Me ç’gjuhë i flet politikani publikut?
Shumë bojë është derdhur për t’i përgjigjur kësaj pyetjeje, meqë përgjigjja u intereson jo vetëm ekspertëve të komunikimit, por edhe politikanëve vetë (dhe atyre që u shkruajnë fjalimet politikanëve).
Gjuhën e politikës tiranase e sheh dhe e dëgjon të lakuar rëndom në mediat, madje në gjendje crudo, të pafiltruar, të paripërtypur nga reporterët, të paredaktuar; çka e bën paradoksalisht më artificiale, të stisur, të paramenduar, të qepur me penj të bardhë.
Sot ndesha në disa deklarata të deputetit të PD-së, njëkohësisht kryetar i degës së Tiranës për këtë parti, Aldo Bumçi, në lidhje me bojkotimin e seancës së jashtëzakonshme të Kuvendit, nga ana e opozitës socialiste.
Është e natyrshme që Bumçi të ketë rezervat dhe kritikat e veta ndaj këtij bojkotimi; pa llogaritur rolin e tij si përfaqësues publik i PD-së dhe si deputet i kësaj partie.
Këtu nuk dua të diskutoj për bojkotimin, as për arsyet e bojkotimit, por për mënyrën si e trajton Bumçi këtë çështje politike në fjalën e vet para publikut.
Thotë deputeti i PD-së:
Mospjesëmarja e deputetëve të Partisë Socialiste me urdhër të z. Rama në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit tregon urrejtjen që ata kanë ndaj institucioneve demokratike që kanë dalë nga vota e lirë e qytetarëve shqiptarë. Kjo urrejtje e Edvin Kristaq Rames dhe e bllokmenëve të rinj ndaj votës së lirë të qytetarëve shqiptarë është trashëgim[n]ia e vërtetë e etërve të tyre historik[ë] dhe biologjik[ë].
Vëreni kapërcimin e menjëhershëm nga fakti tek interpretimi, duke anashkaluar çështjen që, në thelb, duhej të ishte diskutuar: efekti i këtij bojkotimi ndaj punimeve të Kuvendit, veçanërisht ndaj seancës në fjalë. Deputeti i PD-së menjëherë nis t’i shpjegojë publikut se çfarë “tregon” bojkotimi i socialistëve, dhe pikërisht: “urrejtjen që ata kanë ndaj institucioneve demokratike”. Më tej, Bumçi e quan kreun e opozitës “Edvin Kristaq Rama”, si të ishte i pandehur në sallën e gjyqit, në vijën e një prirjeje infantile e tashmë të konsoliduar mirë të palëve në konfliktin politik të Tiranës, për t’ia shtrembëruar emrat njëri-tjetrit – aq sa edhe pak dhe do të fillojnë ta quajnë shoku-shokun me emrat e nënave, si në tetëvjeçare. Megjithatë, në rastin konkret, shtrembërimi i emrit është edhe ekspedient për të sjellë në vështrim të publikut çështjen e familjes Rama, emrin e të jatit Kristaq Rama dhe trashëgiminë e etërve që çohet përpara prej “bllokmenëvë të rinj” të PS-së.
Vazhdon të interpretojë Bumçi:
[B]ojkoti i seancës së sotme ku do të diskutohet për situatën e përmbytjes në Shkodër dhe komunat e nën-Shkodrës dhe masat e marra për përballimin e saj është një dëshmi tjetër e urrejtjes që Edvin Kristaq Rama dhe bllokmenët e rinj ushqejnë ndaj Shkodrës; ndaj vlerave për të cilat Shkodra qëndroi dhe u persekutua gjatë viteve të diktaturës dhe për atë çfarë Shkodra ka përfaqësuar gjatë këtyre 20 viteve të historisë post-komuniste të Shqipërisë.
Edhe një tjetër urrejtjeje i çirret maska: asaj të Ramës dhe të bllokmenëve të rinj për Shkodrën, vlerave për të cilat Shkodra qëndroi dhe u persekutua gjatë diktaturës dhe atë çfarë Shkodra ka përfaqësuar gjatë këtyre 20 vjetëve të fundit.
Ideja në këtë rast, nëse nuk gabohem, është se Edi Rama dhe PS-ja “e urrejnë” Shkodrën për vlerat e saj antikomuniste dhe për qëndrimet e saj pro-PD-së pas 1990-ës.
Po çfarë kuptimi ka e gjithë kjo tiradë? Çfarë lidhje kanë qëndrimet politike të qytetarëve të Shkodrës me seancën e Kuvendit, përmbytjen e para pak ditëve dhe vendimin e opozitës socialiste për të mos marrë pjesë në punimet e Kuvendit? Pse iu dashka PS-së dhe Ramës një motiv i ri për të bojkotuar jetën parlamentare (urrejtja ndaj Shkodrës), në një kohë që kërkesat e tyre të djeshme kanë mbetur të paplotësuara?
Nuk ka dyshim se përballimin e pasojave të përmbytjes në Veri të Shqipërisë duhet ta bëjë ekzekutivi i Berishës, të cilit nuk i ka munguar ndihma bujare e fqinjëve dhe e organizatave ndërkombëtare. Roli i opozitës, në këtë kontekst, është thjesht të mos pengojë lëvrimin e ndihmës; përndryshe, është e drejta e saj që ta shfrytëzojë dhe ta kapitalizojë gjendjen e krijuar në Veri për të sulmuar ekzekutivin. Kjo nuk ka fare lidhje me parapëlqimet politike të qytetarëve të Shkodrës; aq më tepër që përmbytja ka prekur njëlloj socialistët, PD-istët dhe të paangazhuarit në politikë, katolikët dhe myslimanët, të pasurit dhe të varfrit, të rinjtë dhe pleqtë, të privilegjiuarit e djeshëm dhe të persekutuarit.
Nga ana tjetër, seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit ka për objekt përmbytjen dhe masat e marra për kufizimin e pasojave të saj; jo Shkodrën dhe rrethinat. Që katastrofa natyrale e pak ditëve më parë goditi pikërisht në Veri të Shqipërisë, ku PD-ja gëzon më shumë mbështetje se gjetiu, ishte rastësi.
Atëherë ç’e shtyn një deputet dhe një figurë të njohur politike si Bumçi të prodhojë argumente të tilla infantile, në vend të reflektimit qoftë për përmbytjen, qoftë për situatën politike të krijuar në Shqipëri?
Unë nuk gjej dot arsye tjetër, përveç ndoshta një shtyse, qoftë dhe të pavetëdijshme, për të projektuar bindje dhe ide të vetat mbi kundërshtarin.
Dhe pikërisht: kur Bumçi thotë se “Edvin Kristaq Rama dhe bllokmenët e rinj” e urrejnë Shkodrën, në të vërtetë po dërgon mesazhin, sado subliminal, se Shkodra e persekutuar prej komunistëve e urren “Edvin Kristaq Ramën dhe bllokmenët e rinj”.
Po ç’lidhje ka kjo urrejtje e Ramës ndaj Shkodrës ose e Shkodrës ndaj Ramës, sado e sajuar, me përmbytjen, të cilën nuk e invokuan socialistët, as e ndollën bllokmenët e rinj të nxitur nga etërit e tyre dhe trashëgimia përkatëse?
Nuk ka asnjë lidhje.
Deputeti Bumçi jo vetëm po luan për publikun, por edhe po luan për një publik të cilin e përfytyron të infantilizuar deri në atë shkallë, sa ta marrë për argument politik deklaratën sentimentale se kreu i PS-së dhe i opozitës e urreka Shkodrën.
Dhe më tej: kur Bumçi flet për urrejtje të “Edvin Kristaq Ramës dhe bllokmenëve të rinj ndaj votës së lirë të qytetarëve shqiptarë”, shpreh në thelb urrejtjen e tij dhe të Partisë së tij ndaj kundërshtarëve të vet politikë, të cilët e kanë akuzuar PD-në dhe pikërisht kreun e saj Berisha për manipulim të votës së lirë të qytetarëve shqiptarë, akuzë që është edhe në bazë të bojkotit të sotëm të parlamentit nga ana e PS-së.
Nuk dua të diskutoj këtu taktikat politike të PS-së, as kam të dhëna të mjaftueshme për të shprehur një gjykim timin në lidhje me arsyet e bojkotit; por fakt është se opozita sot është jashtë parlamentit pikërisht ngaqë mendon se ka pasur probleme me numërimin e votave; duke kërkuar transparencë, si kusht për të hyrë në Parlament. Sërish akuza e Bumçit ma konfirmon dyshimin për projeksion psikologjik infantil.
A mund t’i shërbente përmbytja PS-së si pretekst për ta kapërcyer barrierën e përbetimeve të djeshme dhe për t’u kthyer në Parlament, pavarësisht se kutitë e votimit nuk janë hapur? Unë them se mund të shërbente, sikurse e shpjegoi këtu Pishaku. Megjithatë, nëse opozita ka të dhëna prej ekspertëve dhe burimeve të tjera se përmbytja në Veri është shkaktuar ngaqë nivelet e liqeneve të Drinit janë mbajtur artificialisht të larta nga KESH-i, në kuadrin e spekulimeve me import-eksportin e energjisë elektrike, atëherë është detyrë e opozitës që të kërkojë sqarime dhe transparencë për këto çështje, duke iu drejtuar gjykatës, sikurse edhe ka bërë; madje në këto rrethana, kthimi në Parlament do të shërbente si sinjal hapjeje ndaj një ekzekutivi dhe legjislature që ndoshta vërtet e meritojnë të dalin nga skena politike. Kjo është çështje perceptimesh.
Prandaj Bumçi mund t’i lëshohet sa dhe si të dojë opozitës, me argumente nga më grotesket dhe me talking points tashmë të konsumuara për bllokmenë, etër, trashëgimira, Kristaq Ramën, Shkodrën loce antikomuniste etj. Nuk di se deri në ç’masë është lehtuar publiku që i dëgjon dhe i miraton fjalime të tilla, por jam i sigurt se përmbytja në Veri ishte goditje e rëndë jo vetëm për popullsitë e dëmtuara dhe ekonominë e zonës dhe të mbarë vendit, por edhe për vetë ekzekutivin Berisha, më e rëndë edhe se shembja e tunelit elektoral në Kalimash. Çështjen e portave të pamirëmbajtura të shkarkimit të liqeneve e kanë ngritur mediat madje para se të ndodhte katastrofa; dhe nëse rregullorja për shkarkimin e liqeneve nuk është zbatuar, këtë duhet ta zgjidhë dhe, sipas rastit, ndëshkojë gjykata.
Këtu ka edhe një aspekt të tretë të projeksionit: meqë zemërimi i tanishëm i PD-së me opozitën socialiste dhe kreun e saj Rama, veçanërisht në lidhje me raportet midis politikës dhe përballimin nga ekzekutivi të gjendjes së jashtëzakonshme në Veri, mund të lexohet dhe do të lexohet si frikë se mos përmbytja dhe të vërtetat për administrimin e kaskadës së Drinit nga ekzekutivi do të përdoren nga opozita si leva për të rrëzuar qeverinë Berisha madje krejt legjislaturën. Që kjo frikë, legjitime në vetvete, gjen shprehje në truke të tilla retorike si projeksioni, lokalizmi, krahinizmi dhe anti-komunizmi, më konfirmon edhe se PD-ja, si forcë politike që ka pushtetin sot në Shqipëri, mbetet shumë larg atij ligjërimi politik që do t’i përshtatej statusit të saj aktual.
Kjo ceshtja e ujevares se Drinit per mendimin tim ngjan me metaforen e kaposhit te Vitit te Ri .
KESH-i do e kete provuar disa here me sukses dhe arriti te ‘induktoje’ se ska per te ndodhur ndonjehere permbytje, ashtu si kaposhi i metafores duke u ushqyer cdo dite ne oren 9, arriti ne perfundimin se do ushqehet edhe te nesermen, mirepo te nesermen ishte Viti i Ri dhe kaposhi perfundoi ne tave.
Keshtu edhe mediat qe e dinin para, nuk eshte se kishin marre ndonje fallhedhes apo kane pervojtare te posacem, thjesht kishin lajme qe kjo gje ndodhte, mbase shpesh.
Fajin patjeter qe e ka institucioni perkates dhe jo natyra. I vetmi ‘faj’ i natyres eshte pse nuk respektoi prurjet e meparshme, keshtu e ‘genjeu’ KESH-in.
Tani perballe nje faji te madh sa nje mal, e vetmja menyre (te me falet shprehja) per t’ja hedhur bythes eshte venia e gishtit tek tjetri, duke futur ‘ndjeshmerine kombetare’ ose ndryshe ‘buon sensin e pater familias’.
Mirepo nese verehet me kujdes, Rama eshte mjeti dhe jo qellimi. Qellimi eshte Shkodra me rrethinat, pra tu behet e ditur banoreve te zones, qe fatkeqesia ishte natyrore dhe Sala e ka buon sensin e pater familias dhe do perkujdeset, ndersa Rama jo, prandaj Sala nuk do ti braktise kurre, ndryshe nga Rama qe i urren.
Pra per ti dhene nje mesazh banoreve te zones, perdoret mosprania e deputeteve socialiste, pra qe PS-ja e Rama i kane braktisur ne fatet e veta dhe Rama nuk eshte nje ‘baba’ i mire per popullin, nuk i can kryet per banoret e zones dhe do te perfitoje politikisht nga fatkeqesia e tyre.
Nuk perjashtohet aspak mundesia qe Rama te kete per qellim perfitime politike nga ‘induktimi’ i KESH-it, por qe te mashtrosh banoret e zones kaq pafytyresisht, duhet te jesh vertet nje sojzes i papare.
Xhaxhai:
Publiku eshte “lehtuar” aq shume sa ne qarkun e Shkodres i dha voten “ketyre projeksioneve” Xhaxha. Prandaj nese argumenti yt eshte qe “shqiptaret qe nuk besojne ate qe me pelqen mua jane lehtuar” kam frike se ka te beje me shume me perceptimin tend mbi shqiptaret se sa me ndonje gje tjeter.
Per sa i perket permbytjes duhet vendosur mbi njerin nga variantet qe ka sjelle opozita: 1) e prodhoi qeveria me paaftesine e saj per te menazhuar kaskaden( e vetmja deridiku serioze dhe e fundit per nga radha e paraqitjes ne publik, por ekspertet jane thellesisht te betonuar ne pozita politike per te patur nje ide te qarte, dmth ka dy variante te cilat mund te jene e verteta) 2) e prodhoi Sali Berisha si mjet per te futur opoziten ne parlament 3) e prodhoi Sali Berisha sepse donte te fitonte leke Fazllici me shitjen e energjise apo 4) e prodhoi Ben Blushi gjate udhetimit te tij ne Dubai me disa berishiste te njohur per te vene ne pozite te veshtire Ramen. (te katerta jane versione te dhena nga opozita, te cilat do biesh dakord me mua qe nuk mund te jene te gjitha te verteta ne te njejten kohe). Nese ti ke informacion me te zgjeruar se sa ato qe sjell media mund te krijosh nje teze tjeter, por ne mungese nuk na mbetet vecse njeri nga variantet e opozites. Sikurse nuk eshte e vertete qe opozita i eshte drejtuar gjykates por ka kerkuar koka turku (lexo Priftin) per ti shtuar trysnine politikes mazhorances. Ne te vertete, opozita as ka patur guximin ti pergjigjet Priftit per nje debat publik, gje e cila per mua eshte teresisht e pakuptimte. Jo me larg se dje, Andrea Stefani, nje ish oficer tanime zedhenes i perhershem i revolucionareve te te gjitha ngjyrave, shkruante ne nje editorial se si eshte ne interes te popullit qe te kemi nje debat publik te shendoshe (sigurisht nje dite me vone e pasonte Muc Nanua me nje teme te ngjashme ku deklaronte me pathos se tek ne nuk ka debat publik). Jo vetem aq por sapo qe Prifti i akuzoi lancuesit e akuzave me zbardhje aferash personale, sikur u fashiten akuzat.
Tani po te mos ishte e dhimbshme per banoret e zones do te ishte per te qeshur. Mendoj se diskutimi mbi gjuhen e perdorur nga Bumci, e cila per te qene te ndershem eshte gjuha e Berishes, nuk mund te anashkaloje disa fakte te cilat ndikojne sipas meje ne besueshmerine e argumentit te Bumcit. Ne momentet e para te permbytjes, Rama i politikes se re, nxitoi te fajesonte qeverine per tragjedine, edhe pse ishte koha per te shpetuar jete e jo per politike. Po ashtu ky Rama i politikes se re nuk tundej nga Tirana derisa pozita e akuzoi se nuk ka dhene asnje ndihme per banoret, akuze se ciles ju pergjigj duke krijuar struktura paralele edhe kur ishte e qarte qe shteti po i pergjigjej problemit. Si pasoje, kur shkoi ne Shkoder banoret e zonave e zbuan duke i thene “ku ishe ti deri tani”. Tanime, Rama i politikes se re per hir te interesit politik personal nuk merr pjese ne seancen parlamentare per Shkodren ku do te kish patur mundesi “tja perplaste ne fytyre” ato faktet qe thote se i ka per fajin e qeverise, duke i bere keshtu vendit nje sherbim te vyer.
Ne baze te sa me siper, mua nuk me duket se Rama kullon dashuri per Shkodren dhe per shkodranet. Sigurisht qe kjo nuk eshte e vertetuar shkencerisht po asnje argument politik nuk e ka ate luks. Nje argument me korrekt do te ishte qe “Rama e neglizhoi interesin e shkodraneve sepse ata nuk votuan ne shumice per te dhe prandaj ai nuk i do aq shume sac do per shembull fieraket”, por do e kish humbur publikun tek fundi i rreshtit te pare. Ergo, gjuha e renduar per bllokmene te rinj, bij te baballareve te cilet (sic i kujtohet shume shkodraneve e besoj edhe ty) nuk investuan ne Shkoder as gjate kohes se xhaxhit e as gjate periudhes pas revolucionit komunisto klanor te 97’tes (perkufizimi i SHRames ne librin Probleme te Politikes Shqiptare I, jo i imi).
Po ta vendosesh kete ne kontrast me cfare eshte investuar ne Shkoder gjate 2005-09 e cila perfshin: 1) rregullimin e rruges se hyrjes se qytetit, 2)ndertimin e nje ure te re mbi Bune me teknologji hapese 3) rikonstruktimin e rruges qe lidh Shkodren me Murriqanin 4) fillimin punimeve te rruges Shkoder-Han i Hotit, 5) rikonstruktimin e qendres se qytetit duke i rikthyer asaj bukurine tradicionale te se kaluares, 6) projektin e unazes se Shkodres per te shmangur trafikun mespermes qytetit, 7) projektin e filluar tashme te zgjerimit te rruges nacionale Fushe Kruje-Lezhe-Shkoder me kater korsi, 8) projektin e tenderuar tashme te ndertimit te rruges trans adriatike qe do te lidhe Shengjinin me Ranen e Hedhur dhe Ulqinin ( me vazhdim ne Mal te zi e deri ne Kroaci e cila e ka perfunduar pjesen e saj deri ne Rijeka),mendoj se argumenti “ne ju duam e socialistet jo” nuk tingellon me aq infantil, apo jo? Ne Amerike thuhet money talks, e deri tani shkodranet shohin diferencen. Ah se mos harroj, ne fshatrat e nen Shkodres jane rikthyer hidrovoret sepse sic dihet jane zona gjithnje nen rrezik per permbytje. Ne fakt im ate tregon se ne vitet 40′ shpeshhere shkonte me varke ne shtepine e familjes ne ato fshatra.
Ne fund kjo ceshtja e rregullores. Jam dakord qe shteti ligjor duhet te funksionoje se perndryshe nuk ka shtet. Nese ka shkelje te rregullores, dikush duhet “ta haje”, qofte edhe kryeministri i vendit nese ka ndikuar ne menyre te paligjshme ne menazhimin e ujerave. Vecse jam shume kurioz te di se si e zgjidh ky argumentim ceshtjen e permbytjes, a.k.a. si do te kish ndryshuar rezultati nga nje menazhim i ndryshem dhe brenda rregullores kur zoti solli ne pak dite mbi 2 miliarde metra kub uje. Nese nuk ndryshonte rezultati, ahere cfare fituam me zbatimin e perpikte te rregullores? Cdo kish bere Rama po te kish qene kryeminister? A nuk i hapi ai portat e liqenit te Tiranes me Gonxhen e demokracise?
Pergjigjet e ketyre pyetjeve i takojne Rames e jo ty sigurisht, po ne mungese te prononcimeve te tija, dhe duke pare qe ti e ke kapur fillin psikologjik te njeres pale ndofta ke ndonje mendim mbi gjuhen e perdorur nga pala tjeter, gjithnje ne interes te publikut.
Politicus:
Deri para njëzet-tridhjetë vjetëve, publiku në qarkun e Shkodrës votonte 100% për kandidatët e Frontit Demokratik. Dua të them që vota, në vetvete, për mua nuk ka pikë rëndësie; rëndësi ka nëse kjo votë është ose jo demokratike. Me sa di unë, por më korrigjo nëse e kam gabim, demokracia kërkon publik të rriturish, ose njerëzish që janë në gjendje të arsyetojnë në mënyrë kritike. Në qoftë se PD-ja e ka marrë votën në qarkun e Shkodrës duke iu drejtuar publikut në mënyrë infantile, siç bën Bumçi (dhe Berisha), atëherë këta mund t’ia kenë marrë votën vërtet, por ajo votë nuk ka më shumë vlerë se vota që i jepej dje kandidatit të Frontit – ergo, Rama ka edhe një herë të drejtë kur vë në diskutim bashkëjetesën e demokracisë, si sistem politik, me ekzekutivin e Berishës dhe të PD-së, ose me legjislativin e deputetëve që u flasin zgjedhësve si Bumçi.
Sa për pjesën tjetër të diskutimit tënd, nuk di ç’të them; fokusi im ishte në diskursin politik të PD-së dhe aty do të mbetet, sa i takon kësaj hapësire komentesh. Nuk po dua të hapem shumë, meqë ashtu humbet vëmendja ndaj fjalës së Bumçit ose të Berishës, dhe mënyrës si kanë zgjedhur këta të flasin me publikun në lidhje me opozitën. Është temë që e kam trajtuar edhe herë të tjera në blog; nuk shoh pse duhet ta lë mënjanë, për t’u kuturisur në atë mori temash e nëntemash që sjell ti në komentin tënd, të cilat i diskutojnë për bukuri Gazeta 55 dhe Shekulli.
xhaxhai:
Mos ndofta po thua qe nuk ishte demokratike votimi i fundit ne Shkoder? Per c’arsye e jep nje gjykim te tille pikerisht ne diten kur edhe KE i ben thirrje opozites ti lere lojrat? Nuk besoj se ate krahasimin me Frontin Demokratik e ke shoshitur mire sepse nuk ka asnje lidhje. Krahasimi eshte qesharak ne te gjitha nivelet.
Xhaxhai:
E ke gabim i dashur Xhaxha. Demokracia nuk kerkon publik te rriturish (me te cilen mendoj se kerkon te thuash njerez racionale dhe jo tekanjoze te cilet perdorin nje gjuhe te pranueshme racionale), perkundrazi shpeshhere eshte mjet i”infantileve” sic i quan ti,ne menyre qe te shprehin mendimet dhe emocionet e tyre. Vota-dhe per rrjedhoje komunikimi politik i cili ka synim koaksimin e sa me shume votave- eshte shprehje e emocionalitetit ne me te shumten e rasteve. Ka literature te gjere per kete.
Ti mund te kesh te drejte qe synimi i te rriturve( gjithsesi nje pakice qe shpeshhere merr emrin pari) duhet te jete qe infantilet te drejtohen drejt vendimeve racionale. Por nuk eshte absolutisht kusht i domosdoshem qe publiku te jete racional, ne fakt ne shumicen e rasteve e kunderta eshte e vertete. Mendo Sarah Palin si shembull.
Ne rastin konkret, ajo qe ndodh ne Shqiperi eshte e ngjashme me fenomenin Fox News, dmth njera pale ka kontrollin e mediave me te ndjekura. Per rrjedhoje, komunikimi i Bumcit ty qe jeton ne SHBA te ben pershtypje sepse ka nje frazologji te vjeteruar, ndersa truket e vjetra te maskuara me frazologji te re te opozites nuk te vrasin veshin sepse media i paraqet si kerkesa legjitime. Nese hingellimat e Braces, Veliajt dhe Imerajt nuk te vrasin veshin po aq sa Bumci sepse e ke identifikuar fajtorin (Berisha i pandreqshem i cili keshtu e ka nisur e keshtu do e bitise), kjo te ben haptas te anshem e jo objektiv. Fakti qe populli i Shkodres nuk bie viktime e ketij gabimi logjik nuk tregon qe shkodranet jane infantile por qe jane te mprehte politikisht.
Gjuha e Bumcit u drejtohet votuesve te Shkodres te cilet ndonese mund ti kuptojne egzagjerimet e patologjizmat e gjuhes se perdorur, ndjejne vertetesine e substances. Konkretisht, sic ta shpjegova ne mesazhin tjeter, ka nje dallim disafish midis kujdesit monetar qe qeveria e sotme ka patur per Shkodren dhe neglizhences historike te socialisteve per kete qytet. Qytetari (socialist e demokrat) kete e di dhe e ndjen perdite, dhe prandaj nuk shqetesohet nga forma e vjeteruar e arkaike e te shprehurit (infantilizmi i ligjerates sic thua ti) por shquan permbajtjen me te cilen eshte dakord. Me pak fjale, ndofta nuk eshte e vertete qe Rama i urren shkodranet (egzagjerim i ligjerates) por eshte teresisht e argumentueshme qe ashtu si shoket e tij te partise edhe Rama nuk shqetesohet shume per nje qytet ku nuk merr me shume se 40 % te votave. Shtoi kesaj veprimet e tij gjate permbytjes, dhe ja ku e ke argumentin e Bumcit. Sigurisht qe ka mundesi te shprehet ndryshe, por ky eshte mekat i vogel ne krahasim me te verteten qe shtron.
Kurse per sa i perket identifikimit te problemit me nje person(Berisha sipas teje), nuk eshte praktike qe ndjell demokratizim sepse kerkon qe ky person te zevendesohet detyrimisht me nje tjeter. Per mendimin tim eshte teper me i rrezikshem autoritarizmi i fshehur nen gunen e komunikimit modern, sesa arkaizmi retorik.
Politikus:
Po pse qenka qesharak krahasimi? Vota ishin edhe ato të atëhershmet, pa çka se sistemi nuk ishte demokratik. Ta kam fjalën që nuk mjafton vota, në vetvete, për të garantuar demokracinë; besoj se je dakord me mua në këtë pikë – por edhe po të mos jesh, “ka literaturë të gjerë për këtë.”
Politikus:
Politicus, literaturë të gjerë, në këtë fushë, ka për gjithçka që mund të nxjerrim ti dhe unë nga goja, prandaj le t’ua lëmë bibliotekat studentëve të shkollave dhe të përqendrohemi në argumentin. Siç e di edhe ti, ka një cak moshe për votën, i cili ekziston për një arsye. Personi që voton duhet të jetë MBI 18 vjeç (ose 25, ose x). Pse është vënë ky cak. Sepse personi që voton duhet të jetë i rritur (adult). Ç’do të thotë i rritur në këtë rast? Do të thotë që të jetë në gjendje të mendojë në mënyrë kritike dhe racionale, ose ta zgjedhë se për kë do ta japë votën duke peshuar alternativat e ndryshme. Kjo mua më duket parim elementar i demokracisë. Në qoftë se vota nuk hidhet me arsye, atëherë ajo mund të jetë votë, por nuk është demokratike – sepse unë, shpresoj edhe me ty, nuk e përfytyroj demokracinë si diçka statistikore, ose si numërim votash. Tani, argumenti që sjell Bumçi, se Rama “e urren Shkodrën”, se Rama “e urren demokracinë” etj. është argument që u sillet fëmijëve, jo të rriturve. Nëse publiku që i beson këtij argumenti është po ai që ka votuar PD-në në Shkodër, atëherë unë kam të drejtë të them se sistemi nuk është demokratik.
Politikus:
Po mirë, o Politicus, po nesër mund të dalë një i PD-së dhe të thotë se Rama ka akuzuar të jatin si prind të fëmijës të vet (oops – këtë e kanë bërë tashmë); OK, nesër mund të dalë një i PD-së dhe të thotë se Rama ha fëmijë të vegjël për drekë; dhe pastaj të ngrihet një më i hollë dhe të arsyetojë se thelbi i kësaj metafore është tërësisht i argumentueshëm, sepse Rama ka mbyllur një çerdhe ose nuk ka dhënë fonde për të paguar një kloun cirku në një festë vocërrakësh. Deri ku mund të shtyhemi kështu?
Politicus:
Para meje dhe shumë të tjerëve, është Berisha vetë që e ka identifikuar veten me PD-në dhe pushtetin; prandaj doemos që kritikat do t’i drejtohen atij, veçanërisht kur del në podiumet dhe flet me një gjuhë sharrëxhinjsh ose druvarësh, duke u dhënë edhe modelin ndjekësve të vet, për ta përdorur secili në tribunat e tyre. Megjithë homologimin që ndonjëherë bëjnë mediat, ka një dallim të madh midis Berishës dhe Ramës; dhe që nuk ka të bëjë me personalitetet e tyre, as me edukatën dhe brumin intelektual, por me atë që i pari është kryeministër, në krye të ekzekutivit, ndërsa i dyti jo. Kur flet Berisha, është e vështirë të dallosh midis kryeministrit dhe kreut të PD-së, si subjekte të thëniezimit; ai vetë i përzien, prandaj nuk është për t’u habitur kur edhe kritikat e vënë në shënjestër pa bërë distinguo-t e nevojshme. Megjithatë, unë ligjërimin e Berishës gjithnjë e dëgjoj si ligjërim zyrtar të ekzekutivit, ndërsa atë të Ramës jo; ky është në opozitë, dhe opozita nuk mund të bëjë shumë, përveçse të kritikojë pushtetin; në një kohë që detyrë parësore e pushtetit, duke përfshirë këtu edhe kreun e ekzekutivit Berisha, nuk është të kritikojë opozitën!
Xhaxhai:
perseri po ben baterdi logjike Xhaxha, shume e cuditshme per ty. Zgjedhjet e lira ( e theksoj te lira ku secili voton per ke i deshiron e kuqja zemer) jane conditio sine qua non per demokracine edhe pse jo te mjaftueshme ne vetvete. Te gjitha kushtet e tjera nuk jane te mjaftueshme per nje regjim demokratik pa zgjedhjet e lira. E gjen kete ne te gjithe literaturen e gjere, zakonisht ne paragrafet e para qe te mos lodhesh. Zgjedhjet e Frontit nuk ishin te lira, ti ne fakt e di mire se te ka rene rasti qe ne mengjes rreth res 6.01 te mengjesit te vinte “shoku Zylo” (tek pallati yne e kish emrin Taqi) qe te te detyronte te votoje. Ndersa me 28 qershor nuk te erdhi Qukapi i Berishes te te marre me zor te votosh per PD-ne e as Tan Lepuri i Rames qe te votosh me zor per PS-ne. Kete se thote as vete Rama! Ky eshte ndryshim thelbesor te cilin ti e di por per hir te nje argumenti te pamenduar mire ben sikur nuk e dallon.
xh2:
Perseri te them se e ke teresisht gabim. Nuk eshte e detyrueshme qe ai qe e hedh voten ta kete menduar racionalisht, mund te qelloje qe kalon andej pari dhe e hedh voten per personin me te bukur apo per ndonje kandidate pornostar, por kusht eshte qe ai te kete mundesine te hedhe ate vote. Qofte edhe per qenin e tij(nuk eshte sarkazem ka patur raste). Pastaj si e ben zgjedhjen ai eshte pune e qytetarit, dhe po ta lexosh me kujdes komentin e meparshem shkrova se literatura e gjere provon se shumica e votuesve votojne me emocione e jo me mendje, gje e cila shkon kunder intuites. Po te duash te sjell edhe shembuj.
xh2:
argumenti i slippery slope qendron deridiku. Ka mundesi qe argumenti te degjeneroje deri ne ate pike. Por keto jane pasojat e nje regjimi demokratik.
Te mos harrojme qe edhe Hitleri doli nga nje regjim demokratik, dhe megjithe teorite e mepasme asnje gje nuk e garanton qe demokracite nuk do te prodhojne mostra te tjere ne te ardhmen. Gjithashtu, koalicioni fitues ne Itali gjate luftes se ftohte shpeshhere i cilesonte komunistet si “ngrenes femijesh”- flas per Italine se kam njohje me te madhe por besoj se ka ndodhur edhe gjetke- por per kete arsye askush nuk nxitoi ta quaje Italine vend jo demokratik. Per me teper, Italia po qeveriset nga nje Kryeminister disa here i implikuar ne gjyqe korrupsioni apo mafieje, edhe pse sa here denohet nje gjykate apeli e kthen vendimin, perseri askush nuk guxon ta quaje te kapur shtetin italian ne varesi vetem te ketij fakti. Po ky eshte diskutim mbi te mirat apo utilitetin e demokracise. Une mendova se ti nuk doje te dilje nga tema e diskursit politik (temat dhe nentemat e diskutuara nga shekulli dhe 55)duke e pranuar demokracine a priori si sistemin me te mire te mundshem sotpersot. Per sa i perket Rames, ajo qe citon per fatin e tij te keq eshte botuar ne te njejtat gazeta te cilat ti i citon si burime informacioni sot. Nese do te jesh koherent ose besoji te gjitha gjerave qe shkruajne ato gazeta ose anjeres, por mos qero oriz duke marre vetem cfare te volit. Une per arsye personale nuk dua te prononcohem mbi kete problem te vecante, por mjafton te te them botuesin e saj gazete e kam patur dhe e kam mik, si dje kur trumbetonte degradimin moral te Rames, edhe sot kur i thur lavde.
Xh2:
Edhe ketu jam deridiku dakord. Berisha vertet ben politike sikur te ishte gjithnje ne opozite. Por, i dashur xhaxha, kete ka bere edhe Ronald Reagan per tete vjet duke fajesuar demokratet e flashket per cdo deshtim ekonomik e politik, po e ben edhe Obama sot e 13 muaj, dhe eshte nje mjet politik te cilin nuk e shpiken as komunistet te ardhur ne qytet vetem me opinga te Hoxhes, e as Berisha. E perseris, si kryeminister Berisha eshte teresisht i kritikueshem ne kete pike sepse shpesh here nuk e ruan vetepermbajtjen e nje shtetari. Por, mos te harrojme se ndonese ne shkalle me te vogel edhe Rama ka detyrime institucionale te cilat i shkel me kembe perdite dhe PD-ja nuk ka pse kompleksohet per tja vene ne dukje sepse eshte ne pushtet. Por duhet te ishte Bumci et al. e jo Berisha i veshur si Bumci. Ne te njejten forme Rama nxjerr Veliajn per te testuar ide politike, e me pas Bracen et al per te finalizuar sulmet. Nuk me duken fort ndryshe o Xhaxha.
Ne kete drejtim mu duk me interes nje prononcim i Blushit ne Opinion ku shprehej se arsyet e verteta te bojkotit i dime ne qe jemi brenda ne forume. Sigurisht qe nuk u cmenda te mendoj se Blushi ka ndonje interes tjeter perpos atij personal, por mendoj se e vendos ne perspektive regjimin e Rames ne PS.
Ky diskutim na nxjerr ne tema te tjera mbi shtetin dhe bazat mbi te cilat duhet te mbeshtetet ky i fundit dhe prape nuk eshte objekt i temes.
Politicus:
Nuk e kuptoj ku është batërdia logjike. Arsyetimi im, me dy fjalë është ky: në qoftë se publiku është infantilizuar vërtet deri në atë shkallë sa ç’implikojnë fjalimet e Bumçit, Berishës & Co., atëherë ky publik nuk mund të kryejë zgjedhje të lira, sepse nuk e përmbush përcaktimin e zgjedhësit të lirë (i cili shprehet edhe në cakun moshor për votimin); ergo votimi në Shkodër, nga ky publik i infantilizuar, nuk ka qenë i lirë sepse votuesi nuk ka qenë i lirë, prandaj kjo e afron me votimet para 1990-ës.
Natyrisht, unë nuk kam qenë në Shkodër, që të verifikoj sa të lira kanë qenë zgjedhjet atje; por e njoh Shqipërinë e këtyre 20 vjetëve të fundit aq sa të them, me një farë sigurie që e tejkalon logjikën, se shumë institucione, duke përfshirë edhe demokracinë dhe votimet e lira, shoqëria shqiptare i ka importuar njëlloj si televizorët dhe veturat; nuk i ka rritur në mënyrë organike në gjirin e vet, as ua ka përshtatur karakteristikave të saj. Në kushtet kur në Shqipëri ka munguar tradita demokratike, vetëm garancitë kushtetuese për votën e lirë nuk mjaftojnë; sepse një kushtetutë mjafton për të garantuar votën nga jashtë, por nuk mund të garantojë edhe votuesin. Dhe se sa i pjekur është tamam votuesi atje, këtë nuk e vendos dot me anë testesh të IQ-së elektorale ose politike; por duhet ta deduktosh me mënyra të tërthorta. Një nga këto mënyra, do të ishte të dëgjosh si i flasin atij publiku liderët e vet; sepse liderët publiku mund t’i ketë të djallëzuar dhe amoralë, por budallenj nuk i ka.
Politicus:
Politicus, të lutem, para se ta vazhdojmë këtë diskutim, më thuaj si e kupton dhe interpreton ti cakun moshor të votuesit, i cili parashikohet nga çdo kushtetutë demokratike. Unë besoj se ky cak ka të bëjë me pjekurinë e votuesit, e cila shpresohet se është arritur pas një farë moshe; dhe kjo pjekuri ka të bëjë pikërisht me aftësinë – TEORIKE – për të gjykuar në bazë kriteresh kritike dhe racionale; çka nuk e përjashton emotivitetin, por vetëm ia nënrendit atë arsyes. Tani, me sa shoh unë më lart, ti e ngatërron demokracinë me efektet e saj anësore, çka nuk më duket se ka kuptim dhe vlerë në këtë debat. Mund të qëllojë që dikush të votojë për qenin, por kjo nuk mund të shërbejë si provë që sistemi është demokratik; por vetëm si provë që një sistem që kërkon të jetë formalisht demokratik nuk i shmang dot aberracione të tilla.
Politicus:
Këtë e besoj; por besoj edhe se shumica e votuesve janë në gjendje të ruajnë balancën midis emocioneve dhe arsyes; duke i besuar arsyes një funksion kontrollues ndaj procesit, por duke i lënë pastaj emocionet ose intuitën të marrin vendimet “ekzekutive”, pikërisht ngaqë i besojnë arsyes që kanë lënë në komandë. Ti më sjell shembullin e Sarah Palin; të kuptoj se për çfarë e ke fjalën, por ki parasysh se unë mendoj që zgjedhja e një presidenti në ShBA nuk ka asgjë demokratike në vetvete; nëse ShBA ende është vend demokratik, kjo ndodh, besoj unë, për shkak të karakteristikave të proceseve politike në nivelin lokal, ndoshta edhe shtetëror, por kurrsesi në nivelin presidencial – meqë politika në atë nivel është fund e krye e diktuar nga interesat korporative, veçanërisht të grupeve ushtarake-industriale dhe financiare.
xh2:
Ti provon infantilizimin e qytetareve me ane te votes se lire(ose pranimit te fjalimeve politike te Bumcit and co per te percaktuar voten e tyre) e cila nuk eshte e lire sepse qytetaret jane te infantilizar. Kjo eshte rrethore logjike.
Xh2:
Pjekuria demokratike ndofta matet me kete kut (nuk eshte e vetmja menyre por per hir te diskutimit po e pranojme), por jo shkalla e lirise per te votuar. Nuk ka asnje nevoje qe secili votues te jete racional e as qe rezultati te jete racional. Perderisa pranon qe emocionalizmi luan nje rol paresor ne proceset e votimit, megjithe shpjegimin tend mjaft terheqes, nuk e besoj se mundesh te dalesh nga qerthulli i kundershtimit logjik. Me fjale te tjera, votimet sherbejne shpeshhere si vektore te cilet percktojne drejtimin e shoqerise me ane te perzgjedhjes se qeverisjes, por shpeshhere edhe si valvula emocionale te cilat nuk kane asgje te perbashket me racionalitetin. Ti nuk mund te argumentosh qe njera pale zgjedhje eshte e lire per kete shkak dhe tjetra jo. Me shembuj konkrete, nuk mund te thuash se zgjedhja e nje intelektuali te mirefillte i cili e nderon kombin amerikan si John Kerry si senator i Massachussets eshte veprim racional i nje elektorati te pjekur e te lire, e nga ana tjeter zgjedhja emocionale e Scott Brown ne vendin e Ted Kennedy-t si burre i pashem e si kunderpeshe per arrogancen e demokrateve-duke shkaktuar dem te pallogaritshem kombetar me heqjen nga axhenda e nje reforme te mirefillte shendetesore- eshte veprim emocional i te njejtit elektorat te papjekur dhe ne zgjedhje jo te lira. Dhe mos me thuaj qe zgjedhesit votuan me ndergjegje kunder demokrateve (Massachussets mbi 60 % e te regjistruarve demokrate) sepse fill pas perfundimit te zghedhjeve Brown filloi nga gafat duke ofruar vajzat e veta te pashme per ndonje djale capken.
Votuesi eshte, nuk ka nevoje te garantohet nga askush. Ajo qe duhet te garantohet eshte mundesia qe ai ka per te votuar. Une besoj se ketu mbyllet historia dhe cdo perpjekje tjeter eshte jo e frytshme per debatin.
Politicus, po i kthehem edhe një herë këtij debati, sepse ende nuk e kuptoj se ku e kam bërë arsyetimin rrethor.
Debati filloi me konstatimin tim, ose përshtypjen, ose interpretimin se mënyra si deputeti Bumçi u kishte folur njerëzve (publikut) ishte e papërshtatshme; sepse ashtu u flitet fëmijëve.
Ishe ti i pari që, me ndërhyrjen tënde, vërejte se, pavarësisht si mund të më dukej mua ligjërata e Bumçit, fakti është që duke folur ashtu, PD-ja kishte fituar votat në Shkodër, ose e kishte arritur qëllimin.
Deri atëherë, unë nuk e kisha cekur çështjen e votës. Meqë ti e përmende vetë, të solla atëherë shembullin e votimeve të Frontit Demokratik, si një praktikë politike edhe më të suksesshme se kjo e Berishës & Co., për të mbledhur vota pro nga populli – për të të treguar edhe se suksesi i propagandës politike dhe i vetë veprimit politik nuk mjafton, për të përligjur atë propagandë ose atë veprim. Argumenti pragmatik, për mua, është argument i kalbur, që nuk duhet të përdoret jashtë zyrave të PR të partive politike.
Më tej, meqë ti vetë e solle votën në muhabet, unë shtova se PD-ja mund të ketë fituar vërtet zgjedhjet me diskurse që e infantilizojnë publikun, si ky i Bumçit (dhe të tjera të Berishës), por kjo nuk i shfajëson subjektet e këtyre diskurseve; sepse vota e një publiku të infantilizuar nuk është votë demokratike; meqë në demokraci subjekti votues duhet të jetë në gjendje të mendojë në mënyrë kritike, ose të zgjedhë mes alternativave në mënyrë racionale (p.sh., duke krahasuar programet, jo formën e hundës ose erën e gojës). Ky parim, siç ta shpjegoi edhe Hyllini, vlen edhe në rrethanat kur një pjesë e votuesve, si pasojë e një efekti anësor të procesit demokratik, e hedhin vërtet votën mbi baza emocionale, ose duke imituar role models të tyre, ose për arsye të tjera joracionale; vlen sepse parimet vlejnë pikërisht atëherë kur është e vështirë të zbatohen, ose kur ndeshin në rezistencë; dhe kjo është sidomos e vërtetë në kushtet e Shqipërisë, meqë aty demokracia moderne është imponuar nga lart, madje induktuar nga koniunkturat; dhe as elitat vetë, as mileti, nuk e kanë përtypur dot mirë – edhe pse e përdorin sa dhe si të munden, për të nxjerrë përfitime, materiale ose shpirtërore.
Me fjalë të tjera, infantilizimi i ligjërimit politik, ose padronizimi i publikut dhe trajtimi i njerëzve si të ishin fëmijë kopshti, me të cilët mund të komunikosh vetëm me trope të thjeshta emocionale (Shih sa i keq ai Rama! Hajde ta rrafim Ramën!) është i kritikueshëm në vetvete, sepse e falsifikon komunikimin; por i kritikueshëm edhe pse e komprometon procesin demokratik, duke përfshirë edhe votën.
Ka gjë rrethore këtu?
Per mendimin tim keni te drejte qe te dy, nese trajtohen argumentimet vecmas, dmth nga njera ane vota e lire nuk e ka te detyrueshme zgjedhjen racionale dhe nga ana tjeter caku i moshes e ka te detyrueshme aftesine e gjykimit racional (te cmendurve nuk u lejohet te votojne – me vendim gjykate).
Vetem se nuk doni te beni sintezen dhe shpjegoni gjere e gjate pse pohimi juaj qendron dhe rrjedhimisht deduktimet perkatese.
Tani, aftesia e gjykimit racional eshte e domosdoshme per tu perfshire ne procesin e zgjedhjes, sepse nenthote qe zoteruesi i gjykimit racional eshte ne gjendje te njohe konceptet elementare te realitetit politik nepermjet arsyes. Por, te jesh ne gjendje te njohesh, do te thote te zoterosh mundesine e njohjes, jo detyrimisht te zoterosh njohjen objektive.
Cfare eshte problematike ne ceshtjen e cakut te moshes eshte pikerisht ‘pjekuria’ e supozuar e aftesise se gjykimit racional.
Duke qene se pjekuria ne aftesine e gjykimit racional eshte subjektive, atehere askush nuk mund te deduktoje se 18 vjecari eshte detyrimisht i pjekur. Pra kemi nje marreveshje, ose sinteze mes deduktimit se i rrituri si i tille e zoteron ‘a priori’ pjekurine e gjykimit racional dhe induktimit ‘a posteriori’ se jo te gjithe te rriturit (mbi 18 vjec) e zoterojne kete pjekuri.
Tani nese nje parti polititike vepron e udhehequr nga parimi se ”’votuesit e saj nuk e zoterojne pjekurine ne gjykimin racional”’ dhe kete e arrin me metoden induktive (verej se marr gjithmone vota duke perdorur nje gjuhe te caktuar), atehere votat qe merr e legjitimojne gjuhen qe perdor.
Nese po i njejti parim arrihet me metoden deduktive te shtruar keshtu ;
1- Votuesit e mi jane politikisht te papjekur
2- papjekuria politike do nje gjuhe te caktuar
3- Votuesit e mi duan nje gjuhe te caktuar
atehere, gjuha e perdorur deshmon logjikisht me te dyja menyrat se kemi projeksion infantil.
Atehere c’thote sinteza sipas meje ?
Sinteza thote qe demokracia e ka te detyrueshme zoterimin e aftesise se gjykimit racional por fakultative pjekurine e gjykimit racional dhe duke qene se zoterimi i aftesise eshte marreveshje praktike per te mundesuar detyrueshmerine ndersa pjekuria ngelet subjektive, atehere i votuari i popullit ne sistemin demokratik nuk perfaqeson detyrimisht nje zgjedhje racionale.
Politicus, te themi ate qe eshte, Berisha me gjuhen e tij, i trajton votuesit e vet si te mefshet menderisht.
Besoj se po te mos ishte ‘personazhi’ Berishe qe flet, votuesit e PD-se do kishin ngritur krye ndaj nje ligjerimi kaq skandaloz ne vetvete.
Ne vend te tyre irritohen votuesit e majte.
Kjo nuk kapercehet se eshte bere si tip mode ne komunikimet e ekzekutivit me popullin. Para ca ditesh, zv.ministrja e jashtme ne televizion fliste si cupeline e fillores, duke qeshur (si shume simpatike qe eshte) shpjegonte se Bashkimi Europian eshte bashkim popujsh.
Sinqerisht, me duket se kane kaluar ne fazen ku tallen hapur me rajate qe kane nen pushtet.
Ne Shqiperi tashme cdo gje eshte e mundshme, nuk habitet me robi e te pyese : Ore po si ndodhi ?
Ta zeme te bien shtyllat e tensionit te larte, te kete probleme te renda me tubacionet e rrjetit hidrik, te prishet tuneli i sapondertuar, te prishet rruga brenda 2 javesh etj.
Po te shikosh logjiken administrative e pushtetmbajtese te nje pushtuesi dhe ta krahasosh me logjiken administrative e pushtetmbajtese te sotme, gjehen ngjashmeri te medha, duke filluar qe nga e famshmja ‘divide et impera’/perca e sundo.
Prit sa te behen (se do behen, eshte fiziologjike) te paperfillshme te ardhurat e emigracionit e te kaloje 100% borxhi i brendshem e te shikosh ku do perfundojme.
Vota e lire padyshim qe ka ne vetvehte nje vlere e cila shkon pertej aktit te patjes se lirises apo jo ne hedhjen e copes se letres ose copes se qeramikes ne kuti a ne kosh. Pa shume elemente te tjere, kerkimi i saj ngjan si ato heroizmat e Don Kishotit dhe Sanco Pances se tij besnik.
Qytetari analfabet athinas, qe i kerkon ndihme Aristidhit per te plotesuar voten per perzenien e Aristidhit nga Athina sepse atij i kishte ardhur ne maje te hundes duke degjuar gjithe lagjen qe fliste per “Aristidhin e Drejte”, flet per qendrim irracional brenda nje sistemi racional.
Ose votat e lira me gisht blu ne Afganistan flasin per nje qendrim racional, brenda nje sistemi iracional.
Ose 57 qeverite italian ne 45 vjet demokraci, flasin per nje qendrim racional ne nje sistem racional.
Ose kandidatura e Sarah Palin dhe Scott Brown flasin per nje qendrim irracional ne nje sistem irracional. Dhe kjo gjendje behet me e kuptueshme kur vihesh para fakteve te tilla si vendimi i dyditeve me pare te Gjykates se Larte te USA, simbas se ciles, ne emer te First Amendmnet, government may not ban political spending by corporations in candidate elections.
Po thuaj te rrojne Palinet dhe Scottet, se pa ta nuk do te ishte cudi qe shume shpejt te shihnim krijimin e dy republikave, ate te lindjes dhe ate te perendimit; ose ajo e jugut dhe veriut, si t`i pelqeje votuesit te formuar: Republika e Monsantos, dhe Republika e Agriumit. Me Microsoft, Apple, General Dynamics, Lockheed Martin, City Bank, Bank of America, IBM and Texas Instrument duke u rrjeshtuar e marre ane, simbas bindjeve dhe deshirave te rastit.
Me qe e kishim muhabeti tek Shqiperia dhe tek Shkodra, a nuk ka kuptim ajo thenia qe te kujton se nuk ka asgje qe kushton me pak dhe vlen me shume se sa fjala e mire? Nje klase politike qe e nderton diskursin e vet politik mbi emruesin me te ulet te perbashket te elektoratit te vet, tek e pakta eshte e paformuar, si ajo shqiptare , ose eshte e keqformuar, si ajo e 1933.
Po ndofta ngushellimi do gjetur tek fjalet e frengut, kur thoshte se “arsyeja ka nje vlere mbijetese negative”.
Mënyra sesi i flet partia në pushtet elektoratit të vet, nuk është gjë e re.
Ja për historik:
Kryetarja e parlamentit, sajon një takim me një kongresmen amerikan të paqenë:
http://www.peshkupauje.com/2009/01/topalli-mashtrim-me-kongresmenin
Obama uron Berishën për që “të punojnë së bashku për katër vitet e ardhshme”, dhe kjo para zgjedhjeve në Shqipëri:
http://www.peshkupauje.com/2009/03/obama-i-shkruan-berishes-te-punojme-se-b
Berisha vetë me kalamaj përdore përdor shprehje të denja për nallbanët duke e quajtur kundërshtarin politik “të tredhur” apo edhe “me vrimë”. Madje këtu në blog është një temë reagimi për këtë eveniment.
Dhe së fundi nga foltorja e parlamentit, çfarë nuk nxjerr nga goja për kundërshtarin politik të vetin duke i përmendur jetën personale të tij, përfshirë fëmijën, të ëmën, të jatin etj.
Vetëm njerëzit pasy nuk e shohin nivelin e ligjërimit publik të partisë në pushtet, apo akoma më keq, e justifikojnë atë nëpërmjet “argumentash”.
Për këtë rastin e fundit të Bumçit, më bëri përshtypje termi “projeksion” që përdor Xha xhai. Ka qënë një rast para disa muajsh ku më bëri përshtypje një pankartë e një partie nacionaliste të djathtë në Greqi, ku shkruante: Maqedonia dhe Turqia po tallen me ne… Kjo pankartë u bë objekt diskutimi me një mikun tim të cilit i thosha se për të kuptuar idiotllëkun e mesazhit, duhet projeksionuar ky në një realitet tjetër, jashtë atij të Greqisë për të parë sa vlerë ka. Do ishte njësoj psh sikur të thoshte një MP anglez se “Gjermania dhe Franca po tallen me ne!”
Edhe kjo është një farë projeksioni në një sistem politik dhe vlerash më të larta, vetëm tek ajo mund të kuptohet sesa vlerë ka.
Nëse do i bënim një projeksion edhe Bumçit, dhe ta bënim ministër anglez, edhe këtë, të partisë Laburiste, do e vendosnim të thoshte: David Cameron hates Scotland.
Vetëm kështu mund të duket sesa qesharake është kjo deklaratë bashkë me nivelin e politikës në vend.