqiptaret patriote u bene rezistence, sic deshmohet edhe nga shifra e afro 3000 gjermaneve te vrare?

    Sa per barcaletat se ne Korce -3 gjermane, une kam degjuar nje variant shume here me te besueshem: qe ne kohen e Zogut rendin mbreti e ruante me 2 xhandare ne Korce…

    Apo ajo shakaja tjeter se 15 muaj ne mal partizanja dhe nuk pa kembe gjermani. Nuk e di se ne cilin mal paska qene ajo, por ka patur nja dy operacione te mirefillta ushtarake gjermane ne dimer 1943-1944 dhe vere 1944 me pasoja aspak te deshiruara per LNCne dhe popullsine e Shqiperise se Jugut dhe te Mesme.

    Me ndjeni por keto narrative i kane hije nje Instituti ne qender te TIranes qe ka qene shume ne vemendje edhe per ndonje plagjiature te paqedershme…

    1. Pa e paragjykuar mendimin e këtij zotërisë A.F., desha t’ju tregoj – sepse ju nuk keni nga ta merrni vesh – se ky emër shfaqet për herë të parë tek ne.

      Si administrator i faqes dhe moderator i debatit që kolegët e kanë marrë seriozisht, e ftoj personin në fjalë të heqë dorë nga këto lojëra dhe të mos ndërrojë emër sa herë që futet të “trollojë” në muhabetet tona. Ashtu edhe qëndrimet do t’i respektohen më shumë.

      1. Si administrator i faqes, lutem zotri të merrni në konsideratë, se komentuesi A.F. nuk jam unë që kam komentuar me nickname F.A. Sidoqoftë, për të mos krijuar konfuzion, unë nuk po vazhdoj të komentoj më.

        1. Nuk ka asnjë rrezik që të ngatërrohem: si moderator, mua më dalin të dhëna të mëtejshme për komentuesin, përfshi edhe adresën e emailit që ka dhënë dhe që nuk ka lidhje me tuajën.

    2. A.F., ju thoni:”Pyetja që mbetet është fare e thjesht: është apo jo fakt që shqiptarët u çliruan vetë?”
      Dhe unë fare thjesht po ju pyes: ” A mundet vallë të kishte 29 Nëntor 1944, pa një 9 Maj 1945?

  8. Kam dy pyetje fare të thjeshta për ju Kinoditar.
    1. Ju thoni se glorifikimi i luftës që bënë komunistët kundër pushtuesit, duke marrë në konsideratë rrethanat politike të botës së sotme duket si diçka që vetë koha e kërkon si nevojë. Natyrisht, komunistët e glorifikuan luftën me synimin e vetëm për ti bërë të qartë popullit, se kurrë nuk duhet ta hiqte nga mëndja, që pushtetin ata e kishin fituar me gjak dhe se do ta mbronin po me gjak. Glorifikimi më tepër ka shërbyer si kërcënim i hapur ndaj kujtdo që do të guxonte të vinte në diskutim jetgjatësinë e pushtetit dhe shumë më pak për të vënë në dukje se çfarë u bë gjatë luftës kundër okupuesve. Sepse po të kihej në konsideratë gjatë glorifikimit se çfarë është bërë kundër okupatorëve nga partizanët tanë, atëhere duhej që çdokush ti përgjigjej drejtpërdrejt kësaj pyetje të thjeshtë: a mundet vallë të kishte 29 Nëntor 1944 pa 9 Maj 1945?
    2. Gjithë ata që luftuan kundër mortajës nazifashiste përkujtojë në 9 Maj ditën e fitores së përbashkët. Vetëm ne, megjithëse kemi gati 30 vjet që rrekemi duke kërkuar ta bashkojmë fatin tonë me atë të gjithë popujve të kontinentit, çuditërisht vazhdojmë me psikologjinë e vetmisë së madhe, duke festuar ( dhe jo përkujtuar) 29 Nëntorin, ditën kur gjermani i fundit kalojë gardhin. Pra pa u zgjatur pyes: çfarë paska të ndryshme kjo luftë e fundit nga gjithë ato që ka zhvilluar në shekuj ky popull kundër pushtuesve, që duhet festuar me kaq veçanti? Komunistët ishin fare të sinqertë kur thoshin se ishte kjo luftë që solli “pushtetin popullor” ndaj dhe kishin arsye ta festonin. Ndonëse ata festonin ( dhe nuk përkujtonin) sipas parimit ” i vdekuri në varr, i gjalli në qilar”, përsëri ishin në të drejtën e tyre. Por sot, përse ne vazhdojmë të festojmë në 29 Nëntor dhe nuk pranojmë ta bashkojmë fatin tonë me të gjithë ata që përkujtojnë në 9 Maj, ditën e fitores së përbashkët?

  9. Si komb qe u rreshtuam ne anen e fituesit, jemi mbase i vetmi komb qe humbi minoritet ne shtetet fqinje- kujtoj camet qe u fshine nga harta e Greqise si egzistence kohezive.
    Spastrimi etnik i anetareve te nje kombi fitues me ben ta ve ne pikepyetje kete argumentin e “rreshtimit ne anen e fitueseve”.
    Qe luftuam per vendin tone beme mire dhe tekefundit na nderon, por kjo e “rreshtimit” nuk me entuziazmon shume.

  10. Një sqarim për ata diskutues që po duan të sqarojnë se në Korçë “ditën e çlirimit” ka pasur më tepër se tre gjermanë dhe se ajo partizania që nuk mban mend të ketë parë gjermanë ka pasur probleme me kujtesën.

    Ato që kam përmendur në shkrim – pa i bërë të miat – janë gjëra që i dëgjon nga njerëzit dhe nuk është se janë doemos “të vërteta”. Por për mua janë reaksione a kundër-përgjigje ndaj versioneve zyrtare, bombastike, të ngjarjeve të Luftës dhe filmave përkatës që i jep TV çdo ditë. Janë po aq të vërteta – dhe të rreme – sa edhe propaganda inerciale për ato vite, që ka mbetur gjallë edhe sot në forma të ndryshme.

    Dikush përmendi Operacionin e Dimrit, si përgënjeshtrim ndaj kujtimit të asaj partizanes së shkretë, që thoshte se nuk kish parë gjermanë me sy. Kështu me logjikë, më shkon mendja se forcat e Ushtrisë Na-Çl, gjatë Operacionit të Dimrit, kërkonin kryesisht t’u vidheshin gjermanëve duke u tërhequr prej tyre, jo t’i konfrontonin.

    Kujtoj me këtë rast se Anthony Quayle i misionit anglez në Gramë, në librin “Eight hours from England”, përmend si Brigada e 5-të, e dislokuar në malësinë e Vlorës, nuk po shkrepte një pushkë kundër gjermanëve – ngaqë ishte vënë në vështirësi të madhe; aq sa nuk kishin as për të ngrënë.

    1. Kjo puna e Operacionit te Dimrit me induktoi nje mendim qe lidhet me vete shprehjen e perdorur me krenari “doli ne mal partizan”. Dhe vertet i bie qe ne mal dilnin ata qe donin te mos perballeshin me gjermanet, se gjermanet nuk ishin neper male, perkundrazi gjermanet dilnin neper male kur donin te zbraznin ndonje pushke.

  11. “Ndërmjet tyre ishin Enver Hoxha, Qemal Stafa, Vasil Shanto, Pilo Peristeri e të tjerë.””

    kjo me kujton praktiken e redaktoreve te enciklopedise se madhe sovjetike (bolshaya sovetskaya entsiklopediya) ku menjehere pas spastrimeve ne BS, u derginin me poste abonenteve faqet e reja qe duhet te zevendesonin pjeset e kompromentuara te vellimeve ekzistuese.

    po ashtu ka interes edhe kjo forme e listave qe perseriten.

    nuk ka veprim tradhetar INDIVIDUAL, te gjithe jane ne grupe, apo lista. hapni cdo liber historie. asnje nga tradhetaret nuk paraqitet vetem apo si individual. beqir balluku nuk ishte vetem, ishte me petrit dumen, hito cakon etj. kico ngjela po ashtu, ishte me koco theodhosin, abdyl kellezin, todi lubonjen, fadil bacramin etj. koci xoene nuk ishte vetem, ishte me nako spiron, liri belishoven etj. mehmet shehu nuk ishte vetem, ishte me nesti kerenxhin, kadri hazbiun, fecor shehun etj. lista, lista, lista.

  12. Nje arsye per zmadhimin e shifrave te WWII ishte perpjekja per te marre sa me shume kompensime lufte .Nuk pati shume sukses derisa Baldwin deklaroi :Shqiperia te marre 0 dollare .
    Prape te pretendimet zyrtare.70 mije vete nen arme si thuhet per ushtrine partizane eshte pothuaj dyfishi I ushtrise pushtuese .Italia psh e pushtoi Shqiperine me 22 mije trupa .A e dine se cfare logjistike duhet te ushqesh 70 mije sidomos ne kushte klandestine e vullnetare .Ushtria e Zogut qe gelltiste 40% te buxhetit kishte vetem 15 mije vete .Gjate diktatures megjithe ndihmat e Kines ushtria shqiptare numeronte 40 mije .
    Keto e pretendime te tjera te fryra sjellin pyetjen legjitime:Pse duhet te vazhdohet me genjeshtra sidomos ne kohe te internetit kur fare kollaj mund te verifikohen burimet duke degjuar edhe palen tjeter ?

  13. “Natyrisht që shqiptarët, ashtu si edhe vendet e tjera përreth, nuk i mundën të vetëm italianët dhe gjermanët – është budallallëk një pretendim i tillë dhe nuk besoj se këtë e pretendon kush këtë seriozisht – por ama morëm pjesë në luftën evropiane/globale kundër nazizmit dhe kjo ka rëndësi. Shqipëria nuk ishte në pjesë e Fuqive të Boshtit që humbën luftën. Është fakt.”

    Me siper ke thene qe Shqiperia ishte fushebeteje periferike gjilpera, me te cilen jam dakort. Shqiptaret s’i munden fare as italianet e as gjermanet. I luftuan disi po aq (moren pjese ne lufte) . Mundja erdhi nga diku tjeter. Greket mund te themi munden Italianet. Sovietiket munden gjermanet, por jo shqiptaret. Italianet sic thashe kapitulluan, e gjermanet u terhoqen si mbas planit qe kishin vete e se po ju vinin ne shpi anglo-amerikanet nga nje ane e sovietiket nga ana tjeter. Kjo renditja me vendet fituese te luftes eshte si statusi i kandidatit per BE qe ka marre Shqiperia ne 2014; e kupton vete sa i merituar eshte.

    “Të njëjtën gjë bënin/synonin edhe kundërshtarët e komunistëve, por nga pozita dhe me plane konservatore-legaliste për Shqipërinë e pasluftës.”

    Jo, s’ka barazim ketu. Legalistet ne fillim i kishe ne front bashke me komunistet dhe legalistet nga vete emri pretendonin pushtetin e pasluftes per arsye legale. Ballistet, qe ishin republikane e social-demokrate dhe kundershtaret kryesore te komunisteve, nuk pretendonin ta merrnin pushtetin me revolucion te armatosur, por kerkonin zgjedhje demokratike mbas luftes. Ishin komunistet ata qe e nisen luften civile, te paprovokuar. Ishte pikerisht qarkoja e Enver Hoxhes e leshuar ne shtator te 1943. Luften e nisen dhe e kishin si qellim komunistet, e sigurisht fraksionet e tjera do luftonin qe te mbroheshin minimalisht.

    Sa per punen e baltes, LANCi si koncept duhet te zhduket sepse perfaqeson mitin themeltar te komunisteve e jo ate lufte qe vertete u be, por s’ka per te ndodhur kjo gje se pasardhesit e komunisteve te mitit LANCian e kane te bazuar gjithe egzistencen e tyre politike tek LANCi.

    1. E.R.,

      po e nis nga fundi. LANÇ është fakt historik, nuk është ndonjë objekt ose koncept që të mund ta zhdukim. Mund ta ri-interpretojmë, ta ekzagjerojmë ose ta nënvleftësojmë, ose, siç kanë bërë popujt e tjerë të Evropës, ta dokumentojmë, ta neutralizojmë nga politika e sotme dhe ta fusim në muze, por nuk e zhdukim dot. Siç del edhe nga linku shumë interesant që ke vendosur më poshtë, në ato vite në Shqipëri është luftuar: shqiptarët kundër pushtuesve dhe shqiptarët kundër njeri-tjetrit, herë me dhe herë pa ndihmën e anglo-amerikanëve, jugosllavëve apo të tjerëve, por është luftuar. Nuk është se vendosëm ne fatet e L2B, por me aq këllqe sa kishim, luftuam. Për një shtet të ri, vetëm 27 vjeçar kur filloi L2B dhe 32 vjeç kur ajo mbaroi, pa asnjë peshë në politikat evropiane dhe pa aleatë seriozë, pjesëmarrja në L2B legjitimonte vet ekzistencën e shtetit shqiptar. [V.T. shkruan më lart që edhe pse në anën e vendeve fituese, ne prapë humbëm minoritetin çam pas lufte; por ne vetëm mund të spekulojmë se ç’mund të kishte ndodhur nëse ne do të ishim në bllokun e humbësve…].

      Komunistët e legjitimuan marrjen e pushtetit me rolin e tyre në LANÇ, por as ata dhe askush tjetër nuk mund t’u legjitimojë atyre krimet e bëra kundër shqiptarëve në 45 vite diktaturë me luftën çlirimtare. Nëse do të ishim shoqëri për së mbari, në këto 29 vite ne do t’i kishim hapur prej kohësh dosjet, do t’i kishim hetuar krimet dhe kriminelët e diktaturës, siç bën vendet e tjera të Lindjes, dhe do të kishim vendosur drejtësi për viktimat e komunizmit. Por ne këtë s’dimë dhe s’duam ta bëjmë, po shkojmë e kacafytemi për LANÇ-in, a thua se Lufta mbaroi dje apo sikur do e nisim historinë nga e para.

      Ndërsa për klasën politike shqiptare të pas ’90-ës, ajo nuk e kërkoi dhe as e mori legjitimitetin prej LANÇ, por e mori fillimisht nga anti-komunizmi dhe nga pro-kapitalizmi dhe më pas nga “ne na mbështet Evropa dhe Amerika!” (së fundmi kjo klase politike s’ka më kurrëfarë legjitimiteti, por ky eshtë debat tjetër). Sot LANÇ përdoret nga partitë politike për të mobilizuar militantët e vet dhe për t’i ndërsyer kundër njeri-tjetrit, siç bëjnë me pretty much çdo temë tjetër historike apo publike në Shqipëri.

      Ndërsa për BK dhe Lëvizjen e Legalitetit, është e vërtetë që çarjen e Frontit antifashist dhe fillimin e luftës civile e bënë komunistët, kur këta u ndien mjaftueshëm të fuqishëm për të mos e ndarë luftën dhe më vonë pushtetin me forca të tjera politike, por kjo nuk justifikon bashkëpunimin e tyre më pas me gjermanët “për të shmangur rrezikun bolshevik”. Kjo ishte të paktën gafë politike – aq më tepër kur fundi i luftës ishte i afërt dhe kur dukej hapur që Gjermania e kishte davanë të humbur – dhe i la shqiptarët pa alternativa politike në një moment kritik të luftës. Kjo i bën, për mendimin tim, drejtuesit e BK dhe të LL bashkëpërgjegjës për ardhjen në pushtet të komunistëve, duke diskretituar me bashkëpunimin e tyre me nazistët lëvizjen konservatore dhe atë monarkiste, para shqiptarëve dhe aleatëve. Nuk mund të them nëse gjasat do të ishin më të mëdha që rezultati konkret i luftës të kishte qenë një tjetër nëse BK dhe LL pas çarjes me komunistët do të kishin luftuar më vete dhe me ndihmën e anglezëve kundër gjermanëve dhe komunistëve (fundja shumicën e veriut të Shqipërisë ata e kishin me vete), por kjo padyshim do t’u kishte siguruar atyre një legjitimitet të ngjashëm me atë që pretendonin komunistët pas lufte.

      1. Levizja e Legalitetit nuk bashkepunoi me gjermanet per ndonje gje. Deri ne fund te luftes prane shtabit te Abaz Kupit ka pasur mision anglez. Komunistet e skartuan Legalitetin me shpalljen tradhetar te Mbretit dhe ndalimin e kthimit te tij ne Shqiperi me vendim te Kongresit te Permetit. Historiografia komuniste ka asociuar Ballistet me Zogistet pikerisht per te futur ne te njejtin thes si ata qe bashkepunuan me gjermanet ashtu edhe ata qe nuk bashkepunuan duke i kategorizuar si kolaboracioniste te dyja palet. Eshte fakt qe ne mergate midis Ballisteve dhe Zogisteve nuk ka pasur marredhenie te mira, per ta thene me eufemizem, sepse Ballistet konsideroheshin si bashkepuntore te pushtuesit edhe prej zogisteve.

      2. LANC eshte fakt historik ne kuptimin qe eshte fakt qe eshte nje emertim i huazuar nga Jugosllavet, qe organizuan partine komuniste ne Shqiperi dhe e udheheqen ate ne nje pjese te madhe gjate luftes. Eshte fakt historik edhe ne sensin qe po eshte nje narrative dhe parrulle ideologjike politike, qe ende perben nje shtylle kryesore te partise tashme te emeruar socialiste bashke me derivatin skraparlli te saj LSI. Eshte fakt historik qe ishte themeli i pushtetit komunist te pasluftes gjithashtu. Kur them te zhdukim, nenkuptoj te zhduket si e verteta me objektive te kohes se luftes. Rezistenca shqiptare gjate luftes, me Frontit si komponent kryesor, duhet ripare e riemeruar. Sigurisht nuk mund te zhduket ne sensin e te qenit pjese e historise si koncept, ideologji, parrule e narrative.

        Dicka per Ballin dhe bashkepunimin e tij me gjermanet, meqe dikush me poshte ka sqaruar qe Legaliteti nuk bashkepunoi fare me gjermanet. Balli ishte organizate e madhe dhe me fraksione te ndryshme politike. Nuk ka pasur organizimin, disiplinen e kontrollin qe kishte Fronti. Shpesh here kishte grupe e ceta qe vetequheshin Balliste por nuk ishin te tille. Kemi dhe ne dokumenta te kohes por dhe histori te mevonshme ngaterrimin e xhandarmerise shtetrore me Ballin. Balli ka pasur nje fraksion social-demokrat, liberal e republikan ku benin pjese njerez si Safet Butka, Hysni Lepenica, Skender Muco, Abaz Ermenji, Isuf Luzaj etj. Keta emerohen si te tille nga Miladin Popovici ne nje relacion qe i dergon Partise Komuniste Jugosllave. Ne mergim, ku keta do te ndaheshin nga fraksioni konservator, CIA ne nje dokument i ka quajtur socialiste. Asnje nga keta s’ka bashkepunuar as me gjermane e as me italiane. Ceta e Safet Butkes ka organizuar nje nga sulmet e para ndaj gjermaneve, nen keshillimin e Smiley e McLean, ne territorin shqiptar ne Barmash te Kolonjes me 13 Gusht 1943. Butka bashkepunoi dhe me partizanet ne sulmimin e forcave italianeve qe po terhiqeshin nga Korca. Vrau veten i deshperuar kur mori vesh per nisjen e luftes civile mes Ballit e komunisteve. Skender Muco u kap dhe u ekzekutua nga gjermanet. Sigurisht ata Balliste qe bashkepunuan me gjermanet bene nje veprim kriminal e damkoses, ama LANCi si narrative i fshin komplet keto nuanca per t’i stampuar me titullin kolaboracioniste te pushtuesve nazi-fashiste te gjithe kundershtaret e tyre te cdo krahu e grupimi politik, biles edhe ata qe s’ishin te angazhuar politikisht fare. Kjo sigurisht behet ne funksion politik te te ashtequajtures te “majte” politike ne Shqiperi (PS & LSI) qe nuk eshte gje vecse partia e nentorit te 1941-shit e riemeruar dhe e ndare ne dy pjese tashme.

        1. Mos do të thuash që Baba Taku që hyn e del nga PS në LSI pa ndonjë dert, është gjë mbetje e luftës civile, e quajtur ndryshe edhe si LANÇ?

        2. Engjell,

          LANÇ-in apo thjesht Luftën ose Rezistencën shqiptare, nëse termi LANÇ na duket i ngarkuar ideologjikisht, mund ta interpretojmë në tre mënyra:

          Interpretimi i parë, ai që është edhe në modë sot, thekson antagonizmin e brendshëm të kësaj lufte, konfliktin midis komunistëve dhe konservatorëve/monarkistëve dhe që, ose e mohon komplet luftën kundër pushtuesit (“vetëm luftë civile”, “gjermanët nuk na pushtuan”), ose ia përvetëson atë vetëm njërës palë dhe e quan tradhëtare palën tjetër (“Historia e PPSH-së”, “Baba Taku”). Kjo qasje u shkon përshtat partive politike të Tiranës sot, për tu shtuar adrenalinën militantëve të tyre para zgjedhjeve që po afrojnë, për të forcuar dhe mbyllur radhët e mbështetësve dhe për të mos u lënë hapësirë alternativave të tjera politike në Shqipëri. Është interpretim i njëanshëm, partiak, manipulues dhe përçarës për shoqërinë.

          Interpretimi i dytë i Luftës është ai që nuk mohon as komponentin antifashist, as atë civil të luftës – duke shmangur kështu edhe rrezikun e glorifikimit -, por që thekson atë që është e përbashkët: luftën e shqiptarëve të thjeshtë kundër pushtuesve pavarësisht se nën flamurin e cilës parti ata luftuan – komunistë, ballistë apo monarkistë – dhe vendosjen e Shqipërisë në krahun e fituesve të L2B. Është qasje neutrale, në kuptimin e mbajtjes larg nga politikat e sotme partiake, dhe jo-përçarëse për shoqërinë shqiptare.

          Interpretimi i tretë është ai historik-kronologjik, me data, shifra dhe emra: kush ka luftuar, ku dhe kundër kujt, sa viktima dhe dëme u shkaktuan, kush fitoi, kush humbi, ç’ndodhi me fituesit dhe me humbësit etj. Pa glorifikim, pa baltë, pa emocione dhe pasione. 100% neutral, thjesht statistikë.

          Cili është interpretimi më i përshtatshëm dhe më dinjitoz, aq më tepër kur kanë kaluar 75 vite nga fundi i luftës dhe kur popujt e tjerë të Evropës e kanë arritur prej kohësh këtë depolitizim dhe neutralizim të historisë së tyre në L2B?

          Zgjidh e merr.

          1. Gjilpëra,

            Ka dy fakte shumë të thjeshtë që ndihmojnë për të shmangur inerpretimet dhe klasifikimet ashtu si i keni renditur ju.
            E para, rezistenca kundër fashizmit ka nisur me Abaz Kupin dhe Mujo Ulqinakun shumë më parë se komunistët t’i vishin asaj, rezistencës, termin Luftë Antifashiste Nacional Çlirimtare me organizimin prej tyre të Konferencës së Pezës dhe të Frontit Nacional Çlirimtare.
            Së dyti është Konferenca e Mukjes dhe ngjarjet që e pasuan, që konfirmon qëndrimet e Frontit në luftën civile për pushtet, pavarësisht nëse je ose nuk je dakort me komunistët dhe me narrativën e Enver Hoxhës për ngjarjet.

            Se si reflektohen këto fakte në politikën e ditës në Shqipëri, nuk e ndryshon dot as kronologjinë dhe as thelbin e këtyre fakteve, në kuptimin që LANÇ-i është term specifik që i referohet luftes së komunistëve për pushtet si kundër fashizmit ashtu edhe kundër rivalëve brenda vendit pa diksriminim, antifashist apo kolaboracionist.

            Por ju mbase keni fakte të tjera që nuk njihen gjë boterisht, që i bëjnë “mohuestit” e LANÇ-it partizanë çakej politikë.

  14. Thote gjilpera: Në mungesë të fakteve, unë e kam të vështirë të besoj që bombardimet e trupave aleate në Shqipëri të kenë luajtur ndonjë rol të konsiderueshëm në LANÇ…
    Nuk jane dhene asnjehere shifra. Por nuk ka qene fushe jashte interesit taktik, ne mos strategjik: dobesimi i fuqise ushtarake hitleriane, kudo qe ishin.

    Gojarisht kam degjuar se gjate bombardimeve te aleatve ne kazermat gjermane (diku te qyteti i nxenesve), njerzit kujtonin gabimet e disa avioneve, qe iu versulen lagjes se Tiranes diku te 21 dhjetori i sotem (diçka me siper) dhe vrane civilet por nje masaker e vertete ndaj gjermaneve eshte bere gjate terheqjes se tyre nga Krraba, lugines se Erzenit e deri ne Tirane. Banoret e atyre zonave deri vone kujtonin eren e tmerreshme qe u ndie per shume kohe sepse as nuk arrinin dot t’i varrosnin. Ishte nje forme ekzekutimi biblik. (kete fakt e permend edhe M. Shehu ne librin kushtuar çlirimit te kryeqytetit). Brigatat partizane qe ishin nisur te çlironin Tiranen u urdheruan te rrinin anash ( ne origjine ishin ato qe do t’i benin prita autokolones) rruges se Krrabës e me tutje.

    Praktikisht nga ajo autokolone gjermane vetem disa mbeturina munden te mberrijne deri neTirane, ku iu bashkuan pjese te mbetura te ganizonit te stacionuar aty dhe moren rrugen drejt Shkodres.

    Nuk them se do ishte mire qe shqiptaret te benin ca durim se gjermanet po iknin vete, por edhe shume nuk duhet tepruar me trimerira.

    1. Lyss, e ke ne librin e Peter Lucasit per OSSin ne Shqiperi. Behet fjale per betejen e Mushqetes, ku nje autokolone e ardhur nga Maqedonia me mbi 3000 ushtare, artileri te rende e tanke u shpartallua nga avionet e aleateve e partizanet erdhen pas pilafit per te perfunduar ca kishte mbetur. Kjo beteje citohet rendshem ne mitin e LANCit si mbase kryesorja dhe nga me te suksseshmet. Realiteti eshte qe ne qofte se s’kishe bombardimin aleat keta gjermane do kishin mberritur ne Tirane e po te donin jo vetem qe i mbanin larg forcat partizane te Mehmet Shehut, por edhe mund ti shpartallonin fare. E njejta gje per betejen e Tiranes, ku Mehmet Shehu u thoshte ushtarakeve te OSS se u vrane 2000 gjermane ne beteje, kur gjermanet me plan lane dicka afer 1000 e ca ushtare per te mbrojtur qytetin nga nje force 4000 ushtaresh, me perparesi terheqjen drejt Shkodres. Prap kemi bombardim aleat ne ndihme te sulmit partizan ne menyre sinjifikative.

  15. Tamam. Po flasim per te njejten gje. Kujtoj plakun qe me thoshte se gjermanet asnjehere nuk u moren seriozisht me ne (partizanet) . Siguronin rruget e kalimit dhe logjistiken e tyre. Nje here qe u moren seriozisht (operacioni i dimrit), praktikisht levizja nac-cl u shua teresisht dhe brigadat partizane ui shpartalluan, me perjashtim te ndonjeres qe kapi majat e maleve.

    Kete nuk e them as me qejf, as me perçmim dhe as per te shperfilluar meritat e atyre qe rezistuan, por eshte fjala per formacione fshtaresh te pangrene, qe flinin jashte dhe qe nganjehere kishin tre veta nje pushke. Nuk qe kollaj t’i beje balle trupave aq te pergatitura, te motorizuara e me oficere qe e dinin se çfare benin e çfare synonin.

    Por per mua nuk eshte as mburrje dhe fryrja e shifrave ndonje e keqe e madhe, as fakti qe kreret e regjimit nuk i jepnin merita kujt tjeter veç vetes ajo qe i neverit njerzit sot. Mohimin e luftes sot une e shoh si pasoje te abuzimit 40 vjeçar qe u be me pas me pushtetin, me shtypjen e kriijimtarise se gjithsecilit (nje zyre te ministria e industrise percaktonte sa gram groshe do te kishte menyja e lokaleve nga tropoja ne Himare etj) me kyçin qe iu vu Shqiprise ( shoh ne kujtimet e E. bej Vlores se edhe ne kohen e Turqise anijet e llojdit austriak benin tranzit te rregullt ne portet shqiptare dhe aty hipte kush te donte), me vrasjen e punes.

    Nese te benin te qeshesh “meritat” e diskutueshme te luftes, ti, njerzit e perseri e pranonin, por qe ne emer te asaj genjeshtre qe une bej sikur e ha per miresjellje, ti te privosh kombin nga gjerat me te natyreshme ne bote, te leviznin, te kishin token e tyre, te punon e te krijonin si deshen etj. etj., atehere une kam te drejte te te them: prit nje here te te shohim si eshte e verteta?

    Pra, ky mohim sot, ne thelb eshte nje forme revolte, zhgenjimi per abuzimin me pushtetin dhe, ne fund te fundit, nje forme kerkese llogarie, sado e vonuar.

    1. Nga njerezit e thjeshte po, sidomos ata qe vuajten jashte mase e u persekutuan egersisht nga regjimi i “clirimtareve”, eshte shtysa emocionale per ta mohuar. Per mua s’eshte kjo, por vete faktet historike si dhe mbatja sot e kesaj dite e te ashtequajtures se majte te angazhuar politikisht si mbas mitit te LANCit. Nje e majte politike reale duhet ta braktisi mitin e regjimit e duhet ta bazoje aksionin e saj politik te perfaqesimi i shtresave me te pevuajtura e te dobta te shoqerise shqiptare, qe padyshim perfshin viktimat e diktatures se pari e me tej te tjeret qe jane bere viktima te kleptokracise e oligarkise se ketyre 30 vjeteve. Po do inspirim nga historia, mund ta gjej te socialdemokratet e Musine Kokalarit e Skender Mucos apo dhe revolucioni i 1924-tres e te tjera figura me qasje te majte politike jashte PPSH-se e LANCit.

      1. Në vitin 1969, kur amerikanët zbritën në Hënë, ne Dar Es Salam të Tanzanisë, besimtarët muslimanë dualën të irrituar nëpër rrugë në formë demonstrative për të kundërshťuar këtë përdhosje, (siç e quajtën ata) që forcat e djallit i bënë simbolit të tyre, Hënës. U desh ndërhyrja e imamit të xhamisë kryesore të qytetit për të qetësuar gjendjen. Ai u tha, se bindja juaj që në këtë rast kemi të bëjmë me fyerje të simbolit musliman nuk është e drejtë, sepse askund nuk është e shkruajtur në Kuran që shkelja e njeriut në Hënë konsiderohet fyerje. Prandaj, konkludoi në mbyllje Imami, të gjithë duhet të përmbajmë zëmrimin dhe të kthehemi qetësisht në shtëpi.Për besimtarët e devotshëm kjo qe e mjaftë, atyre u erdhi zgjidhja nga një njeri i kënduar, njohës i mirë i Kuranit dhe kaq mjaftonte. Të gjithë u kthyen paqësisht në shtëpi.
        Por zoti Vehbiu këtu bënë fjalë, që Kurani i komunistëve tanë, dmth Historia e PKSH, përndryshe nga libri i shënjtë i muslimanëve, ka pësuar ndryshime sa herë që në jetën e saj Partisë i është dashur të paraqes të vërtetën sipas interesit të momentit. Dhe kur ajo shtrëmbëron të vërtetën edhe për ditën më të rëndësishme të jetës së saj, atë të themelimit, merret me mënd sa mund ti besohet më pas për cdo aspekt që ajo paraqet.
        Vë re, se janë të shumtë diskutantët këtu që mundohen ta paraqesin korrektësisht historinë tonë të L2B.Dhe japin versione nga më të ndryshme të gjëndjes së atëhershme, me qëllimin e mirë për ti shërbyer sadopak të vërtetës. Pa dashur të fyej askënd, mendoj se problemi këtu është më tepër politik sesa shkencor, historik. Dhe ai më kryesori qëndron në faktin, që ky i ashtuquajturi dokument historik, Historia PPSH, me të pavërtetat e tij skandaloze, shërben më shumë për ta bashkuar shpirtërisht këtë popull, apo vazhdon të kryej misionin që ka pasur qysh në krye ë herës, përçarjen e tij? Mund edhe të jem gabuar, por unë kështu e kam kuptuar shkrimin e zotit Vehbiu.

        1. Duke qene pergjithesisht dakord me cfare keni shkruar jo vetem ne kete koment por edhe ne komentet e tjera ju lutem me lejoni te ve ne dukje faktin qe Historia e PPSH assesi mund te konsiderohet dokument historik, qofte edhe duke i vene perpara atributin “i ashtuquajturi”. Besoj se shkrimi i z. Vehbiu ka pikerisht synimin per ta diskredituar pretendimin “dokumentare” te kesaj historie.

  16. Ne nisemi nga konsiderata të ndryshme për atë ç’ka bënë fjalë shkrimi, zotëri, e për rrjedhojë theksojmë ato gjëra që duam të vëmë në dukje. Ju jeni i interesuar për të vërtetat historike, ndaj unë e mirkuptojë arsyen pse ju nuk mund ti lejoni vehtes, që një material fund e krye me deformime skandaloze të mund të konsiderohet dokument historik. Më besoni, unë kam plot respekt për skrupulozitetin tuaj dhe mundohem seriozisht ta marrë me mënd shqetësimin që mund t’ju kem shkaktuar me përcaktimin tim fare të pakujdesëshëm. Por unë jam i interesuar të kuptoj arsyet, se përse Imamët tanë që shpërndajnë dijet e këtij “dokumenti”, ( quajeni si të doni), përndyshe nga ai i Dar Es Salamit, i cili i përdori njohuritë e tij rreth Kuranit për të qetësuar shpirtrat e trazuar të besimtarëve të tij, këta tanët e përdorin “Kuranin” e PPSH vetëm për të ruajtur dhe thelluar gënjeshtrën dhe përçarjen në gjirin e popullit?
    Siç mund të jeni informuar, sot gazeta Tema botonte të plotë fjalimin e Enver Hoxhës në Bahçallëk të Shkodrës. Nostalgjia për një sistem shkatrrimtar për jetën e njeriut si qënie individuale në këtë rast shfaqet pa doreza, duke hequr çdo maskë. Të jetë vallë ky qëndrim i sotëm mbi ato konsiderata për të cilat Kinoditar kërkon të ndërrmeren për glorifikimin edhe të luftës tonë nacional-çlirimtare? Vërtetë mund të ketë që besojnë se marrëzira të tilla propagandistike si ky i sotmi tek Tema bëhen me qëllimin e mirë për të mobilizuar popullin për “ta kthyer dhimbjen në forcë”? Gjepura! Edhe kur bëhej fjalë për Kalorsinë Arratiake, Don Kishoti kurrë nuk kish lëshuar nga goja marrëzira të kësaj shkalle, sa ajo gjellë bajate që i serviret për së dyti këtij populli nëpërmjet botimit të fjalimit të diktatorit.
    Imamët e politikës sonë e kanë të qartë, se ajo që do të përcaktoj se në cilën anë do të shkojë pushteti në zgjedhjet e ardhëshme janë votat e nostalgjikëve të komunizmit. Dhe ata, ndonse pak herët, filluan të bëjnë atë punë që kanë ditur dhe dinë të bëjnë më mirë, kujdesin për ruajtjen ose marrjen e pushtetit. Kjo besojmë është arsyeja kryesore përse vazhdon të vaditet gënjeshtra dhe përçarja në këtë vënd, si dy nga format katërcipërisht të provuara në histori, që të sigurojnë sukses të padiskutueshëm.

    1. Siç ju shkruaja edhe me siper jam dakord me sa kishit thene edhe me pare. Edhe me shume jam i nje mendjeje me sa thoni me siper, prandaj edhe nuk deshiroja qe librin e shemtuar dhe te modifikuar sa here ua ka dashur menderja “Historia e PPSH” ta konsiderojme si “dokument historik”. Siç thote edhe Vehbiu me siper:

      Dokument historik mbase i kohës kur u botua

      edhe mund ta pranojme me pjesmarrjen e dmosdoshme te “smiley-t”.

      1. Dakord – por për sqarim, mbase të panevojshëm – “dokumenti” flet shumë për Shqipërinë e fundviteve 1960, ose të kohës kur u botua. Për mënyrën si “shkruhej” historia nga regjimi. Ashtu do t’u vlejë historianëve në të ardhmen.

      2. Nuk di, por si rregull, unë nuk përdor kurrë e- moji, ruhem shumë se mos ndoshta keqkuptohem dhe e fyej tjetrin.Shoh se, si ju dhe zoti Vehbiu, jeni të interesuar për aspektin shkencor të problemit, unë për atë shoqëror. Ju vini në dukje sa mund ti qasesh Historisë së PPSH si një dokument historik i besueshëm, unë vë në dukje shqetësimin se edhe për sa kohë mund të shërbente ky “dokument” si referncë për manipulimin e opinionit publik.

    2. Ne kohera te veshtira njerezit idealizojne nje te kaluar te shkelqyer qe s’ka eksiztuar kurre .
      Ti ke pas qene nje zoje e rande ….

  17. L.A.

    je nxehur, më duket, dhe nxehja nuk është një shoqërues i mirë në debat. Të dy faktet që ke sjellë vërtetojnë ato që kam shkruar unë më lart, që 1. lufta çlirimtare ishte e gjithë shqiptarëve, jo vetëm e komunistëve, dhe që 2. lufta nuk ishte vetëm kundër pushtuesit por edhe luftë mes shqiptarëve, luftë civile.

    LANÇ unë e përdor sepse ky është termi me të cilin njihet kjo luftë e shqiptarëve gjatë L2B (edhe në shkrimin më sipër është përdorur disa herë termi i afërt “Lufta Na-Çl”). Siç shkruaj edhe më lart, unë nuk e kam problem të përdor terma të tjerë si lufta çlirimtare ose rezistenca shqiptare, nëse LANÇ-i na duket se ka ngarkesë ideologjike, por nuk më duket e ndershme që të kapemi pas termit të përdorur dhe jo përmbajtjes së asaj që kam shkruar më lart.

    Por ju mbase keni fakte të tjera që nuk njihen gjë boterisht, që i bëjnë “mohuestit” e LANÇ-it partizanë çakej politikë.

    Kjo vjen si goditje poshtë barkut, L.A., sepse unë as kam cilësuar kënd më sipër kështu, e as kam aluduar gjëkundi që “mohuestit” e LANÇ-it partizan janë çakej politikë. Kam shkruar që interpretimi i luftës që thekson konfliktin e brendshëm ndërshqiptar – ku unë fus edhe mohimin komplet të luftës kundër pushtuesit, edhe përvetësimin e saj nga komunistët dhe akuzimin e palës tjetër si tradhëtare – është interpretim i njëanshëm, partiak, manipulues dhe përçarës për shoqërinë, që i vjen përshtat partive të sotme politike të Tiranës. As “mohues të LANÇ-it partizan”, as aludime për “çakej poltikë” nuk ka këtu.

    Si të vjetër që jemi këtu në PTF, kam menduar se debatojmë në mirëbesim, edhe kur kemi mendime të ndryshme ose të kundërta…

    1. Gjilpëra,

      Të kërkoj falje! Nuk ishte aspak qëllimi, dhe e shoh që e kam shkelur.

      Gjithësesi, desha të theksoja që LANÇ-i si emër është pagëzuar dhe përdorur ekskluzivisht nga komunistët për tu dalluar nga pjesa tjetër e rezistencës, dhe për tu përdorur në luftën për pushtet. Dhe asnjë statistikë nuk e ndryshon dot këtë.

      Por kjo nuk është pak, sepse është premisa e falsifikimit të historisë, për të thënë që LANÇ-i ishte i të gjithëve, por disa e tradhtuan rrugës, dhe vetëm komunistët i mbetën besnik atdheut.

      1. Faleminderit L.A., e vlerësoj përgjigjen tuaj!

        Në fakt, neutralizimi i Luftës për të cilin unë këmbëngul dhe që ishte qëllimi i ndërhyrjes sime në debat, i menduar në mënyrë konsekuente, do të kërkonte që edhe termi me të cilin emërtohet kjo luftë të neturalizohej, madje ky do të ishte hapi i parë dhe ndoshta më i lehti. “Rezistenca shqiptare” më duket me vënd dhe më pëlqen.

        1. Për mua më e saktë do ishte nëse vetë e majta, ashtu siç thotë Engjell Roshi më sipër, të heqë dorë nga të qënit Holier than Thou, dhe të njohin krimet e luftës, sikurse e ka bërë e djathta me kolaboracionizmin, duke u distancuar aq sa është e mundur. Por të majtës sot as nuk i flitet, e as nuk e pranon dot, lëre më pastaj ta dënoj luftën vravrasëse për pushtet, por edhe atë që është më e rëndë, tradhëtinë që bënë ndaj Kosovës.

  18. Kontributi shqiptar ne WWII eshte I barabarte me ate te sotmin ne luften kunder terrorizmit ne Iraq apo Afghanistan.Edhe vete E Hoxha pohon se :nga nje sopatke te vogel ua dhame.Pasi kemi thene kete ndersa duhen nderuar ata qe hodhen ndonje dyfek apo u vrane duhet hequr etiketimi tradhetar atyre qe predikonin nje politike asnjeanese.Vete Stalini beri pakt mosulmimi me Hitlerin .Nese Hitleri s’do e kishte sulmuar Stalini do kishte bere sehir kur ai digjte cifutet ne krematoriume .Chamberlain deklaroi :Peace for our time pasi Hitleri pushtoi austrine e cekosllovakine .Nese nuk do te kishte sulmuar Polonine britaniket do benin dhe ata sehir .Ne vete qeverine britanike lord Halifax u perpoq te shmangte luften e te bente ujdi me Hitlerin ne menyre qe te shpetohej nga shuarja nje brez I tere te rinjsh.Atehere pse duhet te shpallim tradhetare ata shqiptare qe mejtonin se gjermani eshte kalimtar e duhet te kursejme rinine?E tere historia e luftes duhet rishkruar .

Lini një përgjigje

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin