Debati për librin e Schmitt-it në mediat deri më tash nuk ka pasur të bëjë shumë me historinë si degë e dijes; por vetëm me historinë si minierë për mitet dhe ideologjinë kombëtare të shqiptarëve. Vetë Schmitt-i është historian, por përfundimet, interpretimet dhe hipotezat e tij mund të shërbejnë për ta revizionuar ideologjinë kombëtare, ose atë pjesë të saj që lidhet drejtpërdrejt me figurën e Skënderbeut dhe rolin e tij në historinë e kombit shqiptar.
Po të shohësh se çfarë ka përfaqësuar Skënderbeu për shqiptarët, gjatë këtyre dyqind vjetëve të fundit, gjen atje jo aq historinë e Skënderbeut vetë, sesa një tablo të përftimit të kombit shqiptar në histori. Në kulturën kombëtare shqiptare Skënderbeu është figurë polisemike tipike, ose me shumë kuptime; të cilat mund të kenë, por mund edhe të mos kenë diçka të përbashkët mes tyre.
1. Frymëzues i bashkimit kombëtar të arbërve (shqiptarëve). Këtë kuptim e gjen që me Rilindjen, të bashkëlidhur me idealin e luftës për liri, ose kundër pushtimit osman të Arbërisë. Në totalitarizëm, i mëshohej edhe aspektit “antifeudal” të përpjekjeve të Skënderbeut për bashkim kombëtar, meqë këtij i duhej të luftonte kundër partikularizmit të feudalëve të vegjël arbër, dhe këmbënguljes së tyre për të ndjekur politika dhe aleanca të pavarura nga interesi “kombëtar”.
2. Krijues i shtetit të parë arbër (shqiptar), me kryeqytet Krujën, i cili i duhej për të luftuar kundër osmanëve; ky kuptim është i lidhur ngushtë me të parin, dhe të dy janë përdorur sistematikisht, si shtylla të mitologjisë kombëtariste për Skënderbeun. Vend të veçantë në këtë mit zë Lidhja e Lezhës, e cila duhej të siguronte bashkëpunimin e të gjithë krerëve arbërorë në luftë kundër osmanëve, nën udhëheqjen e Skënderbeut; jo sepse këtij i takonte ky pozicion për arsye aristokratike, por sepse ishte gjeneral i zoti, i pamposhtur në fushë të luftës, dhe me përkrahje ndërkombëtare. Çuditërisht, ky mit nxjerr kokë tani në diskursin e së djathtës shqiptare për “familjet e mëdha” të Arbrit.
3. Mbrojtës i Europës ndaj rrezikut osman. Këtë e dëgjon shpesh jo vetëm nga Papët, por edhe nga shumë ideologë shqiptarë laikë që s’kanë të bëjnë fare me Vatikanin; sidomos në vështrim të afrimit të Shqipërisë së sotme me Bashkimin Europian, por edhe me kuptimin që, falë Skënderbeut, Europa na detyrohet diçka, sepse ai u flijua në emër (edhe) të saj; meqë po të mos i kish bllokuar ky osmanët për një çerek shekulli, Shën Pjetri do të ishte bërë xhami. E keqja me këtë interpretim, nëse mund të shprehem kështu, ka lidhje me hapësirën që lejon, për ta konsideruar Skënderbeun luftëtar të paguar për të mbrojtur interesat e ndryshme italiane në Ballkan.
4. Mishërim i unicitetit të shqiptarëve. Këtë e dëgjoje shpesh në vitet totalitare, kur i mëshohej aspektit autarkik të skënderbejadës; ose luftës totale, sa me osmanët ashtu edhe me Venedikun, të cilët ia kanë heroit me të pabesë. Ky kuptim ka edhe një ngjyrë të lehtë ksenofobike, meqë nuk ia njeh Skënderbeut aleatët dhe miqtë e huaj, por e vë përballë armiqsh gjithfarësh, në një kohë që të vetmet aleanca të qëndrueshme janë ato mes arbërish; nga kjo anë, i afrohet shumë kultit të mbijetesës shqiptare në histori, siç mishërohet në kulturën shqiptare moderne; madje sipas këtij kulti, shkombëtarizimi i shqiptarëve ishte synim parësor i pushtimit osman dhe revolta e Skënderbeut një reagim ndaj këtij plani djallëzor; edhe pse historia duket se tregon të kundërtën (në të vërtetë, osmanët nuk shkombëtarizuan asnjë popull në Ballkan).
5. Mishërim i unicitetit të shqiptarëve. Përsëri, por në një mënyrë krejt tjetër, meqë Skënderbeu është i vetmi nga heronjtë e kombëtarizmit shqiptar që e nisi jetën si i krishterë ortodoks, e vazhdoi si mysliman sunit (por me momente bektashije) dhe e përfundoi si katolik; duke bashkuar në vetvete të gjitha rrymat kulturore-fetare të shqiptarisë dhe duke dëshmuar një mit informal sipas të cilit për shqiptarët “tek është kordha atje është edhe besa”, ose që shqiptari i qaset fesë në mënyrë pragmatike dhe e përdor për qëllimet e veta jashtëzakonisht tokësore. Më në fund, martesa e këtij arbri geg nga Veriu me Donikën (Andronikën) toske nga Jugu – të bijën e Aranit Komnenit – sjell edhe një element tjetër, të domosdoshëm, për ta pasuruar emblematikën shqiptare.
6. Përçues i përkatësisë perëndimore të arbërve (shqiptarëve). Ky kuptim ka të bëjë me një fantazi të vonë për Arbërinë të shekullit XV si një realitet i ngjashëm me Francën ose Gjermaninë e asaj kohe; me princër, princesha, prika, oborre, intriga, manastire, shkrimtarë, mëndafshe dhe kalorës mercenarë të veshur në hekur. Vizionin e ka ushqyer kryesisht Ismail Kadareja, për t’i mëshuar ideologjisë së vet specifike (të cilësueshme edhe si wishful thinking); por ai gjen edhe një mbështetje reale, në marrëdhëniet historike të arbërve dhe sidomos të bregdetit shqiptar (Arbërisë venedikase) me qytetet italiane dhe më tej; sikurse provohet më tej nga paratë që merrte Skënderbeu prej Papatit, Mbretërisë së Napolit, Venedikut dhe Raguzës për të vazhduar luftën kundër Turkut; ose nga mercenarët katalanë, gjermanë ose venedikas që vinin për të luftuar përkrah Skënderbeut, dhe pa të cilët mbrojtja e kështjellave në rrethim do të kish qenë e vështirë.
7. Flamur i katolicizmit në Ballkan. Me këtë kuptim, hyjmë në fushën me mina të raporteve të Skënderbeut me katolicizmin. Katolikët shqiptarë prej kohësh e pretendojnë Skënderbeun si më të tyrin sesa të shqiptarëve të tjerë, dhe argumentet për këtë nuk u mungojnë. Schmitt, në librin e vet, është krejtësisht i bindur se, nga të gjithë aleatët, prelatët katolikë dhe Vatikani ishin të vetmit që i qëndruan Skënderbeut besnikë deri në fund. Nga ana tjetër, nëpërmjet përvetësimit të Skënderbeut, katolikët shqiptarë dhe kultura e tyre duan ndonjëherë të paraqiten si pararoja e kombëtarizmit shqiptar, ose e lidhjeve (interface) të Shqipërisë së sotme me Europën perëndimore.
8. Shembull i aleancave shqiptare-sllave në Ballkan; dhe kjo jo vetëm ngaqë nëna e tij Vojsava mbahet përgjithësisht si sllave (bullgare ose serbe); dhe jo vetëm nga përkatësia e tij fetare ortodokse-bizantine në zanafillë, e cila zakonisht nuk vihet në dyshim; por edhe për bashkëpunimin e tij me disa zotër sllavë, p.sh. gjatë luftës me Venedikun, ose sporadikisht më vonë. Sot ky kuptim mund të tingëllojë si herezi, por ka pasur momente, në historinë e Shqipërisë, kur konsiderohej me rëndësi jetike për kombin, që t’u mëshohej këtyre aspekteve.
9. Provë që shqiptarët “e vërtetë” janë të krishterë. Këtë argument e ndesh shpesh në flakërimat e forumeve të ndryshme online, ku përdoret kryesisht në funksion anti-mysliman, nëpërmjet një silogjizmi naiv, por të vështirë për t’u kundërshtuar. Ideja mund të përmblidhet kështu: nëse Skënderbeu luftoi kundër osmanëve, të cilët e përçuan islamizimin masiv të shqiptarëve; dhe nëse Skënderbeu u shndërrua më pas në simbol të bashkimit kombëtar, atëherë Islami nuk është pjesë e kombit shqiptar, as e kulturës sonë kombëtare.
10. Provë që feja e shqyptarit asht shqyptaria. Kjo provë shtjellohet, natyrshëm, në kundërvënie me qëndrimin e përmendur në pikën (9); sepse asnjë ideolog kombëtarist nuk do të bënte gafën e të linte jashtë përkufizimit të “shqiptarit” përkatësinë islamike të një pjese të shqiptarëve, edhe pse ndonjë orvatje për “kthim në fenë e të parëve” nuk ka munguar. Megjithatë, kuptohet se tezën e Pashko Vasës, si formulë themeltare të kombëtarizmit shqiptar modern, e përqafojnë veçanërisht të gjithë ata shqiptarë të cilët i përkasin kulturorisht shqiptarisë myslimane, madje edhe kur nuk i ndjekin ritet, dhe deklarohen agnostikë ose ateistë. Përndryshe, do të rrezikonin të degradoheshin në shqiptarë të dorës së dytë, përkundrejt të krishterëve, disa prej të cilëve nuk ngurrojnë të paraqiten tani si “ata që rezistuan”. Që këtej, miti tjetër, më përfshirës, sipas të cilit të gjithë i rezistuan pushtimit turk (“treqind kryengritje në katërqind vjet” shkruante Kadareja); dhe këmbëngulja për ta quajtur sundimin osman të shqiptarëve si “pushtim”, në kundërshtim edhe me logjikën më elementare të pushtimit. Dua të them që, e vetmja mënyrë për ta shndërruar Skënderbeun në kryeshenjues të mitologjisë dhe të ideologjisë kombëtariste, është duke e lënë në heshtje karakterin fetar ose kryqtar të përpjekjeve të tij kundër turkut, dhe duke mëshuar aspektin shtetformues dhe mirëfilli arbëror të atyre përpjekjeve.
Këto kuptime, së bashku me të tjera ndoshta më pak të rëndësishme, nuk bashkëjetojnë në paqe; përkundrazi, shprehin të gjitha kontradiktat e sotme dhe burimet për përçarje potenciale që gjen në kulturën shqiptare bashkëkohore. Do ishte ideale ajo zgjidhje që të përbashkëtën mes tyre ta gjente në historinë reale të Skënderbeut, përtej interpretimeve dhe përvetësimeve; por një gjë e tillë nuk mund të ndodhë, sepse rëndësia që ka Skënderbeu sot në kulturën kombëtare shqiptare nuk është aq produkt i historisë së Skënderbeut vetë, sesa produkt i përdorimit që i është bërë kësaj historie nga ideologët.
Shkurtimisht do kap te 10 pikat.
1- Tradhtia e Mojsi Golemit erdhi nga uzurpimi i tokave te tij, uzurpim qe u be ndaj shume feudaleve sic e percjell Gjon Muzaka.
Ky uzurpim u be kur u krijuan kushtet e kur Skenderbeu nuk e vleresonte me veten ‘primus inter pares’ por Kryezot i Arberve dhe Epiroteve, sic percillet njezeri. Pra qe qellimi i tij ishte mbreteria arberore, dmth unifikim i principatave, del nga vet titulli qe perdorte Skenderbeu.
2- Jo krijuesi i shtetit te pare arber,sepse per ate kemi Progonin e Arberise (po Kruja si kryeqender), por si shteti i pare i arberit mbi parime etnike, qe buron nga vetepercaktimi monarkik/kreu i ekzekutivit i Skenderbeut si dhe permendja prej tij e Pirros si i pari i arberve dhe epiroteve, pra si simbol etnik.
3- E verteton fakti qe sapo mori Krujen e Shkodren ,Mehmeti zbarkoi ne Itali e vec vdekja e tij menjehere pas zbarkimit e ndaloi vrullin turk ne Itali. Sot ne Itali ka ngelur shprehja ‘mamma i turchi’. Mehmeti pasi mori Bizantin deklaroi se qellimi i tij ishte marrja e Romes. Me te vdiq edhe kjo enderr.
Skenderbeu si mercenar i Vatikanit, eshte teori islamikesh, aspak serioze po te krahasosh sforcon ekonomike arberore me kacidhet e Vatikanit. Vete Skenderbeu ngeli i zgjenjyer nga ndihmat e Vatikanit kur ai vete erdhi ne Rome.
4- Ti japim Skenderbeut ate qe eshte e Skenderbeut.
Miqte e huaj, ishin Vendiku me te cilin beri lufte e Alfonsi i cili kishte enderr te bashkonte tokat e tij ne Itali me dominet e tij ne Greqi, nepermjet Epirit, pra interesa qe nderthureshin e per te cilat ai kerkoi vasalitet e jo miqesi. Papati ishte i vetmi mik, nderkaq me hungarine skemi bere ndonje beteje te perbashket e as bashkerenduar aksionet, biles edhe me 1448 Huniadi i dha beteje turkut, pavaresisht se mund te mos ja jepte e te priste Skenderbeun.
Per boshnjaket e turqit(afersine e tyre) thuhet se banojne 2 milione turq ne Bosnje e 70 milione boshnjake ne Turqi. Lidhja e Prizrenit nisi si reaksion turk ndaj vendimeve te Berlinit, por fale Abdyl Frasherit u kthye ne lidhje shqiptare.
Historia nuk eshte kaq e qarte sa thua ti mbi qellimet turke.
Ende ne Maqedoni ka shqiptare qe preferojne martesat me turqit sesa me nje shqiptar kristian.
5- Perseri ti japim Skenderbeut ate qe eshte i Skenderbeut.
Eshte i vetmi shqiptar qe lind ortodoks, pastaj meson kuranin e vdes si katolik.
Simbolika eshte shume e forte, nderkaq levizja nga ortodoksia ne katolicizem eshte e rendomte ne Shqiperine qendrore, qysh ne kohen e Dhimitrit te Arberit kemi kalimin e pare, nderkaq Iliriku, ishte fushebeteja kryesore midis Vatikanit e Bizantit e arsyeja kryesore e ndarjes se madhe te 1054, ne ortodokse e katolike, pasi Papati nuk e ka pranuar kurre dominimin bizantin ne zonat ilirike. ‘Illyricum sacrum’ do e qartesoje me tej kete situate, kur ky liber me ne fund ti jepet popullit.
6- Feudalet shqiptare kane pasur lidhje te forta me boten kristiane, si Karl Topia me Anzhuinet,aranitet me familjen perandorake bizantine te komneneve, Skenderbeu me Papatin,Dukagjinasit me Venedikun e me tej. Hapesira arberore kishte konceptimin kavaleresk mesjetar, si te lidhur me perendimin ashtu edhe me bizantin, sigurisht me vecorite e veta.
Le te themi deri diku nje perkatesi europiane ne sensin kristiano-kavaleresko-feudal te europes e jo te perendimit si specifike.
7- Vitet e fundit e deshmojne njefare katolicizmi te jetes, por katoliket( e shkodres) per shkak te lidhjeve me perendimin katolik, kane njefare ‘perparesie’ perendimore ndaj te tjereve ne kete pike. Sigurisht qe Skenderbeun e zaptojne per interesat e tyre fetare, por vetem katoliket e thekur, pra nje pjese e vogel. Fishta nuk ua mohoi Skenderbeun ortodokseve e myslymaneve biles asnje autor katolik qe kam hasur.
8- Aleanca me sllavet eshte teori keshtu sa per te thene ndonje gje. Cernojevici nuk hyri ne Lidhje, as brankovicet nuk pranuan ndonje aleance. Nuk e di se per cfare aleance behet fjale, por aleance mes monarkesh sllave dhe Skenderbeut nuk ka pasur.
Kjo aleance eshte vertet herezi. Qe katundare bullgare te dibres kane luftuar kjo eshte e vertet dhe eshte e pranuar, por keta katundare e fisnike te vegjel ishin brenda zoterimeve te Kastriotit, dmth nuk ka te beje me ‘libero arbitrio’ por eshte rekrutim i detyruar.Gjithsesi ishin pak miza, ashtu si 100 pijanecet e Alfonsit qe rrinin ne Kruje.
Historia nuk shkruhet me miza e per mizat.
9- Shqiptaret e vertete nuk jane te krishtere, arberit e vertete ishin te krishtere sikunder jane ata te italise.
Koncepti i shqiptarizmes dallon pak nga ai i arberizmes, meqe ka me shume laicitet. Sidoqofte Ballabanin islamik askush nuk e koncepton si te huaj sepse islamik, thjesht si tradhtar meqe erdhi kunder arberve. Hamzai nuk e ndryshoi kurre emrin islamik e as skenderbeu, kjo deshmon per nje tolerance fetare tek arberit e asaj kohe, tolerance qe vijoi ne pranim ne shqiptarizem, pra shqiptaria eshte evoluim ne sensin laik i arberores.
10- Sigurisht qe edhe kjo eshte e vertete. Po te udhehiqej nga katolicizmi Skenderbeu do hidhte poshte arberit ortodokse, cka nuk figuron, po te udhehiqej nga ortodoksia do hidhte poshte katolike, cka nuk na figuron, prandaj ai zgjodhi te mos udhehiqej nga katolicizmi apo ortodoksia ne raportet e tij me fisniket shqiptare.
Ka pasur tentativa ideore per uniatizem.
Logjikisht futja e islamit, nuk kish pse te logoronte fetarisht shqiptarine,perderisa percarja katolike-ortodokse nuk e logoroi ndjesine arberore.
”””këmbëngulja për ta quajtur sundimin osman të shqiptarëve si “pushtim”, në kundërshtim edhe me logjikën më elementare të pushtimit.””’
Cila eshte logjika me elementare e pushtimit xha xha ?
Vendosja e administrates shteterore te huaj, eshte logjika me elementare e pushtimit te plote, ndersa me elementarja e pushtimit eshte zoterimi i territorit nepermjet vendosjes se kazermave ne pikat nevralgjike te tij e kontrolli ushtarak mbi funksionet administrative te vendasve.
Kjo nuk funksionoi vetem ne zonat kanunore te Veriut e ne zonen kanunore te Laberise.
Jo vetem qe eshte ‘pushtim’ por eshte si Pushtim ashtu edhe PUSHTIM.
Historia e Skenderbeut eshte produkt i studimit shekullor te kesaj figure, i jane nxjerre te larat e te palarat, aq sa sot e vetmja gje qe mund te behet ne kete drejtim, nuk eshte gjetja e historise reale, por interpretimi personal i njerit apo tjetrit.
Do thoja ne kete prizem se revizionistet alla shmitklos, per mua mbartin ca enigme; e me duhet te pranoj se keta jane superiore ndaj gjerave qe shkruajne, ne dicka thelbesore – ata vete jane interesante, shume interesante !
Hyllin, këto fjalë sa për të sqaruar lexuesin por ndoshta edhe ty, që unë kur i rreshtova kuptimet e simbolit Skënderbe më lart nuk kisha ndërmend t’i përgënjeshtroj, as t’i vë në diskutim, por vetëm të tregoj sa i ndërlikuar është ky simbol në sytë e shqiptarit kureshtar. Natyrisht, historianët i vënë në dyshim disa nga ato kuptime, por kjo është për t’u pritur sepse historianët atë punë kanë (d.m.th. nuk është detyrë e historianëve të konfirmojnë simbolikën kombëtare).
Tani, sa për bashkëpunimin midis Skënderbeut dhe sllavëve në rastin e luftës së të parit kundër Venedikut, kjo më duket se është e faktuar, pavarësisht nëse konsiderohet sot herezi apo jo.
Kam përshtypjen se historinë e Skënderbeut e njeh nga botimet kombëtariste. Përmend “100 pijanecët e Alfonsit” që rrinin në Krujë; por nuk përmend që gjatë viteve 1460 Skënderbeu vetë pothuajse nuk rrinte fare në “kryeqytetin” e vet, por e kalonte kohën poshtë e lart, duke përdorur Rodonin si rezidencë. Në përgjithësi, historianët shqiptarë gjatë gjysmës së dytë të shek. XX e kanë minimizuar rolin e të huajve në përpjekjet e Skënderbeut – me mercenarë, lehtësi lundrimi dhe pará. Atyre ashtu ua donte puna, por kjo nuk do të thotë që të na molepsin edhe ne të tjerëve me ideologjinë e tyre ksenofobike.
Më në fund, pushtimi osman; nuk quhet pushtim ai që zgjat 5 shekuj. Historia ofron koncepte dhe emra të tjerë për dukurinë, p.sh. sundim. Por jo pushtim. Ti thua që administrata osmane nuk u shtri në zonat kanunore në veri e në jug; po në ato zona nuk po shtrihet dot as administrata e sotme, dhe jo për gjë tjetër, po sepse atje nuk ke ku të shtrihesh.
Hyllin,
A mund të thoni diçka më shumë për “Illyricum sacrum”. Ka rreth 4 vjet që kam çfletuar 14 volumet e kësaj kolane shumë të çmuar, por për fat të keq të papërkthyer. Unë jam i bindur se aktualisht është momenti më oportun që kjo vepër ti vijë publikut në versionin shqip.
Me respekt,
Xha xha,
Ky debat mbi historine kryen me se miri rolin e identifikimit te problematikes sociale, sic jane; problemet e identitetit, te mardhenieve te individit me fete, me kombin, me perkatesite krahinore, mbarevajtjen sociale, mardheniet me fqinjet, me boten, me te ndryshmit nga ne, etj. dhe sigurisht na e vendos kete lloj problematike ne nje hapesire dhe perspektive kohore.
Megjithate roli qe une dyshoj se mund te kryej ky debat eshte pikerisht ajo qe shume njerez mendojne se ai e ka si funksion primar; cmitizimin. Perkundrazi them se ben te kunderten, pasi ka pretndimin fals , ose indirekt i jep te drejt ketij pretendimi, se simbolika ka po aq rendesi sa realiteti.
Per shembull kjo do nenkuptonte qe menjehere sapo te lexonim librin e Schimtt, ne automatikisht duhet te kishim nje mardhenie tjeter me konceptin e identitetit, feve, kombit, perkatesine krahinore, mbarevajtjen sociale dhe gjithe keto (me shaka do thosha se kushdo qe do lexonte kete liber nuk do ndihej Gjon por Ivan).
Kjo mund te jete ne nje fare mase e vertet, por po te krahasohet me realitetin e perditshem i cili u imponon njerzve mardhenie shume dinamike kundrejt ketyre nocioneve, ateher mund te them se ai eshte i paperfillshem. Realiteti dekonstrukton cdo mardhenie shume me shpejt se c’do liber 500 faqesh. Perditshmeria e veprimeve te presidentit, kryeministrit, politikaneve dhe atyre qe ndikojne me apo pa dashje mbi jetet e njerzve te thjeshte jane shume here me te fuqishme se miti apo simboli i Skenderbeut.
Pra ajo qe dua te them eshte se me shume se me kuptimin dhe deshifrimin e mitit dhe simbolit (qe duhet thene se edhe keto jane dinamike) ne si shoqeri kemi nevoje per te vendosur nje mardhenie te drejte te vete tyre ndaj realitetit. C’do te thote kjo? Kjo do te thote qe ne vend te perdorimit te simbolikes, metafores, figurative deri dhe subkoshiences per te adresuar problemet, ne duhet te perdorim llogjiken dhe racionalitetin qe i adresohet realitetit drejteperdrejt dhe jo indirekt. Kundervenia ndaj simbolit, mitit, besimeve apo ku di une, sigurisht qe ka nje lloj vlere por mbart me vete edhe rrezikun e reaksionit. Kurse rruga me e mire mendoj une eshte sa me shume te ushtruarit e llogjikes dhe racionalitetit, duke i lene simbolet jashte konfliktit, pra ashtu sic jane simbole, si per te na kujtuar nje kohe qe lam pas.
Pra shume kohe e harxhuar me prekje, heqje, ndertim simbolesh tha, por pa buke.
“Pra shume kohe e harxhuar me prekje, heqje, ndertim simbolesh tha, por pa buke.”
..dhe me nje kembengulje pertej admirimit, ne kufijte e frikes.
Libri i Schmitt-it nuk eshte gje tjeter vecse nje roman fantazioz i nje personi te epshur per “gjetjet historike”, i cili duke mos patur terren pjellor ne vendin e tij, mundohet te beje historine e nje vendi jashtezakonisht te komplikuar si Shqiperia, i cili ka aq shume HISTORI, saqe ndonjehere nuk dihet nga te fillohet per te treguar gjithcka!
Historia e Svicres eshte e perbere ne te shumtem e rasteve nga luftra per shtimin e kantoneve, nuk ka te beje shume me luftra ideologjike sic qe ajo qe ushtroi Skenderbeu ne Shqiperi!
Eshte interesant kendveshtrimi Scmittian, askush nuk thote te kunderten, por libri i tij, me aq sa kam lexuar prej kritikes, me shume se nje liber historik apo nje ESE, do ta gjykoja nje TREGIM, po po, pikerisht nje tregim fantastik!
Perse jo nje liber historik?
Librat historike duhet te provohen me fakte, jo me hamendje! Skenderbeu beri lufte per hakmarrje?
Nuk mendoj absolutisht qe nje njeri kaq i kulturuar dhe strateg sa c’e tregojne bashkohesit e tij, te ishte kaq kryenec sa te vinte ne rrezik popullin e tij, pikerisht ata per te cilet po hakmerrej!
Dokumentat historike ne latinisht, te pare me syte e mi, me tregojne nje personazh tejet besnik ndaj popullit te tij, tejet te respektueshem ndaj Mbretit te tij (mos harrojme qe Gjergj Kastrioti ishte vasal i mbretit te Napolit) dhe tejet te dashur ndaj “ushtareve” te tij!
Perse jo nje ESE?
Per fat te keq, as ese nuk mund te quhet nje liber i tille sepse eseja ka:
Incipit
Teze
Antiteze
Konkluzjon
S’ma ha mendja te kete qene kaq kritik sa per te bere nje pro e nje kontro te figures se Skenderbeut Schmitti
Perfundimisht, do ishte me mire qe Klosi, ja ka futur kot me perkthimin e librit dhe me deshiren per ta futur figuren e Scmittit ne librat e historise!
Deshtim i vertete ky!
«Treqind kryengritje në katërqind vjet» shkruante Kadareja….. — Hmmm, po më pëlqeka Kadareja! Treçerek kryengritjeje në vit.
Vetëm një gjë nuk kuptoj, përse njerëzit vazhdojnë të debatojnë me zjarr për një njeri që ka vdekur shumë, po shumë…. kohë më parë! Tek libri i Schmittit, mund të mësosh më shumë për Ardian Klosin, sesa për Skënderbeun. Ndonjëherë, më duket se arsyeja e vetme përse Skënderbeu ka ekzistuar, është që Ardian Klosi të dalë e të ngrerë flamurin e dijetarit dhe publicistit të stërholluar, mbrojtës i liberalizmit dhe kulturës kundër barbarëve, te «Top Show» i A. Dudushit dhe «Opinion» i B. Fevziut….
Vetëm çiliminjtë mendojnë se historia ka një dhe vetëm një version të vetëm. Ç’është e vërteta, historia vjen në dy ose më shumë versione (merr një, paguaj dy) pasi edhe njerëzit që e shkruajnë atë, janë të ndryshëm. Nëse ka njerëz që merren ende me dhinë që Skënderbeu mbante mbi kokë — a është dhi e egër, apo dhi e racës engandine (Mos, o Zot! po sikur të jetë një sutë?) a nëse prodhonte apo jo shumë qumësht… atyre njerëzve do t’u jepja një këshillë. Shihni gjendjen në të cilën ndodhemi. E kam fjalën për atë politike, ekonomike, kulturore, morale e sociale. Vendi është për faqe të zezë.
Mos harroni, po të ishte Skënderbeu gjallë sot, tani do ishte duke dëgjuar muzikë te Youtube dhe s’do ta vriste fare mëndjen për identitetin europian të shqiptarëve.
Edhe diçka të fundit. Atyreve që ende u-gënjen mëndja se Shqipëria u bë barrierë e Krishtërimit ndaj rrezikut ottoman, po u kujtoj regjimin e kapitulacioneve (ahdname) që shtetet e ndryshme europiane vendosën me perandorinë osmane. Europa ishte mëse e lumtur të bënte biznes në gjirin e asaj që quhet «Devlet-i Âliye-yi Osmâniyye». François I ishte i pari që kërkoi të lidhte aleancë me perandorinë osmane. Kapitulacionet turke ishin lëshime që sulltanët u-bënë kombeve të krishtera, duke u-dhënë të drejta e privilegje nënshtetasve të këtyre kombeve, me banim apo që tregtonin në zonat osmane.
Tema e Skënderbeut është rrahur e stërrrahur kohët e fundit. Megjithatë Xhaxhai do ta mbajë akoma “zjarrin” ndezur dhe rri rri dhe hedh ndonjë dru në vatër. Mirë bën se dhoma nuk është ngrohur akoma, dmth ka ende gjëra për t’u thënë. Ndryshe nga shumë që besojnë se në këtë pistë duhet të vallzojnë vetëm balerinët (sudiuesit), unë mendoj se pista ka vend për të gjithë. Edhe për amatorë modestë si puna ime. Me këtë nuk dua të them se pretendoj të matem me ‘balerinët” e fjalës dhe të mendimit, jo jo, dua vetem të hedh një valle progonaçe me këmbë në tokë.
Në argumentin Virtyti i moderimit, krahas të tjerash, Xhaxhai cek dhe konceptin e “Neighborhood Safety”, koncept i cili në zona me probleme të theksuara nacionalizmash siç është Ballkani ja vlen të merret seriozisht në konsideratë. Në pamje të parë postimet e AK (alias GH) tingëllojnë në favor të këtij koncepti. Në replikën me MA (alias Hyllin), ai shprehet “Kjo nuk ka të bëjë personalisht me ty, por me faktin se ideatorë si ti Hyllin janë priftërinjtë e turmës nacionalistesh injorantë, që një ditë të bukur ngrihet e i vë zjarrin Ballkanit”. Çfarë kam kuptuar unë nga postimet e GH është se ai e shikon si kërcënim rajonal nacionalizmin shqipar dhe se është gati te heqë gurin e fundit, ose të godasë në ADN-në shqiptare (Skënderbeun) për hir të kësaj ideje paranojake. Duke supozuar që vetëm kjo të jetë arsyeja dhe jo ndonjë tjetër….dy janë pikëpyetjet që dua të ngre. A jemi ne vërtet ‘rrugaçët’ e lagjes që meritojmë të riedukohemi dhe a është momenti i duhur për për këtë “riedukim” ?.
Pikpyetja e parë besoj se e ka të thjeshtë përgjigjen. Ne (shqiptarët) historikisht kemi qënë viktima te rrugaçërisë së fqinjëve dhe asnjeherë autorë. Nacionalizmi ynë nuk është shprehur kurrë me pushtime, por me vetmbrojtje. Në këtë këndvështrim, duke pasur parasysh dhe klimën anarshiste postkomuniste, unë mendoj se aktualisht ne kemi nevojë të riedukohemi, por për të qënë më shumë nacionalistë. Jo ekstremisht, por për të qënë aq nacionalistë sa ç’janë amerikanët, italianët apo gjermanët. Internacionalizmin proletar e provuam…Detajet ndryshe për figurën e Skënderbeut që po i serviren publikut shqiptar si të vërteta nuk shëbejnë aspak kësaj ideje, pasi S. përfaqëson gurin e themelit të nacionalizimit tonë.
Po momenti ?. Besoj se pas 20 – 30 vjetësh një publik i emancipuar, i ngopur dhe i pafrustuar mund të mirëpriste komente ndryshe për jetën e S. Ky aktuali është në kufijtë e mbijetesës dhe i lodhur me tranzicionin e stërgjatur. Ajo pjesë e publikut që është e interesuar për historinë, nuk e ka luksin dhe privilegjin të degjojë për shekullin e XV pasi nuk di akoma mirë se ç’ka ndodhur në të XX. Pa përmendur pastaj shqiptarët e Kosovës dhe të FYROM-it që sduan t’ja degjojnë emrin serbit dhe jo më të associosh këtë të fundit me figurën e S. Gjithashtu, momenti i papërshtatshëm ka bërë që Kadare, Topi, Krasnqi, etj., të sigurojnë publikun se S. vazhdon të qëndrojë në pjedestal dhe të mallkojnë një libër që media minimalisht duhet ta kishte denigruar. Nuk është se ata padrejtësisht bënë politik/kombëtar një debat që duhet të ishte shkencor/historik. Per hir të momentit, konjukturave dhe specifikave ky argument qysh kur u hodh në treg e kishte një background politik, ose gjysëm politik.
Thashë t’ja shtoj muhabetit këto argumenta sepse besoj se i shërbejnë të vërtetës, të cilin Hyllin e shpalos me terma shkencorë. Respekt per Hyllin, megjithëse nuk më ktheu pergjigje….Ndryshe nga GH, H. eshte i kthjellët, i saktë dhe i pamolepsur. Shembulli tipik i një historiani për të cilin e vërteta është e rendesishme, pamvarësisht kostove që ka. Dhe di që tregimi i të vërtetave historike H. i ka kushtuar jo pak….
Ne pergjithesi jam dakord Fatos, ne qofte se me lejon te drejtohem direkt, se ne dhe gjithe bota nuk jemi te qarte me rezultatet e eksperimentit komunist ne lindje, dhe duhet qe me teper energji te shkojne drejt kesaj se sa ndaj nje historie qe ka 500 vjet qe ka kaluar. Sidoqofte, historia ne pergjithesi dallohet nga evente qe krijojne eko ne te ardhmen, eko te cilat pervecse jane te tilla, eko te nje eventi tjeter, pra, jane gjithashtu edhe evente ne vetvete. Lubonja po argumenton me se miri se Nacional-Komunizmi, (periudha per te cilen biem dakord qe kerkon me teper energji per t’u studiuar) pervecse si event ne vetvete, mund te studiohet edhe si eko e Skenderbejades. Po ashtu te njejtin argument perdor edhe per periudhen ne te cilen ndodhemi qe e pagezon “Nacional-Europianizem”, apo sic thua ti, t’i bejme Shqiptaret “aq nacionalistë sa ç’janë amerikanët, italianët apo gjermanët”. Pothuajse te njejtin argument perdor edhe Xhaxhai, duke thene se faqet e ndryshme te Skenderbeut, te cilat mund te jene secila nje e vertete, pavaresisht kontradiktave qe mund te duken se kane ndermjet tyre, mund te perdoren per ideologji te ndryshme dhe kontradiktore me njera tjetren. Ne qofte se e shohim keshtu muhabetin, me duket naive te besh nje zgjedhje afatshkurter me pretendimin se nuk eshte mire per momentin t’a tregojme ndryshe ceshtjen. Me duket naive te tregosh nje histori te Skenderbeut ne vija Nacionaliste, ne krahasim me nje histori qe ve ne dukje kompleksitetin e marredhenieve ne te tashmen.
Brociolo!
Je madhështor kur shkruan:
“Historia e Svicres eshte e perbere ne te shumtem e rasteve nga luftra per shtimin e kantoneve, nuk ka te beje shume me luftra ideologjike sic qe ajo qe ushtroi Skenderbeu ne Shqiperi!”
GH!
Madheshtore,sepse eshte femer.
Postimin e saj e solla une ketu.Ajo e kishte shkruajt ne nje forum.Kuptohet me lejen e saj(te drejten e autorit anonim).
Fatos N.Me ne fund u shfaqe sic duhet.
Respekt per kthjelltesine llogjike dhe pa anshmerine e analizes.
Bai bai,origjinal dhe trujele cpuese.
Mendoj se vetem keshtu mund te thyhet mendimi monopolist.
Diversitet nen detyren e larjese se vertetes dhe jo ndytjes dhe permbysjes.
Ne jemi nje komb qe na kane rudhur dhe kemi akoma gjymtyre jashte.
Ne na nevojitet miti i Skenderbeut derisa sa te bashkohet Shqiperia,ashtu sic kane dhene jeten deri presidente te Amerikes per bashkimin e atdheut te tyre.
Linkolni nuk eshte mit,por perkujtuesen me te bukur ne bote ai e ka.
Skenderbeu eshte thesari magjik i shqiptareve; kushdo merr ate qe kerkon.
Lubonja vjen me duart plot me artikuj, por si ariu mbas gjumit te dimrit kur bie ne koshere me mjalte. Dhe thone pse zhduken bletet.
Nacional-komunizmi, nacional-europianizem.
E para duhet te thote komunizem mbi baza nacionale. Komunizmi shqiptar nuk ka qene hic i tille, diktatori Hoxha nuk ka qene as nje miligram nacionalist. Partia Komuniste shqiptare eshte themeluar me ndihmen internacionaliste te nje jugosllavi, e me lidhjet direkte te Lame Kodres e Zoi Fundos me Kominternin. Kjo parti nuk pati dege te saja ne trojet nacionale, por u shtri vetem ne territorin e shtetit shqiptar. Per me teper ajo hoqi nga emri i saj cdo aluzion e iluzion se ajo mund te ishte parti e shqiptareve kur u quajt Partia e Punes e Shqiperise. Cudi si shqiptare qe jane gdhire e ngrysur duke pare e degjuar internacionalizmin proletar ta harrojne kete. Propaganda ka bere pune me sa duket. PPSH-ja qe prej themelimit e ne vazhdim kishte ne udheheqjen e larte joshqiptare nga kombesia.
Me venien e minave fese ajo i vuri minat dhe bazamentit kombatarist “Feja e shqiptarit eshte shqiptaria”.
Lubonja vepron me bindje me nje metode te gabuar, ai njeh ata qe do godase dhe i etiketon sipas deshires. Drejt, atij do ti duhej ti hidhte keto idete me nacional-bishtzime, ti bente te qena e te qendrueshme me oponence e pastaj po ti dilte koha e t’ja vlente le te fuste akshcilin neper kategorizime. Kundershtaret nuk jane si tabelat e qitjes me Brezhnjevin qe ta vesh 50, 100 apo 150 metra zjarr i ti hapesh zjarr.
Kujton se duke quajtur fjala vjen Nacional-europianist Kadarene i ka bere gjemen? Le ta mendoje serish.
Nacional-europianisti mund te jete antinacionalist, humanist, nje njeri qe pa mohuar shqiptarin pohon europianin, apo nje qytetar i europes. Esja e Kadarese, banimi i tij ne Paris, antijingoizimi (serbizmi) i tij konstant e lene ate nacional vetem ne terma te letersise se botuar.
Me urdher te Lubonjes:
Nacional komunizmi bëhet kështu nacional – evropianizëm.
Se u themelua internacionalisht PKSH-ja, nuk do te thote se nuk pati degezime me te mevonshme nacionaliste deri ksenofobike. Kur t’a fusesh ksenofobine gjenerale ne ekuacion, CD, atehere kthehu dhe me thuaj se sa internacional ishte komunizmi ne Shqiperi, po qe se mundesh. Nuk eshte me urdher te Lubonjes, por ne pamundesi te zhveshjes se ideologjise prej dogmes (cka eshte edhe deshtimi karakteristik i Kadarese eseist) qe nacional-komunizmi shnderrohet ne nacional-evropianizem, ashtu si cdo dogme mund te shnderrohet ne nje dogme tjeter, sado qe mund te jene ne ekstrem te kundert me njera tjetren.
Ja ti shtoj dhe nja dy gjëra muhabetit. Kohët e fundit kam parë një dokumentar ku autorët amerikanë hedhin njëmijë e një argumenta për të vërtetuar se Jesu Krishti është veçse një “fiction”, që Perandoria Romake e sajoi për hir të interesave të saj politike. Jam i bindur që opinioni i qytetëruar kristian e ka përcjellë me indiferencë këtë event, siç jam i bindur se sikur kjo të kishte ndodhur të themi 100 më parë, jo gjithshka do të kishte shkuar lisho, për të mos thënë që kjo do të ishte e paimagjinushme. Koha dhe hapësira janë elementë thelbësorë për çdo ngjarje. Në këtë prizëm duhet trajtuar dhe debati mbi S. Unë mendoj se në stadin aktual të zhvillimeve në hapësirën shqiptare ky diskutim është i papërshtatshëm dhe kontrovers, pasi S. është “Krishti” ynë. Laj thaj atë kemi, ndryshe nga kombe të tjerë që kanë heronj e burra shteti të spikatur sa të duash.
Shqipëria jonë e dashur aktualisht po vrapon të fitojë kohën e humbur. Kjo është mirë, por ja që kur vrapon rrezikon të biesh dhe të thyesh qafën. U adaptua fillimisht sistemi latin i organizimit dhe funksionimit të shtetit dhe mbi këtë bazë u ngritën institucionet. Mirëpo vitet e fundit u pa se ai Amerikan (më i decentralizuar dhe me liberal) është akoma më i mirë dhe fap…ndërim kursi. Për të ilustruar këtë mjafton të përmend institucionin e prefektit (modeli latin i shtetit të centralizuar), që për shkak të ndërimit të kursit është kthyer në apandesit. E njëjta gjë mund të thuhet dhe për legjislacionin. U morën modelet më të mira ligjore perëndimore dhe u përshtatën allashqiptarçe. Se ç’po ndodh me zbatimin e tyre (përfshi dhe atë antiduhan), ska nevojë për koment. Këto dhe të tjera janë udhëkryqet në të cilat ndodhet Shqipëria në ditët e sotme. Çka duhet bërë, në mënyrë që të mos xhirojmë në vend, ose ti harxhojmë energji duke i ngrënë kokën njëri tjetrit, siç kemi bërë gjithë jetën, është që secili të kontribuojë pozitivisht dhe të vërë ndonjë gurë në mur dhe nëse s’mundet të rrijë e te bëjë sehir. Në këtë frymë do të thosha që ti vësh dinamitin mitit të Skënderbeut është si ti……….desh e thashë një banalitet. Se më erdhi ndër mend…..ore mos duan ti vënë dinamitin krejt murit këta shqipëtarucët….ground zero…të krijojnë përsëri “njeriun e ri” pa memorje historike…zot na ruajt ç`po dëgjojmë në këto kohë amofre…
Luljan Kodra, rrofsh për begenisjen. Nuk e di në e ke lexuar Shvejkun. Ka një shprehje lapidare të këtij të fundit kur do ti tregojë rrugën toger Lukashin dhe i thotë – “të gjitha rrugët të çojnë në Bugjejovicë”, dmth ti nisu se bota është e rrumbullakët dhe dikur do të mbrrish atje. Ashtu si Shvejku dhe unë kështu e shikoj përpjekjen e Lubonjës për të asociuar nacional-komunizmin me Skënderbejadën. Këto janë qiqra në hell ose siç thuhet në një këngë labe: Nuk janë shkaqe por sebepe/turpin e paçin për vete.
Cyprinodon diabolis po te thote i nderuar Lulian se komunizmi shqiptar nuk ishte nacionalist; per kete te solli si shembull internacionalizmin e tij. Ksero elenika? – pyeti udhëheqësi në Dropull. Nuk quhet nacionalist ai që vret nga gjindja e vet. Pikë! Është manipulimi më i rrezikshëm i historisë ky që po bën Lubonja në emër te çlirimit të shqiptarëve nga mitet, ndersa vertet godet kundërshtarët. Është demagogji të marrësh thënie populiste e ti shesësh për kombëtarizma. Është shtrembërim të marrësh pasoja e ti paraqesësh për qëllime. Izolimi i Shqipërisë nuk ishte qëllim i komunistëve.
Që disa gjëra nuk bëhen me urdhër të Lubonjës ai me sa duket e ka kuptuar, sepse kësaj here shprehet se “mund ta quajmë nacional – evropianizëm”; kalasë prej rëre i ka hedhur vete një kovë me ujë, e mirë ka bërë.
Jo nëse mundem unë, por nëse mundet Lubonja le të provojë të kundërtën e asaj që gjatë këtyre 18 vjetëve është thënë e pranuar edhe prej atij vetë. Nëse kuturis këtë, mos hallakatet nga e djela në të enjte e nga e enjtja në të martë; në mundet, të mos oratorojë nga piedestali i Skënderbeut kundër Skënderbeut se la nam.
Xha xha, minimizimi i rolit te te huajve nuk eshte pasqyre e veshtrimit kombetarist por nevoje e vete historise ne castin kur kjo jepet per konsum. Ka shume gjera qe historia per konsum (historia e pergjithshme e nje populli psh apo e nje casti historik) nuk u jep rendesi, pikerisht qe ai qe do te dije te mos humbase ne hollesira.
Pastaj kur studiohet ne universitet apo kur behen botime te posacme per nje periudhe historike gjenden edhe hollesirat.
Psh c’rendesi ka per masen e madhe fakti qe Teuta kishte 800 mercenare kelte kur mori Foiniken ? Crendesi ka qe Leka i madh kishte 1500 pajone agriane, kur sulmoi Persine ? Crendesi ka per publikun perendimor qe ne luften mitike te Trojes kishte pellazge e perrebej nga ana akease ? Po keshtu do vazhdoja gjate.
Rendesi ka qe te jepet nje panorame besnike e faktoreve vendimtare ne ngjarjen historike.
Kush do me teper mund te merret edhe me mizat, por publiku nuk mund te ushqehet me miza.
Keshtu napolitanet do i japin jehone 100 pijaneceve napolitane e 2 mije napolitaneve ne rrethimin e Beratit, shqiptaret pellazgeve e perrebejve ne luften e trojes e keshtu me radhe.
Ti japesh jehone ne nje liber zyrtar per shkollen fillore apo te mesme mizave nuk eshte menyre e sakte per ti ngulitur historine e Shqiperise.
Duhet dalluar me ne fund mercenari nga ndihma e aleatit, pasi po te behej historia me mercenare e te rekrutuar ne shqiptaret do pretendonim te fusnim ne historine tone, gjysmen e historise se Perandorise romake , bizantine dhe turke.
Kjo nuk do me duket perqasje serioze nga ana jone.
Pushtim eshte procesi qe pararend sundimin, mirepo ne shqip perhere sundim me pushtim ka qene sinonim i njeanshem (na pushtoi nuk eshte e barabarte me na sundoi, por 5 shekuj pushtim = 5 shekuj sundim), keshtu qe do i perdorim ashtu si kane bere me pare.
Besoj se mund te krijojme me lehtesisht fjale te reja, sesa te ndryshojme kuptimin e te vjetrave, por kete e di me mire ti.
Ato zona per ti kontrolluar duhet ti pranosh per ate qe jane e persa kohe qe nuk pranohen nuk ke si ti kapesh per ti kontrolluar.
Fatos N. nuk e di se ku i ke shfletosur ato volume, por nese eshte e vertete ma thuaj edhe mua vendin se jam me kurioz se ti.
Di qe nje volum eshte ne biblioteken kombetare ne Tirane, por se kuptoj perse nuk i jepet publikut.
Perderisa eshte bere me urdher nga Papa Albani nuk besoj se ceshtjet e shqiptareve jane lene pasdore, perkundrazi.
Respekt nga ana ime! (Xha xhai eshte cik i veshtire per tu kuptuar ne fillim, po nuk eshte si Lubonja e Klosi, te jesh i sigurte). Nuk te ktheva pergjigje se nuk isha e jo per arsye te tjera.
””’Lubonja po argumenton me se miri se Nacional-Komunizmi, (periudha per te cilen biem dakord qe kerkon me teper energji per t’u studiuar) pervecse si event ne vetvete, mund te studiohet edhe si eko e Skenderbejades.””
Komunizmi ne kete drejtim nuk beri asnje rruge qe rilindasit nuk e kishin shtruar me pare apo Zogu para tij.
Skenderbeu perfaqeson jo vetem ato cka percillen rendom, por vete vijueshmerine shteterore nga antikiteti ne kohet e sotme. Ai vete kishte nevoje te ishte vijim i dikujt dhe gjeti Pirron. Simbolika e Nentorit eshte shume e forte, dmth ne vijojme ne shtetin shqiptar qe themeloi Skenderbeu, flamurin e te cilit kemi.
Komunizmi e shfrytezoi Skenderbeun menxyrisht e ndryshe nga cthote Lubonja shpalli thyerje me 29 Nentorin ne vend te Nentorit te trete.
Skenderbeu ne komunizem nuk sherbente me si simbol vijueshmerie i shtetit, pasi i shperfytyruan edhe flamurin. por si subjekt propagande per te justifikuar izolimin e plote te Shqiperise. Skenderbeu i rrethuar nga armiq, qe shpartallon gjithe armiqte e brendshem e te jashtem me forcen ushtarake, keshtu edhe Enveri do shpartallonte gjithe armiqte e brendshem e te jashtem, imperialiste, socialimperialiste apo revizioniste qofshin e ne fund te ketij perdorimi menxyror te Skenderbeut, Ramiz Alia nuk u skuq fare nga turpi kur tha se Enveri ishte figure me e larte se Skenderbeu. Me kete iu vu vula maskarades komuniste.
Nderkaq partia komuniste lindi me shume si kunderpergjigje nacionaliste ndaj pushtimit italian sesa si kunderpergjigje politike ndaj se djathtes shqiptare, keshtu qe nuk mund te shkeputej dot kurre nga nacionalizmi, biles propaganda me ane te filmave me partizane synonte nder te tjera edhe forcimin e imazhit te partise si ruajtese e kombit ashtu sic kane bere ‘shqiptaret trima’ neper shekuj, vijues te te cileve ishin partizanet e komisari i drites.
Komunizmi shpiku nje Skenderbejade qe i leverdiste ne radhe te pare Kultit te Enverit e ruajtjes se pushtetit.
Pikerisht qe ketu duhet nisur studimi i kombetarizmit komunist, nga krijimi i nje Skenderbeu qe miraton Enverin ne ushtrimin e pushtetit e nje Enver qe me ne fund behet me i madh se vete Skenderbeu.
Eko e Skenderbejades apo shpikja e nje Skenderbejade ?
“që ti vësh dinamitin mitit të Skënderbeut është si ti……….desh e thashë një banalitet. Se më erdhi ndër mend…..ore mos duan ti vënë dinamitin krejt murit këta shqipëtarucët….ground zero…të krijojnë përsëri “njeriun e ri” pa memorje historike…zot na ruajt ç`po dëgjojmë në këto kohë amofre…”
Degjon mire jehonen e zerit paranojak ky vesh i fjaleve te shkruara siper. Zgjimi nga Drita eshte verbues per syrin e pergjumur te mendjes. Por po e kaloj kete faz verbuese, zakonisht intelekti eshte i paisur me ate lloje fleksibiliteti te kaloj, behet nje perceptim i permbledhur (inklusiv) i realitetit si te vetem dhe kompakt te bukurise, vitalitetit te personazhit shqipetar.
”’Zgjimi nga Drita eshte verbues per syrin e pergjumur te mendjes. ””
Mbase jam ca jashte teme, por Drita sado qe jepet (e mund te jete) si sinonim i dijes, nuk me duket sinonim i urtesise.
Drita ne kuptimin e dijes shkencore, mbart nje virus te keq, sepse shkenca eshte jashte moralit dmth nuk eshte as mire e as keq dmth shkenca eshte pertej se mires e se keqes.
Atomikja eshte mire si burim energjie ne Amerike, ne Itali eshte keq, mund te jete mire te kesh nje atomike si arme por eshte keq te ta perdorin kunder.
Qenia e shkences jashte moralit eshte produkt modern edhe pse ne raste te caktuara si psh kloni i njeriut, futet brenda moralit, nderkaq ne kohet e vjetra shkenca ishte plotesisht brenda moralit. Perdorim kete perfundim shkencor sepse eshte mire, nuk perdorim kete tjetrin se eshte keq.
Me pak fjale lufta fe-shkence shenoi daljen perfundimtare te dijes shkencore nga morali e vete shkencetarit as i behet vone fare ne studimi i tij eshte mire apo keq. Une do e quaja ate qe i vajti mendja tek kloni i njeriut si shkencetar i cmendur, ai do me cilesonte si idiot antishkence,injorant, i verbuar nga erresira etj etj.
Kjo vjen per mendimin tim si pasoje e absolutizmit te se vertetes dmth pretendimit se jo vetem qe ka te verteta shkencore absolute por edhe se e verteta si produkti i persosur i arsyes fiton edhe te drejten te jete Hyji suprem.
Une tashme jam plotesisht i bindur, qe e verteta supreme eshte ajo qe eshte mire per bashkesine e jodetyrimisht cdo e vertete eshte mire. psh ti thuash femijes se verteten nga lind femija do hapesh nje thes me telashe, nderkaq ti thuash se lind nga sqetulla apo iu ca barku mamit apo e sjell lejleku kjo eshte provuar se eshte mire.
Prandaj urtesia thote se eshte mire ti thuash femijes se e ka sjelle lejleku, ndersa shkenca do irritohej shume nga kjo genjeshter e tmerrshme me te cilen rriten femijet.
Keshtu tek miti i guves, sikur ai qyqari i ndricuar qe vrane ata te guves, te kish hyre me lezet e tu thoshte nje gje sot nje gje pas nje jave e te nxiste kuriozitetin, jam i sigurte se nuk do e kishin vrare por sapo te dilnin do e kishin shpallur mbret e profet te zotit qe u dha drite.
Ai qyqari nuk ishte njeri i mencur, po budalla i ndricuar.
Ky eshte njeriu qe prodhon rendom shkenca, budallai i ndricuar, ndryshe nga urtesia qe i ofron njeriut jo vetem te verteten por edhe menyren sesi ta perdore apo nese duhet ta perdore kete te vertete, pra te miren e te keqen.
Miti i dikujt ka nje arsye pse eshte ngritur, nuk eshte produkt i erresires e halucinacionit. Ne cmitizimin e tij ne radhe te pare duhet ngritur pyetja: Eshte mire apo eshte keq per te ardhmen , tua mesojme femijeve kete mit.
Nese eshte keq, atehere ngadale behet cmitizimi, nese eshte mire, ruhet miti me xhelozine me te madhe.
Figura historike e nje njeriu te mitologjise, per shkak se ky njeri eshte ngritur ne mit, mbart shume elemente mitike, duhet vetem gjurmuar me kujdes.
“Une do e quaja ate qe i vajti mendja tek kloni i njeriut si shkencetar i cmendur, ai do me cilesonte si idiot antishkence,injorant, i verbuar nga erresira etj etj.”
Riciklim/vorbull perftyrimi brenda mureve te mendimit tend, ajo sa me siper citoj, Hyllin.
“Kjo vjen per mendimin tim si pasoje e absolutizmit te se vertetes dmth pretendimit se jo vetem qe ka te verteta shkencore absolute por edhe se e verteta si produkti i persosur i arsyes fiton edhe te drejten te jete Hyji suprem.”
Jo Hyllin! …e verteta si produkt i persosur i arsyes, por Hyji vezhgues/vemendshem, i sa me siper i atribohet arsyes
“Miti i dikujt ka nje arsye pse eshte ngritur, nuk eshte produkt i erresires e halucinacionit.”
Galaksia/gjithesia nuk eshte drite, ajo ka drite, po ashtu, ajo nuk eshte erresire por ka erresire.
…Panoramik; Nje llambe ndricon, naten, pa yje e hene. Nje Hyj/individ ne distance nga burimi i asaj drite gjendet ne erresire, por drita e llambes eshte brenda tij po aq larg sa e sheh ne natyre, me nje ndryshim se gjendja e drites tashme eshte realitet i ri brenda tij.
p.s.
Hyllin me gjen kundershtar te moralizimit per mire apo keq, pamvaresisht se nuk ka proces pa stade, atje (ne stadet) ku nderton fole e mira dhe e keqja.
Jam me urtesin; Tempulli i drites dhe erresires, Mire-Keq
Para se tё shpreh atё qё kam ndёrmёnd, dua t’i’u kёrkoj falje parakohe pёr mёnyrёn time debatuese pak fёmijёnore dhe ndoshta pak tё denjё me nivelin tuaj dhe horizontin tuaj kulturor . (kjo pёr fat tё keq, vjen si pasojё e moshёs time fare tё vogёl).
Doja sёpari ti drejtohesha Zotit Hyllin, i cili sjell nё pah kёndvёshtrimin e tij shkencor mёse tё drejtё, por ndoshta lё mёnjanё faktorёt e tjerё qё mund tё bёjnё njё njeri tё mёncur e tё ndritur absolutisht dhe pёrfundimisht:
1) Bagazhi intelektual (aftёsia logjike QI)
2) Memorja (aftёsitё, dija e pёrvetёsuar nga shkolla, jeta)
3) Arti (aftёsia shpirtёrore)
Pёr tё arritur maksimumin, dhe pёr tё patur atё qё meriton me tё vёrtetё çdo njeri duhet te kombinojё tё gjithё kёta faktorё.
Kur bёhet njё vlerёsim, njё gjykim apo njё kritikё, duhet marrё parasysh çdo kёndvёshtrim.
Dihet ligjёrisht, ekonomikisht, matematikisht, politikisht, sociologjikisht dhe shkencёrisht qё rezultatet mё tё larta arrihen nga kryqёzimi i gjithё faktorёve tё mundshёm.
Po marr si shёmbuj, pёr mos tё dalё jashtё teme personazhet qё keni cituar ju:
Gjergj Kastrioti, Kadare dhe Schmitt! Dallimi i tё parit nga dy tё tjerёt nuk vjen vetёm pёr shkak tё miteve qё janё thurrur mbi tё apo si ёshtё pёrdorur figura e tij me kalimin e viteve, por mbi tё gjitha vjen si pasojё e inteligjencёs, kulturёs dhe artit tё tij…Po po, pikёrisht prej artit tё tij.
Artit tё dashurisё dhe tё luftёs. Gjergj Kastrioti nuk kishte nevojё ti thurrte vargje me lёvdata Shqipёrisё (ndoshta potencjalisht me kulturёn qё kishte mund tё ishte bёrё poet si Kadareja) dhe as ti tregonte tё vёrtetёn Shqiptarёve (ndoshta mund tё ishte bёrё dicka mё shumё se Schmitt), por ngriti tё ndёnjurat dhe luftoi me mish e me shpirt pёr truallin dhe popullin e tij. Nё fund tё fundit ai mbetet hero pikёrisht pёr kёtё gjё, jo pёr faktin se mund tё ishte musliman, apo katolik, apo ortodoks. Ai ishte mbi tё gjitha BURRE me vlera tё larta morale i cili duhet marrё si shёmbull virtuoz njerёzie, bese, dashurie, burrёrie, ndershmёrie, integriteti moral.
Mё duket kufizues kёndvёshtrimi historik Schmitt-ian, jo pёr Skёnderbeun, pёr tё cilin askush nuk ka dyshime (pёrvec Schmitt-it, Klosi-t & Co me sa duket), por pikёrisht pёr ata qё e mbajnё veten dijetarё ose shpёrndarёs tё dijes.
Pёr sa i pёrket temёs, vlerёsimi im ёshtё ky poshtё:
Në gjithë globin, për shkak të situatës kritike që po shfaqet, po marrin vrull imponues dy fenomene:
1) Nacionalizmi
2)Feja
E para ka tё bёjё me çёshtjen kombёtare, ndёrsa e dyta me sferёn shpirtёrore e mistike.
Sic tregon historia apo përvoja, ideologjitë gjejnë vatrën më të përshtatshme për tu përhapur gjatë perjudhave tё errëta.
Për t’i bërë ballë gjëndjes së mjerë dhe për ti dhënë kurajo popullit që të reagojë sa më mirë, partitë politike dhe entet fetare gjejnë mbështetje tek heronjtë, mitet dhe historia e tyre.
Në Shqipëri, çuditërisht por jo rastësisht, ndodh fenomeni i kundërt!
a. Përbalten Heronjtë
b.Vriten Mitet
c.Mohoet Historia
Kjo ndodh pёr shkak tё sundimeve (dhe jo pushtimeve) tё shumta tё tё cilave rra preh trualli ynё dhe pёr shkak tё pёrcarjeve qё ato i dhanё popullit shqiptar.
“Nё çёshtjet fetare kombi yne thuajse i provoi tё tёra: paganizmin, krishtёrimin, muslimanizmin, ateizmin shtetёror, konvertimet, varёsinё dhe autoqefalinё”- shprehet Abdi Baleta – “Mbajti respektin pёr profetёt dhe ruajti dyshimin pёr ata qё sollёn fjalёn e tyre. Sot mund tё flitet me krenari pёr “sintezёn shqiptare” tё feve monoteiste, e cila duhet ruajtur jo vetёm si vlerё shqiptare por edhe si vlerё europiane e botёrore.”
Por cila ёshtё vallё kjo “sintezё shqiptare” pёr tё cilёn flet me kaq zell Z. Baleta?
Pёr mendimin tim ёshtё padyshim SHQIPTARIA. Por para se tё flasim pёr Shqiptarinё do ishte mё e udhёs tё nxirrnim nё pah SHQIPTARIZMIN, ose me saktё tё gjitha ato vlera, sjellje apo koncepte qё i kanё dhёnё jetё idesё sё SHQIPTARISE.
Cili ёshtё vallё guri i parё i themeleve qё lidh ngushtё shpirtin e moralit kombёtar (Shqiptarizmit) me atё tё moralit fetar (Shqiptarisё)?
Unё mendoj se ёshtё Besa, e cila nuk ёshtё tjetёr gjё pёrveçse njё “miks-i” interesant midis koncepteve si:
a. Besnikёria – trajtё e karakterit human e cila tregon lidhjen e njёkohёshme tё ndershmёrisё, idealeve, mirёsjelljes dhe korrektёsisё.
b. Besimi – besnikёri ndaj njё apo disa enteve superiore (Zoti, Perёnditё, Idhujt)
c. Beslidhja
Besa dhe gjithё konceptet qё e pёrbёjnё sjellin DASHURINE, dhe kjo e fundit sjell NDIHMEN NDAJ NJERI TJETRIT.
Tani lind pyetja:
Nga lindin NACIONALIZMI dhe FEJA?
Nacjonalizmi lind nga nevoja pёr tё mbrojtur vlerat, idealet, integritetin e kombit.
Feja lind nga nevoja pёr tё arritur mirёqёnien shpirtёrore individuale dhe kolektive.
Tё dyja konceptet pra, lindin nga nevoja pёr tё ruajtur dhe arritur mirёqёnien humane, mirёpo eksperienca na ka treguar qё si nacjonalizmi si feja kanё patur arritje dёshtake dhe tragjike.
Atёherё, duke konsideruar tezat e mёsipёrme:
duke konsideruar qё Shqipёria nuk ka bёrё kurrё luftra ofensive por luftra mbrojtёse.
duke konsideruar qё kemi respektuar gjithmonё te huajt dhe njihemi ne gjithё botёn pёr ngrohtёsinё tonё
duke konsideruar qё kemi besёn
duke konsideruar qё kemi heronjtё tanё (Gjergj Kastriot Skenderbeu dhe Nёnё Tereza) qё i njeh gjithё bota.
duke konsideruar qё kemi mitet tona
duke konsideruar qё kemi historinё dhe historianёt tanё
duke konsideruar qё jemi pёrgjithёsisht atdhetarё dhe tё prirё ndaj Dashurisё
Pёrse duhet tё kerkojmё veten tonё nё Nacjonalizmin dhe Fetё qё na imponojnё te huajt?
Pёrse duhet tё logjikojme dhe besojmё si personat qё nuk i pёrkasin as historisё dhe as kulturёs tonё?
Pёrse mos nxjerrim nё pah Shqiptarizmin (dashurinё ndaj kombit) dhe Shqiptarinё (feja e shqiptarёve – dashuria ndaj njerёzve)?
“Ti japesh jehone ne nje liber zyrtar per shkollen fillore apo te mesme mizave nuk eshte menyre e sakte per ti ngulitur historine e Shqiperise. ”
Hyllin, meqe jemi ne muhabete kandrrash, nje flutur ne Australi, thone, shkakton stuhi te tmerrshme ne Florida. Nuk po diskuton njeri impaktin e Skenderbeut ne historine Europiane, aq me teper qe Skenderbeu ishte kampion i tipit te Muhamet Alise, qe jo vetem kercente si flutur, por edhe pickonte si blete. Problemi qe shfaqni me rradhe, ti, Fatosi, dhe CD, eshte metodik, po njesoj si edhe problemi i Kadarese. Lloqe po bejme, e lloqe duke bere une arrij te kuptoj me mire veten dhe boten. Nuk kam asgje kunder jush personalisht dhe asgje kunder asnjenjeriu. Thjesht po debatoj disa nga idete qe po shprehni ju, edhe pse ndonje here nuk te dalin libra te tere qe te debatosh te tilla ceshtje.
Fatos, jam shume dakord me shqetesimin qe ngre ndaj zgjedhjeve afatshkurtra si sjellja shabllon e ligjeve dhe kushtetutes, etj. Gabimi jot eshte se ben te njejtin transmetim shballon te “Krishtit” tek Skenderbeu. Gabim duhet thene qe ka pasoja te cuditshme, te spikatura sidomos ne boten Islame nepermjet paprekshmerise se figures se Muhamedit a.s. Gabime te tilla te importimit te formave kane perfunduar pothuajse gjithmone ne dogma te rrezikshme. Argumenti jot, se Skenderbeu nuk duhet prekur, sepse nuk eshte koha e tille, eshte njesoj me argumentet qe lejojne importimin e formave nga jashte, duke injoruar ne pergjithesi permbajtjen e subjekteve historike, te tashme, apo te ardhme. Argumenti i implikuar ne importime te tilla eshte se subjekti shqiptar nuk eshte ne gjendje t’i japi forme vetvetes per momentin, apo nje perpjekje e tille do te ishte e rrezikshme per momentin, keshtu qe me mire t’i japim forme subjektit shqiptar dhe si forme te marrim ate idealen, Amerikanen, Zviceranen, Spanjollen, a ku di une. Ky eshte edhe me keq se sa gabim metodik, ne fakt eshte impotence, eshte bindje ne pamundesine e shqiptarit per te diskutuar ceshtje historike apo politike denjesisht me gjakftohtesi e ne menyre shkencore. Modeli qe ofron t’i per trajtimin e Skenderbeut, modeli fetar, “Krishti”, eshte model i ngopur me barkun bosh perballe modelit shkencor qe ofrojne Xhaxhai, Lubonja, Edmond Cato, e te tjere, ashtu si ne fakt jane modele te ngopura me barkun bosh te gjitha modelet fetare perballe modeleve shkencore. Fatmiresisht, argumentin tend per trajtimin e Skenderbeut si “Krishti” e ke kundershtuar vete me shqetesimin qe ngre ndaj shablloneve.
CD, thua: “Është shtrembërim të marrësh pasoja e ti paraqesësh për qëllime.” Ben pak a shume te njejtin gabim me Fatosin, vetem ne te kundert, se merr qellime, dhe i ngaterron me pasojat. Sa do te mira te kene qene qellimet e komunizmit ne Shqiperi, pasoja e aplikimit sistematik te ksenofobise beri qe nacional-komunizmi ne Shqiperi t’a linte kete vend ne me te prapambeturin ne Europe. Regjimi komunist ne Shqiperi, pushoi se qeni internacional qe ne 48en, kur u shpall armik qingji i mire Tito, qe filloi te pinte dy nena. Shkaqet per prishjen me Titon mund te mos kene qene faktikisht se Titoja tradhtoi idealin komunist dhe ju bashkangjit kapitalizmit, por bie llafi ceshtja kombetare e Kosoves. Sidoqofte, pa spekulluar aspak mbi shkaqet apo qellimet e kesaj prishjeje, cilendo qe te zgjedhesh, do arrish ne konkluzionin e paevitueshem se ne emer te tre-kater vjet komunizem pas L2B, sa do ideal te kete qene ky komunizem ne kete periudhe, nuk e justifikon dot rezistencen Skenderbejane sistematike te popullit shqiptar perballe gjithe botes ne 40 e ca vitet e ardhshem. Pra sic e shikon, une po flas per pasojat, si edhe flet Lubonja per mentalitetin e pjeses me te madhe te periudhes komuniste, nderkohe qe per qellimet internacionale te LANacionalC-it, po flet ti, pa i marre parasysh pasojat, ne mos duke i ngaterruar me qellimet.
Hyllin. Deri vone, Historia eshte shkruar nga perspektiva e gjeneraleve Athinas neper Mesdhe, e Aleksandrit te Madh ne Indi, e Jul Cezarit neper Europe, e Napoleonit po neper Europe, e Mbreterve europiane ne Jeruzalem, e Skenderbeut, e Familjeve te Medha, etj. U desh qe njeriut t’i ikte teknologjia dhe shkenca per duarsh, qe te mos tregohej me Histroia e Hitlerit, e Stalinit, etj, por historite e vogla te atyre njerezve qe teknologjie ju ishte kthyer kunder. Por jo vetem teknologjia, pasi kjo eshte ne gjendje te ushqeje vetveten me mahnine qe vjel prej njerezve; u desh qe historite e ndryshme te tregoheshin me zera te vegjel por qe se bashku do te mund te gjenin force, qe te mund te hamendesoheshin vuajtjet e Barbareve ne kohen e Athines, te Indianeve te Aleksandrit e te regjistroheshin vuajtjet e Indianeve te Kolombit, te Cifuteve, te Europianeve, etj. Metoda Historike per te cilen ti flet, eshte e verber ndaj objektivitetit historik. Historine e Fitimtare ti e perqafon si Fatosi shabllonet fetare. Gjerat kane qene, jane dhe do te jene shume me teper komplekse se sa glorifikimi i pak figurave ne kurriz te degradimit te disa mizave. Teuta, Aleksandri, e me rradhe figurat qe ke permendur, sigurisht nuk i kane konsideruar ata te paguar “miza”, sic i konsideron ti, ndryshe do te ishte cudi qe te merrnin te tilla qenie ne sherbim, qofte edhe per fresk.
Sa per mendimet qe shtron per shkencen moderne, nuk mund te jesh me shume gabim se c’je. Nga menyra se si flet, te konsideroj ekspert te pseudo-shkences, por te shkences kurrsesi. Lufta mes shkences dhe fese, kete kuptoje njehere e mire, nuk eshte lufte ku faktet jane arma nga nje krah, dhe vlerat, apo morali, nga krahu tjeter. Perkundrazi, eshte lufte qe ka per synim territorin moral nga te dy krahet, pasi sic e kupton edhe vete intuitivisht, faktet, apo e verteta, i perkasin te gjitheve, dhe askujt. Keshtu je ne territoret e pseudoshkences kur thua se “lufta fe-shkence shenoi daljen perfundimtare te dijes shkencore nga morali e vete shkencetarit as i behet vone fare ne studimi i tij eshte mire apo keq.” Lufta fe-shkence, shenoi perfundimisht pretendimin moral te shkences, dhe e vendosi shkencetarin si model i ketij morali, pikerisht sepse nje shkencetar i pandershem (ketu numero c’te duash, qe nga shenimi gabim i rezultateve me qellim provimin e nje teorie, deri tek mungesa Korkutiane e ballafaqimit me pothuajse te njejtin qellim) mund te quhej pseudo-shkencetar, por shkencetar kurrsesi. Ne mos, do argumentosh se ndershmeria eshte e pamoralshme, cka nuk do me vinte cudi prej teje, i mesuar tashme me akrobacirat e tua llogjike.
Edhe pse duhet te presim te marten, dy pjese nga diskursi i Lubonjes:
Schmitt kur flet në librin e tij për ideologjinë nacional – komuniste të regjimit dhe historinë e Skënderbeut të manipuluar prej saj thotë: “Skënderbeu u bë simbol i një regjimi izolacionist, ateist, paranoid dhe ksenofob, me një trashëgimi që rëndon deri në ditët e sotme mbi shoqërinë shqiptare.”
Në fakt ideologjia komuniste teorikisht predikonte internacionalizmin (“proletarët nuk kanë atdhe”), por praktikisht ushtrohej duke ngritur kultin e atdheut/kështjellë që u izolua nga krejt pjesa tjetër e botës.
E para tregon fillin Lulian-Lubonja-Shmit, e respektivisht izolimin 1947-1967-pakohe. Me sa eshte cituar nga Shmiti nen perkthimin e Klosit prej Lubonjes jam aq dakort sa c’jam dakort me shprehjen e Xha xhait diku ketu se Kadareja u perdor nga regjimi i Hoxhes. U be simbol, u perdor e mira (relative) prej te keqes. Kjo cenon te miren aq sa c’cenon varja e kryqit ne qafe te cdo krimineli e berja kamikaze me kuran ne dore. Nuk heqim kryqin, kuranin, nuk e heqim Skenderbeun per kete.
Duke lene deri me sa u be simbol, sa na rendon trashegimia e regjimit apo e mitit, ju qe mbroni te njejten gje te pakten dilni me te njejten date.
Sfida ime ishte dhe mbetet e thjeshte:
Renditni gjithe te berat e te paberat e regjimit komunist dhe percaktoni c’jane: nacional-komuniste apo komuniste, pa harruar sa rendojne sot.
p.sh.
13. Reforma Agrare (I dhe II) Toka i takon atij qe e punon.
Komuniste (s’besoj se ka nevoje te shpjegohet).
Etj.
Nuk e kam te sakte kur e ku u prish Enveri, por sa per nje ide kemi:
Zbimi i UNRAS dhe anglo-amerikaneve dhe lidhja me Titon, prishja me Titon dhe lidhja me Stalinin, prishja me Hrushovin e lidhja me Mao Ce Dunin, prishja dhe me Kinen e lidhja me… ketu lidhjet u bene si teli me shume fije: studentet e shkelqyer shkonin per studime frengjisht ne Algjeri, turbinat e Komanit bliheshin ne France.
Enveri eshte prishur me kedo qe i cenonte marksizem-leninizmin; minat e kanalit te Korfuzit, levizjet e Titos me ushtri ne Maqedoni, nendetsja 105, e ku-ti-mbash-mend-te-gjitha jane maska, teatri qe u luajt.
Regjimi ishte ksenofob, por ishte jo persa popujt e tjere cenonin shqiptarin, por per sa popujt e tjere cenonin njeriun e ri komunist. Ksenofobia e regjimit (sipas Shmitit) nuk duhet marre ne mospelqimin e grekeve, italianeve etj, por ne mospelqimin e asaj qe keta benin e qe binte ndesh me moralin komunist. Me ksenofobi te tille nuk ngrihet nacionalizem.
Dikush aludoi se po merren idete. Duket sikur, por ne fakt po merren fjalet e ideve. Njelloj si nje shofer autobuzi qe pasi siguron mire e mire valixhet e pasagjereve niset pa pare se pasagjeret mbeten ne stacion.
Po shkruajme ketu meqense e nisem debatin me Lubonjen, dhe meqense edhe vete Lubonja s’para diskuton neper blogje. E mira e donte t’ia shkruanim tek mejdani i vet.
Sipas Lubonjes, i cili citon Schmittin te kete thene “deri më sot në studimet shqiptare nuk vihet në dyshim prapaprojektimi në Mesjetë i identiteteve moderne etnike” prapaprojektimi (ose sic i thone shqiptaret rendom; perdorimi i historise per interesa politike) eshte problemi kryesor qe shfaqet ketu. Me kete jam shume dakort, sepse kjo eshte dhe ka qene aq e dukshme dhe prezente sa s’ka nevoje te na e thote as Schimitti.
Megjithate problemi eshte se historia e ka te pamundur t’i shmanget dot projektimit te identitetit te nje kohe tek nje tjeter, spepse eshte ne thelb shkence e identifikimit te gjerave ne hapesire dhe ne kohe.
Pra nese Lubonja do ta kishte pare me me kujdes kete pune mendoj une do kishte dalluar “dy” probleme dhe jo “nje”. Pervec atij qe jemi dakort te gjithe, qe eshte perdorimi i historise per qellime politike, eshte edhe problemi se me Skenderbeun kane qelluar qe te identifikohen ne hapesire dhe ne kohe shumica e shqiptareve, kjo edhe ne saj te historise dhe jo vetem te ideologjise; qe do te thote se sa here duam qe ta riprojektojme (rishkruajme) historine e Skenderbeut, aq here do na duhet te riformulojme identitetin e ketyre Shqiptareve qe identifikohen me Skenderbeun.
Mendoj se kete duhet te kuptojme; qe te thuash qe Skenderbeu eshte perdorur per arsye politike eshte nje gje, dhe qe debati Gjon apo Ivan eshte nje gje tjeter. E para eshte nje lufte e mirepritur per t’i rritur seriozitetin shkences se historise por edhe vete politikes, kurse e dyta (operacioni ne identitet) kerkon qe historiani te dije mire se cfare thote para se te flasi.
“Nuk heqim kryqin, kuranin, nuk e heqim Skenderbeun per kete.”
Kontrolloje paranoien. Muhabetin them se s’po e ben me Bashkine e Shkodres. Nuk ka kerkuar asnje njeri heqjen e Skenderbeut, aq me pak ata qe besoj se jane treguar te palekundur ne mbrotjen e Mozaikut. Nuk po kerkon njeri t’i shtroje mbulesa te tjera simbolit te Skenderbeut duke e hequr, perkundrazi, t’a zhveshe figuren historike nga simboli, cka behet duke e pasur simbolin perpara e duke e lexuar. Kjo gjithmone ne qofte se je dakord me marrjen e ideve, dhe jo me semantiken simbolike.
Pata kenaqsine te flisja dhe ne emrin tuaj zoterinj. Me falni, nuk e perseris me.
Kristos, nje artisti qe pejzazhet i hedh nga kanavacja ne jete dhe jo si te tjeret nga jeta ne kanavace, ju deshen plot 26 vjet qe tok me Zhane-Kloden, te shkonin 50 here ne Gjermani te takonin 6 kreret e saj te njepasnjeshem, per te mbeshtjelle nje simbol te Gjermanise, Raishtagun, me pelhure.
Ne kete rast asnje nga te permendurit (te me falin qe te gjithe) nuk me ngjan me Kriston.
“Renditni gjithe te berat e te paberat e regjimit komunist dhe percaktoni c’jane: nacional-komuniste apo komuniste, pa harruar sa rendojne sot.”
Cdo regjim totalitar eshte nazist, nacional-komunist, i cili mund t’a shpalli veten de juro nga ekstremi i majte, apo nga i djathti, nuk ka asnje rendesi, de fakto jane njesoj: po aq cifute sa vrau Hitleri i vrau dhe Stalini, e po aq rus sa vrau Stalini vrau gjermane Hitleri (vetem ne qofte se nuk e konsideron Hitlerin shkaktare te atyre gjermaneve qe vdiqen ne front). Kjo eshte e gjitha, habitem pse humbet tek fjalet.
CD, touche, vetem shife pak ate qe thote Briciolo kur thote se historia duhet trajtuar si art (pavaresisht se vete do ishte artist ekzotik) dhe te jesh i bindur se Kristo eshte ne mes tone.
””’Riciklim/vorbull perftyrimi brenda mureve te mendimit tend,””
Eh nuk eshte edhe aq vorbull, klonimi eshte maja e nje ajzbergu qe lidhet me studimet gjenetike, krijimin e nje supermeni biologjik por artificial, te cilin ju te majtet e keni shume qejf,pavaresisht se quani kulmin e imoralitetit pastertine racore e cila eshte menyra e vetme natyrore per pershtatjen e plote te individit me klimen dmth individi fizikisht perfekt per natyren qe e rrethon.
””’Jo Hyllin! …e verteta si produkt i persosur i arsyes, por Hyji vezhgues/vemendshem, i sa me siper i atribohet arsyes””
Jo ve por kokove. Monoteizmi e absolutizoi te verteten ne figuren e nje Zoti, shkenca moderne ja vodhi konceptimin monoteizmit, megjithese vete Platoni nuk ishte larg me ‘idene e se mires’ si ide absolute, por Platonin ne kete pike nuk e mori kush seriozisht para se ta bente krishterimi.
””’Nje Hyj/individ ne distance nga burimi i asaj drite gjendet ne erresire, por drita e llambes eshte brenda tij po aq larg sa e sheh ne natyre, me nje ndryshim se gjendja e drites tashme eshte realitet i ri brenda tij.””’
……Zjarrin, qe te jete i dobishem duhet te dish ta njohesh e kontrollosh perndryshe digjesh. Zjarri eshte i dobishem – nuk ja mbush mendjen atij qe se kupton zjarrin, te shkoje e te marre nje kercu qe digjet pavaresisht realitetit qe ka kohe qe eshte ne te.
”””Hyllin me gjen kundershtar te moralizimit per mire apo keq, pamvaresisht se nuk ka proces pa stade, atje (ne stadet) ku nderton fole e mira dhe e keqja.
Jam me urtesin; Tempulli i drites dhe erresires, Mire-Keq””
Mire a keq, bie ndesh me absolutizimin e vullnetit te lire e kete te dytin nuk jane te pakte ata qe e pretendojne.
Morali, nuk i lejon individit te spekulloje me vullnetin e lire e te drejten e zgjedhjes, por i ofron atij te zgjedhe te miren a te keqen. Sigurisht qe individi per te menjanuar ne psikiken e tij se po zgjedh te keqen, do pretendoje se ceshtja e zgjedhjes se lire eshte jashte te mires e te keqes, kur nuk mbulohet nga ligji(vetem ky orienton te miren e te keqen sodit).
Ligjin per fat te keq e ben shumica e thjeshte e jo urtesia, keshtu qe nuk u imponohet me masave por eshte shumica qe i imponon pakices ligjin e saj. Jetojme ne kohe te veshtira, ku djali i meson babait arat e plebeu i meson aristokratit virtytet ….
si lexues i thjeshtqe rastesisht rashe ne kete blog desha me marre pjese en diskutim
kush ishte ai qe thoshte qe elokuenca para faktit eshte shterpe?
librin e zvicerianit nuk e kam lexuar , ndonjeri ketu qe mund ta kete lexuar mund te me sqaroje psh se ne c’argumenta e quan figuren e skenderbeut mit ose ngjarjet qe lidhen me veprimtarine e skenderbeut mit
jom dakort psh qe eshte mit prerja e kalorsit me gjith kale me nje te ronme te shpates etj
Mua personalisht sme duket e cuditshme qe skenderbeu u perpoq qe te beshkonte te gjithe arberit, shqipfolesit apo si mund ti quajme ne nje shtea apo principate si mund ta quajme
edhe te luftonte turkun(per mua te miti hyn percaktimi i turklut si opushtus apo si sundues)sepse fakti eshte qe turku donte harac/takse ose administrim te territoreve te tua
Edhe me duket mese normale qe kurder kesaj takse/haraci ose andministrimi te kokave te tua te kishte reaksion
edhe ta kete bo vetem pse sulltani si kthehu tokat e plakut te vet(sic kam degjuar qe ka shkruajtur zviceriani se vete se kam lexuar)me duket njecik si e ceket)sepse lufta qe beri kishte permasa te medha edhe pati jehone
Me thone te drejten se ca merite duan ti heqin skenderbeut se di, personazhe si skenderbeu ka pasur vazhdimisht ne hitorine e njerezimit
Psh mbaj mend diku kam lexuar psh qe per turqit skenderbeu ishte thjesht nje kryengrites i nje krahine te humbur te perandorise edhe skishte ndonje peshe te vecante
po psh fakti flet vete derisa dy sulltane vinen ne koken e ushtrise per ta luftuar kryengritesin e vogel.
Por nqs ka fakte qe tregoje se sulltanet ne koken e ushtrise nuk vinin per te luftuar skenderbeun, atehere jom dakort qe lufta qe beri skenderbeu dhe jehona qe pati ishte thjesht nje mit edhe duhet te zhvishemi nga ky mit, nuk e ki a po arrij te shpjegohet sakte se ku e kam fjalen.
Nuk e di se cfare roli kan pasur te huajt ne luften qe ka bere skenderbeu , po me sa shof nuk kane pasur ndonje rol te madh per te mos thone fare, sepse perderisa skenderbeu con ushtare te tij ne ndihme te te huajve sic ishte rasti i mbreterise se napolit
atehere me llogjike derisa njeri nuk mbron dot veten , si do mund ta ndihmonte skenderbeut etjmua llogjika edhe ato pak fakte qe di me cojne te them qe skenderbeu ka qene njeri me cilesi edhe merita te medha
Si duhet ta vleresoj si nje njeri si perpaqesues e nje rrace te caktuar etj etja eshte e vertete psh ajo letra qe i ka derguar mbretit te tarantos ku fliste per epirin e pirotet dhe racen nga vinte??nqs po atehere vete skenderbeu na tregon na flet per veten etj etj
se e zgjata
po desha me mar vesh ku fillon miti me skederbeut?per cfare flitet qe na e ben skenderbeun figure mitollogjike
””’Metoda Historike per te cilen ti flet, eshte e verber ndaj objektivitetit historik. Historine e Fitimtare ti e perqafon si Fatosi shabllonet fetare. Gjerat kane qene, jane dhe do te jene shume me teper komplekse se sa glorifikimi i pak figurave ne kurriz te degradimit te disa mizave. Teuta, Aleksandri, e me rradhe figurat qe ke permendur, sigurisht nuk i kane konsideruar ata te paguar “miza”, sic i konsideron ti, ndryshe do te ishte cudi qe te merrnin te tilla qenie ne sherbim, qofte edhe per fresk.””
Metoda historike eshte nevoje e historise si shkence, perndryshe do zhyteshim ne versione historike te pafundme e
rrezik do perfundonim te besonim mitin per histori.
Mizat ne historine e pergjithshme nuk i japin profanit njohjen e pergjithshme qe ai deshiron e ne historine e fillores apo edhe gjimnazit nuk ka kuptim te shkruash 2 mije faqe liber se aq duhen po te futesh mizat, biles edhe me ato disa qindra flete te sotme, te me presesh koken mua ne pas 10 vjetesh dikush qe se can koken mban mend qofte disa dhjetra.
Me kete kendveshtrimin tend, ne historine e Shqiperise hajde futim Mehmet Aliun e Egjiptit, se ai ishte shqiptar shume nga ushtaret e tij ishin shqiptare, keshtu qe meriton te hyjne aventurat e tij ne historine tone neper shkolla.
Po revolucionin grek , cti bejme ta fusim ne historine tone , meqe nga njera ane ishin arvanitet(shumica) e nga ana tjeter ushtaret shqiptare te Vrionit e pastaj ushtaret e Mehmet Aliut te Egjiptit ?
Po 12 mije ‘mirditoret’ qe ne nje lufte ruso-turke sulltani i mbante si trupa elite,te cilen turku e fitoi, cti bejme ti fusim ne histori e te themi se shqiptaret i kane bo zbor rusit.
Po cdo bejme me rrethimin e Gazes nga Napoleoni ku garnizoni ishte teresisht shqiptar e u be nje beteje aq e pergjakshme saqe Napoleoni tha, se nuk e mendonte kurre se lufta mund te ishte kaq e tmerrshme ? Do themi qe ne shqiptaret i mesuam Napoleonit c’eshte lufta e vertete?
Po me betejen e Qerbelase se kenges popullore, ku shqiptaret korren nje fitore aq te pergjakshme saqe emri arnaut ende shtie frike tek pleqte vendas te qerbelase, me kete cdo bejme? A po do themi se kemi shkaktuar skuqjen nga gjaku te lumit Eufrat.
Po me…. po me…. po me…. po me……………………………………………………………………………. etj, cdo bejme ne mercenaret me te famshem te te gjitha koherave ?
Po me Aurelian e Dioklecian,Kostandin e Justinian, Qyprillinj e Qemal Ataturk, me keta cdo bejme ne, do i ngreme ne qiell e te mesojme ne shkolla ‘lavdine e te pareve’ ?
Jo mer lale se sdua historine e tjetrit, dua ate qe me takon dhe vetem ate qe me takon. Keto jane miza e me siguri jane me te medha se mizat qe rrethojne figuren e Skenderbeut.
.””” Lufta mes shkences dhe fese, kete kuptoje njehere e mire, nuk eshte lufte ku faktet jane arma nga nje krah, dhe vlerat, apo morali, nga krahu tjeter. Perkundrazi, eshte lufte qe ka per synim territorin moral nga te dy krahet, pasi sic e kupton edhe vete intuitivisht, faktet, apo e verteta, i perkasin te gjitheve, dhe askujt.”””
E ke shume gabim, me vjen keq qe ke harxhuar kohe dhe energji.
Shkenca ne radhe te pare, qe ta fusim muhabetin ne kufijte e lezetit, e pare si antagoniste historike e fese, eshte ajo pjese e shkences qe perkufizohet si shkenca egzakte.
Shkencat humane vetem vone (fundshek 19) filluan te dilnin vertet kunder e megjithate ne keto shkenca ka njefare respekti ndaj fese qe mungon ne ate egzakte.
Ne shkencat ekzakte njeriu shihet si materie, numer,kafshe etj, prandaj nuk ka per te pike rendesie morali apo edukimi i njeriut. Kjo ofron te vertetat dhe me keto te verteta merr hak ndaj perndjekjes fetare.
Prodhon ateistin, por ateisti ka alergji ndaj fjales moral.
Tani cfare nenkuptonte absolutizimi i se vertetes qe tu duk keqintepretim?
Ky eshte proces i vjeter sa vete hebreu apo me sakte Akhenatoni.
E verteta qe sot mbahet si e shenjte, ne kohet e para ka qene hyjnore, nje stad me larte, e mendohej se vinte nga hyjnite tek njeriu e monopoli i se vertetave ruhej perhere nga shamani e me pas tempujt. Ne tempujt e Babilonise kane origjinen disa shkenca moderne egzakte e humane.
Mirepo meqe hyjnite qe u ofronin njerezve te vertetat, ishin te shumta, rreziku i absolutizimit te se vertetes nuk ekzistonte, keshtu qe e verteta ishte relative dhe njerezit me te hapur te mendonin me koken e tyre, kuptohet ata qe kishin privilegjin te mendonin.
Kuptohet se nese kalojme nga shume hyjni e shume te verteta, tek nje hyjni do kemi edhe nje te vertete. Kjo eshte hyjnia supreme qe ofron te verteten supreme.
– E verteta ndodhet vetem ne fjalen e Zotit – thone shkrimet hebraike,kristiane e islamike.
Njerezit ishin te gjithe te bindur ne kete e te shumte jane ata qe jane te bindur edhe sot.
Ky eshte absolutizimi i se vertetes. E verteta me ne fund kthehet ne absolute, e zeze mbi te bardhe.
Kur shkenca u shkeput nga gjiri i fese, perthithi eshte kete koncept te se vertetes absolute e sot fizika sado qe shpalos teorine e relativitetit, perseri ne paradoks propogandon absolutizmin e te vertetave te saj shkencore.
Nuk eshte problemi tek disa te verteta te cilat vertete mund te jene absolute ne shume shkenca meqe kemi bere perpara, por tek te vertetat e reja.
Ketu eshte problemi i absolutizmit te se vertetes e ketu dallohet feja me shkencen.
Feja te vertetat e reja nuk i pranon nese bien ndesh me te vjetrat,pasi ka absolutizuar te vjetrat, ndersa shkenca absolutizon cdo te vertete shkencore edhe te verteten e sapodale nga studimi i ngjarjeve(si ne kuptimin fizik ashtu edhe ate historik).
Keshtu del Klosi apo luliani qe mbartin kete absolutizem te se vertetes dhe pa pyetur fare as ne eshte shkence, i thone akademikeve njeri e Hyllinit tjetri se jane kunguj, biles ata qe e kane mendjen te mbyllur akuzojne kundershtaret per kete gje. Hajduti therret kapeni hajdutin.
”””Sipas Lubonjes, i cili citon Schmittin te kete thene “deri më sot në studimet shqiptare nuk vihet në dyshim prapaprojektimi në Mesjetë i identiteteve moderne etnike”””’
Ky eshte problemi jetik i hapesires perendimore, nuk pranojne kurrsesi jo vetem se ortodoksia te shtyn ne nacionalizem por edhe se paganizmi te shtyn ne nacionalizem.
Mirepo historia nuk eshte aspak pro. Po lexoja para ca kohesh ‘De bello gallico’ shenimet e Cezarit e aty per asnje moment nuk vihej ne dyshim identiteti keltik i mbare banoreve te frances se sotme, biles frika e mbare fiseve kelte ne nje kuvend ishte humbja e lirise, institucioneve e vlerave te te pareve, pra frika tipike e nje etnie qe njeh vetveten e sot kjo eshte frika me e madhe e nacionalisteve dhe jo vetem e tyre.
Nese eksperienca nuk me genjen, mund te them me bindje te plote qe libri i shkruar nga Schmitt-i apo kush per te, nuk eshte gje tjeter pervecse nje mjet i mire per te fituar lek, apo per te bere emer.
Kur qellimi i fundit i cdo personi eshte “perfitimi ekonomik” ose “fama” duhen marre parasysh pasojat qe ne fillim!
Autori, kur shkruan nje liber, ne rradhe te pare (qofte i cfaredolloj zhanri libri) duhet te dije cfare do te arrije, kujt do t’i drejtohet dhe si duhet t’a arrije!
1) Supozojme se Skenderbeu Schmitt-ian eshte vetem nje tentative (e deshtuar) per te treguar nje te vertete historike, qe gabimisht apo qellimisht kishte mbetur e fshehur: kritikat mund te jene pozitive (Klosi, Lubonja) ose negative (resto e Shqiperise). (deri ketu çdo gje ne rregull, s’ka perse te shahet masa)
Por nese ai do te donte te tregonte nje te vertete dhe te kishte gjithashtu sukses, duhet te kujdesej per formen e shkrimit te librit, per menyren e lidhjes se dokumentave. Ka mijra forma per te arritur te njejtin rezultat, mjafton te gjesh ate me te miren e mundshme!
2) Nese qellimi i Schmitt-it ishte “t’u hapte syte” akademikeve shqiptare, nuk mund te shahet publiku “injorant”.
Por nese libri ishte i drejtuar si akademikeve si publikut, per te patur vlere ne nje popull “injorant” libri duhet te shtrohet me fjale e fjalì te thjeshta! Te sintetizuara, pikerisht sepse publiku “injorant” ka veti perceptimi te kufizuar! Eshte njelloj si t’i jepje nje 12 vjecari te lexoje nje ese: cfare do kuptoje ai? Sa i interesuar do jete?
Lubonja e Klosi, shpesh gjykojne masen “injorante” sepse kushedi ç’i duket vetja, dhe ne artikujt e tyre, nuk bejne gje tjeter pervçse te hedhin balte mbi identitetin shqiptar, me preteksin se duhet te thone te verteten!
Ja e supozojme se mua me thane me te drejte, se jam budallaçke: Cfare fituan?
Populli “budalla” ka nevoje per njerez qe i japin drejtim, ka nevoje per te verteta absolute e konkrete per te ngjitur shkallet nje nga nje, duke kuptuar gjerat konkrete sakte, ai arrin vete te gjeje kendveshtrimin relativ dhe te beje krahasimin.
Eshte me e thjeshte rruga nga absolutja tek relativja se sa anasjelltas.
Cfare duan t’i japin popullit shqiptar, Klosat, Lubonjat apo Schmitt-at me fjalet “sui generis” (vdesin K. dhe L. ta perdorin kete fjale) qe jane te pakuptimta per popullin?
Kur shkruhet nje liber, e dime fare mire qe duhet marre parasysh rregjistri dhe zhanri linguistik per te patur me sa me shume sukses. Libri eshte i perbere dokumenta te mbledhura, dokumentat jane te perbera nga fjali dhe fjalite jane te perbera nga fjale, nese fjalet jane te pakuptueshme per masen, fjalite nuk mund te kene vlere dhe libri merr trajten e asaj qe morri!
Jo vetem kaq, po debati i tyre prek dhe sistemin shkollor: te kemi me mire sistem amerikan apo rus? Italian apo francez?
E c’rendesi ka sistemi arsimor kur ata qe duhet te shpjegojne nuk jane te afte? C’me duhet nje sistem arsimor perfekt strukturalisht kur eshte “bernut” praktikisht!?
Cdo gje fillohet nga bazat per te arritur tek koka, pastaj vijne strukturat te cilat, vihen nga njerezit thjesht per te patur nje rregull!
Nuk ve ne dyshim vertetesine historike te librit, nuk jam dokumentuar akoma per kete gje, keshtuqe nuk kam pse te shaj Schmitt-in apo Klosin si genjeshtare, megjithate, me duket shume “ambicjoze” deshira e tyre per ti dhene mend shqiptarve! Duhet te ndryshojne forme ne te shprehur te verteten, se jane ne rrugen e gabuar!
””’Doja sёpari ti drejtohesha Zotit Hyllin, i cili sjell nё pah kёndvёshtrimin e tij shkencor mёse tё drejtё, por ndoshta lё mёnjanё faktorёt e tjerё qё mund tё bёjnё njё njeri tё mёncur e tё ndritur absolutisht dhe pёrfundimisht:
1) Bagazhi intelektual (aftёsia logjike QI)
2) Memorja (aftёsitё, dija e pёrvetёsuar nga shkolla, jeta)
3) Arti (aftёsia shpirtёrore)””’
Me fal, po me sjell siklet te quhem ‘Zoti Hyllin’ , sidomos nga nje femer.
E dyta nuk pretendoj se po sjell kendveshtrim shkencor, ate ja kam lene Klosit dhe lulianit qe jane te specializuar ne histori me nga 2 mastera 3 doktorata e jane hermeneutistet me te medhenj te Skenderbeut.
E treta nuk besoj tek i mencuri dhe i ndrituri ‘absolutisht’.
E katerta me cka shkrove ne ate shkrim, ne syte e mi u paraqite shume me denjesisht se ndonje me e madhe ne moshe e meqe duket te jesh ne Itali bej kujdes 😀
””’Kur qellimi i fundit i cdo personi eshte “perfitimi ekonomik” ose “fama” duhen marre parasysh pasojat qe ne fillim!””’
Ne fakt ky dyshim edhe per mua ka baza dhe une jam shprehur ne kete drejtim mjaft ashper.
””’Eshte me e thjeshte rruga nga absolutja tek relativja se sa anasjelltas.””’
Ne fakt ketu kam kohe qe torturoj veten, nese ne castin kur
njeriu njohu idene e hyjnores, i erdhi ne formen monoteiste apo politeiste, pra hyjnorja eshte nje apo shume ?
Jam i prirur te mendoj se ne fillim ideja e hyjnores u zbulua ne formen monoteiste e vec ne fazat e mevonshme mashkulli dhe femra krijuan dualitetin hyjnor ‘ qielli e toka ‘ e mbi bazen e ketij dualiteti , u ndertua gjithe sistemi politeist duke filluar me cbime e kafshe mban toka apo shpendet qe fluturojne ne qiell per te mberritur tek antropomofizmi.
Sipas ketij interpretimi absolutja , dmth hyjnorja unike e castit te pare, u pa si pengese ne shpjegimin e te gjitha dukurive, qofte edhe sepse lindja konceptohej vec si proces i nje dysheje, keshtu qe dyshja (e cila u vertetua edhe nga fizika moderne) u pa si baza e cdo gjeje, pra si fillimi i gjithckaje, perfshire hyjnite.
Pra gjithcka eshte relative e nuk shpjegohet me absoluten, atehere dyshja hyjnore eshte me e dobishme se nje hyj i vetem. Meqe dyshi sjell treshin e me radhe edhe politeizmi ishte vijim logjik i relativitetit.
Nga absolutja tek relativja per te kuptuar absoluten, keshtu do e pershkruaja evolucionin e mendimit njerezor.
Mohimi i absolutes, persosjes, nga ana e logjikes eshte i nevojshem per te kuptuar jeten, por besimi per te arritur absoluten, persosjen eshte motori i vete jetes.
Vijme nga nje qelize e vetme, keshtu thone shkencoret se ka lindur jeta, pra nga absolutja,nga njeshi, por pikerisht ne fazen kur kjo absolute resht se qeni e tille, atehere jeta merr hov e serisht hovi tjeter cilesor eshte pikerisht kur nga
njeshi qe jep dy, u kalua ne dy qe bashkohen e japin 3, pra riprodhimi seksual.
Mendoj se perderisa ne qelizen e pare te jetes kemi njeshin/absoluten, atehere absolutja eshte vec ne pritje te zbulohet. Por kjo arrihet vetem nepermjet relatives, e ketu ishte difekti dhe mekati i monoteizmit, mohoi relativen pa shpjeguar Zotin/absoluten.
“Nga absolutja tek relativja per te kuptuar absoluten, keshtu do e pershkruaja evolucionin e mendimit njerezor.”
Asgje kunder kesaj, perkundrazi, 100% dakort!
Sipas ketij parimi, Schmitt-i duhet te fillonte nga Skenderbeu (njeri, personazh absolut), te fliste per lidhjet, ndryshimet e feve, origjinat e shumta (personazh relativ, histori relative) per te perfunduar tek Heroi (personazh absolut).
Enveri apo kush para tij, kane harruar te vene ne pah kete relativitetin e mundshem (qe sinqerisht, nuk e di sa do mund ti hyje ne xhep tashme, mbas 500 vjetesh Shqipetarve), pra le ti bejme qejfin Lubonjes dhe Klosit, qe ky “Enveri Matrapaz” i paskerka prishur shume pune Shqiperise e Shqiptareve duke mos treguar qe Skenderbeu ka qene biri i Jovanit, Ivanit, Joanit etj etj etj…
Si i paska shpetuar pa thene Schmitt-it gjeja me kryesore more: Skenderbeu nuk kishte interes te madh ndaj femrave (qesharake eeee?!?) madje ishte i vjehrri qe e detyroi te martohej me Doniken!
Po te bejme analizen psico-storiografike, i bie qe Gjergj Skenderbeu te ishte Gay ose Biseksual, e ndoshta po te kishte qene eteroseksual, do kishte bere zgjedhje te tjera…
Mua te gjitha konsiderimet historike qe jane bere ne liber me duken jo te dobijshme per tu mesuar neper shkolla! Mjafton fakti qe nxenesit e klases se 8-te ne Shqiperi nuk dine ku bie Himara, sepse neper librat e tyre te gjeografise e te historise, Genc Pollo ka harruar ta vere Himaren ne harten shqiptare, e ka vene gabimisht ne ate Greke!
Nxenesit ne rradhe duhet te mesojne cfare eshte Skenderbeu, cfare ka bere, e pastaj te zgjerojne njohurite e tyre mbi kete figure!
Nje gje di une me saktesi, pasardhesit e tij, te cilet kane ende letra e doreshkrime te tijat, konstatojne me 100% bindje se Gjergji ishte Shqiptar!
Tani nje pyetje tjeter, per pro Klosat e Pro Schmitt-at:
Mire Enveri e keqperdori figuren e Skenderbeut per qellimet e veta, po arbereshet qe nuk paten piken e influences se iken nga Arberia qe atehere, cfare interesi kane per ta adhuruar kete figure deri me sot?!?
Pastaj, keta historiane te famshem (te kepuceve te mia), si mund te tregojne gjysmen e historise?
Si mund te harrojne qe cdo sistem, qofte komunist, qofte demokratik, qofte totalitar ka nevoje per mite, heronj dhe simbole!?
Gjeja e pare qe mesohet ne histori, ne shkolle te larte, pervec kapacitetit te analizes (pro dhe kontro) jane simbolet ku mbeshteten ideologjite.
Si more u shaka Enveri se na perdori Skenderbun duke e kthyer ne Skenderbejade, e keta “Lubinje” nuk na tregojne qe ne fund te fundit, c’pune i prishi shqiptareve fakti se kishin nje FIGURE me te cilen te krenoheshin (me te drejte)!?
Mire qe erdhi Klosi e na tregoi qe nuk ekziston babagjyshi i Vitit te Ri, se kushedi, do pesonim ndonje traume cerebrale!
Per mua si shqiptare nuk eshte traume te mesoj se Skenderbeu mund te kete pasur 100 fytyra, apo 100 origjina, apo 100 versjone biografike!
Per mua si qytetare e lindur ne Shqiperi dhe e rritur gjetke, eshte traume, qe klloune te nivelit Klosi, Lubonja etj. perdorin Skenderbeun (qe ne fund te fundit vetem vlera pozitive i jane vene ne dukje) per te shfryre dufin e tyre ndaj sistemit komunist dhe per te sjelle ende me shume rremuje ne identitetin shqiptar!
Hyllin, vazhdon te flasesh per fene nga nje krahe, dhe per pseudoshkencen nga krahu tjeter. T’a kam thene njeqind here, nuk ka absolutizem te vertetes ne shkence sepse shkenca inkurajon ballafaqimin e versioneve. Kaq eshte e gjitha. Vazhdo e me trego tani se si shkenca nuk do t’ia dije per njeriun, dhe se si e shikon njeriun si objekt. (Si pak i ngaterruar ne pseudoshkencen e nazizmit me dukesh me pohime te tilla).
O Luli, me fal, cfare eshte per ty Skenderbeu?
Cfare ideje ke ti per kete personazh?
””Po te bejme analizen psico-storiografike, i bie qe Gjergj Skenderbeu te ishte Gay ose Biseksual, e ndoshta po te kishte qene eteroseksual, do kishte bere zgjedhje te tjera…””’
Edhe kjo na duhet, jo per gje po rrezik mohoet krejt si shqiptar. Nje kristian i rritur nga turqit, i perkiste trupave jenicere. Keta e kishin detyrim te mos martoheshin dhe edukoheshin ne ate menyre qe instikti seksual te ndrydhej ne maksimum, si puna e Templareve. Me vone pastaj jeniceret merrnin gra, po shume me vone ne shek 18.
Keshtu ndikimi i asaj edukate le te themi e beri ‘te ftohte’ Skenderbeun por kalamanin e beri brenda vitit ama. Po te ish rritur ne Shqiperi do ish martuar 16-18 vjec.
””’Mire Enveri e keqperdori figuren e Skenderbeut per qellimet e veta, po arbereshet qe nuk paten piken e influences se iken nga Arberia qe atehere, cfare interesi kane per ta adhuruar kete figure deri me sot?!?””’
Keta duan ta nxjerrin se Skenderbeu qe kemi ne eshte produkt i komunizmit, mirepo qe ne tetevjecare lexohej Marin Barleti e Fan Noli e mbi keta formohet ideja e shqiptarit mesatar per Skenderbeun historik, nderkaq pjesa e propagandes komuniste ka te beje me interpretime te cilat jane shkoqur vete me kalimin e kohes e do vazhdojne te shkoqen. Vete gjerat qe komunizmi i anashkalonte, si ndikimi fetar, me kalimin e viteve po deshmohet nje Skenderbe me i madh meqe ka qene siper percarjes ortodokse-katolike, jehona e se ciles ndihet ende sot.
Po ashtu Skenderbeu ka lene kanunin e tij, Kanunin e Skenderbeut, cka tregon edhe nje njeri te mencur,pasi ‘kodifikimi i se drejtes’ e ruan te drejten nga perdhunimi i te huajit. Pa dashje keta po e bejne me te madh.
Komunizmi ia uli vlerat Skenderbeut, keta thone se ja ngriti, kjo eshte vertet per te qeshur.
Hyllin, ka mundësi të përmendësh emrin e autorit të atyre pasazheve që citon e me të cilat polemizon? Ashtu palët e treta do ta kenë më të lehtë ta ndjekin debatin.
””’T’a kam thene njeqind here, nuk ka absolutizem te vertetes ne shkence sepse shkenca inkurajon ballafaqimin e versioneve. Kaq eshte e gjitha”””
Ik merru ti me Klosin e me zotin Edmond. Me duket se ti ngaterron parimin e shkences se kjo duhet te kete patjeter evoluim, me praktiken.
Edhe fashizmi nuk ka origjine te djathte, por te majte ashtu si nacional-socializmi. Pa te majten sdo kish as fashizem e as nazizem. Populizmi majtist u fryu radhet e i vuri ne pushtet.
Jeni mesuar tua lini te djathteve dobicin tek dera, eshte gjeja me e mire qe dini te beni.
Ok xha xha, po ngaqe jam mesuar te bej dialog, nuk e ndiej te nevojshme.
Hyllin:
Tani, prape per faj te moshes time te vogel, me kape mat me kete punen e Enverit ti e te shpjegimit te historise! Ne fakt ketu me kapin mat edhe Klosi me Lubonjen!
C’ti bej une Enverit qe kur linda me kishte lene shendene me kohe e me vakt!
Megjithate, ato librat e historise, s’ma ha mendja te kene ndryshuar shume gjate kohes se Xhaxhi Saliut, ne linja te pergjithshme, domethene, me pak fjale, mendoj se kam mesuar deri ne klase te tete, ato gjera qe keni mesuar dhe ju te tjeret! (pervec revizjonizmit modern, marksizmit etj etj etj)
Ma ha mendja se edhe ju (ashtu si une) keni mesuar per Xhaxhi Skenderbeun duke lexuar veprat letrare…Pershembull, une, duke mos patur liber historie ne klase te 8-te, figuren e Skenderbeut e lidh me c’ka kane thene Noli e Frasheri apo poete te tjere…E Frasheri e ka qare me lot ate historine e Skenderbeut!
Ore meqe rra llafi tek Noli tani, me erdhi nje si “ndriçim”: Kryengritjet me te medha ne shqiperi i kane bere persona te ardhur nga jashte (Skenderbeu dhe Noli)…
Keta te brendshmit, pervec poeteve rilindas, i beren naften!
Per sa i perket Skenderbeut gay, ishte vetem nje kunje ironike ajo e imja! 🙂
Per sa i perket polemikes se Presidentit Topi, me vjen keq te zhgenjej Z. Edmond qe e ka plotesisht gabim!
Presidenti Topi eshte i pari qe duhet te shprehej mbi kete ceshtje, pikerisht sepse President, Shef i Shtabit dhe Kryetar i Keshillit te Larte te drejtesise!
Asnje politikan, oficer apo jurist nuk meriton te jete i tille nese nuk njeh historine!
Kush vazhdon per juridik, akademi ushtarake dhe shkenca politike duhet te dije fare mire se historia eshte nje nga lendet me te rendesishme ne keto 3 dege!
Historine e kane futur si lende edhe ne ekonomik (te pakten ketej nga Evropa perendimore keshtu eshte)!
S’mund te shpjegohet e drejta publike (baza e te gjitha te tjerave) pa njohur historine boterore!
Topi ma ha mendja se kushtetuten duhet ta dije ne maje te gishtave dhe rrjedhimisht dhe historine e Shqiperise!
Eshte mese normale qe per veshin dhe mendjen historiane relativiste ajo cka tha Z. President eshte vetem dicka formale! Ndersa per nje jurist, politikan dhe strateg (te cilet duhet te marrin vendime absolute) te mirefillte, cdo fjale eshte ne vendin e vete, dhe jo e vene kuturu!
Ne gjuhen juridike dhe politike, jo vetem fjalet, por edhe rradha e tyre ne fjali ka kuptim absolut (dhe jo relativ)!
Nese ti do te tregosh historine, mund te shprehesh si te duash, nuk je i detyruar ti thuash fjalet ne rendin e librit. Nese do shkosh te japesh provimin e te drejtes kushtetuese duhet te dish thelbin e cdo fjale dhe relacjonin qe ajo ka me fjalet dhe fjaline ku eshte vene! Pra eshte pak me ndryshe!
Forma eshte rregulli baze i cdo KUSHTETUTE! Kushtetuta lind per te rritur mireqenien e njerezve duke vene rregull ne relativitetin e sjelljes se tyre.
Hyllin, nuk po ia le njeri te djathteve dobicin tek dera, por cdo llogjike dogmatike, apo totalitare, qofte e djathte, qofte e majte. Ke nje koncept shume te gabuar per shkencen. Shkenca eshte nga njeriu, ne dobi te njeriut, e duke qene se eshte ceshtje dobishmerie, eshte njekohesisht edhe ceshtje morale. Ajo qe thashe ishte thjesht se kur shkenca harroi te ishte ne dobi te njeriut, atehere kur njeriun e pa ne funksion te shkences, si objekt shkencor, dhe jo shkencen ne funksion te njeriut, atehere kur shkencetaret e humben moralin dhe nje cifut apo rom e pane si te ishte nje cope mishi, objekt, dhe aq, atehere ishte edhe pseudo-shkence. Nderkohe qe sot shkencetaret kudo ne bote kembengulin se projekti shkencor nuk eshte vetem pershkrues, por edhe normativ, moral, etj.
Një artikulli mund të humbasi uniteti,sepse përmban ide të palidhura,detaje të palidhura,mishmash metaforash,gabime llogjike.A mund te jete kjo gjithmone e rastesishme si rezultat i pa aftesise se shkruesit?.Apo kemi ne ndonje rast perdorimin e qellimshme te saj?
Qartësia,dhënia e përcaktimeve të sakta,lidhja e ideve bëjnë dhënien e tyre të shpejte dhe të qartë tek lexuesit.E kunderta,une mendoj se sjell propagande.
Thelbi i asaj që dua të theksoj është:Të tregohet qartë lidhja midis ideve në funksion të mendimit qëndror ne artikujt -PROPAGANDE.
Idetë e funditshumeartikujt,per ti parë ato më qartë,po i fus në fjali të ndara;
Platoni-Ideja e guves se blogut.Ne kete ide vazhdohet zinxhir prej 10 artikujsh.
Bazohet ne metaforen.Siç e dini(ndoshta e keni harruar) metafora është”… një fjalë,një fjali…që kupton një dicka të caktuar dhe përdoret për tju referuar nje tjetër gjëje me qëllimin e theksimit të cilësive të njëjta për të dyja.
Në rastin e shpellës dhe në rastin “shoqëri shqiptare”,nën fokusin e dijes,e cila paqartësisht jepet e barabartë me “konceptin tuaj,katër personësh, për Skenderbeun&mitin”,nuk mund të nxjerrim as nji lloj cilësie të njëjtë të dy gjërave të ndryshme nën fokusin e një dije e cila duhet të ishte dija universale.Nuk mund të nxjerrim sepse metafora është e pagjetur.Elemetët janë të pakrahasueshem.Eshtë njësoj si induksioni allogjik:“Çfarë është një gjë e verdhë majë plepit?,” me pergjigje të pagjetshme -“Pjepri”.Ndersa “Dija” juaj,e cila është ;“konceptet e katër personave për Skënderbeun&mitin ,” nuk është “dije” në radhë të parë,dhe për më pak universale.Dija juaj, përbën një pjese te dijes tuaj,dhe ndonjere keto lloj dije perbejne ne thelb antidijen tuaj,por ne asnje menyre “DIJEN E TE GJITHEVE”..Dija JUAJ,e cila kerkon të imponohet të tjerëve si “DIJE UNIVERSALE”,me qëllim,realizmin e pranimit e saj,PER NJE SY NORMAL jep shijen e hidhur si dhe dyshimin se diçka nuk shkon,pamvaresisht se per mua E GJITH KJO eshte nje stisje e qellimshme teper ANTISHQPITARE.
Ndertimi i gabuar ne menyre te qellimshme i debatit,fillimi me nje lloj ndertimi dhe mbarimi ne nje lloj tjeter ndertimi synon vetem popullin,i cili ndonjehere perdor leximin ose degjimin pa menduar reth kuptimit te “klisheve” tuaja.Ndoshta,keni menduar qe vetem keshtu mund te keni efekt,ne disa tavolina cinikesh,ne te cilat papagalliten klishete tuaja.
Artikujt përbëhen nga detaje të tepërta,jo efektive,të vendosura qëllimisht për turbullimin e idese(sa larg jeni me konceptin bashkohor te te shkruarit,sidomos Amerikan).Artikujt të gjatë,detaje të cilat nuk shkojne tek mendimi qendror.Detajet në artikujt ,qëllimisht bëjnë turbullimin e mendimit thelb dhe ripërsëritjen e zhurmës së mizave,të cilat unë i kam përcaktuar më parë në këtë blog si “Të dëgjosh muzik me një akord bazë”,e cila është njësoj si të dëgjosh vetëm “e”-në e një kënge labe.Përveç sa më lart, shfaqet edhe Sofizmi i dukshëm,edhe pse të nji niveli primitiv.
Dhënia e detajeve jo efektive,turbullimi i qëllimshëm i thelbit,ka një qëllim të paracaktuar:të habisi e çoroditi “të torturuarin” popull,të parsimuarin,injorantin,me shprese se ai dorëzohet.Në këte synim,”ngatërrohen” dhe “harrohen” shumë gjëra.
Më thjeshtkryesorja kunderteze e imja është që:Ky popull nuk është ai “guves”.
Propaganda duket dhe në numrin dhe vazhdueshmërin psikopatike(autiste) të artikujve në këtë blog.Mund ta krahasoj “turturën” që doni tu shkaktoni shqiptarëve lexuesodegjuesoshikues ne blogje,gazeta,televione te mbushura me reklamat e vadafonAMC-se, me ate të pikës së ujit nga një lartësi mbi kokën e “foshnjes popull”.Fatma e mirëpërcakton “..në kufijtë e frikës..”
Në rastin tono-tuaj,nuk është shoqëria shqiptare “e sëmura”-tono,por jane “katër personat”.Jane ata që kane nevojë për terapi,ndoshta me doza të rënda barnash.
Sa për lidhje me “ngatërresen time” e Arsitotelit me Platonin te “Guva’ e Edmondit.
Nëse gjatë shkrimit do të kishimi një kontrastim të tyre,ti duhet të kishe të drejtë.Por…,në shkrim nuk përmëndet fare Aristoteli.Në këtë rast,mua më duket se është shumë më e veshtire të ngatërrosh Aristotelin me Platonin.Eshte shumë më e veshtire ,sepse nuk kè se ku gjen “Aristotelin”.Ai nuk ekziston për lexuesin,ndër të cilët jam dhe unë..
Perse e bera une kete “Gabim”.Qellimi ishte t’ju beja te njohur,ne menyre indrekte,qe:Zgjedhja e Platonit ne funksion te Idese se “Guves Shqiptare” eshte e gabuar.Platoni nuk besonte ne zgjidhjet racionale.Platoni mbivlersonte irracionalen dhe pamundesine e shpetimit nga e keqja.Une thjesht doja t’a ndihmoja duke i therritur aftesive te tij mesimmarrese.Gabova.Por,paragjykimi i tij është i lidhur me tendencën e tij.Ata që kundërshtojnë mendimet tuaja janë detyrimisht “në një nivel të ulet”.
Haset shpesh,ne kete blog,injorimi i mendimit te te tjereve.Dhe nga arsye te tjera,dihen mire ate qe duan disa.Nuk dihen mire ato qe duhen,nder to dhe Aristotel e Platoni. Edmondi per shembull,,përpara dhënies së pergjigjes ndaj meje,i kishit treguar vendin një presidenti,një kryetari kuvendi dhe një shkrimtari që njihet në Botën prej 6 miliard si ai-4. Prandaj nuk u çudita aspak nga përgjigjja e tij.Por,kete qendrim nuk e mban vetem Edmondi ketu.
Gabimi thellohet,kur në këtë “guve” duan të bëjne pjesmarrës të errësirës dhe Diellin.
Metoda,e cila konsiston në vënien përpara togës së pushkatimit të të gjithë “kundërshtarëve” të mendimit është faktuar që ka deshtuar.
Ne nuk jemi kundërshtarët ,ne jemi thjesht lexues që mendojmë dhe bëjmë ndonjë “kundërshtim” duke u nisur nga “deti” i ekzperiencës sonë,”fushat” e leximit të vazhdueshëm dhe në fund nga “mali” i arsimimit tonë.
Orakulli shkruan:
Orakull, të lutem mos e kalo masën.
Pikë së pari, nëse ky blog është siç thua ti, ç’dreqin ke zotrote që vjen e kalon kohën këtu? Apo për të ruajtur rendin?
Pikë së dyti, çfarë të pengon xhanëm të nisësh blogun tënd, ku t’u japësh këtyre artikujve “antishqiptarë” përgjigjen e merituar? Ndoshta ashtu do të shpëtosh edhe shumë shpirtra t’arratisun, e në jetën e përtejme do ta pish kafenë me vetë Skënderbeun & Nënë Terezën.
Pikë së treti, Interneti shqiptar është i mbushur me plehra pseudo-kombëtariste… mjafton një kërkim sado i vogël në Google, për çfarëdo fjalëkyçi, dhe të dalin përpara lista pa fund me mburrje, flamurë, sharje, ulërima, përgojime të hatashme, katundarira të papara… Ky blog, dhe disa pak përpjekje të tjera tek-tuk nëpër cepat e virtualitetit shqipfolës nuk e rrezikojnë fare histerinë e përgjithshme.
Prandaj, i nderuar, për të ta thënë me një metaforë, të lutem mos më hajde me këto pantallona në blog. Këtu debati shtjellohet në një nivel tjetër; as më i mirë as më i keq se gjetiu – por TJETËR. Neve, që shkruajmë këtu si autorë, ndoshta niveli na duket i lartë, por ti nuk je i detyruar të na duartrokasësh; vetëm mos u bëj i mërzitshëm.
“Dija JUAJ,e cila kerkon të imponohet të tjerëve si “DIJE UNIVERSALE”,me qëllim,realizmin e pranimit e saj,PER NJE SY NORMAL jep shijen e hidhur si dhe dyshimin se diçka nuk shkon,pamvaresisht se per mua E GJITH KJO eshte nje stisje e qellimshme teper ANTISHQPITARE.”
Tradhetia denohet me pushkatim.
“Metoda,e cila konsiston në vënien përpara togës së pushkatimit të të gjithë “kundërshtarëve” të mendimit është faktuar që ka deshtuar.”
Edhe nje here, ma shpjego se c’doje te thoshe me propagande?
Orakull, nuk po ju targeton njeri ju si kundershtare, por si injorante, perfshi ketu edhe injorancen qe rezervohet per veten. Eshte ana tjeter e debatit qe targeton kundershtare dhe ANTISHQIPTARE.
Vendosja prej meje e termit “antishqiptar”,ju terbon zoti lulejan.
A kemi armiq ne si komb zoti Lulian?
A ekzistojne antishqiptaret zoti Lulijan?
Mos i ngaterroni qellimisht gjerat.Armiq ne kemi ne kete faze,dhe ndoshta me shume se sa duhet.
Propagande eshte perpjekja juaj e mjere,e deshtuar qe prej fillimit.
Sa per injorancen,nuk edi se sa jam,por e di shume mire se sa jeni?Parathenie librash duhet te kesh lexuar.
Orakull, kur te behet gjyqi i madh dhe te te thone, c’beje ti kur Shqiperia ishte ne rrezik, si do pergjigjesh, luftoja Lulianin nga poltrona e internetit?
Lulian,Shqiperia nuk eshte ne rrezik,por eshte ne udhekryq.
Harxhoni energjite ne drejtim te problemeve te verteta reale te medha qe ka ky vend.Shqiperia ka 18 vjet ne nje krize te rende qe sa vjen e thellohet.Mos u beni si siti Himara Com.Ndryshon kursin dhe drejtimin e tytave.Harxhoni energjite tuaja intelektuale ne menyre evektive kunder pa ndershmerise,kurrupsionit te poltikes Shqiptare.Nderton dhe mos shkatteroni,edhe nese do te rrezoni Skenderbeun nuk do te fitohej ndonje gje tek nje popull i tej varfer dhe pa me te voglen prespektive zhvillim dhe shprese.Ne kete moment shume te dobet per Shqiperine,tregojeni veten qe dini te nderton dhe se kush jeni.
O orakull, edhe ti tani, e di qe je absolut kur shprehesh, po edhe kete epitetin injorant te vene nga Luliani, merre relativisht sepse per relativizem po haemi ketu, jo per absolutizem.
Pra ti je injorant relativisht! Dmth qe ka njerez edhe me te zgjuar po edhe me injorante se ty…:D:D:D
(filozofi e gjalle jam sot, c’pate qe me fute ketu)!!
Ah, edhe per ti dhene fund ketij debati…Meqe e morrem vesh polifytyresine historike te Skenderbeut, si duhet te veprojme?
Cfare duhet te bejme ne te mire te Shqiperise, tani qe morrem qellimet e mira te Klosit e te Schmitt-it?
Cfare sugjerojne ata?
Ju lutem, meqe jeni dhe me te medhenj ne moshe se mua, kini miresine te jepni ndonje zgjidhje te pjekur problemit kryesor! (pa ironira mundesisht)
Briciolo shkruan:
Briciolo, veprimi më i mirë për ty do të ishte t’u ktheheshe librave – shumë librave, nga shumë autorë madje në konflikt mes tyre.
Mos bëj gabimin e atij personazhi të Sartre-it, për të cilin shkrimtari frëng thoshte se “kishte kaq pak ide në kokë, sa ishte skllav i tyre.”
“Lulian,Shqiperia nuk eshte ne rrezik,por eshte ne udhekryq.”
Epo Orakull, ne udhekryqe, histerizma te tilla si takimi me Antikrishtin, apo Antishqiptarin, nuk kane vend, sepse kerkohet gjakftohtesi. Besoj se biem dakord.
Ore po pse i fusni “mish dhie” muhabetit. Nxirrni fjalë nga konteksti dhe i perdorni sipas qejfit. Fjala Krisht që përdora për Skënderbeun ishte në thonjëza dhe në një kontekst të caktuar. Konteksti ishte ky; nga guri i themelit të Jezu Krishtit u ngrit një qytetërim, i cili sot është kaq i konsoliduar sa s’ja ndjen fare t’ja levizësh atë (gurin e themelit). Ndërsa neve, ne na duhet një gur themeli sa për të ngritur “kështjellën” tonë modeste, më pas pastaj…Ky, vetëm guri i themelit është shablloni, për të gjitha të tjerat hajde të diskutojmë.
Lulian, ti ke rënë “përgjithësisht dakort” me një hamëndje timen se afera e S. lidhet me amortizimin e nacionalizmit shqiptar. Meqë për fat e kemi një gur themeli, a shtyjme pak më shumë këtë bisedë. Unë për shembull dyshoj se kundër dëshirës së njerit ose tjetrit shtet/komunitet, Kosova gjithnjë e më shumë po integrohet me Shqipërinë. Se kam fjalën as për politikën e as për rrugën, por për kulturën. Mediat (kryesiht TCH), artistët, shkencëtarët, ecejaket e qytetarëve, kanë bërë që shumë kosovarë të flasin me “ë” dhe të vijnë në një frekuencë me ne. Tregëtia, bizneset, blerjet e imobiliareve janë gjithashtu në progres. Nuk mendoj se ky proces ka qënë i dirigjuar. Është forca e rrymes që po i shemb portat politike. Duke u kthyer tek argumenti ynë, unë hamëndësoj se shigjetat antiskënderbe (që sinkronikisht kanë të njejtin background; kulturen) janë zgjedhur mirë për “thembrën” nacionaliste kosovare. Nuk e di ç’mejton ti, po unë i kam ca dyshime për psenë, sinë dhe kushin. Sidoqoftë nuk më duket ndonjë zarar i madh. 4, 10, ose 20 njerëz sado fuqi ose mbështetje të kenë nuk mund të dalin dot kundër rrymës.
Briciolo, veprimi më i mirë për ty do të ishte t’u ktheheshe librave – shumë librave, nga shumë autorë madje në konflikt mes tyre.
Mos bëj gabimin e atij personazhi të Sartre-it, për të cilin shkrimtari frëng thoshte se “kishte kaq pak ide në kokë, sa ishte skllav i tyre.”
1) Duke marre parasysh qe u futa ne kete blog per arsyje sepse mu duk i nje niveli te larte (nga i cili mund te fitoja dicka).
2) Duke marre parasysh qe teoria eshte gjithmone me e thjeshte se praktika (ne fakt, me naivitet feminor mbivleresova kapacitetin tuaj analitik duke shtruar pyetje shume te veshtira per te marre pergjigje nga persona qe mund te kene moshen e prinderve te mi)
3) Duke konsideruar qe nuk kam patur kurre simpati te vecante as per Sartr-in (i cili admironte ata qe arrinin te genjenin duke u bazuar tek arsyeja dhe historia) as per personazhet e tij,
Ju le shendene per momentin e shpresoj qe keto kendveshtrime te dhena nga nje 20 vjecare te pakten t’i’u bejne te reflektoni e te keni nje kendveshtrim me te zgjeruar!
Vale!
Nga komenti i fundit i XhaXhait shtroj edhe unë një hipotezë, pak provokuese. Sa nga ata që komentojnë Skënderbeun e Schmitt-it (dhe jo vetëm në këtë blog) kanë lexuar diçka më tepër për temën në fjalë, përveç teksteve që ofron arsimi në Shqipëri? Kam mendimin se numri duhet të jetë i kufizuar.
Pra, diskutohet një libër nga një numër njerëzish që nuk e kanë lexuar atë, madje nuk kanë lexuar në jetën e tyre diçka më shumë se tekstet mësimore të ciklit të ulët. Dhe, kur një pjesë e komentuesve (kryesisht në internet) vjen nga një gjeneratë e cila është rritur jashtë kufijve të Shqipërisë, vetëkuptohet se as tekstet mësimore s’janë lexuar.
Tannhauser,
mos bjere kaq poshte me vleresime te tilla!
Ne fund te fundit edhe nje injorant ka dicka per te thene e per te te mesuar!;)
Nuk po diskutojme kot ketu!
Persa i perket faktit qe shume veta nuk e kane lexuar librin e Schmitt-it mund te te jap te drejte! Persa i perket KOMENTUESES (domethene mua), mund te them (jo per mburrje) se ka lexuar aq shume libra shkollore dhe jashteshkollore sa me ka lejuar mosha e koha ne dispozicjon!
E ne 20 vjet, kam ngrene goxha gazeta e goxha libra, ne kundershtim me ate qe mendoni ju!
Edhe nje keshille tjeter:
Do ishte me e vendit dhe me inteligjente te kapeshit tek ajo cka thuhet, jo nga kush thuhet!
Nese mendoni se une apo dikush tjeter ketu ne mes ka mendime te gabuara, ju lutem ti argumentoni!
Une ketu per kete arsyje jam, per tu rritur, per te debatuar, per tu perballur!
Nese ju apo kush per ju, limitoheni duke thene “lexo me shume” apo “as tekstet mesimore nuk jane lexuar” me vjen keq, por debati mbyllet!
Sigurisht nuk kam arritur maksimumin e as pretendoj te jem maksimumi, madje kerkova ndjese per pozicjonin tim qe ne postimin e pare!
Ajo cfare mua me pelqen, eshte te perballem me njerez me nivel, jo te beje leve tek injoranca e interlokutoreve!
Po te ishte keshtu, do filloja te shfaqja “kulturen” time duke folur latinisht e duke bere rolin e superiores, e ku do shkoja?! hic asgjekundi!
Debatin mundohem ta bej ne te njejtin nivel me te tjeret, as me larte as me poshte!
Kush mendon se eshte me larte se te tjeret, sapo ka filluar te preke fundin!;)
Briciolo, ta them unë kur prishet debati – kur dikush shkruan:
D.m.th. kur autorët e tezave kontroversiale, ose ata që përpiqen të marrin në pyetje të vërtetat, qoftë edhe duke gabuar, quhen “kllounë” (pa u ndalur në tmerrin e asaj fjalëzës etj. që ti e shton si pa teklif në fund të listës dy-elementëshe, por që mund t’i bëjë disa të dridhen).
Unë s’kam ndërmend ta personalizoj këtë diskutim, por për fat të keq ti praktikisht në çdo koment tëndin e përmend që je në moshë të re – vetëm 20 vjeç; dhe meqë ti i jep shumë rëndësi këtij fakti (meqë përndryshe nuk do ta kishe përsëritur kështu), atëherë unë po detyrohem të shtoj se është shqetësuese që ti, që në këtë moshë, duket sikur i ke mendimet dhe opinionet tashmë të formuara, të kristalizuara, madje të fosilizuara; aq sa i përdor si standarde për të gjykuar botën.
Dhe meqë jemi te mosha, nuk ka nevojë ta përmendësh kaq shumë kur komenton. Duket që nga mënyra si shprehesh, si reagon dhe nga gjërat që thua. Pazienza.
Këtu s’është çështja për të themeluar hierarki; por në këtë debat, ata që kanë lexuar librin e Schmitt-it qëndrojnë një shkallë më lart se ata që nuk e kanë lexuar; jo për gjë, por vetëm ngaqë libri në fjalë ishte edhe tema e debatit që në krye.
Ujku i zi, si Lubonja si ne ketu ndjekim debatin dhe shkruajme. Sa shkruajme jane te hapura. Mbase ndonjerit i bie ndermend e ben faqen debate.com apo proekundra.com.
Lulian, te vleresoj altruizmin e fisnikerine. Vetem kam friken se mos Lubonja po ju hedh komardare komunisteve; edhe pse te mbytur.
Briciolo, Noli i ka dhene te njejten keshille vetes kur ishte goxha nga mosha. Ne e degjon keshillen e Xha xhait te sugjeroj “Étoile errante” te J. M. G. Le Clézio-s. Ate qe po humben ketu do ta gjesh atje. Po ta kesh lexuar …
Tannhauser, vertet qe gjenerata e rritur jashte kufijve nuk ka lexuar sa kane tekstet mesimore mbi Skenderbeun, por kur ata komentojne ne internet duhet te ngresh dhe hipotezen se ata kane te lexojne (e per ta lene hipoteze s’themi lexuar) per Skenderbeun gjithe sa ofron www.
Ne genjejme veten po qe se perpiqemi t’ia pershtasim historine qellimeve tona, sado racionale, apo te drejta te na duken ato.
Sado natyral apo i zakonshem te na duket Skenderbeu nga largesia e shekullit te 21, ai ishte dhe ngelet padyshim nje figure e rendesishme e nje periudhe kaotike te historise se Europes, krishterimit dhe Ballkanit, eventet e se ciles perbejne momente epokale qe ndryshuan per gjithnje cdo gje qe ato preken. ( e si mund te vihet ne dyshim deshira e shprehur e Mehmet Thunderbolt-it per ti dhene per te henger kalit te tij ne fronin e Shen Pjetrit. A nuk mjaftonte fati i Konstantinopojes per te bindur si te vjetrit e dikurshem ashtu edhe te rinjte e sotem se ai nuk bllofonte) Do te isha kurioz te mesoja se nese Lubonja apo “intelektualet” e tjere mit-luftues e dine se nga cili port u nis ushtria e Mehmetit kur zbarkoi ne Otranto dhe me cilen flote e levizi ushtrine e vet.
Kaosi ne nje situate te tille luan nje rol te madh. Te jesh ne gjendje te orientohesh ne te, e te kesh koherence ne veprimet e tua, dhe te bindesh te tjeret qe te te besojne e te te ndjekin nga pas e te vdesin per ty, nuk eshte as gje e vogel, triviale, dhe kur ke te besh me nje race si ajo e arberve, as e lehte. Ajo qe duhej tu kapte vemendje “intelektualeve” tane , nuk duhet te ishte Ivani, Voisava apo Mamica ( “dijetaret” tane akoma s`na kane ndricuar se c’u be me influencen e Car Dushanit ne Arberi, megjithese s`kishin kaluar me shume se nje shekull nga epoka e tij) apo “kuriozitete” te tjera te kesaj natyre, por fakti se si arber nga zona qe nuk ishin aspak nen zoterimin e Kastrioteve, pranuan te vdisnin per te e nen flamurin e tij. Per mendimin time asgje tjeter me shume se sa ky fakt do te spjegonte dot me mire figuren e Skenderbeut, ashtu sic na e ka percjelle tradito jone e rilindjes ( debate te tilla si naciona-komunizmi, apo nacional-europianizmi e ku di une cfare te tjera si keto, jane travestira pseudo-intelektuale, at par me gjendjen e sotme sociale te shoqerise shqiptare). Mendoj keshtu, sepse ka nje element ideologjik ne kete kendveshtrim te fakteve. Diskutimi se kujt duhet t`ia ofroje njeriu patriotizmin e tij, krahinese se vet apo vendit te vet, ne nje kuptime me te plote , shtjellojet gjeresisht nga Marcus Tullius Ciceroni ne librin e tij “De Legibus”, ku ne dialogun midis tij dhe Atikusit, ai argumenton se Kato pa qene hipokrit, mund ta quente veten Toskan meqe kish lindur ne Tosklani, por edhe roman, dhe se rendesia e vetelindjes se dikujt mer nje rol te dores se dyte ne krahasim me rendesin e vendit (shtetit) te tij, dhe se detyrimi kryesor i njerezve i perket ketij te fundit, para se gjithash, dhe se cdokush duhet te flijoje edhe jeten per te, nese lind nevoja. Kunder argumenti ndaj nje kendveshtrimi te tille, ne rastin e shqiptareve, eshte se mungon elementi i shtetit, ne sherbim/mrojtje/nder te te cilit arberit do te pranonin te flijonin veten. Pa nje shtet s’ka ligje, s`ka fate te perbashketa, s`ka deshira te perbashketa. Ciceroni spjegon se “ligji nuk fillon e as mund te filloje me njeriun. Njeriu eshte nje instrument i nje mencurie me te madhe, e cila qeveris mbi gjithe boten, dhe ka pushtetitin, nepermjet moralit te perbashket, te urdheroje te miren dhe te ndaloje te keqen”. Dhe ketu Ciceroni sjell rastin e perdhunimit te Lukrecias dhe perzenies se mbreterve nga Roma. “Nuk kishte ligje ne Rome qe merreshin me trajtimin e perdhunimit, por e gjithe popullsia e dinte se ajo cka i kish ndodhur Lukrecias ishte ne kundershtim me moralin e perbashket, dhe si rrjedhoje e ndoqen Lucius-in per te vene ne vend te padrejten”. Pra mos ekzsistenca e nje shteti apriori, nuk perjashton dot mundesin qe njerezit t`i vihen ne sherbim nje ideali, i cili resonon me ate cka ata e quajne moralisht te pashkelshme. Ketu mund te diskutohet gjere e gjate, sepse hamendjet mund te jene te shumta se cfare mund t`i bashkoje dot, fare papritmas arberit nen nje flamur. Keto hamendje mund te jene gjithsha, por vetem nacional-komuniste, apo nacional-europianiste s`mund te jene. A eshte karizma a Skenderbeut shkaku? A eshte njohja ne detaje nga ana e tij e psikologjise se popullit ( e cila edhe nese ai pati nje nene sllave, e ben ate nje njohes tejet te holle te races se babes se tij)? Kush e di. Per te dyshuar eshte se ai do kete marre nje edukim shume te plote, si femij e si i ri ne Ederne, jo vetem nga ana ushtarake.. ( Per shembull ekzistojne fletoret e sulltat Mehmetit te dyte, kur ne moshen 10-12 vjec studionte greqisht, arabisht, persisht, matematike, dhe vizatim)
Cka me terheq tjeter vemendjen, eshte taktika e tij e luftes. Skenderbue pa as me te voglin dyshim ishte nje gjeneral formidabel, i cili arriti nje maksimum objektivash me nje minimum mjetesh. Ketu ai ngjan shume me Quintus Sertorius, apo Hanibalit e ri, sic e quanin, qe mbahet nje nga gjeneralet me te afte te Romes, dhe i cili po ti kish mbijetuar hiles, rrezik do ish bere perandor nja 30-40 vjet para Cesarit. Sertorius me nje ushtri shume here me te vogel arriti te mundete cdo ushtri si romake ashtu edhe barbare. Edhe Pompeu i madh ia mathi vrapit para taktikes se tij. A ka mundesi qe Skenderbeu te kete pasur nje edukim klasik te plote? Ndofta. Shume elemente te terthore, qe nga idete e tij, menyra perceptimit te situatave, realizimi i aleancave te ndryshme, bindja se ne shkalle te gjerave, rreziku me i madh per te gjithe Europen (nevermind Krujen e tij) vinte nga Lindja, etj, etj tregojne se ai nuk eshte nje pjelle e nacional-komunizmit dhe nacional-europianizmit, por nje pjelle e sforcuar e natyres, qe fati e beri te ishte arber.
Dhe e fundit, aleanca e tij me Alfonsin e Napolit dhe me pas Ferdinatin duhet te flase volume per qartepamesine dhe largpamesine e Skenderbeut. Kjo dinasti ishte dinastia me progresive dhe me e sukseshme e te gjithe sundimtareve te Europes per 100-150 vjetete e ardhshme.
Budallaku eshte i falshem njehere. Edhe rastesia mund te ndihmoje per te spjeguar gjerat nje here.
Kur ato vijne duke u perseritur, atehere marrin emer tjeter.
p.s: kjo per zotin Kodra: ushtrite e Tarik-ut u thirren ne Spanjen gothike, dhe u ndihmuan me gjithshka qe ishte e mundur nga ana e hebrenjve qe jetonin ne ate mbreteri.
Fatos, pse mor burre duhet me mbajt Skenderbeun ne kome artificiale per te pasur nje shtet apo komb te shendetshem? Cfare lidhje ka Skenderbeu dhe shteti i Skenderbeut para peseqind vjetesh me kombin Shqiptar sot? Ne jane t’u na e honger melcine diten e naten keto zhgabat e felliqme qe kemi ne krye, ne Kosove e ne Shqiperi politikane karriere qe nuk dine te merren me ceshtjet e kohes por qe per Skenderbeun te marrin gjak ne vetull. Kombi i forte dhe shteti i forte, qofte ai i Shqiperise, qofte ai i Kosoves, eshte shteti i te drejtes, qe nuk perthyhet perbythasi para guvernatoreve/kolonizatore, ku nuk te tredhin kryeministrat, kryetaret e bashkise nuk merren me dekomunistizime, nuk japin leje ndertimi shumekatsheve qe kane mbire si kerpudha, nuk jane te kapur nga mafiat, e repektojne njeriun se eshte njeri, ne hall te jep doren shteti, e nuk te sheh nga duart, nuk kujtohet per ty vetem kur eshte fushate, e pasi lejon simbole qe nje zot i merr vesh cdo te thone neper ca varreza pushtuesish greke, shteti nuk i bie gjoksit per patriotizem duke ruajtur te pacenuar simbolin e Skenderbeut. Pse te duket cudi tani qe mendoj une se kush flet per Skenderbeun ne terma kaq patriotike ma ka me te futme, e kush flet njesoj si keta demagoge eshte i trashe, a thua se rrezohet Skenderbeu, a thua se Lubonja e Vehbiu e Klosi e Cata kane nisur fushate t’i heqin shpaten Skenderbeut. Jeni bo si te hutum te gjithe duke pare armiq gjithandej -armik Lubonja qe edhe nje TVSH qe i dhane nuk e pranoi se e pa qe do felliqej- e nuk e shihni qe armiqte e kombit Shqiptar jane neper poste ministrash, kryetaresh bashkie, master-of-puppets neper media te fuqishme, (metafore nga Saktivista) qe i japin historise kthesen patriotike per te legjitimuar pushtetin e vete. Po e perseris aq sa po me vjen per te vjell nga vetja, ne qofte se mund te mesohet gje nga figura historike e Skenderbeut, nuk eshte patriotizmi, por kompleksiteti i situatave te cfaredo kohe, te cilat duhen zgjidhur jo me palle ne dore e me klithma patriotike, por me gjakftohtesi dhe pa gjetur kundershtarin tek ai qe mendon ndryshe.
p.s. CD, altruizmi nuk eshte vecse nje zgjidhje optimale per veten.
Ke te drejte Lulian, situata ka precipituar ne “antishqiptare te gjitheditur” dhe “shqiptare injorante”.
Po e supozojme injorancen e te dyteve te provuar,mirepo ku qendron dija e kategorise se pare?
Une nuk shoh gje tjeter,sidomos ne shtyp, vecse leksione per dijen, moralizim e propagande.
Po le ta marrim me rradhe:
Ky debat ketu po behet mbi dekalogun e Xhaxhait. Per nje dije te shendoshe duhej qe se pari ato teza te verifikoheshin dhe nese qendronin atehere do te perbenin nje argument . Ne te kundert gjithe keta Platona e Aristotela nuk kane asnje vlere, te pakten per ate qe shtron Xhaxhai. Ne nuk mund t’i marrim per aksiomatike tezat e Xhaxhait dhe te kalojme ne ceshtjen pasardhese , demontimin e mitit. Sepse nuk te con asgjekundi, vecse ne zhurme dhe nuk eshte nje pune njerezish te ditur.
Po keshtu me librin e Schmitt-it . Me pare duhet te provojme qe tezat e tij qendrojne pastaj ta perdorim kunder mitit.
Ne shtyp vetem nje , A .Ndreca, qe figuron pjestar i “injoranteve”, ka folur me terma te historise, ne te njejten gjuhe qe ka folur edhe Schmitt-i. Mund te mos kete te drejte po eshte korrekt me natyren e debatit.
Ndrecen , ” te diturit” e kane shmangur teresisht dhe vetem kane dhene leksione mbi dijen e moralin duke pranuar a priori se tezat e Schmitt-it jane te drejta.Por pa i provuar kurre.
Nuk dua te shtyhem shume larg ne lidhje me kete sjellje por besoj se mund te themi qe kjo nuk eshte as korrekte, as shkencore, as e dijshme. Kjo eshte vetem propagande.
Me kete menyre ” te diturit” kane po aq “te drejte” sa kane dhe “injorantet”. Per rrjedhoje dhe ” te diturit” rezultojne injorante. Prandaj ka vetem zhurme dhe akuza.
Dhe qe te mos bie edhe une moralizim po perpiqem te jap nje kontribut te vogel.
Ne lidhje me piken 3 te Xhaxhait me rezulton se edhe vete O.J. Schmitt eshte kunder Xhaxhait.
_”Pas vdekjes se Skenderbeut kishte rene edhe brezi i fundit prites midis sulltanit dhe Arberise Venetike”(531)
_”..Perandoria osmane ushtrite e veta i kishte derguar shume me teper kunder arberve kryengrites e shume me pak kunder sundimeve te Sinjorise”(587)
_”..Mehmetit II iu desh ta pranonte deshtimin e tij duke urdheruar terheqjen(qershor 1466). Ne Itali lehtesimi ishte i jashtezakonshem; aty po priteshin dita me dite osmanet te portat e Gadishullit Apenin”(594)
_”Senati vuri gjithcka ne levizje per te shpetuar Krujen e Skenderbeut, turqit per 6 ore mund te hidheshin ne Pulje.”(610)
_”Vec pak muaj pas renies se kryeqendres se Arberise veriore nje flote osmane ngriti velat prej Vlores drejt Puljes , pushtoi Otranton dhe therri qytetaret e saj. Italia mbare , e cila per dhjetevjecare e kishte lene Venedikun ne balte ne mbrojtjen e bregdetit te Arberise , tanime po llahtarisej.Mirepo dukej se ishte teper vone.”(619)
(citimet nga Arberia Venedike)
Njehere per njehere une nuk besoj dot Xhaxhane para Schmitt-it sepse historian eshte ky i fundit. Vecse nese Schmitt-i ka thene gjera te tjera tek Skenderbeu i vet.
Nese edhe ju jeni dakord qe pika 3 e xhaxhait bie atehere mbetet ne fuqi teza e vjeter ( te pakten brenda ketij debati ne kete blog) dmth qe Skenderbeu me aktivitetin e tij ne Arberi kunder turqve ka penguar depertimin e tyre drejt Europes. Dhe nese eshte keshtu atehere te ashtuquajturit mit te Skenderbeut i duhet bere nje sconto.
Etj..
Fatma shkruan:
Fatma, le të mos i ngatërrojmë punët. Schmitt është historian, dhe shkruan histori. Unë vetëm kam rreshtuar kuptimet që i janë dhënë simbolit Skënderbe nga rryma të ndryshme të kulturës shqiptare.
Këto kuptime gjithnjë mbështeten mbi versione të historisë të rrëfyera nga autorë të ndryshëm – Barletti, Biemmi, Noli… e që shpesh nuk përkojnë mes tyre. Madje diferencat janë të tilla, që secili mund të mbetet i kënaqur, mjaft të dijë e të ketë durim të kërkojë.
Përndryshe unë nuk kam ndonjë ekspertizë në histori (përveç historisë së gjuhës dhe të letërsisë shqipe), por në semantikë nuk marr leksione nga Schmitt-i.
Xha xhai – ””Këtu s’është çështja për të themeluar hierarki; por në këtë debat, ata që kanë lexuar librin e Schmitt-it qëndrojnë një shkallë më lart se ata që nuk e kanë lexuar; jo për gjë, por vetëm ngaqë libri në fjalë ishte edhe tema e debatit që në krye.””’
Me fal po nuk jam aspak dakort me graduatoren e dhene. Ketu nuk jemi tek diskutimi i nje libri (biles tema eshte per Skenderbeun e shqiptareve e jo ate te shmitit) mbi Sulltan Aqifin IV apo Servius Tuliusin, por per nje figure per te cilen jane shkruar aq libra e mjaft te hysh ne google books, per tu informuar gjeresisht, saqe cdo liber i ri, detyrimisht do paraqese disa te reja e keto te reja perfaqesojne vete ‘vepren. Keto te reja na u bene te ditura nga Klosi&co e po diskutojme edhe mbi keto te reja. Po te permblidheshin risite e Shmitit do beheshin gjithsej disa faqe. Keto mund te perbenin fare mire nje artikull konference a reviste historike.
Ai parapelqeu te beje liber, puna e tij, po fakti qe beri liber nuk do te thote se realisht kishte risi per nje liber.
Te mos ngaterrohemi ne kete pike se pastaj mund te krijohet ndonje iluzion tek ndokush, se Skenderbeu eshte figure, njohja e te cilit varet nga njohja e librit te Shmitit. Te qendrojme jashte ketij falsiteti.
luliani – ””Fatos, pse mor burre duhet me mbajt Skenderbeun ne kome artificiale per te pasur nje shtet apo komb te shendetshem? Cfare lidhje ka Skenderbeu dhe shteti i Skenderbeut para peseqind vjetesh me kombin Shqiptar sot?”””
Shko pyet Ismail Qemalin pse ngriti flamurin e Skenderbeut dhe meqe rrethanat e sollen parapelqeu daten 28 Nentor.
Cuditem me mendjen qe eshte ne gjendje te ngreje te tilla pyetje, pasi tregon se o nga simbolika sja ka haberin fare e cfare force mbart e shpreh ose simbolika shqiptare si thone latinet i qendron ‘sui cohones’.
Shallin e pionerit e mban mend zotrote. Po dy gishtat e demokracise, po grushtin e komunizmit, po portretin e Marksit, po statujen e xhaxhit ? Po statujen e lirise, po te Uashingtonit, po te Krishtit, po betimin presidencial mbi bibel ?
Shteti shqiptar eshte themeluar mbi figuren e Skenderbeut, flamuri dhe stema e shtetit jane te Skenderbeut, heroi kombetar eshte Skenderbeu, statuja ne sheshin kryesor te kryeqytetit eshte e Skenderbeut, po ashtu busti i Skenderbeut eshte ne presidence. Ne malet e veriut, ku cdo fis kishte flamurin e tij, ishte ai i Skenderbeut qe i mblidhte ne rast lufte e ‘nenshtronte’ flamujt e tjere.
Gjithe ideja e shqiptarise bazohet mbi Skenderbeun ashtu si arberizmi i arberesheve.
Clidhje ka Skenderbeu thote. Jo po hajde veme Marksin e jakobinet franceze bashke me cekanin e yllin.
Skenderbeu eshte guri i pare ( pietra angolare) i shqiptarise, i te qenit shqiptar.
Jezusi:
Tu sei Pietro, e su questa pietra costruirò la mia Chiesa, e le porte dell’inferno non prevarranno su di essa.
Keshtu eshte edhe Skenderbeu:
Ai eshte Skenderbeu, e mbi ate gur eshte ndertuar shqiptaria dhe portat e ferrit nuk do e nenshtrojne ate/shqiptarine.
Nje shtet ndertohet mbi nje ideologji e nje vizion te se ardhmes qe reflekton cka me te mire kishte e shkuara.
Shteti nuk ndertohet per ‘njeriun e ri’ kjo eshte ide majtisto-progresiste qe hap portat e ferrit.
Ne asnje shtet te botes nuk do guxohej te shkaterrohej guri i themelit, vetem lulianet se kane problem (klosat e mencur perdorin lulianet per ca interesa te dyshimta).
Hyllin, edhe sikur Schmitt-i atë libër ta kish kopjuar të tërin nga ditari i pabotuar i Sulltan Aqifit IV, prapë ata që e kanë lexuar kanë epërsi ndaj atyre që nuk e kanë lexuar, sa kohë që debati po zhvillohet mbi librin e Schmitt-it. Kush nuk e ka lexuar librin, do s’do është i detyruar të varet nga perceptimet, opinionet ose paranojën e të tjerëve që e kanë lexuar. E kundërshton ti këtë?
CD – te falenderoj me zemer
Luljan – “altruizmi nuk eshte vecse nje zgjidhje optimale per veten ” (te adhuroj, ke thene me pak fjale ate qe une doja te thoja me 30 postime)
Xha Xha -” D.m.th. kur autorët e tezave kontroversiale, ose ata që përpiqen të marrin në pyetje të vërtetat, qoftë edhe duke gabuar, quhen “kllounë””
Eshte interesante sesi ne gjithe postimet e mia te pavlera, ju terhoqi vemendjen vetem kjo pjese!
Ne fakt per dicka duhet t’i’u jap te drejte: per mendimin tim te kristalizuar a priori ndaj Klosit, Lubonjes & Co, te cileve nuk i ve ne dyshim aftesite intelektuale (Larg o Zot) dhe te cileve jo gabimisht i kam dhene epitetin klloune (te maskuar, njerez pak te besueshem etj etj etj, me gjithe sinonimet qe mund te kete emri). Ne fakt, gjykimi im ndaj tyre nuk vjen si pasoje e librit te Schmitt-it (atehere po qe do isha idiote ti ofendoja vetem sepse kane ide te ndryshme nga masa) por si nje sitje e mire e artikujve te tyre qe paraprijne librin!
Ndoshta po ti njihja nga afer, e te flisja me ta tête-à-tête, do kuptoja me mire qellimet e tyre e ndoshta do ndryshoja qendrim ndaj te lartpermendurve!
Ndryshe nga Orakulli apo te tjere, nuk dua te marr mundin ti quaj antishqiptare (edhe pse si te tille shprehen) sepse vertete qe nuk di se cfare ndjenjash kane ata ndaj atdheut; ama kam aftesite mendore per te gjykuar nese ata dine te bejne nje analize te drejte apo jo te situates!
E te besh analize te drejte nuk do te thote te dish te shkruash bukur, paster etj.
Studimet e mia te kufizuara historike, politike, ekonomike e juridike me kane mesuar qe historia per te qene sa me e vertete duhet te analizohet sinkronikisht e diakronikisht!
Vetem aty ku sinkronia me diakronine bien dakort, mund te themi qe flitet per nje te vertete.
Per sa i perket moshes time, e ve ne dukje thjesht per faktin se vura re qe po kacafyteshit me njeri tjetrin dhe eshte mijra KM larg meje deshira per te ofenduar pjesetaret e blogut apo per te bere debate a tu-per-tu me persona qe nuk njoh! Megjithate, ju falenderoj per verejtjen qe bete per sa i perket menyres se si debatoj. Do mundohem te jem me e moderuar ne gjykime!
Kete librin e Schmitt-it, do ta lexoj sapo te kem kohe te iki ne Shqiperi, te pakten sa per kulture personale!
E po e mbyll me nje poezi te Naimi-t:
Fet’ e besëtë t’i kemi
Po të ndarë të mos jemi,
Hoxh’ e xhami e dervishë,
Priftër’ e kllogjër’ e kishë
Nderë që kanë ta kenë,
Po të duan Mëmëdhenë,
Të duan njerëzinë,
Dhe të tërë Shqipërinë,
Mirësit’ e urtësitë
T’i kenë përpara dritë,
Të ken’ udhë njerëzinë,
dhe zot gjithë Perëndinë;
Me dritët të Perëndisë
T’i ndihinë Shqipërisë,
E të ngrenë Shqipëtarë
Të bëhet si ish më parë (Naim Frashëri)
Me pak fjale, le te ekzistojne mendimet e ndryshme, te cilat na rrisin, ama ne te qenit te ndryshem te pakten te jemi kompakte si shqipetare!
Xhaxhai thote:
“por në këtë debat, ata që kanë lexuar librin e Schmitt-it qëndrojnë një shkallë më lart se ata që nuk e kanë lexuar; jo për gjë, por vetëm ngaqë libri në fjalë ishte edhe tema e debatit që në krye”
Për hir të së vërtetës duhet thenë se debati filloi para publikimit të librit. Pra kur Klosi dhe Schmiti ishin të vetmit që e kishin lexuar. Fenomen i rrallë në këtë fushë, jo?
Në publicitet quhet “teasing”. Rasti më i suksesshëm është ai i një filmi horror (“The Blair Witch Project” në mos gabohem).
Kohë para premierës autorët e filmit krijuan në internet iluzionin e një investigimi jozyrtar mbi një grup studentësh të zhdukur në një pyll misterioz (ku thuhej të jetonte një shtrigë) gjatë zhirimit të një dokumentari. Filmi “është” video kaseta brut e dokumentarit.
xha xhai ””Kush nuk e ka lexuar librin, do s’do është i detyruar të varet nga perceptimet, opinionet ose paranojën e të tjerëve që e kanë lexuar. E kundërshton ti këtë?””’
Jo kete nuk e kundershtoj dot, por kur risite e Shmitit vijne nga Klosi qe eshte perkthyes e botues i tij, nuk mund te mendoj se Klosi po shfaq opinion,perceptim apo paranojen e tij. Nese do beja keshtu atehere dyshimi per olizem nuk do ishte me dyshim por fakt.
Prandaj i qendroj besnik fjaleve te Klosit kur ky sjell risite e Shmitit e jo interpretimeve psh te Tanhauzerit.
Debati nuk me duket se eshte i perqendruar ne fakte te mirenjohura, se Skenderbeu erdhi ne kruje ne filan dite, shkoi ne Vatikan ne filan dite,theu turkun ne filan dite etj, por ne motivet e Skenderbeut e marredheniet ne fushen nderkombetare.
Nisur nga fakti se ky liber i permban te gjitha (asnje perjashtuar) karakteristikat e psedoshkences te cilat jane te mundshme te verehen ne histori , atehere me lejo te ruaj mosbesimin se leximi i tere vepres se Shmitit mund te pasuroje njohjen time mbi Skenderbeun.
Nderkaq risite tashme jane te njohura, e keto ndihmojne me shume fushen ideologjike pasi edhe Klosi aty ka synuar.
Jo se refuzoj te lexoj librin, por nuk e shoh te domosdoshem leximin e tij per te cilesuar dike nje shkalle me lart ne njohjen e Skenderbeut.
Ne njohjen e librit jam dakort, por ne njohjen e Skenderbeut kurrsesi jo. Skenderbeu nuk varet nga asnje liber i vecante edhe pse teoria e Klosit eshte se Skenderbeu varet nga libri qe ka perkthyer ai.
A ka ndonje qe e ka lexuar librin??
Amund ndonje te na paraqese ketu ca thote shmiti etj?
po shifja te wikipedia ca do me thene mit
n mito (dal greco μύθος, mythos) è una narrazione investita di sacralità relativa alle origini del mondo o alle modalità con cui il mondo stesso e le creature viventi hanno raggiunto la forma presente. Di solito i suoi protagonisti sono dei ed eroi.
« Studiato dal vivo, il mito non è una spiegazione che soddisfi un interesse scientifico, ma la resurrezione in forma di narrazione di una realtà primigenia, che viene raccontata per soddisfare profondi bisogni religiosi, esigenze morali, esso esprime, stimola e codifica la credenza; salvaguarda e rafforza la moralità; garantisce l’efficienza del rito e contiene regole pratiche per la condotta dell’uomo. Il mito è dunque un ingrediente vitale della civiltà umana; non favola inutile, ma forza attiva costruita nel tempo. »
(Bronislaw Malinowski)
tani mund te me thote njeri mbi figuren historine se skenderbeut, deri ku eshte mit dhe deriku eshte histori ne kuptimin shkencor te fjales
Cfare duhet te cmitizojne te skenderbeu? ket nuk kam arrit me kuptu te komentet qe kam lexu? a me jep dot njoni pergjigje?
me nje blog shqiptaro italion lexova nje artikul, te klosin ku pak as hum thuja me aq sa kuptova un qe shume shqiptare n emigrim nderrojne nacionalitet ose su mesojne gjuhen shqipe femijeve te yre sepse jane te lodhur nga supernazionalizmi qe ka ne shqiperi.Mu personalisht mu duk qesharake
xha xhai
po e lexosha me vemendje shkrimin tend,edhe me te thon te drejten me pelqeu
ti shkruan “Vetë Schmitt-i është historian, por përfundimet, interpretimet dhe hipotezat e tij mund të shërbejnë për ta revizionuar ideologjinë kombëtare, ose atë pjesë të saj që lidhet drejtpërdrejt me figurën e Skënderbeut dhe rolin e tij në historinë e kombit shqiptar.”
edhe “Po të shohësh se çfarë ka përfaqësuar Skënderbeu për shqiptarët, gjatë këtyre dyqind vjetëve të fundit, gjen atje jo aq historinë e Skënderbeut vetë, sesa një tablo të përftimit të kombit shqiptar në histori. Në kulturën kombëtare shqiptare Skënderbeu është figurë polisemike tipike, ose me shumë kuptime; të cilat mund të kenë, por mund edhe të mos kenë diçka të përbashkët mes tyre.”
tani do perpiqem te hudh nje mendimin tim.
kemi mesuar historin e skerderbeut ne shkolle,duke u rrit ene pam qe te bej nje krahasim skenderbeu nuk eshte Jezusi ose muhamedi ose buda, as nuk solli ndonje ideollogji te re as pretendoi te sillte
Te gjitha 10 pikat qe ke sjelle jane shum te drejte, do ta quaja menyren qe eshte trajtuar skenderbeu nga kendeveshtrime te ndryshme por besoj se ska ndonje njeri ketu qe nuk besoj qe skenderbeu ishte nje njeri i thjeshte si te gjithe ne edhe jom i bindur qe ne nuk kemi ndonje kult adhurimi skenderbeut
Ne fund te fundit ne marredhenie pune ose ne jeten e perditshme skenderbeu as mi ngre as mi ul vlerat,vet une ja ngre ose ja ul vlerat vetes time
Po ju sjel nj shembull personal duke qen nje emigran qe prej 12 vjetesh ne itali.
Ne vitet 93-94 ishim cuna qe rrinin ne xhiro te blloku nigjonin metal grunge tej, erdha ne itali per studimesi gjith shqiptaret patem veshtiresi qe nuk i kishim menduar me prate te tipit dallim racor paragjykim etj qe mendoj ndodh rendom ne te gjithe boten,pauzgjat une ne emigrim behem patriot:).nuk me kishte ndodhur kjo ne shqiperi sepse sme sulmonte kush ose me akuzonte/paragjykonte kush nga perkatesia ime etnike/racore(njeshembull pra dy vitesh ky nje grek thoshte qe ne kemi bere luft me turqit kurse ju jo)atehre un nje italiani qe me thote qe po te mos kishte qene italia dhe te kishte bere betejet detare te lepantos qe shpotoi evropne nga turqit , un i pergjigjem po te mos ksihte qen skenderbeut ju do ishet ber muslimon.Nje turku qe thote qe skenderbeu ishte veten nje cop kryengritsi ne nje krahine te perandorise ottomane un ei them -pranje erdhen dy sulltane ne krye te ushtrise , se ai ishte thjesht nje cop kryengritesi.
Ose nje serbi qe akuzon se ju nuk luftuar pushtuesin turk k urse ata e paskan luftu un i them qe princi juaj se la skenderbeun te bashkohej me huniadin,dhe nje nga pricet tuaj trhadhetoj ne betejen e fushe kosoven
Keshtu qe Te gjitha pikat e tua jane te vlefshe per tu vleresuar ne kendveshtrime te ndryshme,dhe te gjita qendrojne
Skenderbeu ka qene te gjitha keto
1. Frymëzues i bashkimit kombëtar të arbërve (shqiptarëve
2. Krijues i shtetit të parë arbër (shqiptar
3. Mbrojtës i Europës ndaj rrezikut osman
4. Mishërim i unicitetit të shqiptarëve
5. Mishërim i unicitetit të shqiptarëve
6. Përçues i përkatësisë perëndimore të arbërve (shqiptarëve
7. Flamur i katolicizmit në Ballkan
8. Shembull i aleancave shqiptare-sllave në Ballkan
9. Provë që shqiptarët “e vërtetë” janë të krishterë
10. Provë që feja e shqyptarit asht shqyptaria
ti citon
Vetë Schmitt-i është historian, por përfundimet, interpretimet dhe hipotezat e tij mund të shërbejnë për ta revizionuar ideologjinë kombëtare, ose atë pjesë të saj që lidhet drejtpërdrejt me figurën e Skënderbeut dhe rolin e tij në historinë e kombit shqiptar.
PSE DUHET REVIZIONUAR?CFARE KA QE NUK SHKON TE KETO,EDHE NQS DUHET A REVIZIONOJME NUK SHOH PROPOZIME NE CFARE TE SHTOJME OSE TE HEQIM ??
Ilir – ”””CFARE KA QE NUK SHKON TE KETO,EDHE NQS DUHET A REVIZIONOJME NUK SHOH PROPOZIME NE CFARE TE SHTOJME OSE TE HEQIM ??””’
Aha po pranove te shkosh tek propozimet cfare duhet shtuar a hequr e mori dreqi punen.
Paprekshmeria e nje simboli varet pikerisht nga absolutizmi i tij, sepse simboli eshte shprehje e absolutizmit, po nese nga absolut e kthen ne relativ i humb shenjteria e derisa te krijohet prape absolutizmi do vertitemi si cifuti ne shkreterire(kur e braktisi Zoti per 40 vjet ) e ne kete gje nuk mund tja lejojme dot vetes.
Sot nuk jemi ne fillim te shek 19, kur Skenderbeu njihej vetem si emer apo ne ca zona si kryezoti i dikurshem qe u la flamurin dhe kanunin, qe ka bere debate me Leke Dukagjinin mbi parime jetike te se drejtes,vriste 1000 veta ne beteje e ndonje gje tjeter.
Ai iu nenshtrua studimit rigoroz me metoda shkencore, si jashte ashtu edhe brenda vendit e te drejten e simbolit o e meriton ai o se meriton njeri tjeter ne histori.
Tani nese vjen i pari Pinco pallino, Tizio apo Caio, e pretendon se ne kemi nevoje per 40 vjet shkreterire per tu purifikuar, kjo nuk duhet te nenkuptoje detyrimisht se po thote ndonje gje te mencur qe duhet praktikuar.
Shmit… Do me pelqente qe populli shqiptar te kish nje ze e ti pergjigjej si do thoshte Mourinho :
Une njoh nje Karl Shmit filozof i se drejtes, nje Harrison Shmit astronaut, nje Érik-Emanuel Shmit dramaturg, nje Martin Shmit kampion bote ne ski po nuk njoh ndonje O.J. Shmit.
Nese ky Shmit do te beje fame e publicitet me emrin tim atehere duhet te me paguaje te drejtat.
/Une njoh nje Karl Shmit filozof i se drejtes, nje Harrison Shmit astronaut, nje Érik-Emanuel Shmit dramaturg, nje Martin Shmit kampion bote ne ski po nuk njoh ndonje O.J. Shmit./
Vertet,O.J. Shmit,nuk ka faqe ne speedylook,bookfinder,wikipedia,archives-ouvertes..
Perse jo?Di ndokush arsyen e mosekzistences internetike te ketij Historiani te “madh”?
Ndoshta se shpejti do te na paraqitet ne “info-grece&info-serbia”.Do te isha shume kurioz te lexoja dicka reth tij.Mund te me ndihmoje ndonje anetar blogu???
Hyllin dhe Orakull, ju nuk jeni veçse pjesë e turmës që nuk pranon realitetin.
Nëse bota nuk e njeh këtë Shmit, kjo s’do të thotë që s’duhet ta njohim ne… sidomos pas kontributit shumë të madh (ekonomik) që ju dha ndonjë përkthyesi dhe ndonjë analisti për të deklaruar emancipimin prej ‘qytetari të botës’.
P.s: Meqë pranoj të jem pjesë e “kopesë” (ose më mirë e turmës, sepse kjo fjalë nuk është ofenduese), nëse ndonjë ditë ky Shmiti do të përmëndet në analet akademike, jeni të lutur që të na bëni ndonjë zë edhe ne të tjerëve.
Ju falenderoj paraprakisht!
Edrus, po jap nje pjese te nje shkrimi jo te ri, qe mendoj se mund te vleje ne kete debat.
Shtresezimi shfaq vetveten pikerisht ne castet e nevojes,atehere kur mekenia kercenohet nga egersia e se huajes…Mekanizem natyror i drejtuar pashmagshmerisht prej ligjit themelor, qe u stervit prej kohes se qelizes se pare ,vec per nje qellim…jeta….Sado kryenecesi te gjejme, pa shtresezim ka fatin e shkruar,fatin e se perkohshmes…Shtresezimi eshte celesi i perjetesise te cfaredolloj gjeje mendkaluese… Pjella e ‘dobesise qe perpiqet te shkeputet prej zvarritjes e lengimit’ nuk mund te emertohet ndryshe… sa pjella te kunderta ka dobesia e sa jane genjyer prej saj…
Gjithcka eshte e prirur gjenetikisht drejt shfaqjes…Shfaqja kerkohet ngulmueshem per perkedheljen e vetedijshme te nje rrethane te re te shkeputur prej dobesise e njekohesisht per te treguar paprekshmerine e thelbit…Shperthim energjie,gurgullim Fuqie…Burimi eshte ne gjendje te vershoje drejt se panjohures…Vecse pa shtresezim,rruga eshte e shkurter e rrezikon pernjimend zhdukjen,ngeljen ne vendin e nisjes e tharjen e vershimit …Perkohshmeria kjo pjelle e dobesise,qe kenaqet me vetveten sillet ashpersisht me permiresimin..kjo armike e perjetesise ka vetem nje menyre nenshtrimi,qe quhet shtresezim…
…………………………………………..
Sot shtresezimi po masakrohet, per te mbrojtur dobesine qe pjell te perkohshmen….Do vije dita qe do qahet me lot…
Sipas meje vershimi i Shmitklosit do thahet shpejt e ka shume gjasa qe ne debatet e ardhshme nese dikush sjell Shmitin te tjeret do thone: Ama kete gjete ti.
Rreziku qe Shmiti te mbijetoje, kur te mbaroje kjo stuhi e cuditshme e krijuar ne nje gote uji, me duket thuajse i pamundur. Sigurisht qe ne listen e ndokujt, Tanhauzerit psh do jete i privilegjuar, po Tanhauzeri ka nje te mete jo te vogel per publikun shqiptar.
Hyllin, kur i thashe nje shoku tim ne gjimnaz per Statujen e Lirise ne New York, jo po statuja e mamit tat, me tha. Ia kishte mami emrin Liri, dhe normal qe nuk ia thashe me aq naivitet muhabetin.
Shiko tani ku eshte gabimi i meshimit te simboleve. Sepse simbolet or mik, si mitet, jane mjete. Ti qe merr vesh nga etimologjia, besoj nuk do e kesh te veshtire te me gjesh rrenjen e perbashket mit/mjet. Dhe mjetet, me llogjike te thjeshte nuk jane qellime, por mjete, ku qellimi final eshte liria aq sa ajo mund te arrihet potencialisht. Simbolet, mitet, mjetet, qofshin simbole te lirise, qofshin mjete per ndonje qellim tjeter, si barazia, bie llafi, nuk jane as per bukuri, por kryejne funksionin e perdorimit deri sa te behen te paperdorshme. Simboli i Skenderbeut ka nje perdorim masiv, por qe shume njerez e perdorin si druvari bisturine e operacionit, kur i bien me sepate politikes ne patriote dhe antishqiptar. Fatma me lart vazhdon keqkuptimin kur ben ndarjen ne “antishqiptare te gjithditur” dhe “shqiptare injorante”. JO. I gjithdituri mund te jete ne dac shqiptqar, ne dac antishqiptar, ne dac mos i thartohet kosi fare per shqiptarine, dhe po njesoj dhe injoranti. Keto klasifikime idiote faktikisht, nuk kam degjuar te vijne nga krahu i avokateve te dijes. Mua personalisht me duket shume me teper antishqiptare injoranca simbolike e Kadarese dhe e Hyllinit, se sa e ashtuquajtura “pseudo-intelektualizem” e ketyre te tjereve. Dija zhvillohet ne ballafaqim. As tezat e Ndreces dhe as tezat e Shmitit nuk jane perfundimtare. Merita e Ndreces, qe pothuajse te gjithe ata qe po i meshojne dijes ne retoriken e tyre dhe jo kombit e kane njohur, eshte kultura sistematike e debatit. Historian te tjere, si Puto psh, me bagazh metodiken analitike, i ka bere nje kritike simpatike Shmitit. Heshtjen e Frasherit, une e lexoj si mungese mohimi, pasi ne qofte se tezat e Shmitit jane kaq gabim, metoda shkencore e ballafaqimit me kunderargumentat do e kishte bere te fliste. Nuk mund t’a lexoj si mungese pohimi, sepse nje teze eshte pozituar, eshte pohuar, e zeze ne te bardhe. Personalisht as qe nuk e njoh periudhen dhe as figuren historike te Skenderbeut qe te arrij t’i gjykoj tezat vete. Ajo qe di eshte se mua nuk me ngop simboli i bukes, nuk me cliron simboli i lirise, nuk me jep drejtesi peshorja tek fasada ministrise se drejtesise, dhe te gjithe ata qe flasin per simbolet do i lutesha te me lejonin te haja shpaten e Skenderbeut, (duhet te dali ndonje artist dhe te beje skulpturen e Skenderbeut prej keku, e t’i shohin mire simbolet keta) e per kete te mos me konsideronin Hamza, se jam i uritur, dhe tek e fundit, nuk jane Skenderbeu.
Lulian Kodra, është kënaqësi komunikimi me ju megjithëse nuk mora përgjigje për dyshimet e ngritura. Si duket, ose argumenti i Kosovës të djeg si patatja e nxehtë, ose nuk ta ndjen fare për të. Dmth inatin e ke me Shqipërinë dhe shqiptarët këtu. Për sa thua për politikanët andej dhe këndej ndaj të njejtat opinione me ju. Si thua sikur ta ngasim edhe ca muhabetin. Të mos flasim për të vdekurit por për të gjallët. Dmth për intelektualët antiSkënderbe dhe për motivet që i shtynë në këtë ndërmarrje të falimentuar. A janë mendje të ndritura, shpirtra të trazuara apo përzjerje të të dyave. Nuk di ç’mendoni ju sepse unë jam për të dytën. Konicën e famshëm të “Shqipëri të kamë dhjerë/s’të kuptova asnjëherë” do ta fusja në grupin e tretë, ndërsa do t’ja falja Fishtës së madh të “Ta marr vesh tan bota mbar/se Gjergj Fishta s’asht shqiptar”. Lidhja që dua të bëj ndërmjet dy kolosëve të letrave dhe antiSkenderbeve është se të parët janë gjenial edhe në dëshpërimin e tyre, ndërsa të dytët gjenialisht të dëshpëruar. Sa për dëshpërimin s’kam ç’them, nuk duhet shume kulturë për të kuptuar se Shqipëria është pothuaj një “failing state” dhe është e natyrshme të nervozohesh kur gjërat shkojnë mbroth, aq më shumë kur ti ke kontribuar seriozisht për demokracinë/progresin. Nëse në 2009 konstaton ende mëndësi komuniste në qeverisje, kur ty komunizmi të ka dhunuar/burgosur/persekutuar, kuptohet që dëshpërimi është dyfish. Që të mos e tjer shumë muhabetin unë e kuptoj dëshpërimin sepse e përjetoj vetë çdo ditë, por unë nuk jam që “për inat të sime vjehre, shkoj e fle me mullixhinë” apo që për inat të gjithë shqiptarëve të dal në Sheshin Skënderbej e të përmjer tek këmbët e kalit.
Lulian, seç kemi një mirëkuptim ne të dy. Në kushtet e anonimatit mund të supozoj që dhe mund të jemi tanët apo të njohur. Kushedi…Këtë ta them pasi dhe në emërtimet tona ka të përbashkëta. Nick-u im supozoj të jetë emri yt.
Hyllin, o shabllon i keqkuptuar, te te beje nje pyetje. Kur shkon ne nje restorant per shen valentin, e gjen gjekundi ne menu ABSOLUTIZMIN, apo nuk dine t’a gatuajne shefat italiane?
Fatos, emri im eshte emri im, thjesht anagram i tij. Nuk eshte fare sekret. Eshte Dorian Kulla, futi germat (simbolet) ne centrifuge dhe te del Lulian Kodra. Thjesht nje alter-ego prej shkrimtari, se Dorian Kulla punon kamarier.
Gabimi jot eshte qe i klasifikon njerin prej grupeve ne “intelektual antiSkenderbe”, e para; e dyta qe njeh gjenialitetin rrenje-forte te Konices, Fishtes, Kadarese etj, por nuk njeh gjenialitetin e fijes se barit, sa do qe nje pranvere mund t’a kete jeten, a me pak, te digjet nga ndonje shooting star.
Sa per pergjigjet qe kerkon, them se t’i kam dhene. Nuk shoh asnje lidhje mes “antiskenderbeizmit” dhe dobesimit te nacionalizmit Kosovar. Nacionalizmi Kosovar po dobesohet sepse duan te farketojne njeriun e ri kosovar, ku shqiptarin kane filluar t’a quajne kosovar, nderkohe qe yjet e vegjel te flamurit ruajne te drejten e perkatisese etnike. Jane ca cuna nga Kosova, si Agon Hamza, Besnik Pula, Albini Kurti, etj, qe po e adresojne kete problem pa pasur nevojen e simboleve qofte te Gjergj Kastriotit, qofte te ndonje Skenderbeu tjeter. Personalisht une e parashikoj identifikimin e pjeses dominante te popullsise me identitetin kosovar dhe jo ate shqiptar ne funksion te forcimit te shtetit te Kosoves dhe te nje specieje te vecante te nacionalizmit kosovar (ku duhet thene se nacionalizmi kosovar sic e ka vene re edhe Kadareja, ka qene gjithmone nje specie e vecante), rrjedhimisht larg bashkimit politik, pavaresisht se ketu nuk shoh pengese drejt nje bashkimi kulturor. Ku dal edhe ke gabimi i trete qe ben. Kultura nuk jane simbolet e perbashketa, edhe pse keto luajne rolin e vet. Kulture eshte mentaliteti, menyra se si ti e shikon boten dhe veten pertej zinxhireve te simbolizmit, zinxhire qe te detyrojne te ushqesh ANTI, e qe po t’a pyesesh Hyllinin qe ha absolutizem mengjes dreke darke, do te te thote se vlera absolute e Skenderbenjve dhe AntiSkenderbenjve eshte e njejte.
Kenaqesi qe mirkuptohemi.
shum i bukur ky shkrimi mbi shtresezimin,kush e ka shkruajt?
hyllin jom shum dakort me ty
“Historian te tjere, si Puto psh, me bagazh metodiken analitike, i ka bere nje kritike simpatike Shmitit.”
Arben Puto, duhet te thosha.
Luliani – ”””Simbolet, mitet, mjetet, qofshin simbole te lirise, qofshin mjete per ndonje qellim tjeter, si barazia, bie llafi, nuk jane as per bukuri, por kryejne funksionin e perdorimit deri sa te behen te paperdorshme.”””’
Sigurisht qe ne nje moment behen te paperdorshme, por kur behen te paperdorshme ai popull shpirterisht ka vdekur. Vdekja e popujve eshte fakt i mirenjohur historik.
Miti eshte nder te tjera edhe forme per te ruajtur moralin, kjo eshte mire ajo eshte keq. Perralla eshte me e komplikuar se miti, se perralla duhet pershtatur per femijet.
Hebrejte mbijetuan 2 mije vjet vetem fale miteve biblike nga buron gjithe filozofia e jetes hebraike.
Une problemin e shoh tek keto fjale:
””Ajo qe di eshte se mua nuk me ngop simboli i bukes, nuk me cliron simboli i lirise, nuk me jep drejtesi peshorja tek fasada ministrise se drejtesise,””’
Buka eshte domosdoshmeri fiziologjike, pa te vdes, ndersa liria e drejtesia jane domosdoshmeri shpirterore, pa to shpirti vdes, dmth kthehesh ne skllav.
Shpirti komunikon me simbole, stomaku me acid. Deri me sot nuk di te ekzistoje ndonje bashkesi njerezore pa simbolin e lirise. Mbase neser do jete ndryshe, se neser mbase njeriu do haje bar , ujku do loze me qengjin etj po sot nuk eshte ashtu.
Gjithsesi nuk e shoh aspak te cuditshme qe majtistet justifikohen me buken, racionalizmin, paqen etj.
Fakti qe Klosi e Lubonja ne Shqiperi po shqyhen me katersh, nuk me duket gje e re, jo vetem se jane te majte, por se sic thashe ne nje postim me pare ata jane enigmatike dhe interesante ne enigmen e tyre.
Psh Klosi ne 2007 ka thene: http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/7937/1/41/
””’Prima di essere albanese, sono un essere umano, sono un uomo, ho un ruolo nel mio gruppo famigliare, ho una determinata e complessa eredità genetica, sono un cittadino di Tirana e solo dopo tutto questo, forse, sono albanese.””’
E vetmja gje qe ai ka te dyshimte ne identitetin e tij eshte qenia shqiptar.
Mirepo kete dyshim se ka vetem ai, kete dyshim per shqiptarine e tij e kam edhe une e ka edhe tjetri e tjetri, Klosi nuk eshte aspak vetem ne dyshimin e tij.
Ketu psh vetem xha xhai nuk dyshon fare ne shqiptarine e Klosit dhe eshte mjaft i vendosur ne bindjen e tij.
Ne ate artikull ka gjera qe s’qendrojne as ne qiell e as ne toke, po nuk eshte vendi per tu shprehur, mjafton dyshimi i Klosit per veten.
Po ashtu edhe Lubonja eshte me fantastik se Klosi, po te lexosh nje liber mbi Ballkanin ku eshte bashkautor e ka pjesen per Shqiperine .
Me fjale te varfra e popullore, nxjerr se aktualisht kombi shqiptar eshte pjelle e nje klike komuniste e cila u bazua mbi halucinacionet e irracionalizmin e rilindasve, ku keta te fundit prodhuan nje komb klon, i cili u edukua si komb nga propaganda komuniste, dmth kloni u edukua e u be njeri.
Keshtu shqiptaret perbejne nje komb fallco, me fjale te tjera ne jemi dobica dhe shteti shqiptar jetimorja .
Po ka gjera akoma me te bukura, vecse ketu nuk jemi ne ndonje gjyq publik. I solla thjesht per te thene se nuk eshte aspak cudi qe keta persona do mbrojne vepren e Shmitit, ishte dicka ‘scontatissima’ dmth e vdekur; per te vene doren ne zjarr pa frike fare.
Ajo qe eshte me e forta tek te dy keta, eshte se jane diplomuar njeri per fizike e tjetri per gjuhesi, keshtu qe llogarite sa kryenece qe jane ne perfundimet e tyre, mbi nje teme qe kerkon bashkerendimin e kapacitetit te historianit, antropologut kulturor, sociologut, filozofit, studiuesit te fese, shkencave politike e gjuhesise.
Llogarit tani sa mund te jete ne gjendje nje autodidakt te flase me absolutizem mbi nje ceshtje kaq te komplikuar.
Por e njoh fare mire burimin e mendimit te tyre se e kam hasur ne Itali, e keta jane opinionistet e shablloneve, aq sa Klosit me vrullin e tij rrezik i duket se ate liber e ka bere ai vete, por Shmiti ja futi se i tha ato gjera para tij.
Nejse, keto nuk jane gjera qe mund te thellohen ketu,por secili mund ta krijoje vete bindjen po te perpiqet.
Luliani shkruan: “Fatma me lart vazhdon keqkuptimin kur ben ndarjen ne “antishqiptare te gjithditur” dhe “shqiptare injorante”.”
Jo, Lulian, nuk kam asnje keqkuptim.Ne fakt kujtoja se po mbeshtesja pikpamjen tende kur shkruan se:
“Orakull, nuk po ju targeton njeri ju si kundershtare, por si injorante, perfshi ketu edhe injorancen qe rezervohet per veten. Eshte ana tjeter e debatit qe targeton kundershtare dhe ANTISHQIPTARE”
ne sensin qe kur arrihet ne kete pike debati ka degjeneruar.
Megjithate kjo ndarje ka ndodhur dhe kete e dijme edhe une edhe ti.Tjeter gje se ne c’mase .
Dhe nuk eshte e vertete qe : “Keto klasifikime idiote faktikisht, nuk kam degjuar te vijne nga krahu i avokateve te dijes. ”
Krahu i avokateve te dijes eshte shprehur vazhdimisht per injorancen e krahut tjeter , hapur si Klosi apo me nje nentekst lehtesisht te lexueshem te tjeret.Dhenia prej tyre e leksioneve per dijen eshte prova me e qarte. Sipas meje do te ishte produktive dhe etike njekohesisht te mbroheshin tezat e Schmitt-it ne vend te cilesimit te paditur. Qe nuk eshte bere, njeri supozim eshte pamjaftueshmeria e argumentit.
Edhe dy fjale per heshtjen e K.Frasherit.
Me jepni nje arsye per se Frasheri duhet te flase. Sepse libri i Schmitt-it eshte nje eveniment? Kush e thote kete , Klosi? Ne se mbani mend Klosi i vetquajtur historian i cdo periudhe ironizonte Frasherin ne debatin Kadare-Qose, por kur Frasheri foli nuk pati kurajon per ndonje replike.
Frasheri nuk eshte xhol blogjesh apo mediash, as nuk ka pse flet per cdo botim historik, bile mund te mos flase asnjehere nese Schmitt nuk ka sjelle ndonje te re. Personalisht besoj se si historian karriere Frasheri nuk e degjon per here te pare ceshtjen Gjon/Ivan, as Skenderbeun fetar te fandaksuar , as vasalitetin etj. Atehere perse duhet te flase, per ate halucinacion shmitian te hakmarrjes ? edhe ajo nuk eshte e re ,kane folur Eskili,Shekspiri..
Sidoqofte, pa ndonje pretendim, une vetem sugjeroj te mos cfokusohemi.
Fatma, keqkuptimi paska qene i imi.
Thua do te ishte me mire te mbroheshin nje here tezat e Shmitit. Kjo eshte e pamundur kur Skenderbeu konsiderohet simbol i paprekshem. Nuk e di a me kupton, por ketu ka nje ngerc simbolik qe e ben studimin e figures historike te veshtire. Kjo ushqehet sa nga cektesia llogjike e barazimit te shpirtit me simbolin, klonizimi i Hyllinit, sa nga mungesa e nje debati te paster publik. Edmond Cata, ne nje nga komentet ne kete blog, e ka futur veten tek injorantet. Nuk me duket se e keqja e debatit vjen nga ata qe flasin retoriken e dijes dhe injorances. Perkundrazi, thote Edmondi, injoranca nuk eshte as turp dhe as ofendim. Kush e flet kete gjuhe e njeh modestine per virtyt. Pra vazhdoj t’i qendroj mendimit se klasifikimi “antishqiptar i ditur”/”shqiptar injorant” nuk mund te ushqehet nga retorika dije/injorance, pasi jane te dyja kategori universale dhe kushdo mund te jete i ditur e njekohesisht injorant. Nuk kam degjuar askund te mohohet kjo nga ana e retorikes se dijes. Klosin nuk e shoh si jo modest, por thjesht si provokator i nje gjuhe qe duhet folur ne kete rast. Nuk eshte njesoj kur flitet me gjuhe tradhtaresh, ama, paprekshmeri simbolesh, etj.
Sa per Kristo Frasherin, e perseris, shkenca nuk behet ne menyre Korkutiane. Ne qofte se Shmiti ka argumenta qe bien ndesh me argumentat e nje historiani te mirefillte si Frasheri, atehere ky duhet te flase. Perderisa nuk flet, do te thote se eshte dakord. Nuk thashe qe duhet te flase patjeter, thjesht qe heshtja eshte indikator i perqafimit.
Hyllin, ti je ne rregull me mua vetem kur te heqesh barazimin absolut midis shkaqeve dhe efekteve, shpirtit dhe shfaqjes, ontologjise dhe fenomenologjise. Deri atehere je shabllon klonizues sic edhe te ka parashikuar Klosi, Skenderbegas pabuks, identik me uniformen por nga brenda bosh. Shpirti eshte mishi, gjaku, gazrat e stomakut, o mumje e perjetshme, o adhurues i Nietzches qe s’mesove kurre t’a lexosh.
Fatma
“Sipas meje do te ishte produktive dhe etike njekohesisht te mbroheshin tezat e Schmitt-it ne vend te cilesimit te paditur.”
Une mendoj se ne vend te mbrojtjes (çka presupozon vertetesine absolute te teorive Schmitt-iane), libri i ri i Skenderbeut duhet lexuar si nje analize historike per te patur nje kendveshtrim ndryshe!
Kjo nuk do te thote qe duhet te hyje ne menyre prepotente ne sistemin arsimor. Sistemi arsimor, qe nga i uleti deri tek me i larti ka si qellim formimin e individit jo vetem si dijetar (pra person qe duhet te lexoje sa me shume) por edhe si qenie humane (person qe di te relacjonohet me te tjeret).
Libri i Schmitt-it ndoshta do ishte me i vendit thjesht si liber jashteshkollor ose integrues ne universitet, kur kapaciteti i nxenesve e lejon vezhgimin relativ.
Shumica e intelektualeve shqiptare, pikerisht kete nuk ka arritur, nivelin e qenies humane. Kane mbetur ende tek stadi i kavies ose per ta thene me fjale me te bukura, tek niveli i intelektualeve artificjale: ata te cilet kane shume njohuri teorike por asnje aftesi praktike.
Praktika e tyre qendron ne traspozicjonin Copy Paste te ideve te te tjereve. Pikerisht, kjo eshte ajo qe i ben idete e tyre te pavlera.
Shpesh kam vene re qe Klosi, Lubonja dhe Vehbiu, me apo padashje behen zedhenes te realitetit shqiptar. Ajo qe une nuk mbeshtes nuk eshte kendveshtrimi i tyre, ajo qe une nuk mbeshtes eshte menyra qe ata perdorin per te dhene kendveshtrimin e tyre ose ideologjite e tyre.
Per fat te mire, mendja ime eshte akoma e virgjer ndaj teorite makiaveliane, sipas te cilave “Qellimi justifikon mjetin” dhe ndaj strategjive hitleriane “Perca dhe Sundo”.
Shahet me te drejte Enveri si vrases i historise, shahet se krijoi armiq imagjinare ndaj shqiptareve duke i izoluar….
Po ketyre Klosave e ketyre Lubonja-ve qe armiqte na i gjejne brenda shqiptareve si t’ia bejme?
Cfare ideologjie do me mesoje mua Klosi apo Lubonja qe e shohin Shqiperine si “kalbesire”?
Jo per gje, po mua sa here me bie ne dore ndonje artikull i tyre, shoh vetem kritike me fjale te forta ndaj cdo gjeje qe mban ere shqiptare.
Mire se te vije shpirti i kundershtimit, se vetem ai na rrit. Po te pakten le te mbetet i tille e mos te na cungoje kot me kot, edhe kur nuk duam te jemi te cunguar.
Lulian:
“Ne qofte se Shmiti ka argumenta qe bien ndesh me argumentat e nje historiani te mirefillte si Frasheri, atehere ky duhet te flase. Perderisa nuk flet, do te thote se eshte dakord. Nuk thashe qe duhet te flase patjeter, thjesht qe heshtja eshte indikator i perqafimit.”
Personalisht mendoj se personat te nivelit te Frasherit, ne rradhe te pare flasin per ti zene vend fjala, jo thjesht per te patur shpirtin e kundershtimit ose per te bere buje.
E mbi te gjitha, heshtja, nga njerez me bagazh, eshte sinonim respekti e superioriteti te shoqeruar me indiference ndaj nje mendimi apo personi te padenje per pergjigje!
“E mbi te gjitha, heshtja, nga njerez me bagazh, eshte sinonim respekti e superioriteti te shoqeruar me indiference ndaj nje mendimi apo personi te padenje per pergjigje!”
Une nuk merrem me dinjitetin e personave, apo me personat, dhe shpresoj qe edhe shkencetaret, apo historianet si Frasheri te mos merren me te tilla gjera. Qe ne momentin qe ti flet per dinjitetin e personave dhe jo tezat qe keta kane paraqitur, te cilat duhen kundershtuar jo per hir te kundershtimit por per hir te metodes shkencore ne qofte se jane teza te gabuara, mendimi jot eshte i kalbur, Klosat dhe Lubonjat kane te drejte. Fatmiresisht kjo rregullohet kollaj, mjafton te mos e kalbezosh mendimin duke u marre me personat.
Lulian, kete qe po thoni ju tani “””mjafton te mos e kalbezosh mendimin duke u marre me personat””” une i’a thashe dikujt tjeter mesiper por nuk ka problem!
E para: debati po behej ne terma historike. Deduksionet e mia shume te holla mbi personazhet ne fjale, vijne si pasoje e analizes se mendimeve te tyre te hedhura neper gazeta..
Tregohuni me elastike kur lexoni dicka dhe mundohuni te kuptoni drejte. Une kam arritur ne perfundime mbi personat ne fjale nga ajo c’kam lexuar te pjelle apo te shkruar nga dora e tyre, jo se i njoh personalisht. Kritika juaj do ishte me vend sikur une ti shaja a priori pa ditur se cfare shkruajne thjesht per inate personale. Nga momenti qe s’me kane vrare as babane, as mamane s’kam pse ti kem inat si njerez! Po ti shof rruges mund edhe ti pershendes. Si zedhenes ideologjish apo dijesh , lene per te deshiruar ne relacjon me botekuptimin tim .
E dyta: nuk po kuptoj nga ju, cilat teza kane ngritur ata vete, kur librin e ka shkruar Schmitt!?
E treta: nese dhashe nje mendim per qendrimin e Frasherit, ishte prape ne konteks historik. Frasheri nuk i pergjigjet nje “historiani” jo te denje! Te pakten, per se si eshte shkruar libri, nga ato pak pjese qe kam lexuar sa ketu e sa aty, nuk mu duk aspak historik si liber…Megjithate, analiza e zhanrit te librit nuk eshte detyre e imja po ja le linguisteve me mire!
Ajo qe dua te them une eshte se Klosi dhe Lubonja mund te debatojne me fjale te medha per historine, por nuk mund te bejne debat historik! Nuk kane aftesite per te folur si historiane!
Mjafton fakti qe Lubonja quan Z. Topi nacjonal-komunist vetem sepse mbajti nje qendrim te kundert me bindjet e tija.
Meqe shoh shume veshtiresi ne kapjen e thelbit te asaj qe dua te them, po perseris edhe njehere arsyjen perse Z. Topi eshte personi me i duhur per te shprehur figuren e Skenderbeu-t:
Si shkencat politike dhe ato juridike, bejne pjese ne bashkesine e shkencave socjale po aq sa historia. Te siguroj me 100% bindje, se Z. President ka me shume njohuri historike se Lubonja sepse ja kerkon vete detyra!
Si kryetar i Keshillit te Larte te Drejtesise, ai minimalisht duhet te njohe mire Kushtetuten e Shqiperise, mirepo per te kuptuar Kushtetuten duhet njohur mire historia e Shqiperise.
Eshte normale qe as Klosi e as Lubonja nuk mund ta kuptojne kete gje, sepse jane relativisht injorante persa i perket studimit te Jurisprudences, Shkencave Politike e shkencave socjale ne pergjithesi, megjithate, prape nuk i falet ky gabimi trashanik i mungeses se analizes personale.
Ndaj dhe une i quaj intelektuale artificjale, sepse dine te shfaqin vetem “lenden bruto” qe bie nen perceptimin e shqisave te tyre, nuk dine ta perpunojne.
Edhe nje keshille Zoti Lulzim po ju a jap nese ma lejoni persa i perket relativitetit te shkencave. Relativiteti ekziston ne funksjon te absolutizmit. Eshte e vertete qe shkencat lejojne relativitetin (pra mundesine e hedhjes poshte te nje teorie) ama relativiteti ne te gjitha shkencat eshte mjeti qe sherben per te kuptuar absoluten.
Qellimi i fundit i shkencave eshte gjetja e absolutizmit! A ekziston me te vertete Absolutizmi, a eshte vetem nje projektim konvencjonal i arsyes tone te kufizuar, kete po ja le ne dore filozofeve!
Megjithate le te kthehemi tek debati historik dhe simbolizmat qe i jane dhene Skenderbeut!
Nuk po marr mundimin te kundershtoj pikat qe jane rrenditur siper sepse edhe vete Xha Xhai shprehu qe nuk e kishte vene artikullin per tu kundershtuar.
Megjithate, mundi i Schmitt-it apo i Klosit po shkon dem per dy arsyje:
1) historia e vertete e Skenderbeut ekziston e shkruar nga persona te tjere para tyre dhe me te besueshem si fonte historike (thjesht per faktin se ishin bashkohes te Skenderbeut)
2)tentativa per te zgjuar popullin nga gjumi letargjik komunist duke reklamuar, apo duke pretenduar per te nxjerre ne treg nje ideologji te re eshte deshtake qe ne lindje.
Mjafton te besh nje analize historike sinkronike te te gjitha shteteve te mundshme per te pare se cilat jane shtetet me te perparuara.
Jane pikerisht ato Shtete si USA apo Anglia ne te cilat eshte populli qe krijon menyren e te sjellurit dhe jo qeveria apo intelektualet.
Detyra e politikaneve dhe e intelektualeve eshte te analizojne sjelljet e popullit dhe te vendosin strukturat e duhura per kanalizimin e rregullt te ideologjise.
Nese populli ka nevoje per nje Skenderbe si shembull absolut, bujrum!
Do vije dita qe do ngrihet ne kembe populli, do rritet e do ta harroje Skenderbene si mit…Por ky cast duhet te vije ne menyre natyrale jo te imponuar.
Nderime
“Jane pikerisht ato Shtete si USA apo Anglia ne te cilat eshte populli qe krijon menyren e te sjellurit dhe jo qeveria”
E kupton tashti pse njemije arsyet “perse Z. Topi eshte personi me i duhur per te shprehur figuren e Skenderbeu-t” nuk kane vlere?
Sa per “strukturat e duhura per kanalizimin e rregullt te ideologjise” kjo eshte e thjeshte. Termat “armiqesore” dhe “tradhtare” mbahen jashte strukturave ideologjike kur trajtohet nje figure historike sic ka bere Shmiti, perndryshe kthehemi ne ideologjine ksenofobike dhe izolacioniste nacional-komuniste qe pershkruan Lubonja. Me kaq nuk ke se si mos jesh dakord, pavaresisht se me kete nuk ka te beje fare Skenderbeu, (mbi te cilin dukesh ekspert) megjithese Kadareja dhe politikanet tane po duan te na bindin se me kete ka te beje Skenderbeu dhe se keta qe po i meshojne ketij muhabeti duan te na hedhin faren e harreses, duan te na zbresin Skenderbeun nga kali. Duhet te kuptosh qe Lubonja dhe Klosi dhe kushdo i del ne mbrojtje shkencetarit dhe perpjekjeve shkencore, qofte ky Shmiti apo kushdo tjeter, e ka betejen te fituar, sepse ka Skenderbeun me vete. Ne qofte se kjo qe ka bere Shmiti nuk eshte shkence, duhet te ngrihen shkencetaret njezeri, jo vetem Ndreca, por edhe Puto, edhe Frasheri, dhe ti thone, jo, kjo nuk eshte shkence. Deri atehere, vleresimet e tua nisur “nga ato pak pjese qe kam lexuar sa ketu e sa aty” per te dale ne konkluzionin se libri nuk eshte historik, mbaji per vete, perndryshe ne qofte se do te flasesh drejt, lexo sic te rekomandoi Xhaxhai, dhe nxirr konkluzione bazuar ne lexim sistematik, jo ne nje lexim te hallakatur “sa ketu e sa aty.”
Lulian, duke uruar të kesh kaluar një fundjave të mire, nja dy gjëra të fundit. Komunikimi me ty ishte një experience dhe si çdo e tillë ka vlerat e saj. Dy janë konkluzionet që tërhoqa më këtë rast. E para lidhet me energjitë e mëdha që ka rraca jonë dhe e dyta me kahjen nga shkojnë këto energji. Mbi 20 postime të tuat vetëm në këtë argument demostrojnë që ti jo vetëm e mbron me pasion bindjen tënde, por je i aftë të përballesh me gjithë blogistët e botës për këtë. Sa për kahjen, këtu ndryshon puna. Energjitë e tua më seç më kujtuan shumë parardhës tanë, që jo vetëm kontribuan por dhe drejtuan Perandorinë Romake, Bizantine, Otomane, Vatikanin, etj., pra energji që vetëm në çështjen kombëtare nuk janë investuar. Qofsh mire Dorian dhe kujto që nuk është etike ti thuash tjetrit; e ke gabim. Në modelet më të mira të komunikimit replikohet me; unë mendoj ndryshe, ose unë nuk ndaj të njejtën pikpamje.
Lulian te pergjerohem mos ma dridh muhabetin tani:
“”””””E kupton tashti pse njemije arsyet “perse Z. Topi eshte personi me i duhur per te shprehur figuren e Skenderbeu-t” nuk kane vlere?””””””
Kur une shpreha solidarizimin tim ne aftesite e Z. Topi ne lidhje me kendveshtrimin e tij rreth Skenderbeut, e bera debatin ne te njejtin nivel me ata te cilet e quajten Presidentin te paafte sepse nuk ka mbarruar shkollen per histori.
Une per te hedhur poshte kete teze, thashe, kush njeh Kushtetuten s’ka si te mos njohe historine (po nuk njohe historine nuk kupton dhe nuk meson dot kushtetuten).
Nese ti tani ma kthen muhabetin dhe me thua: “Zoti Topi eshte i paafte te jete zenedhes i historise se Skenderbeut, vetem sepse eshte president i Shqiperise (duke nenkuptuar paaftesine e tij te prejardhur kombetariste, pra kulturen e tij) dhe jo i Amerikes” atehere une te pergjigjem me te njejten monedhe historike:
perderisa Z. Topi, si president i Shqiperise ose si shqiptar konsiderohet mbartes i nje kulture me deficite historike (sic thoni ju), nuk kuptoj perse duhet te marrim ne konsiderate kendveshtrimin e atyre shqiptareve (?!?) si Klosi qe kane te njejten prejardhje deficitare!?
Nuk po fus ne mes Lubonjen sepse me kane thene qe eshte me origjine Boshnjake, ndaj dhe nuk mund te kete “te meta historike” si ne te tjeret qe i percjellim keto mangesi nga Enveri, Leka, Turku, Skenderbeu dhe te tjeret para tyre.
“””””Termat “armiqesore” dhe “tradhtare” mbahen jashte strukturave ideologjike kur trajtohet nje figure historike sic ka bere Shmiti, perndryshe kthehemi ne ideologjine ksenofobike dhe izolacioniste nacional-komuniste qe pershkruan Lubonja””””””
Jam shume dakort me kete kendveshtrim ne relacjon me relativitetin e ideologjise enveriste: une ketyre dy termave do i shtoja edhe fjalen “injorant” te perdorur nga Lubonja apo kush per te.
“””””Duhet te kuptosh qe Lubonja dhe Klosi dhe kushdo i del ne mbrojtje shkencetarit dhe perpjekjeve shkencore, qofte ky Shmiti apo kushdo tjeter, e ka betejen te fituar, sepse ka Skenderbeun me vete.”””””
Edhe per kete jam dakort. Domethene, cdo person qe mundohet te incentivoje zhvillimin dhe permiresimin, nuk ka vetem Skenderbeun me vete, por edhe Zotin.
Zhvillimi arrihet me frymen e dashurise dhe miresise, jo te urrejtjes dhe kritikes me fjale vrasese.
Nuk e di ne me kupton Lulian…Jemi ne te njejten linje pak a shume te gjithe. Duam permiresimin, mjafton te biem dakort dhe te gjejme gjuhen e perbashket…
Sikurse na sygjeroi edhe CD duhet te prisnim kete te hene per te degjuar fjalen e fundit te Lubonjes. Dhe Lubonja foli.
Sipas tij miti i Skenderbeut po perjeton nje riformulim te “trete”, pra pervec rilindjes dhe socialkomunizmit, i cili po kthehet ne misherimin e “katolicizmit” dhe “pararendes i NATOS”. Tek miti i manipuluar kësisoj – thote ai – gjejmë rimarrjen e frymës orientaliste të Rilindjes në thelbin e së cilës qëndron dikotomia Perëndim – Lindje ku i pari mishëron të mirën kurse e dyta të keqen.
Kurse varianti identitar i propozuar nga Lubonja, eshte dentiteti i atyre popujve që “kanë mësuar, me një çmim të lartë, se si diferencat mund të qetësohen, kontrastet të instucionalizohen dhe tensionet të stabilizohen”. Është identiteti i një hapësire kulturore ku është kuptuar më mirë se kudo se “njohja reciproke e tjetrit, në diversitetin e tij, mund të bëhet shenja e një identiteti të përbashkët”.
Duket sikur Lubonja nuk e ka hallin se Skenderbeu nuk eshte polisemik, por se ai nuk eshte aq sa duhet. Me sa kuptoj une Lubonja nuk mendon qe Skenderbeu eshte i pershtatshem per nje perfaqsim te tille identitar, pra “model reciprociteti”. Por me kete lloj arsyetimi ceshtja shtrohet, mendoj une, se: a nuk eshte po njelloj mosnjohje e reciprocitetit, diversitetit, mospranim i institucionalizimit te diferencave, vete mospranimi i figures se Skenderbeut ne emer te ketij “perqafimit” te nje identiteti Europian?
Nderkohe Lubonja citon Kadarene kur shprehet “Gati çdo gjuhë lejohej të mësohej në “perandorinë tolerante”, përveç njërës: gjuhës shqipe!” per te perforcuar ndarjen midis te mires dhe te keqes. Sigurisht kjo nuk eshte shprehje qe i qeteson diferencat, por nese nuk e kundershtojme dot me argumente, nuk duket se mohimi i saj per kete arsye i sherben ndonje te vertete. Perkundrazi!
Per shembull, kujt te vertete i sherben njohje e genocidid ndaj armeneve? A i sherben identitetit Europian, sidomos po te mendosh se ia mbajne Turqise si shpate mbi koke si kusht per pranimin ne Europe? Lindja dhe perendimi jane vetem nocione gjografike, sepse Turqia qelloi te ishte ne lindje kurse fashistet Italian ne perendim, serbet ne veri, kurse greket ne jug. Reciprociteti, ashtu sic praktikohet sot ne Europe te pakten, e do qe nga cdo drejtim gjeografik qe te na kene sulmuar apo t’i kemi sulmuar, te na kerkojne dhe te kerkojme falje, qofshin keto gabime te kryera por te provuara edhe ne kohe te Skenderbeut. Nese Turqit ua kane lejuar gjithe te tjereve pervec shqiptareve hapjen e shkollave, e pakta qe mund te bejme eshte te pyesim “perse?” dhe jo t’i shmangemi sepse na demton miqesine Turko – Shqiptare.
Pa dashur ta ve ne dyshim qellimin e mire te kendveshtrimit te Lubonjes, nuk rri dot pa thne se: reciprociteti dhe dinjiteti shkojne krah per krah. Dhe ky i fundit (dinjiteti) me shume se Skenderbeu eshte problemi me i madh qe kane Shqiptaret keto kohe ne krijimin e identitetit te tyre Europian, sidomos kur mendon se sa neperkemben nga disa pacavure politike qe kane uzurpuar te gjithe pushtetet dhe nuk i lene ta marrin fryme. Sikur mos te ishim ne kete gjendje mjerane sociale, ekonomike dhe politike, edhe debatet per Skenderbeun do ishin krejt tjeter.
Ujk, mund t’a kem gabim une (menyre komunikimi kjo e sugjeruar nga Fatosi me lart, falemnderit) por a nuk duhet te ishe Ujku Gri ti tashme? Por thuaj keshtu si e ke nisur, do kesh shume kohe te arrish Gandolf the White.
Thua vertete ceshtja eshte “vete mospranimi i figures se Skenderbeut ne emer te ketij “perqafimit” te nje identiteti Europian?” Thua vertete mendon Lubonja se Skenderbeu nuk eshte polisemik sa duhet, rrjedhimisht nuk duhet pranuar ne emer te perqafimit? Sidomos po te kesh parasysh se bashke me mesimin qe vjen me cmimin e larte dhe sakrificen, Lubonja kembengul edhe per origjinen Serbe te nenes se Gjergj Kastriotit. Ne qofte e vertete origjina e nenes se Skenderbeut, atehere arsyetimi i njejte do te ishte se per hir te mosperqafimit, vjen edhe “vete mospranimi i figures se Skenderbeut.”
Lubonja qe shkruan i thote Lubonjes (qe me ngjan s’lexon veten):
Mos u perpiq ta zgjidhesh kete kontradikte (perkatesi komunitare/liri individuale) por jetoje.
Keshtu, -them une,- le dhe te tjeret ta jetojne.
Per nje vend ne “faqe-muri”.
Faqja e murit eshte mobilje derrasash, kompesatosh, firbrash, melaminash e xhamash, te cilen shqiptari e futi ne dhomen e pritjes kur konaku i burrave megjithe dyfeket e varur ne gjalm u ndaluan me ligj. Sa i veshtire do te kete qene ky ndryshim rrenjesor, aq i veshtire, ne mos me shume duket te jete, ndryshimi tjeter rrenjesor, i mbushjes se faqes se murit.
Pak historik: faqet e murit jetuan dualitetin e qelqurinave me librat. Ne fillim librat ishin me shqiptare se sa qelqurinat-keto importoheshin, me pas librat me te huaj-keta perktheheshin se qelqurinat. Pastaj nje dite si librat dhe qelqurinat ishin ndertuar me forcat e veta, dhe po me forcat e veta filluan ta zbraznin faqen e murit. Zbrazja e pameshireshme perfshiu dhe ato objektet e cuditeshme te perdorimit te perditshem, qe ruanin ballancen e te vendit me te huajen, shishe e kanace bosh.
Boshlleku i faqes se murit ishte boshllek si per shqiptarin dhe shqiptarken. KY ishte boshllek kulturor qe duhej mbushur dhe u mbush; secili sipas mundesive. Kush kishte e hodhi apo e shiti faqen e murit dhe ne qoshen e dhomes vuri banakun, ekslukluzivitet i qelqurinave dhe pijeve nga vendi e bota. Librat qe ja vlenin dhe i kishin mbijetuar leximit dore me dore filluan te shtoheshin pak nga pak, e ndonse dhjetra here me te pakta se banaket, bibliotekat personale (qe ca i perdorin per sfond) filluan te mobilonin ambientet e shtepive. Kjo ndodhte paralelisht me gjendjen e librarive te qyteteve. Te dish c’libra kane shqiptaret ne shtepi shiko librarite e qyteteve; kjo persa ata nuk gezojne bollekun e gjuheve te medha. Por ndryshe nga pijet ku gjithkush ka te preferuarat, eshte ekspert, nuk gabon ne zgjedhje, me librat ndryshon puna. Pasi hodhen Enverin dhe mbajten Ismailin, shqiptaret do prisnin e s’dihet sa do presin (per poezite e Lasgushit – psh), per te mbushur boshllekun. Cfare ju dha atyre eshte: ribotimi i N-te i Kadarese, me seri pa seri, ribotimi i gjithe c’ishte perkthyer, shpesh piraterisht, perkthime gjithhere te diskutueshme, e letersi shqip qe ne shumicen e rasteve me mire te mos ishte bere.
Ish-faqemuri, tashme faqe muri, gjendur midis nje banaku pijesh e nje biblioteke modeste, dukej dhe me bosh se c’kishte qene. Ajo duhej te mbushej dhe u mbush me nje apo disa nga riprodhimet kompjuterike te pikturave boterore qe vinin prej Kines. Dicka nuk shkonte. Origjinaliteti? Te pasurit e provuan me piktura origjinale. Dicka nuk shkonte. Objektet e kultit? Jo per kete lloj shqiptari. Atehere? Zgjidhja erdhi po prej Kines. Nje Skenderbe ne pjate, i rrahur ne baker ose i derdhur ne ndonje lloj amalgame, nje Skenderbe si ata te shtrenjtet qe turizmet shisnin per vizitoret e huaj kur punonin artistiket.
Kur shqiptari fton mikun te ulet ne kolltuke, dhe e pyet “c’deshiron per te pire?” ai njekohesisht e ve te shohe Skenderbeun, per te cilin s’ka nevoje te shpjegohet, dhe Kadarene, per te cilin ai mezi prêt te shpjegohet. Kjo ishte dhe ne shumicen e rasteve eshte tabloja e pergjithshme. Ishte normale qe Skenderbeu i Frasherit te mirepritej e te gjente vendin e vet mes librave. Eshte normale qe Skenderbeu i Shmitit te gjeje vendin e vet mes librave? Kontraversialiteti duhet shmangur, ndaj le te shmangim pergjigjen. Eshte normale qe “Kur… Skenderbeu …” i Ndreces te gjeje vendin e vet mes librave? Eshte normale qe demarchet presidenciale, shkrimet e Ismailit e te Fatosit, te miat te tuat, te gjejne vendin e vet mes librave?
Jo! Eshte anormale. Eshte anormale mbushja e boshllekut te faqes se murit me Skenderbej. Eshte anormal zevendesimi i Skenderbeut ne pjate me Skenderbeun ne kapake.
Po supozoj se dikush ne France rremon neper arkiva dhe gjen nje ditar te nje jatroi te fshatit nga erdhi Zhan D’Ark, dhe ulet e shkruan nje studim qe perpiqet te vertetoje se ajo kishte crregullime psikike dhe halucinacione. Ose nese dikush tjeter ne Gjermani shkruan nje tjeter studim ku jepen prova se Hitleri, per shembull, ishte shume i apasionuar pas mbrojtjes se mjedisit ose ishte flamurtar i te drejtave te homoseksualeve. A thua do ndryshoje perceptimi per keto figura historike apo vendi qe kane zene ne ndergjegjen kombetare te popujve perkates? Them se jo.
Prurjet e reja qe i sherbejne saktesimit te fakteve historike, sado kontraversale ne dukje, i sherbejne historise si shkence, ndihmojne edhe ne permiresimin e mesimit te historise neper shkolla mbase. Por per sa kohe nuk vene ne dyshim fakte dhe veprime determinuese per rolin e figurave historike, nuk besoj se kane aftesine te ndryshojne ndonje gje te madhe.
Ne nje shoqeri te pjekur e te formuar, Zhan D’Ark, Hitleri, Skenderbeu, Xhenghis Khani e te tjere, kane ekzistuar, kane bere ato qe kane bere sa jane futur ne historine dhe ndergjegjen e popujve perkates (disa edhe me gjere) dhe asnje fakt dytesor (ato qe supozova une, dhe ato qe shkruan Shmidti per shembull) nuk krijojne te tilla qamete.
I gjithe debati per Skenderbeun, mitet, Shmidtin, Klosin, presidentin, tekstet, kombetarizmin etj., eshte deshmi se populli dhe shoqeria shqiptare akoma nuk jane pjekur. Jemi si ata adoleshentet qe ju pervishen problemeve, diskutimeve me shume me pasion dhe emocionalisht se sa me arsye dhe maturi. Gati per perplasje, me menget perveshur, ndare ne grupe luftarake, me gishtin drejtuar nga grupi kundershtar, me dhune verbale te tipit “kush jam/kush je ti.” Nuk do habitesha fare sikur te nisnin peticionet, e protestat per te mbrojtur Skenderbeun e per te lincuar palen tjeter “tradhetare.” Ose anasjelltas, the Dinpaku.
Ok Lulian, iu riktheva edhe njehere Lubonjes pas keshilles tende, dhe le te themi ( ta pranojme ne te dy si “qellimi kryesor” sepse vete Lubonja thote edhe shume gjera te tjera qe ndonjehere jane kontradiktore) se qellimi i krejt perpjekjes se tij rreth mitit te Skenderbeut eshte denoncimi i perdorimit te ketij miti sipas botekuptimit “e mira kunder te keqes”; ne engjejt ata djajte; ne drita ata erresira; ne te drejtet ata te shtremberit; ne viktimat ata agresoret; ne te shfrytezuarit ata shfrytezuesit etj… pra nje lloj perdorimi i mitit qe i meshon padrejtesise ndaj shqiptareve si viktima te mirefillta te historise, gjeopolitikes, intrigave dheri edhe komploteve mbare boterore te misheruara nga nacional-komunizmi.
Deri ketu jam edhe une dakort me Lubonjen sepse po ta analizosh ne kete lloj kuptimi ky mit kthehet ne regresive, na ben dembel; qaraman; te papergjegjshem; kryenec etj… Por duket se ajo qe harrohet eshte se keto ane te keqija te mitit jane te misheruara ne disa te verteta apo faktor historike qe nuk anashkalohen aq lehte sa vete miti, pra jane pjese identitare, per mire ose per keq; kerkojne jo vetem t’i kuptosh por edhe t’i kurosh, therrasin jo vetem per pergjegjesi por edhe per drejtesi. Si te tilla ato duan nje trajtim terapeutik, dhe nuk behen thjeshte duke demontuar mitet.
Ketu po trajtohet ceshtja sikur keto probleme te jene shkaktuar nga miti, nderkohe qe miti eshte vetem pasoja. Shqiptaret nese jane dembel, qaramane, te papergjegjshem, kryenec etj… nuk jane te tille per shkak te miteve qe ata mbajne lart, por sepse kane probleme strukturore ne shoqerine e tyre duke nisur nga kultura e punes, sistemi arsimor, politike, ekonomik dhe duke perfunduar tek familja. Problemet e tyre jane probleme funksionale, dhe nuk gjenden tek portreti i Skenderbeut qe ata varin ne mur, sikurse e trajton edhe CD me te drejte.
“Deri ketu jam edhe une dakort me Lubonjen sepse po ta analizosh ne kete lloj kuptimi ky mit kthehet ne regresive, na ben dembel; qaraman; te papergjegjshem; kryenec etj… Por duket se ajo qe harrohet eshte se keto ane te keqija te mitit jane te misheruara ne disa te verteta apo faktor historike qe nuk anashkalohen aq lehte sa vete miti, pra jane pjese identitare, per mire ose per keq; kerkojne jo vetem t’i kuptosh por edhe t’i kurosh, therrasin jo vetem per pergjegjesi por edhe per drejtesi. Si te tilla ato duan nje trajtim terapeutik, dhe nuk behen thjeshte duke demontuar mitet.”
Me kete qe po me thua, sikur mos e kisha lexuar kurre Lubonjen, do me beje te mendoja se e vetmja gje qe ben ky njeri eshte qe merret me demontimin e miteve mengjes, dreke, darke, se nuk merret fare me problemet sociale, te drejtesise dhe strukturore, se paska gjetur nje brime dhe vetem aty po i bika fyellit, dhe per me teper, po me habit kur thua se probleme te tilla shoqerore nuk vijne si pasoje e mitit, si pasoje e nje vetkenaqesie dhe fodulleku presidencial qe miti ofron, por qenkan shkak i kesaj vetkenaqesie te pa justifikuar e te pajustifikueshme, nderkohe miti qenka pasoja.
Ujku Gri, te lutmi shume, tashti.
Dembel mendor kryenec + Mit = Ball i kazanit te rakise “President”
Dembel mendor kryenec – (minus) Mit = Mjell per brume buke, gati ta perpunosh dhe derdhesh ne enen qe i takon-te saj. Ne rastin tone ne ate Shqipetare.
Shmit-i shkroi dhe bravo per ne, qe e meritojme te shkruhet, aq me teper per argument te se vertetes para mitit. Xha dhe Lubonja bravo gjithashtu per kohen mendimin e kontribuar ne lidhje me evidentimin e miteve si ciban per mendjet e fjetura “Presidenciale” te shumices. Ndryshimi se kush e do shqipetarine per c’eshte dhe kush e do per c’duhet e deshmon pozicionimi i dikujt perball frikes, e cila eshte indikator i pa diskutueshem i injorances.
Duhet te evoloj shkalla e frikes ne lidhje me shqipetarine. Frike, se Shqipetaret jane te gjithefarellojshem, eshte pasuri Shqipetare dhe jo varferi.
“Me kete qe po me thua, sikur mos e kisha lexuar kurre Lubonjen, do me beje te mendoja se e vetmja gje qe ben ky njeri eshte qe merret me demontimin e miteve mengjes, dreke, darke, se nuk merret fare me problemet sociale, te drejtesise dhe strukturore, se paska gjetur nje brime dhe vetem aty po i bika fyellit”
Lulian,
Une po diskutoj temen jo ato c’ka shkruajtur Lubonja me pare. Une thjesht konstatoj se diskutimit mbi Skenderbeun i eshte dhene nje rendesi qe faktikisht nuk e ka. Perkundrazi mendoj se eshte joproduktiv. Kjo eshte e gjitha. Mitet per mendimin tim nuk mbeshteten mbi funksionalitetin dhe llogjiken, por mbi irracionalen. Nese Shqiptaret jane qenie irracionale, do e shprehin kete ne mos nepermjet Skenderbeut nepermjet nje forme tjeter.
Nderkohe, mendoj se arsyeja e verte se perse e kemi kete debat, megjithese nuk thuhet hapur, nuk eshte per te ndricuar popullin, por po perdoret prej nje pjese te elitave per te gjuajtur kundershtaret nga llogoret ku ajne mbyllur. Kadare e perdor per te avancuar axhenden e promovimt te figures se vet si babai i kombit qe pervsh menget per te pastruar ujrat e zeza, kurse Lubonja per te avancuar antikomformizmin. Problemi nuk shtrohet nese keta vertet besojne ne ato qe thone, sepse mundesia me e madhe eshte qe ta kene shume sinqerisht, problemi eshte sa produktive jane, pyetje qe duket se elitat shqiptare rralle ia shrojne vetes. Hidhet Klosit dhe perdor historine ne funksion te egos personale, hidhet Kadare per te theksuar edhe njehere bindjet e veta ideologjike duke iu kunderven “antikombetareve” te cdo ngjyre, hidhet Lubonja te denoncoje antikomformizmin duke u futur me dashje apo pa dashje ne llogoren qe ka hapur Klosi. Ky nuk eshte debat real sepse po zhvillohet ne rrafshe te ndryshme dhe per qellime te ndryshme; perfitimet e tij publike mbeten per t’u pare. Por nese eksperiencat vlejne per dicka, dihet se debatet frytedhenese zakonisht jane vetem ato institucionale, ne kete rast akademike te cilat e kane te natyrshme ballafaqimin midis perqasjeve kerkimore me ato ideologjike, pa vuajtur kompleksin e nevojes per perkrahje (politike) dhe populizem. Te vetmit qe perfitojne nga kjo menyre debati qe kemi jane pikerisht statukuoja politike, dhe populizmi.
“Mbas 450 vjetësh u kremtua për s’parën herë n’Shqypni dita e dekës së Skanderbegut: kjo e kremte asht një shej i mirë; asht shej se shpirti ose
ndiesitë e Skanderbegut kanë fillue me u ngjallë ndër zemrat t’Shqyptarvet. Kangët e poetve e lgjendat e rapsodit e popullit çfaqin Skanderbegun vetëm si nji fatos fejet; por para synit t’historjakut
e t’vrojtarit t’paanshëm, Skanderbegu asht fatos i liris e pavarsis s’komeve, tuj ken qi dishiri i liris kje, aj, qi ma s’parit e shtyni at burr me rrokë armet për Shqypni. Skanderbegu me at trimni e rrebtsi me t’cillel luftoj kundra Turqve qi ishin musliman, luftoj edhe kundra venedikasve qi ishin t’kshtenë.
Prandaj t’gjithë shqyptarët e vërtetë, pa ndërlikim partiet e besimit do ta nderojn Skanderbegun si nji fatos t’komit e do t’u bahet nom me kremtue
emnin e punët e tij. Skanderbegu asht ideali i liris e pavarsis s’Shqypnis”
Gjergj Fishta
Mire e tha mor mire e tha, po kujt ja tha???
Bota nuk ka qënë dhe nuk është ende perfekte në drejtim të të drejtave njerëzore;si për ato individuale, ashtu edhe për ato të grupit ose të kombeve.Njerëzit si Gjergj Kastrioti,Pashko Vasa,Naim Frasheri,Gjergj Fishta,Ibrahim Rugova,Adem Jashari,Arbër Xhaferri e shumë Arbanas të tjerë,u përpoqen ta bënin atë TË DREJTË për bashkombësit e tyre,gjatë gjithë jetës së tyre,dhe pas jetës së tyre,duke na lënë neve pasardhësve,veprat e tyre.
Ata luftuan dhe luftojnë për interesat e kombit të vet dhe për këtë arsye të shenjtë,duhen të nderohen dhe kujtohen përjetësisht.Ata luftuan të keqen që cënonte te drejtën e madhe të të jetuarit të lirë të njerëzve në tokat e Arbënisë, kur nuk ishin të shtrënguar me forcë prej dikujt ta bënin.Ata vepruan me vullnetin e tyre të lirë në drejtim të rrezikimit dhe sakrifikimit të jetës së tyre.Ata mbrojtën,përkrahën dhe vunë interesat e bashkësisë kombëtare mbi ato të tyret.Ata e jetuan jetën në mënyre dinjitoze dhe kur erdhi rreziku ndaj të gjithëve,e dhanë,sakrifikuan dhe e konsumuan atë për të mirën e shumicës.
Është përjetësia e veprave të tyre,e ruajtur e panjollosur në kujtesën e shkruar dhe atë të pashkruar përcjellë gojarisht brez pas brezi,e cila inkurajon e lind gjithmonë kalorësit e rinj të lirisë dhe luftëtarët e së drejtës.Ne,ndryshe nga kombet e tjerë,jemi komb në shtetkombim e sipër.Ne kemi,akoma dhe do të kemi edhe për shumë kohë,nevojë;si për veprat e tyre,ashtu dhe veprat e ardhme të të rinjve që do të ecin në rrugën e tyre.Për pastërtinë e veprave të tyre,duhet akoma luftuar që të ruhet e panjollosur për sot dhe për të nesërmen.Për vazhdimësinë e veprave të tyre,duhet punuar më shumë duke ngritur vepra të reja të buruara prej veprave të tyre.Jemi NE,që duhet ti ruajmë veprat dhe emrat e tyre dhe të tregohemi të përgjegjshëm,përndryshe,ata luftuan dhe vdiqën pa ndonjë qëllim.Gjithashtu,duhet fort ta dimë e kurrë mos ta harrojmë,që janë pikërisht armiqtë e tyre, njëkohësisht dhe armiqtë tanë në ditët e sotme,që kërkojnë të zhdukin e tjetërsojnë kujtimin e veprës së tyre,në të njëjtin qëllim të zhdukjes dhe eleminimit të interesave tona shumëdrejtimshme kombëtare.
Sot,historinë tonë,të shkuar dhë të tashme,nuk mund ta shkruajnë historianë zviceriane,serbë dhe grekë o kushdo Europian tjetër.Ata e kanë bërë njiherë realisht këtë histori duke na vjedhur tokat,shtëpite,jetët tona,të drejtat tona.Ne,që kemi pësuar një dëm të madh të tillë,nuk mud të dëgjojmë më hipotezat,gënjeshtrat dhe idiotizmat e tyre shkruara e të pashkruara,te hershme apo të sotme .Të tjerë ,të painteresuar ose të paguar,ndoshta po. Të drejtën e kemi NE në radhë të parë ta pranojmë e shkruajmë Historinë tonë,sepse është e jona,lidhet me ne,e kemi gëzuarvuajtur NE dhe për më shumë ndikon në cilësinë e të ardhmes tonë.Ne duhet të heqim menjëherë dorë nga ky servilizim ndaj çfarëdolloj të huaji,i edukuar qëllimisht tek ne,në shum’shekujt e errësirës sonë.Këtë komb kanë synuar gjithmon ta bëjnë të pa aftë të mendoje në mënyrën e tij,me kokën e tij,duke i imponuar,përvec shumë të tjerave negative,për të pas respekt të pallogjikshem për të huajin,që në shumicën e rasteve ka qënë pushtuesi ideollogjik ose tokësor.Ne duhet ta çajmë këtë lëvozhgë respekti joreciprok,inferioriteti.Ky kompleks vetëm na ka dëmtuar dhe vazhdon të na dëmtojë.Ne jemi ZOTI i vetvetes dhe çdo gjëje tjetër që lidhet me të,ne kemi qënë dhe jemi ZOTI i vetëm i tokave ku kemi jetuar rjedhjen tonë njerëzore brez pas brezi më shumë se mijera vjet kohë,që prej epokës së gurit.Dhe këta dy ZOTA i kanë përkatësisht emnat; ARBAN dhe ARBËNI.
Prandaj,të gjithë njerëzit e mënçur të këtij kombi duhet të mblidhen e të punojnë për ta bërë këtë vënd,e më pas për ta bërë atë të civilizuar,të përparuar dhe me ligje të drejta të zbatueshme.Sepse,vetëm në këtë mënyrë vazhdohet natyrshëm në rrugën e Gjergjëve të këtij kombi.Vetëm me vënien në vënd të drejtësisë,respektojmë ata dhe njëkohësisht vetveten tonë dhe mund të ecim përpara drejt ngritjes kombëtare.Ngritja kombëtare tërheq pas saj të gjitha ngritjet e tjera,ekonomike,kulturore,politike.Ky nuk është parimi i imi,ska vlerë vetëm për ne Arbanasit e përçarë qëllimisht nga të tjerët,por ka qënë dhe do të jetë i vlefshëm për shtete të fuqishme si Amerika,Gjermania,Japonia e të tjerë.Shtete,që nisën jetën e tyre me këtë parim dhe e mbajnë sot më fort se kurrë të mbrojtur ligjërisht për të mos cënuar asnjëherë themelin e Atdheut dhe njerëzeve që kanë lidhur jetën me atë emër.
Unë i përkas tokës së Arbënisë,Çamërise.Unë i përkas tokës së arbanëve.Por a i përkasin të gjithë qytetaret e Shqipërise aktuale,tokës së madhe te Arbanëve?
Arbënia ,ka qënë vënd burrash me besë e dinjitet dhe jo vënd burrash pa karakter e langarë.Prostitutat polimediatike,flirtojnë sot në kurriz të interesave historike-politike-ekonomike të autoktonëve(fjala “tok” në fjalën e “huaj” *autokton”,edhe fjalët na i kanë vjedhur,mendojeni sa e “drejt” është historia e shkruar prej tyre,sidomos nga ata tipa “shkencëtarësh”, që marrin për bazë emrin për të treguar origjinën)shqipfolës.Aktualisht kemi shumë langarë në media e politikë,që marrin të mira monetare ,material e titullore që nuk u përkasin.Paratë e vjedhura grup nga pasuria e bashkësisë,ata i riinvenstojne për të rivjedhur më shume e më gjatë ata,që unë i quaj NE.Perveç të tjerëve,të tillë janë edhe plotësuesit e kuadrit të korruptuar korporativ shqiptar,Fatos Lubonja,Ardianët e Marjolat.Janë këta “shqiptarë” që nuk dinë se kujt toke i përkasin.Janë keta që nuk kanë asnjëfare besimi dhe bese.Janë këta që duan të vrasin shpresën e bashkimit të gjithë Arbansve, në një ditë të ardhshme si dikur në kohën e heroit.Pikërisht një bashkimi të Arbansve,gjithë ELITALLUM EKONOMIKE,POLITIKE,MEDIATIKE E SOTME ja ka më shumë frikën.Për këtë arsye,ata synojnë të vrasin idenë e bashkimit DHE SULMOJNË VAZHDIMISHT NJERËZIT QË PËRFAQËSOJNE DHE VAZHDOJNË TË ZHVILLONË KËTË IDE, cila përbën njëkohësisht dhe SHPRESËN për bashkim,realizmi i të cilës sjell mbrojtjen e PLOTË të interesave dhe të drejtave gjithëspektrale të shumices.Ata e dinë që nuk ka vdekje me të keqe sesa humbja e shpresësh.Prandaj ata hedhin vazhdimisht baltë mbi heronjtë që rrezatojne shpresën e madhe të bashkimit,siç kanë hedhur dhe shumë të tjerë para tyre,në kohët e tyre.Ata nëse do të ishin vërtet shqiptarë,gazetarë dhe analistë do të mbanin gishtin e shtrënguar mbi plagën e madhe të ‘MOSPERFAQESIMIT,MOSMBROJTJES DHE MOS ZHVILLIMIT TE GJITHE INTERESAVE GJITHE SHQIPTARE NGA KORPORATIVI;PARLAMENT,QEVERI,GJYKATE’ në një pjesë të vogel te Arbënisë,me emrin Shqipëri.Do të mbanin gishtin drejt korrupsionit,varfërise dhe padrejtësive të tjera që lulëzojne nën ombrellën e Korporativit të tanishëm shqiptar.Por,përkundrazi,ata merren me Gjergjin e Madh Kastriotin.Ata e tregojne fare hapur që janë aleatë të politikanëve,gjykatësve,policëve të korruptuar,kompanive monopoliste shkatërruese greke e jogreke.Aleatë me interesa të përbashkëta rrjepëse,në një shtet të falimentuar.Nga njëra anë disa shkatërrojnë duke vjedhur,ekonominë dhe perspektiven e një vendi,nga ana tjetër këta të dytët,shkatërrojne,duke u paguar me para të vjedhura,Historinë e themelet kombëtare të këtij vendi.Ata kanë ngritur një Trust shkatërruesish.
Por,tani kemi një ndryshim me kohën e padrejtësive të mëdha të bëra ndaj nesh,jemi vete NE që vendosim per fatin tone.E RËNDËSISHME ËSHTË QË NE-në,FUQINË E SAJ, DUHET NË RADHË TË PARË TA KUPTOJMË.Demokracia me progresionin e saj të njohur drejt pozitives,me anë të votës NE,një ditë do ti bëjë pakicë drejt zhdukjes “përfaqësuesit” e korruptuar në të gjitha fushat.Kanë ekzistuar me miliona punëtorë të mbishfrytëzuar dikur,por sot gëzojnë mirëqënien e të pasurve të kohës së mbishfrytezimit.Kanë ekzistuar me miliona skllevër,në dhjetra vite kohë, të cilët sot jetojnë të lirë dhe të barabartë me pasardhesit e skllavopronarëve.Kanë ekzistuar me miliona gra,pa të drejtat më minimale,te cilat nje ditë u barazuan me të tjerët në sistemin ligjor.Të gjitha këto kanë ndodhur,brënda tre shekujsh ,në mëmën e sistemit demokratik ,në Amerike.Por ato ndodhin vetëm kur NE-ja njeh fuqinë e saj dhe përdor fuqinë e sistemit për të realizuar qëllimin e drejtë.
Gjithë gjaku i derdhur,jetët e marra,mundimet e bëra,brezat e humbur na kanë udhëhequr për të arritur në këtë moment gjysëm fitoreje.Duhet akoma gjak,mundim,sacrificë,arsimim për të arritur fitoren e madhe të bashkimit reth interesit kombëtar gjithëdrejtimesh DHE MIRËADMINISTRIMIT TË VETVETES.Jemi NE, që do të vazhdojmë të luftojmë për lirinë reale politike,ekonomike,kombëtare të shqipfolësve të Shqipërisë dhe Kosovës si dhe të Maqedonisë,Malit të Zi,Preshevës dhe Çamërise.PADREJTESISE SE MADHE po i vjen dalëngadalë fundi siç çdo padrejtësie,të cilat kanë pasur dhe do të kenë gjithmonë fund të pashmangshëm.Nuk do jetë e largët dita kur gjithë shqipfolësit do të jenë të bashkuar për një qëllim të përbashkët;LIRINË E VËRTETË DHE VETDREJTIMIN REAL.Realizmi i shpresës është afër;një shtet i përbashket;KU DO TË GËZOJMË BASHKIMIN E KERKUAR PREJ SHEKUJSH.Atëhere,kur për vetveten tonë do të vendosim realisht dhe plotësisht NE,atëhere koha e LubonjoArdianëve do të kujtohet si koha e kolerës së Kulturës,ndërsa koha e binjakëve të tyre politikanë, si koha e politikës kolerë.
Orakull, komentin e ardhshëm të lutem na e bëj drejtpërdrejt nga vija e frontit, ku të kesh shkuar të derdhësh gjakun për vatan. Jepe shembullin i pari, koleg; rrëmbej armët dhe sulmoji mullinjtë e erës, se mbase të dalin vërtet kalorës. Shko çliroji tokat iliro-pellazge, dhe mos u kthej pa fitoren përfundimtare. Dhe deri atëherë, të lutem, na i kurse këto manifeste bajate.
xha xha, e di eshte pak jashte temes por tek lexoja komentin e Orakull (it), me beri pershtypje fjale toke dhe ngjshmeria me autokton (ne token tone- interpretim i imi). Si expert ne fushen e gjuhesise ka ndonje lidhje mes ketyre dy fjaleve persai perket origjines? Ndofta po ju humbas kohe me komente jasht temes, por ju falenderoj perzemersisht ne qofte se kini kohe te me pergjigjeshit.
xha xhai:
”Shko çliroji tokat iliro-pellazge, dhe mos u kthej pa fitoren përfundimtare”.
LOL.
Skeptik, nuk më duket se ka ndonjë lidhje midis fjalëve autokton dhe tokë.
Ajo që bën Orakulli, quhet “etimologji popullore”; veprimtari mendore që bën pjesë në të njëjtën kategori me bestytnitë dhe yshtjet.
Në fakt, librat të thonë se autokton vjen nga greqishtja e vjetër: autokhthonios (auto + khthonios) “vendës, anas, indigjen”; fjalë e përbërë, ku auto ka të njëjtin kuptim si në autonomi, autarki etj., ndërsa khthonios i përket temës khthon, që ka kuptimin “tokë” (duke anuar kuptimisht nga nëndheu, ose pjesa e brendshme e dheut, jo sipërfaqja).
Orakull, sinqerisht…, për hatër të Zotit… pse shkruan ashtu? Ç’kuptim ka pastaj? Domethënë as ti, as unë e askush nuk e ka atë të drejtë të shkruajë përçart, në kllapi, në jerm. Për hatër të zotit, shko e shpraze diku tjetër romantizmin tënd naiv, sepse gjynah që e bën në këtë faqe. Këtu je në vendin e gabuar. Këtu nuk është vendi për propagandë, por mbase për të shkëmbyer ndonjë mendim. Shko dreqi e mori diku dhe lëre veten të të sqarojnë intelktualisht. Mbyllu në ndonjë shkollë dhe mos dil një herë për një herë, pa kuptuar se gjërat (edhe marrëzia ndër to) kanë një masë. Nuk dua të të fyej, por nuk mund të t’i shkruaj dot gjërat ndryshe. Ajo që shpalose këtu nuk ka asnjë vlerë. Domethënë as shkencore e as patriotike, nëse ky do të duhej të ketë qenë qëllimi yt i vetëm. Kjo lloj gjuhe na bën të gjithëve qesharakë, na bën të fshehim kokën mes supesh, në rast se na duhet të prezantohemi si shqiptarë, na redukton të gjithëve në një barsoletë, na heq të drejtën për të pretenduar të merremi sinqerisht.
Kush në dreq, që mos gjeftë derman ndonjëherë ua futi në bark këtyre njerëzve këtë merak të marrë, që të rrinë e të merren me pellazgët? Pse o Zot i lë njerëzit ta katandisin veten në këtë ditë? Bëni një derman ju o shenjtorë shqiptarë, në qiell, apo ku dreqin tjetër që qofshi, e hiquani nga mëndja këtyre njerëzve këtë merak, për t’i nxjerrë rrënjët anapolla historisë. Hiquani fare historinë nga koka! Aman, bëni sevap e ua ktheni kokat nga dynnjaja, se këtu po bëhet hataja.
Ore, une nuk kuptoj bastardimin qe po i behet figures se Skenderbeut dhe identitetit te shqiptareve te them te drejten.
Mua me mjafton fakti qe kam lindur ne Tirane, per tu quajtur e tille e per te identifikuar historine time me ate te Skenderbeut.
Megjithate, eshte e kote te flasim per interpretimet qe i jepen librit te Schmitt-it, me te cilin do kem nderin te flas mbas dy javesh sy per sy!
Mire u degjofshim deri atehere!
Briciolo shkruan:
Briciolo, po e lexoj me kujdes pohimin tënd.
Pohimi përmban një supozim tepër të fortë – që figura e Skënderbeut madje edhe vetë identiteti i shqiptarëve po bastardohen.
Këtë pohim mund ta lexoja edhe kështu:
Meqë ky pohim e merr të mirëqenë që Ylli Pango është i lidhur me filatelinë austriake, edhe pse kjo mund të mbetet për t’u vërtetuar.
Briciolo, këto janë marifete të pahijshme.
Nëse do të bisedosh për së mbari, shprehu për së mbari.
Nuk është mirë që tezën kryesore, ose pjesën më të debatueshme të opinionit që synon të shprehësh, ta kalosh nën dorë, si supozim të thënies.
Që ti nuk arrin të kuptosh diçka, kjo ka rëndësi shumë relative, për të mos thënë të papërfillshme. Të gjithë kemi gjëra që nuk kuptojmë.
(Edhe unë nuk e kuptoj, bie fjala, se ç’duan që e sjellin fytyrën këtu në blog disa njerëz të cilët urrejnë shumëçka thuhet këtu. Po kjo është puna kryesisht ime.)
Përkundrazi, ti, Briciolo, kërkon të përsëritësh se Skënderbeun dhe identitetin e shqiptarëve po e “bastardojnë”. Kjo është teza jote e fortë; e fortë, sepse këtë nuk do të ta pranojnë të gjithë, as do të ta marrin të gjithë për të mirëqenë.
Mua, për shembull, mendimi yt më duket provokues. Provokues në dy drejtime – i një përgjigjeje të revoltuar prej atyre që ti sulmon, por edhe i një përgjigjeje shumë më të revoltuar, prej masës së të gjithë atyre të cilët prej kohësh nuk bëjnë asgjë tjetër përveçse revoltohen për çështje të ndryshme.
Prandaj, do të ishte më e hijshme sikur ndërhyrja jote të ishte artikuluar kështu:
Si thua?
Se sa ata jane mullinj ere,eshte bindja jote xha xhai.Per sa kam shkruar,eshte bindja ime,e cila eshte pranuar prej meje pergjithesisht si normale dhe e drejte.Nuk mendoj se mund ta ndryshoj ne te ardhmen.Perkundrazi,mendoj te punoj e nese lind nevoja edhe te luftoj per ti zbatuar ato.
Orakull, puno e ta bëftë Zoti mbarë, por thirrje për luftë e gjak mos lësho në blogun e tjetrit. Shko dhe bëje kërdinë po ta mbajti gërboçka; madje po të mori plumbi i hasmit (larg qoftë), do ta shpall ditë zie në blog.
Briciolo,
ç’lidhje ka Skënderbeu me Tiranën? Pse e katandis Skënderbeun sikur të ishte futbollist i 17 Nëntorit? Pse ky predispozicon stadiumesh.
Xha Xhait:
Keni te drejte…Edhe kjo dhenia e mendimit “tak-fak” eshte per fat te keq nje mangesi e primitivitetit tim shqiptar!
Do mundohem ta heq, per te miren time e per te miren e te tjereve (qe mos rriten me te njejtin lloj argumentimi-gjykimi)
GH-se:
Jo jo, nuk ka asnje lidhje Skenderbeu me Tiranen! As me Shqiperine, po lexoj shpesh, te kete ndonje lidhje Skenderbeu!
Xha xhai!
Perse e fshive etmologjine jo popullore te Nezir Myrtajt per “Autokton”>nuk jeni i ndershem
Orakull, e fshiva atë kllapi që ti e quan “etimologji” sepse prej kohësh jam lutur që të mos sillen më etimologji në PTF, sidomos nga ato për të cilat je specializuar zotrote; sepse në këtë blog nuk ka vend për asi budallallëqesh kapitale, as në komentet që u bëhen komenteve. Madje etimologjia e Nezir Myrtajt ua kalonte, për nga fantazia fëminore, edhe atyre që ke sjellë ti. Shkoni luani në një oborr tjetër, tha.
Orakull, ky debat e meritonte një deklaratë si e jotja. Komplimenta për shpirtin që i ke dhënë këtij mesazhi. Jo për ndonjë gjë, po ja që këto punët e vatanit e duan mendjen, por më shumë duan shpirt.
Fatos N.:
Fatos, edhe ti nga fronti serbogrek po i dërgon këto dispatch-e?
Kur të pushojë kjo gjurulldi këtu në blog e atje në realen, njerëzia në mënyrë të pavetëdijëshme nuk do thotë më “historia” por “miti” i Skënderbeut.
Disa e bënë, disa e panë të bëhet, disa nuk dinë ç’u bë.
Xhaxha, nick-u yt supozoj që përfaqëson diçka përpos faktit që jeni pronar/moderator i kësaj faqe. Them supozon pasi fjala xhaxha në shqip, përveç relacionit te gjakut ka dhe atë kuptimin tjetër të njëriut të ditur, të mençur e babaxhan. Në konceptin tim xhaxhai ose kryeplaku në një debat nuk mban anën e njërit ose tjetrit dhe as përçmon/lavdëron njëri, po degjon, reflekton dhe në fund jep konkluzionet ose i jep hakën të zotit.
I them Orakullit se ky debat e meritonte një deklatratë si e tij, sepse besoj në vërtetësinë e saj. Unë jetoj në Shqipëri dhe di që shumica e shqiptarëve mendojnë në të njejtën mënyrë. Këshu që s’ka asgjë të keqe që në një diskutim të vijë një opinion që në realitet ështe mëse komun. Besoj se në një tabllo të peisazheve të fjalës ka vend jo vetëm për ngjyra të kuqe dhe rozë, por dhe blu, gri e me the te thashë, sikur i japin më shumë lezet tabllosë së fjalës. Sa për frontet Xhaxha do të ishte fare e lehtë sikur të ekzistonin, po ja që s’janë dhe kjo i komplikon shumë gjërat…Nuk them se ne ende vazhdojmë të jetojmë dhe të punojmë si në rrethim, por mendoj se vetëm forma ka ndryshuar në marrëdhënie me fqinjët, përmbajtja është po ajo që ka qënë.
JU LUTEM TE LEXONI ROMANIN “TRADHETIA” TE KAPLLAN RESULIT, E PASTAJ TI KONFRONTONI ME OPINIONET E TIJ AKTUALE…
Libri duket se ka dalë tashmë në treg edhe në gjuhën origjinale. Ne “Neue Zürcher Zeitung” të datës 10.02.09 ka edhe një artikull interesant për publikimin e librit.
Libri mund të blihet këtu:
http://www.amazon.de/Skanderbeg-neue-Alexander-auf-Balkan/dp/3791722298