Peizazhe të fjalës

ose natyra jo aq të qeta
Kujtime

MONOLOGËT E VIRXHINIAS (IV)

nga Lira Merxhani

  1. Malli për të rënë në dashuri

Malli për të rënë në dashuri është i keq. Një mall i errët e i hijshëm. Plumb i rëndë, dhe brejtës. Një mall sa një mal. I pashqitshëm. I makthshëm. Atë gjumi nuk e largon dot si dhimbjen dhe, atij, mëngjesi i vishet sipër si gunë e lagur. Qan malli im, qan për të malluarin. Një mall që s’di në do shuhet a kënaqet kurrë. Nuk di nëse kam mall të dua apo të duhem. Besoj se do mjaftonte edhe vetëm të doja. Por ndoshta hareja që të merr mendtë dhe të kaplon barkun (fluturat e barkut, thonë amerikanët) vjen vetëm kur të dyja ndjesitë bëhen një: do dhe duhesh. Një gjë shumë e bukur që u ndodh njerëzve. Yjore! Unë dua burrat. Mendoj. Me gjithë se i marr edhe zët. Por i dua shumë. Të rënët në dashuri e kam të rrallë; ndodh për fare pak burra. Ndodh fort. Si uragan energjie të bukur. Nuk e di askush kur vjen, si vjen. Unë një herë, jo! Vjen gjithnjë papritur. Edhe pse kur më merr malli, rri e pres me vjet, se ia njoh tekat vetes dhe këtij lloj malli të gjatë e të zgjatur. E di sa e vështirë jam të bie. Në dashuri. Pastaj kur bie, bie me kokë. Sepse dobësia ime është që kam nevojë të bie në dashuri që të bëj dashuri. Ose kam nevojë të bie në atë që unë do ta quaj dashuri. Nuk më bëhet dashuri pa rënë tamam në dashuri. Këto janë konstruktet absurde përpunuar në fabrikat e thella të manipulimit trunor! Seksi, i bukur dhe i çmuar, edhe kur e bëjnë ata që s’janë hiç të dashuruar, si fjala-vjen shumica e njerëzimit të ri sot, për mua vjen i ëmbël vetëm po pata rënë në dashuri. Madje, nuk i ndaj dot. Se më ndodhin njëkohësisht. Bie në të dy, njëkohësisht. Një mallkim që kam dashur ta largoj, por s’kam mundur. Rrallë kam bërë seks me një burrë me të cilin s’kam qenë e dashuruar. Ose kam qenë shumë e dehur, ose ka qenë një shok i vjetër, i afërt e i njohur shumë. Ia njihnim udhët e gjakut dhe lëkurën mirë njëri-tjetrit. Dhe vetëm në periudha boshe, pa jetë, pa dashuri. E këto kushtëzime absurde që as përpiqem t’i ndryshoj, më kanë lënë për periudha të gjata një mall që më digjte brenda. Në mos dashuri, një pasion i fortë e me ca stabilitet në kohë. Zgjedh. Vonohem. Jam ngjizur me kësi ideologjish të serta antigrua. Maturohem, kulturohem dhe s’mbaj dot ende anën time. Tani nuk jam edhe aq e re. Nasihatet e mia janë ngurtësuar dhe rezistenca absurde është rritur. Rëniet në dashuri, më të rralla. Ndaj malli është edhe më i madh. Por marrëzi të tilla hyjnore – dashuri dhe seks – si erosin me dy amfora të praruara, i përjetoj ende së bashku e më katapultojnë në qiell të shtatë. Pastaj, rri dhe rri, dhe rri në atë parajsë që njohin vetëm ata që janë dashnorë. Edhe pak, duket shumë. Pastaj, vjen një moment, dhe ajo gjëja që më vishte trurin dhe vaginën me sedef, pa më pyetur, kthehet në një tjetër energji. Krejt tjetër energji joenergji. Në një ndjenjë të mirë e të paqtë. Fyese. Se s’është më dashuri. Dhe, ja, kam rënë jashtë dashurie, s’jam më në të. Me egoizëm, nuk ia qaj hallin tjetrit aq sa vetes. Tjetri vazhdon ta ndiejë. Ndoshta. Kështu thotë. Që më ndien akoma fort, në marrëzi. Ndërsa unë e humba lumturinë time të egër dhe tani nanuris në përrenj të ngrohtë që s’më cimbisin. S’më thërrasin më. Jam harruar e kam harruar. Fle.

Me siguri është një mall mbarënjerëzor. Nëse e ke provuar atë ndjesi (dhe jam e sigurt që herët a vonë secili e provon), jep gjithçka për të provuar rënien në dashuri rishtas. Një dashuri e gjatë, e paqtë, e sigurt s’është asgjë krahasuar me ato ditë, muaj, vite të pakëta kur vulva dhe truri digjen në unison për dikë. Një përcëllim i brendshëm që nuk dhemb, por lumturon. Mund ta duash një njeri me bindje, të sakrifikosh për të, të mos duash ta lësh kurrë, t’i rrish në krah deri në fund edhe kur jeta ta teston keqas pozicionin etik. Por nuk mund të dashurosh në bazë bindjesh etike. Dashuron dhe pikë. Sepse, ashtu, me pikë, dashuria edhe mbaron. S’dashuron më, dhe pikë! E kam, dhe pastaj s’e kam më. Dhe e di që s’kthehet. Nuk ribie dot në dashuri. Ndaj më dhemb më shumë kur s’e kam. Duhet të pres për një tjetër të rënë në dashuri. Një tjetër njeri. Vite. Vite. Derisa shfaqet një burrë që e dashuroj. Asgjë stereotipikisht e veçantë tek ai, se ka kohë që më kanë vdekur pritjet që lidhen me forma, ngjyra apo tipa. Në i paça pasur. Apo kërkoj ca tipare? Përgjithësisht duhet të jetë idealist, me krye në re. Qenie që gjithë kohën gërmon pa ndonjë plan preciz. Që i futet dashurisë me kokë. Pa parë pas, anash. Duhet të dashurojë si unë. Ndryshe s’bie. Dhe s’duroj dot sigurinë e suksesit të paluajtshëm apo pasurisë. S’i honeps pasanikët (?!). S’i honeps ata që s’tallen dot me veten. Të pagabueshmit e që s’dinë të falin. Jo se s’i honeps (pa lidhje!). Thjesht nuk bie dot në dashuri me ata që e marrin veten seriozisht, që konsiderohen të rëndësishëm. Ai njeriu i bukur i shpirtit, po u vetëndje, ma prish gjithë ngjyrë lëvozhgë-vezën e erosit në sepia, që dridhet si dritë e dobët perëndimi pas një perdeje të shqyer, që e dredh era lehtë. Ashtu fërgëllon fundbarku im kur jam e bie në dashuri. Lehtë e pa ndërprerje. Si ujë që rrjedh. Diçka si një ‘rr’ e butë dhe e gjatë. Nuk kam hiç turp nga nevoja e çmendur për të rënë në dashuri. E prapë, e vë re që dua të justifikoj rrethanat, arsyet, veten.

Isha për një javë në një plazh edenik në Puerto Rico. Im shoq merr një virus të keq e s’pushonte së kollituri. I rritet temperatura. Vendosim të flemë në dy dhoma të ndryshme të një apartamenti të vogël që kishim me qira. Unë kisha kohë, vite, pa rënë në dashuri. Ishte një nga ato periudhat kur gjendesha e rënë jashtë dashurie. Ndihesha në një status vegjetimi. Kushte perfekte vegjetale, por nuk po e gjeja veten hiç si bimë gazmore në bregun atje tej. E kalova gjithë ditën vetëm në diell. Ndonjëherë nën palma të shtrembëta, që u vareshin kokat thuajse mbi ujë. Plazhi ishte krejt i shkretë. Pastaj mora ushqim në dhomë, gjersa im shoq nuk mund të dilte për darkë. Dhe shkova të fle në dhomën time. Kur u zgjova në mëngjes, mrekullia që më kish munduar, kish ndodhur. Kisha dashuruar gjatë natës. Jo, nuk e kam fjalën për orgazmën. Nuk e di në ndodhi apo jo ajo. Por unë kisha rënë në dashuri, dhe në atë copë ëndrre që zgjaste shumë ditë, unë isha ndier në më të bukurën gjendje të shpirtit e trupit. Truri im ish gazmuar aq fort, aq thellë. Në zgjime e gjumime. Nuk e dija me kë kisha rënë në dashuri, nuk kish një fytyrë të qartë, as trup, ai personi. Por ia ndieja qenien. Ishte me mua. Por nuk ia ndieja erën, që unë e dua shumë. Nuk ia shihja fytyrën. Por kish qenë me mua në gjithë ato ditë fatlume sa kish zgjatur ëndrra. U zgjova ashtu si zgjohen ata që janë në dashuri: me kraharor të lehtë dhe fërfëllues, me fytyrën që sa s’plaste nga buzëqeshja, me barkun me një lëmsh zjarri të përmbajtur brenda, që zhvendosej e ndryshonte volum, dhe një rëndesë të ëmbël në fundbark. Ndihesha fluturuese. Bota ishte e bukur, e imja. U kujtova që im shoq s’qe mirë dhe shkova në dhomën e tij.

Si fjete? Prej tij doli një si belbëzim i mbytur. Si fjete, s’ishe mirë natën? – përsëris. Keq, tha, pa më parë fare në sy. Pastaj, prapë ca tinguj të pakënaqur, të rëndë e të zvarritur në bariton. Nisa të ndihesha në faj. S’ka sesi ta dijë si ka qenë nata ime. Të të sjell një kafe? Prapë një përzierje tingujsh pa kuptim që tregonin pakënaqësi me prozodi proteste. Po e sjell, thashë. Kur hyra me kafen, e pashë që më kish kthyer kurrizin. Vërtet s’kuptoja gjë fare. Jeta e mëngjesit kish nisur të vriste ëndrrën time të bukur të natës. I thashë se do shkoja për një not. Mund të më kish mbetur ende në ndonjë skutë trupi a truri ndonjë pikë lëngu prej të jetuarit të ëndrrës. Mund ta rishijoja po të ikja me vrap diku ku s’kish ndërhyrje sociale. Nuk doja ta lija të tretej kaq shpejt, kaq kot, magjinë. Kur dola, ajri i ngrohtë e i mbarsur me kripë e oshtimë deti, iu ngjit trupit tim, që ende ruante një lloj pulsimi që prej së mbrëmshmes. Por kurba e valës së dridhjes kish një amplitudë minimale mbi aks. Dhe ajo sa vinte e ulej. U shtriva mbi shezlong. Një nxehtësi e bukur më digjte me ngulm lëkurën. Herë-herë stërkla uji deti vinin prej diku. Kisha kripë në buzë. Mbylla sytë. Doja të shkoja në ëndërr. Të tërhiqesha duke u kacavjerrë mbi rërë tek e mbrëmshmja. Më kish mbetur ende një gazmim në zemër, si një monedhë e fshehur prej fëmijës nën gur, edhe pse gjaku, duke lëvizur, e kish shkundur një pjesë të mirë të emocioneve prej arit të mbrëmshëm. Ndoshta po të mos përpiqem kaq shumë të bie në gjumin e shkuar, do t’i ruaj pak më gjatë ato që provova. Dëgjoj hapa. Im shoq kish vendosur të linte shtratin e të vinte. Më erdhi bezdi nga vetja. Jo, nga egoja ime. U shtri në shezlongun në krah. Ndoshta të bën mirë të rrish në diell, i thashë. Dha një si turfullim të përmbajtur në vend të përgjigjes. Ke gjë? Më duket sikur më mban inat për diçka, thashë unë prapë me guxim. S’kishte nga ta dinte që mbrëmë kisha rënë papritur në një dashuri aq të pritur, aq të munguar. Pashë një ëndërr të tmerrshme, më tha. Zhgjëndërr! Mua më shkuan mornica. Pe TI një ëndërr? – më doli vetiu. Ti kishe rënë në dashuri me një poet rus, ma ktheu i vrenjtur e në ton funebër. Ishe marrosur. Të thërrisja, por as më shikoje. Nuk e dije që ekzistoja. Kishe sy vetëm për të. Dukej sikur shkisje, jo ecje, drejt tij. Ndërsa unë s’ekzistoja. Dhe këtu, im shoq bëri një pauzë, duke parë me urrejtje të përhumbur detin. Hoqa sytë prej tij pa folur. Më digjte koka. Por edhe doja të qeshja si me gajasje, por s’më dilte. Po sillesha si një grua fajtore që vërtet kish rënë në dashuri me një poet rus. Po pse rus? – mërmërita budallallëkun më të madh që mund të pyetej atë çast. Dhe pyeta pa qeshur. Pastaj e kuptova idiotësinë time dhe qesha pa formë, në momentin e gabuar. Koka ime kish nisur të gërmonte se mos kujtoja dot me kë pata rënë në dashuri gjatë natës. Ishte e sigurt që etniciteti i tij më qe i panjohur. Çfarë leshi më interesonte mua etniciteti i tij? Të qenët poet, po, mund të kish kuptim – dobësi e hershme e imja! Por ‘rus’?! Ishte i ri dhe shumë i bukur, vazhdoi im shoq. Si perëndi greke. As nuk kuptohej në ish burrë a grua. Ti ishe aq e dashuruar, saqë kishe harruar krejt që unë ekzistoja. Ishit të dy aq thellë në sytë e njëri-tjetrit. Krejt të marrosur. Unë të thërrisja, përpiqesha të të tërhiqja vëmendjen e të thosha që unë jam, jam edhe unë, jam këtu. Po, ma the këtë, ndërhyra unë prapë po aq gabim, po aq pa takt sa më parë. Por asnjëri prej jush as më shihte e as më dëgjonte, vazhdoi im shoq sikur të mos kisha folur. Ju kishit humbur tek njëri-tjetri… aq bukur. Dhe ishit tamam këtu, në këtë plazh. S’donit t’ia dinit për asgjë. Ecja paralel me ju kur kuptova që s’më shihje. Dukej sikur shihja avuj të ngrohtë që lëshonit të dy. Unë për veten time mendova se, ndoshta, vërtet nuk ekzistoja më. Unë isha holluar, tretur, dhe kish mbetur e padukshme dashuria për ty. Ndoshta prandaj as më dëgjoje, as më shihje kur të thërrisja. Se s’isha! Ndërsa, në fakt, ISHA: i vetmuar, i harruar, kallkan. Gjithçka ishte aq e vërtetë. Doja të vdisja.

Kur im shoq s’foli më, s’fola as unë. S’dija ç’të thosha. Isha e mbytur në faj. Ai mbylli sytë, si për të thënë që kish mbaruar. Shtova vetëm – Ah, prandaj më mban inat. Po, tha ai, në mënyrën më negative që kish pohuar ndonjëherë. Nuk njoh një poet rus, i thashë unë. Prapë, kot. Prapë m’u duk shprehja ime e thënë në vendin e gabuar në kohën e gabuar. Pastaj iu drejtuam diellit që të dy në heshtje paralele. Më mbajti inat gjithë atë javë. Pas tri dekadash, ende flet për poetin rus.

Kthehesha nga një konferencë në një tjetër kontinent, ndoshta 20 vjet pas asaj rënieje në dashuri me askushin e bukur etnik e poetik në plazhin e vetmuar. Im shoq, sa më pa, më tha se i pata munguar shumë. Edhe mua. Kishim qenë gjithnjë mirë bashkë. Shkriheshim duke folur. Qeshnim me dërdëllitjet tona fine e eterike, shpesh si të dala prej së njëjtës mendje. Më kish nisur prapë në email këngën “You are my sunshine”. Ma këndonte sa herë bëhej nostalgjik. Kur kthehesha nga udhëtimet e mia, ma këndonte dhe qante. Jo shumë. Përlotje që s’më bezdiste. Ishte ditë prilli. Dolëm në verandë me një gotë vere. Pashë parmbrëmë një seri të Wallander, më tha. Prapë? – e pyeta. Versionin anglez tani, më tha. Edhe pastaj? – ia ngava muhabetin duke pirë një surbë vere. Vdes dikush, një burrë, vazhdon im shoq. Një prej meshkujve në varrim i pëshpërit shokut të vet në krah: Sa të bukura janë gjithnjë vejushat! – vazhdoi prapë im shoq. Pastaj, shtoi: nisa të qaja keq. Qava me zë. Shihja qartë kristal sa e bukur do ishe ti në varrimin tim! Nuk e ndërprisja dot atë vizion! E përqafova. Ti nuk do që të jem e bukur? – e pyeta. Jo, dua, tha. Por dua të jem me ty. Edhe i vdekur.

Ndoshta ka njerëz që nuk kanë nevojë të bien në dashuri. Por mua më vdes shpirti nëse rri tepër gjatë pa atë ndjenjë. Nuk besoj se e kërkoj. Por e pres me një eth të fshehur paq. E di që kur zgjat kjo mungesë, jetoj keq e më keq. Dhe nuk barazohet kjo mungesë me atë për orgazmën, sido që ndjesitë janë të lidhura. Orgazmimi është i kollajshëm. Ia kam marrë dorën… tekstualisht. Është jetëshkurtër. Të qenët i dashuruar është tjetër mesele. Edhe orgazmën, orgazmat i ka ndryshe. Që s’mbarojnë. Jeta është bërë të kalohet me një shoq që e ke zgjedhur vetë. Por dashuron 10 vjet, ja 15! Po pastaj? Miqësia, përkujdesjet, ngrohtësia, rinjohjet dhe udhëtimet nuk e zëvendësojnë nevojën për të ndier magjiken rënie në dashuri. Jo si pasion sipërfaqësor. Por si gjendje e thellë që rron më gjatë sesa gjykohet, dhe ta bën jetën fluturim ndër yje. Qenia ringjallet. Me kosto të lartë për njërin partner, po. Lum ai tjetri, fatlumi! E doja tim shoq. Shumë. Por nuk e riktheja dot dashurinë. Isha përpjekur. Më thoshte gjithnjë që vazhdonte të ishte i dashuruar. I marrosur. Unë s’i thosha asgjë në atë çast, veç një buzëqeshjeje të madhe që i jepja. Pastaj shtoja: unë s’do kisha jetuar kurrë me një burrë 30 vjet, e di? Vetëm me ty. Dhe kam bërë zgjedhjen më të mirë të jetës sime me ty. Nuk jam hiç pishman. Nuk e gënjeja. Ishte radha e tij të buzëqeshte. I kishim pranuar pabarazitë tona. Fatin. Ishim pajtuar.

Pastaj një ditë gjeta një fletushkë me shkrim dore të tim shoqi të palosur e të harruar diku në një fund sirtari, kushedi qëkur. Tre paragrafë të shkurtër, me ndonjë ndreqje parafjale tek-tuk. “Jam copë-copë. E gjithë jeta ime kështu ka qenë lëmsh. Hidhem nga një katastrofë në tjetrën, për faj të askujt veç vetes. Nuk duket se kam aftësinë ta ndreq këtë punë një herë e mirë.

Mendoj se ndaj edhe rashë në dashuri me Petrën. Dhe, po ashtu, pse më mbaroi dashuria për të. Ajo ish në kontroll të plotë të jetës së vet dhe të së bijës. Një kontroll që e ushtronte krejt pa e ndier, fare lehtësisht.

Me kohë nisa ta ndiej sa natyrshëm gjithçka përreth kalonte nën kontrollin e saj. Nuk i vërehej asnjë ndjenjë konfliktuale, asnjë shenjë dobësie, nuk shprehte orekse të pakontrolluara dhe as empati për njerëz që kishin prej këtyre problemeve. Jo se na shihte me përçmim ne që kishim; thjesht për të ishim alienë. Një lloj fanitjeje të vagullt e kish për ne, por nuk e imagjinonte tamam si ndiheshim. Dhe nuk donte ta dinte.”

Ishte një shënim i lënë pa mbaruar. E dija që ish për mua. Aty shfaqesha si Petra. Nuk isha tamam ashtu, jo, por e njihja mirë përshtypjen e tij. I doja shumë letrarizimet e tij, edhe pse ai nuk e mori kurrë veten seriozisht si shkrimtar. Ish konciz, i ftohtë, i vërtetë. Kish një saktësi joemocionale në shprehje, si të ish paksa i sëmurë. Imagjinoja sa ia kish ngacmuar trurin ajo copë ideje, para se ta hidhte në letër. Pastaj s’e kish ngarë më. Ndoshta, më pas, kish ardhur të më jepte një puthje dhe kish ndërruar ide. E lexova shumë herë. Kish nja dy vende ku s’ia merrja vesh shkrimin. “…dhe pse pastaj më mbaroi ajo dashuri” – pra, shkruante. Kisha një plateau në të menduar. Shihja ngultas ajrin përballë, pa parë çfarë kish pas tij.

(c) 2025 Lira Merxhani. Të gjitha të drejtat janë të autores.

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin