Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, paska komentuar sot, gjatë një vizite në selinë e Arqipeshkvisë Metropolitane, Tiranë-Durrës dhe atë të Vëllazërisë Ungjillore të Shqipërisë, për “fabulën e Pashkëve.”
“Kumti i ringjalljes së Krishtit,” ka shpjeguar Veliaj, “Është kumti që drita e mund errësirën, puna e mund dhunën edhe që jeta e mund vdekjen.”
Më tërhoqi menjëherë vëmendjen, te ky interpretim i Kryetarit të Bashkisë, ideja se pjesë e kumtit të Pashkëve qenka që “puna e mund dhunën.”
Ideja i bashkëlidhet pothuajse haptazi qëndrimit që ka z. Veliaj ndaj protestave dhe protestuesve kundër politikave të tij, veçanërisht për ndërtimin brenda Parkut të Liqenit – ku ai ka dashur ta pozicionojë veten si në anën e atyre që punojnë, ndërsa kundërshtarët e tij si në anën e atyre që dhunojnë.(*)
Por nuk arrij dot të gjej lidhje midis kësaj ideje dhe Pashkëve, kësaj feste të krishterë.
Me sa di unë, që i krishterë nuk jam por që kam jetuar i rrethuar nga komunitete dhe kultura të krishtera, Pashkët kremtojnë ringjalljen e Krishtit. Nga ana tjetër, Pashkët hebraike (Pesach), të cilat kremtoheshin para se të shfaqej Jesui, kremtonin çlirimin e hebrenjve nga Egjipti, falë Moisiut.
Në Ungjijtë, kjo domethënie e Pashkëve hebraike ripërfshihet në ringjalljen e Krishtit, i cili i çliroi të krishterët nga mëkati dhe, nëpërmjet sakrificës së tij në kryq, u dha këtyre një jetë të re.
Natyrisht, çfarë di unë për Pashkët nuk ka të njëjtën vlerë me çfarë mund të dijë një besimtar i krishterë i devotshëm, siç edhe mund të jetë qytetari Veliaj; e megjithatë, unë nuk arrij dot të gjej ndonjë referencë ndaj punës te kjo “fabul”; dhe aq më pak ndaj raportit mes punës dhe dhunës.
Brenda narrativës së kryqëzimit të Krishtit dhe pastaj ringjalljes së tij, e vetmja punë mirëfilli, tek e cila po më shkon mendja, ishte ajo e ushtarëve romakë që ekzekutuan kryqëzimin dhe e ngulën Jesuin me gozhda në kryq; dhe që natyrisht ishte pjesë e dhunës, nuk i kundërvihej.
Dhe vetë puna nuk ka gjë çliruese në vetvete; punën mund ta kryejnë skllevërit si në kohën e Romës, puna mund të skllavërojë ajo vetë, puna mund të shërbejë edhe për të përçuar dhunën masive dhe autoritetin brutal të pushtetit.
Regjimet totalitare janë shquar, në historinë e shekullit XX, që i vunë shtetasit e tyre në punë; por kjo nuk është se i bëri këta shtetas më të lirë.
Deri edhe në dyert e kampit të përqendrimit nazist në Auschëitz ishte shkruar një slogan që u thoshte të ndëshkuarve se “Arbeit macht frei” – puna të çliron: por doemos nuk kështë ky lloj çlirimi, të cilit i referohet z. Veliaj në leximin kaq të pazakonshëm, që ia jep “fabulës” së Pashkëve.
Kështu i kuptoj unë profani Pashkët; por do t’ju lutesha të mos më linit të gaboj. Që politikanët kanë dëshirë t’u bashkëngjiten festave fetare, për të riprodhuar popullaritetin, këtë edhe mund ta kuptoj; por që politikanët të sjellin interpretime të reja të festave fetare, të tilla që mundësisht të bashkëtingëllojnë me preokupimet e tyre të ditës, këtë nuk do ta kuptoja dot.
Në fund, pavarësisht nga kuptimi që mund të ketë apo jo “fabula” e Pashkëve, desha të shtoj që jo, puna nuk e mund dhunën.
Vetë Krishti nuk është se i çliroi njerëzit nga pesha e mëkatit duke i vënë të punojnë; dhe as u bë Krisht duke punuar vetë; por e solli dritën në mes të errësirës nëpërmjet fjalës. Madje në Bibël lihet gjithnjë të kuptohet se vetë puna, si e tillë, nuk ka ndonjë vlerë, në qoftë se Zoti nuk është në të – dhe as Veliaj vetë nuk është se ka thënë ndonjëherë, që betoni brenda parkut në Tiranë po derdhet me frymëzimin dhe vullnetin hyjnor!
“Jam i bindur se veç puna na nxjerr në dritë, e ndaj veç me punë do t’i përgjigjemi dhunës. Tirana do bëhet!”, sapo ka deklaruar z. Veliaj, në një reagim zyrtar të Bashkisë sot (28 mars).