ME KËTË ÇMIM FITOJNË TË GJITHË

Ka qarkulluar këto ditë një lajm, se shkrimtari Musa Ramadani, fitues i çmimit Kadare për vitin 2017, nuk e ka marrë honorarin prej 10 mijë eurosh.

Lajmin e dha miku i Ramadanit, Agron Gashi, në Facebook (ku tjetër – Facebook is where things happen), dhe pastaj e përcollën disa media (këtu dhe këtu).

Këtë vit, Çmimin Kadare e ka fituar Loer Kume.

Mediat që e rimorën statusin e Gashit mund të kishin bërë shumë më tepër – të kishin folur me organizatorët e çmimit (Instituti Pashko) dhe të kishin pyetur fituesit e viteve të shkuara, nëse e kanë marrë apo jo honorarin.

Sot teknologjia ta bën fare të lehtë të lidhesh me njerëzit: mjafton një SMS ose mesazh në Facebook. Nuk ka as nevojë t’i trazosh duke u telefonuar.

Ashtu do të merrnim vesh: (1) Nëse Ramadanit nuk i është dhënë asgjë nga honorari, apo nëse është paguar vetëm pjesërisht; dhe (2) nëse kjo ka ndodhur përjashtimisht me Ramadanin, apo është zbatuar me të gjithë fituesit e çmimit.

Nga mënyra si u përcoll lajmi, ndonjë lexues madje mund të kujtojë se bëhet fjalë për një padrejtësi ndaj një autori kosovar.

Ndonjë media e ka vënë që në titull se 10 mijë eurot e çmimit kanë “avulluar”.

Që çmimi Kadare nuk u është dhënë fituesve i plotë, këtë e kam dëgjuar si thashetheme prej kohësh, por nuk i kam dhënë rëndësi.

Ndoshta edhe ngaqë unë e gjykoj të gabuar titullimin e një çmimi letrar, sipas një shkrimtari që është ende gjallë e shëndoshë.

Megjithatë, duke qenë ky një çmim që jepet nga një institucion privat, nuk është se jam shqetësuar shumë – tek e fundit, shkrimtarët shqip kanë gjithnjë nevojë për honorare.

E kam të qartë se shumë autorë do të ndiheshin të nderuar, edhe thjesht po t’u shoqërohej emri me atë të Kadaresë – pavarësisht nga honorari.

Por e kam të qartë edhe se shumë autorë të tjerë janë joshur nga 10 000 eurot e premtuara.

Që Çmimi Kadare i akordon fituesit një shumë të tillë, kjo është nga ato të vërteta që tashmë nuk i diskuton njeri dhe që e kanë gjetur rrugën deri te Wikipedia.

Winners are awarded 10 000 euros!

Te një material pa autor, me titullin “Statusi i Çmimit Kadare”, të botuar te Gazeta Liberale më datë 25 mars 2019, lexoj:

I gjithë projekti i çmimit “Kadare” ka një vlerë prej 10 000 eurosh, ku përfshihen: Kontrata individuale me autorin, botimi i veprës, promovimi, e drejta e autorit dhe Ditët Letrare të Razmës. e Institutit Europian Pashko.

Kërkova, mjerisht pa sukses, rregulloren e Çmimit Kadare online, si dhe uebsajtin e Institutit Europian Pashko.

Nëse lajmi i dhënë me mijëra herë, publikisht, se ky çmim parashikon “10 mijë euro për fituesin” nuk është i saktë, atëherë institucioni që jep çmimin duhej ta kish përgënjeshtruar.

Është e drejta e çdo autori që paraqet dorëshkrimin e vet në konkurrim për t’u njoftuar se sa do të jetë tamam honorari i parashikuar.

Institucioni që e jep këtë çmim – i cili më duket edhe se ka ndryshuar emër në rrjedhë të kohës – nuk ka asnjë detyrim për të paguar fituesit kaq ose aq, por besoj se e ka një detyrim për të informuar publikun dhe për të shmangur keqkuptimet, aq më tepër tani që integriteti të paktën financiar i çmimit po vihet në pikëpyetje.

© 2019, Peizazhe të fjalës.™ Të gjitha të drejtat të rezervuara.

2 Komente

  1. Duket si çmim me shumë bishta prapa.

    Te materiali pa autor i statusit ka edhe disa pika të tjera që mund të shpjegojnë “avullimin” e parave:

    -E drejta e autorit të veprës fituese është e Botimeve UET PRESS, si pjesë e Kolanës Leteratura.

    -I gjithë projekti i çmimit “Kadare” ka një vlerë prej 10 000 eurosh, ku përfshihen: Kontrata individuale me autorin, botimi i veprës, promovimi, e drejta e autorit dhe Ditët Letrare të Razmës.

    -Autori, fitues i çmimit “Kadare”, angazhohet të jetë pjesë e tryezave letrare, promovimeve apo takimeve me lexues dhe median që i shërbejnë promovimit të librit dhe çmimit “Kadare”.

    -Instituti Europian “Pashko”, përmes Botimeve UET PRESS dhe kolanës Leteratura, një kolanë kushtuar letërsisë shqipe, ka të drejtë për të përzgjedhur për botimin edhe dy vepra të tjera mes pesë finalistëve.

    Me sa kuptoj, shkrimtari merr vetëm atë që ngelet nga 10 mijë eurot – duke nënshkruar kontratën ku ai ia kalon të drejtën e autorit të veprës UET PRESS – pasi zbriten kostot e botimit dhe të promovimit së librit, ndoshta edhe shpenzimet e Ditëve Letrare të Razmës (kjo nuk del e qartë nga kriteret më lart). Të paktën për një pjesë të çmimit vlen: money stays in-house, paraja kalon nga njëri xhep i pronarit, te tjetri.

    Po ashtu, shkrimtari duhet të “angazhohet të jetë pjesë e tryezave letrare, promovimeve apo takimeve me lexues dhe median”; siç duket, nuk mjafton vetëm vepra e arrirë, por autori duhet dhe të djersitet për çmimin – pa mundim, s’ka shpërblim!

    Promovim për autorin dhe veprën, thotë instituti. Ose reklamë për institutin dhe pronarin – aq bujar dhe kulturëdashës! – dhe provincializëm zengjinësh të tranzicionit, mund të thotë ndonjë gojë e ligë (…e ndonjë ziliqari, sigurisht 🙂 )

  2. niveli i letersise eshte pak a shume si kampionatet e futbollit apo volejbollit qe zhvillohen pothuaj pa spektatore.a e kane fajin njerezit qe nuk kane interes per librin apo shkrimtaret qe shkruajne libra te dobet ?

Lini një përgjigje

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin