Peizazhe të fjalës

ose natyra jo aq të qeta
Antropologji

SI GUXOJNË XHANËM

Kaq ekstrem është bërë pasioni për të raportuar në mediat gjithçka që thuhet për Shqipërinë, nga të larë e të palarë, në të katër anët e botës, sa një e përditshme kish sjellë sot reminishencat e një Paul Gascoigne, ish-futbollist britanik, i njohur për zotësinë me topin, por edhe si alkoolist me famë (tanimë ish-alkoolist); dhe pikërisht për një vizitë që paska bërë ky në Shqipëri dikur në vitet 1980, kur vendi i është dukur “më keq se Cannock” –meqë ky krahasim u bë gjatë një takimi pikërisht në Cannock, mbase duhet marrë si shaka; në kuptimin që nuk ishte Shqipëria që u krahasua me Cannock-un, por Cannock-u me Shqipërinë:

When I went to the World Cup I was in the under 21s and I was in Albania. That is a dodgy place by the way, have you been to Albania? It’s worse than Cannock.

Shqiptarët nuk është se kanë ngutshëm nevojë për një ish-futbollist britanik që t’i ndriçojë për gjendjen e mjeruar të Shqipërisë në vitet 1980; meqë ky nuk e ftillon më tutje pse zgjodhi vendin e shqiponjave si shembull të një “dodgy place” mbase mund të supozojmë se i ka lënë mbresë të ligshtë mungesa e trafikut në qytete, ajri i pandotur dhe natyra e paprekur; ose kushedi stadiumi me gropa dhe kallëpet e sapunit në dushet e lojtarëve; ose edhe pamundësia për të frekuentuar lirisht pub-e dhe prostituta; tek e fundit, Gascoigne nuk ka qenë as është Vittorio Sgarbi. Ndoshta edhe shoqëruesit e tij vendës nuk e kanë bindur dot për të vizituar Muzeun Kombëtar dhe as për të admiruar Bukuroshen e Durrësit; mbase brenda këtij konteksti a kontrasti, një nga komentuesit përmendte Byronin dhe admirimin e tij të paekuivok për viset tona dhe banorët e tyre (autoktonë). Dhe pavarësisht nga autoriteti i Paul Gascoigne në këto çështje (everyone is entitled… ose, siç e ka thënë Yni: CILIDO PA FRIKË DHE ME SHKRONJA TË MËDHA), si dhe nga ndikimi i vlerësimeve të tij pa doganë mbi bursën e tanishme të turizmit tek ne; lexuesi i mediave sot është mësuar që të gjejë atje zakonisht lavdërime duty-free të së huajve për Shqipërinë dhe shqiptarët, të cilat tashmë kanë zëvendësuar gatishmërinë për bashkëpunim ekonomik dhe atë që në anglishte i thonë “the benefit of doubt”, të cilin për fat të keq nuk po na e japin më; me fjalë të tjera, vërtet nuk po na qasin gjëkundi dhe na e kanë pirë lëngun neve dhe gënjeshtrave tona dhe kostumeve tradicionale a moderne, alla turka a alla frënga, që veshim a nuk veshim, sikurse kanë pushuar së qeshuri me shakatë tona të kripura; ama lavdërimet nuk na i kursejnë (jepi Qesarit…). Por fjalët e Gascogne-it shkojnë në drejtim të kundërt, prandaj gjasat janë që media që i ka hedhur në qarkullim të brendshëm të ketë pasur synime të tjera – dhe jo që të na armiqësojë me popullin vëlla anglez (mos harroni fustanellat që skocezët i kanë marrë nga ne), dhe as të ndikojë në ecurinë e basteve pro/kundër Anglisë në kampionatin botëror që po afrohet; por më shumë t’i ftojë lexuesit të ushtrojnë të drejtën e tyre të pacenueshme për pesë minuta mllef (aq më tepër kur kjo ndodh pikërisht në momentin kur jo një, por plot tre shqiptarë konkurruan në Eurosong 2018, ose – siç e tha një media televizive largpamëse – “Shqipëria [sic] u përfaqësua me tre artistë”; dhe, më tej akoma, kur “Shqipëria” mori më shumë pikë se Anglia e Gascoigne-it). Çuditërisht, kjo dëshirë për të provokuar instinktet më primitive të lexuesit po shndërrohet në një ingredient fiks të ushqimit të përditshëm nga mediat (të themi, një lloj majdanozi); madje deri në atë shkallë sa të edukojë aradhe të reja lexuesish, të cilët turfullojnë dhe tërsëllijnë dhe solidarizohen në zemëratë, duke njohur veten në padrejtësitë që u bëhen, ose si viktima të Tjetrit. Për të arritur deri këtu, paskësh qenë e nevojshme që lexuesi të ishte mësuar, deri në shprehi, me personazhin stereotipik të së huajit që çaprashit lëvdata të shpëlara për shqiptarët, historinë e tyre, Princin Skënderbe, etj.; edhe kur atëherë këto lëvdata vështirë t’i besojë kush, sepse tepër të trasha ose thjesht protokollare. Ky farë lexuesi ka adoptuar tashmë rolin e asaj maces që e ngre zellshëm prapanicën përpjetë, sapo dikush ia kruan fundbishtin; edhe pse mbetet enigmatike se çfarë mund të synojë media me mirëmbajtjen e këtij refleksi pavlovian kolektiv.

2 Komente

  1. Do te kish qene me interesante qe Poli te kish bere nje vizite se fundmi e te thoshte qe Albania ka nje ish minister te brendshem ne arrest shtepiak dhe vellane e ministrit te ri te brendshem ne gjendje te lire, ndersa vazhdon lirisht punen e tij si drogaxhi. Kjo do ishte c’do ishte.

  2. Pergezime te sinqerta, Ardian, per faktin qe e ke gjetur burimin e ketij lajmi absurd. Kur e hasa, para disa ditesh, mora 2 minuta ta googloja dhe pasi nuk me doli asgje e pertypshme me shpejtesi, e klasifikova si krejt te rreme.
    Jam dakort me analizen tende. Do shtoja vetem, ne lidhje me arsyet e kesaj sjelljeje te papergjegjshme, se nuk besoj te kete nje qellim qartesisht te formuluar. Jane pak nga te gjitha: kufizimi mendor i shkruajtesve te lajmeve, gjahu per klikime e sensacionalizem, krehje e bishtit pushtetar (kur jane lavderime) e opozite qorre (kur jane sharje)… do te uroja te kishte nje komplot ne lidhje me kete, se te pakten do kishte nje shkaktar te caktuar, te kufizuar ne hapesire e ne kohe, por kam frike se eshte me e komplikuar se kaq.

Komentet janë mbyllur.

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin