nga Arben Dedja
*
Vetat:
Zeqoja, burrë pesëdhjetë e ca vjeç, shishman, babaxhan
Dafina, e shoqja; pak më e re se bashkëshorti, torlare, anksioze
Zeqoja është duke pirë kafe e një teke raki me shoqërinë, rreth tryezës së rrumbullt e të hekurt të një prej atyre bareve të vegjël të periferive që nuk kanë vend për t’u ulur brenda, por vetëm jashtë, për sa kohë që e lejon moti (domethënë pjesën më të madhe të vitit).
Dafina
me pamje të shqetësuar. Avitet pranë tryezës ku është ulur i shoqi dhe e thërret me zë të ulët: Zeqo! O Zeqo!
Zeqoja
në fillim nuk dëgjon. Njëri nga shokët e tërheq për jake dhe bën me kokë nga Dafina. Zeqoja lë tryezën dhe i afrohet të shoqes. Hë, moj! Ç’ka ndodhur?
Dafina
Mamaja! Ka hipur prapë majë hurmës.
Zeqoja
Jo, moj! Ka shumë?
Dafina
Sa ike ti. Edhe, ashtu si herët e tjera, ka filluar të flasë në tym.
Zeqoja
Bo-bo! E pra, para se të dal, i vajta te dhoma e i llafosa. “Mama, po shkoj pak të rri me shokët, se kam dy ditë pa i parë” i thashë. “Shko, o bir!” më tha. “Të fala u bënj”. Kupton ti? Ishte si kokrra e thanës. Ç’ne pastaj se, meqë ra fjala, herët e tjera ka hipur gjithmonë majë thanës. Ç’ne me lazëm te hurma kësaj radhe.
Dafina
mendohet një grimë: Ke të drejtë! Te thana ka hipur. Pema që është prapa kotecit majtas, apo jo?
Zeqoja
Hë, moj ti! Akoma nuk i ke mësuar pemët e kopshtit. Po! Majtas është thana, djathtas hurma. Se mos ndryshon gjë, xhanëm. Ç’bëri hurma, ç’bëri thana. E ç’thotë?
Dafina
Aman, mos e pyet! Kodra pas bregut. Na e nxori bojën, na e nxori. Hajde, të keqen, se vetëm ti mund t’ia mbushësh atë të shkretë mendje që të zbresë…
Zeqoja
Erdha! Me vete: Do të ngelim në histori, më duket…
(Perdja)
*
Vetat:
Çelua, bën një tokatë dhe fugë
Një kalimtar i rastit
Një tjetër kalimtar i rastit
Një kalimtar i rastit bëhet, pa dashjen e tij, dëshmitar i një grindjeje të madhe në skenë që, po themi, rindërton një shesh të vogël periferie. Ulërima, grushta e shkelma: Kalimtari i rastit shikon dhe dëgjon me vëmendje gjithçka.
Çelua
i vetëm, ecën rrufeshëm mes për mes skenës; nuk flet, fytyra nuk i dallohet mirë as nga spektatorët e radhës së parë. I kalon pranë Kalimtarit të rastit dhe del (për të mos u kthyer më) andej nga shfaqet Tjetri kalimtar i rastit.
Tjetri kalimtar i rastit
pyet Kalimtarin e rastit: Më fal, ç’po ndodh këtu?
Kalimtari i rastit
Sherr. Sherr i madh, vëlla!
Tjetri kalimtar i rastit
Po, pra! Po ç’dreqin kanë që zihen?
Kalimtari i rastit
Hm! E pe atë burrin që kaloi këtu pak më parë?
Tjetri kalimtar i rastit
Atë që erdhi andej nga po vija unë? Po, e pashë.
Kalimtari i rastit
E ka emrin Çelo. Ja, për atë po zihen. Çështje mustaqesh. Filloi si një debat i thjeshtë mes dy syresh: jo po i kishte mustaqet kështu, jo po i kishte ashtu. Që aty pastaj u ndez gjaku, u futën në lojë edhe tre-katër të tjerë, miq e dashamirë, dhe… kërciti grushti. Secili kish një teori të vetën për llojin e mustaqeve që kishte Çelua. Jo po ishte mustakoç, jo po ishte mustaqebigë, jo mustaqefshesë, jo mustaqegjemb… Ç’e pyet!
Tjetri kalimtar i rastit
Llojin e mustaqeve? Unë e pashë kur më kaloi pranë qëparë ai që ju e quani Çelo. Sikur nuk kishte fare mustaqe.
Kalimtari i rastit
Për atë punë mustaqet Çelua i kishte që ç’ke me të.
Tjetri kalimtar i rastit
Jo, jo. E vura re shumë mirë: nuk kishte mustaqe fare ai burrë.
Kalimtari i rastit
Kishte, po të them!
Tjetri kalimtar i rastit
Nuk kishte.
Kalimtari i rastit
Kishte!
Tjetri kalimtar i rastit
Nuk kishte.
(“Kishte! – Nuk kishte.” vazhdon të përsëritet në skenë “ad libidum”, sipas dëshirës së regjisorit. Pjesa mbyllet me sherr e grushta edhe midis Dy kalimtarëve të rastit).
(Perdja)
*
Vetat:
Xhaferi, mesoburrë, me një setër të vjetër me xhepa të mëdhenj për të futur simitet. I mbahet pak goja
Bukatari, i shëndoshë, me një skufje njolla-njolla në kokë; tejet llafazan
Një kalimtar i rastit, fjalëpakë, që bën lëvizje rrotullore sikur kërkon diçka
Kostandin Kristoforidhi
Aksioni (nëse mund ta quajmë të tillë) zhvillohet në një bërryl rrugice mu përpara furrës së bukës. Bukatari sheh me një lloj mërzie Xhaferin dhe pak me më shumë kërshëri Kalimtarin e rastit.
Xhaferi
tek i avitet furrës së bukës: Më fal, simiten, a e bleva sot simiten?
Bukatari
Po, more Xhafer! S’ka dhjetë minuta.
Xhaferi
kontrollon imtësisht xhepat e setrës: E paskam humbur! Nuk po e gjej!
Bukatari
Ç’ne me lazëm! Kujtoje ç’po bëje kur e pe për herë të fundit…
Xhaferi
mendohet thellë. Po e haja, më duket. Del nga skena.
Kalimtari i rastit
Më fal, kalova gjë edhe qëparë prej këtej; nuk më kujtohet; mos ma keni parë stilolapsin, çelësin e biçikletës, locionin e flokëve…
Bukatari
ngre supet, mohon me kokë. Ndërkohë me vete, por, gjithsesi, me një zë aq të lartë, sa të dëgjohet: E humbi edhe ky, si Xhaferi simiten.
Kostandin Kristoforidhi
me vete (por me zë të ulët), teksa shkruan mbi një fletorkë: “E humbi si Xhaferi simiten”. Domethënë “u hutua shumë”, “e humbi fillin fare”. Bukur! Më pëlqen. Po e mbyll për sot. Sot kisha ditën e vjeljes së frazeologjisë popullore. Nesër, pastaj, me kësmet, kam ditën e vjeljes së të sharave. Po shkoj nga pazari t’i bie me shkelm kofinit të ndonjë fshatari aty e të dëgjoj sharjet-xhevahir që do të buçasë. Nesër? Po a ka pazar nesër? Hm! Se mos është vonë, nesër? Dhe vete “si kofini pas të vjeli”.
(Perdja. Puthu me Milon!)
© 2024 Arben Dedja. Të gjitha të drejtat të rezervuara. Imazhi në kopertinë është trajtuar me IA.
Ja keshtu lindin edhe teorite konspiracioniste…..