nga Xhabyni
Çuditërisht këtë vit nuk e kam ndjerë aspak “dhunën” psikologjike që të sjell fushata elektorale në Shqipëri. Kam qenë shumë i ftohtë dhe mospërfillës ndaj një sërë ndodhish dhe ngjarjesh që kanë ndjekur këtë fushatë, e pranoj që kam patur ftesa për të lëvizur apo për të dëgjuar një kandidat apo edhe për t’u bërë pjesë e stafit të tij, por realisht nuk kam dëshiruar dhe nuk kam pranuar që t’i bëhem palë ndokujt ndërsa kam shkuar të dëgjoj aty ku e kam parë më të arsyeshme se duhet bërë, këtu nuk dua të shtjelloj hollë apo gjatë arsyet se përse kam vepruar në këtë formë.
Si përherë nuk kam pasur as dëshirën dhe as pasionin për të hapur një debat politik në çaste zgjedhjesh edhe nëse e kam bërë kam zgjedhur vendin dhe mexhlisin, fjala vjen nuk kam hapur debate politike me individë që e di që nuk kanë pikëpamjen time mbi një ndodhi, apo nuk kanë “shijet” e mia mbi politikën.
Rastisi që fiks gjashtë ditë përpara se të mbyllej ky sezon elektoral të bëja një diskutim me disa pjesëtarë të shoqërisë sime. Ajo që më habiti ishte se këto diskutime nuk më lanë shije të keqe për faktin që këta militantë ishin të pashkolluar, apo të shkolluar por të vjetër në moshë, pra fabrikime të diktaturës enveriste, përkundrazi ishin persona që kanë mbaruar fakultete edhe mastera në një sistem jo diktatorial.
Shqiptarët dhe komunizmi
Ajo që më habiti së tepërmi ishte pohimi me një vetëdije të plotë i fjalisë: “Unë ndjehem krenare që im gjysh ka qenë komunist dhe i ka shërbyer komunizmit, ndjehem krenare dhe nuk më vjen aspak keq. Familja ime ka qenë një familje e shtresës së mesme në atë kohë dhe po kështu është e shtresës së mesme dhe sot. Im atë ka qenë me shkollë të lartë dhe ky Sali qelbësira kur erdhi në 1992 e hoqi nga puna tim atë ndërkohë që ai ishte drejtor i madh në polici deri në atë kohë. E unë i dashur prandaj do votoj PS sepse nuk e duroj dot Salën”.
Kur dëgjova këtë fjali u stepa, u habita dhe nuk po arrija dot të kuptoja asgjë mbeta si i mpakur sepse nuk mund ta mendoja dot kurrsesi që personi të cilin e kisha përballë mund të lëshonte një fjali të tillë. Mblodha pak veten dhe u mendova se çfarë mundet ti them një personi të tillë?
Mu kujtua në moment fillesa e diskutimit tonë, diskutimin e filluam sepse personi përballë meje kishte dëgjuar nga një zë (figurë me peshë në PS që e njihte familjarisht) se shpërthimi që u bë në koshin pranë çadrës së PS ishte bërë nga Sali Berisha, ose më saktë nga militantë të nxitur prej tij. Me një batutë i thashë që kjo s’ka logjikë të jetë e vërtetë :
“Si mundet që një person si Saliu që për gati një muaj e ka përmbajtur veten dhe nuk është ngatërruar me Ramën apo me PS në kryeqytet të lajthisë një javë para zgjedhjeve? Pastaj doli shumë qartë që djali i ciflosur, që fillimisht u mendua militant i PS, ishte kalimtar ndërkohë që Policia tha se bëhej fjalë për bombol gazi.”
Me një farë të drejte mu hakërrye duke më thënë që policia është e Salës, prokuroria është e Salës por pyetjes se kush mund të flasë objektivisht për këtë ngjarje iu përgjigj “Natyrisht që Erion Veliaj dhe Saimir Tahiri. PS-ja, ata thonë të vërtetën”.
Heshta për një moment….mu duk e kotë të zgjasja debatin më tej sepse ishte mëse e kuptueshme që nuk mund të bisedohej me një person të tillë. “Ti je e politizuar, s’ka mundësi tjetër. Si mundet të thuash që PS thotë të vërtetën? Sepse unë them që PD thotë të vërtetën. Kush nga ne thotë të vërtetën?”.
Çuditërisht diskutimi morri rrjedhë tjetër që kaloj në ofeza ndaj Arjan Çanit, më erdhi për të qeshur. Nuk kishte kaluar as një vit nga një debat që kisha pasur me të për sa i përket emisionit të Çanit dhe aftësisë së tij për gazetar. Unë kundër tij ndërkohë që ajo pro Çanit dhe gazetarisë së tij, ishte e kuptueshme përse….
Çani aso kohe ishte me Edin dhe kundër Doktorit ndërkohë që sot ishte e kundërta. Çani ngacmonte Saimir Tahirin (të cilin e njeh shumë mirë) dhe po kështu tallte menderen me Erion Veliaj (të cilin e bëri pop star duke e ftuar në gjithë ato emisione dhe duke i bërë super reklamë G99), që tashmë ishte bërë armik i vijës së partisë. Arjan Çani ishte armik i Edi Ramës kështu që s’mund të ishte më gazetar elokuent, erudit, novator etj por ishte thjesht një mashtrues, Henri Çili po ashtu.
Me pak fjalë bashkëbiseduesi im erdhi në ato fjalë që unë i pata thënë një vit më parë por jo për shkak se kishte medituar por për shkak se dy të mësipërmit kishin dalë kundër partisë dhe vijës së saj. Pikërisht në këtë moment i bëra një pyetje “Ti voton sepse mendon apo voton sepse shtëpia jote është me PS?” përgjigja që më dha ishte ajo që shënova në krye të radhës…
Vendosa që ti përgjigjem në po të njëjtën monedhë :
“Unë nuk do të doja që ti të ishe krenare për gjyshin tënd që i ka shërbyer si oficer një regjimi anti njerëzor si ai që ndërtoi Enver Hoxha. Gjyshërit e mi janë kalbur në burgje, im atë dhe ime më nuk bënë dot shkollën sepse kishin njollë në biografi, gjyshit tim i vinte spiuni për drekë në shtëpi ndërkohë që hetuesi që e ka rrahur për një vit e gjysmë në hetuesi e kërcënonte hera herës.
Familjes sime iu vodhën pronat padrejtësisht dhe nga një shtëpi me qira mes Tiranës u denigruan të jetonin në bodrumet e shtëpisë së tyre. Stërgjyshi im që strehoi partizanë në shtëpi jo vetëm që u burgos por iu burgosën dhe bijtë e tij, gjyshi nga mamaja u tall dhe u ofendua si kapitalist vetëm se kishte disa toka më shumë.
Familje të tjera u kapën prej leckash dhe u dërguan nëpër fshatrat e humbura të Shqipërisë ndërkohë që u poshtëruan vetëm e vetëm sepse baballarët apo gjyshërit e tyre kishin bërë universitet jashtë shtetit, të tjerëve iu vodh pasuria dhe iu sekuestrua shtëpia duke përfunduar në bodrumet e shtëpisë së tyre, ndërkohë që “pararoja e proletariatit” i zuri dhomat e tyre.
Komunizmi që ngriti katundarin dhe e bëri kryetar, të pashkollin e bëri mësues dhe kështu nisi krijimin e njeriut të ri socialist. Nëse unë do isha aq militant sa mendon ti atëherë nuk do isha shoku jot…!”
Ndoshta e teprova në ato që thashë…por e ndjeva se duhet ti thoja, ajo e kuptoi që unë kisha folur me gjithë zemër dhe në veten e saj u tërhoq, buzëqeshi por nuk përmendi pendesë për atë që tha më sipër. Vetëm u step, ndoshta se ka pas ditur që unë kam vuajtur nga diktatura, por unë vazhdova:
“…Se mos mendon se familja ime është persekutuar në vitet 80’. Aspak, është persekutuar në fillim të viteve 44’, kështu që të lutem kurse fjalitë të tipit ‘të përndjekurit kanë qenë hajduta dhe nuk ka pasur realisht të përndjekur’ sepse me këtë fjali do më ofendoje më shumë.
Unë në shtëpinë time jam edukuar që të zgjedh të mirën dhe të votoj me parime, familja ime nuk është PD-iste por është antikomuniste. Nuk e duan Sali Berishën me mish e me shpirt por nuk votojnë për PS (që është trashëgimi e PPSH), mundohen të gjejnë alternativa të djathta. Ndërsa unë nuk kam votuar dhe nuk do shkoj të votoj vetëm e vetëm se kam inat filanin apo fishekun sepse s’jam militant dhe se vota ime është një votë personale jo familjare.
Jam edukuar të mos e dua komunizmin por nuk e kam lënë me kaq, kam lexuar mbi komunizmin dhe e kam kuptuar vetë që është njëkohësisht utopik dhe paradoksal. Familja ime ka qenë e qetë nën regjimin e Zogut por unë nuk jam zogist, as monarkist. I kam dalë kundër familjes sime dhe jam revoltuar ndaj tyre, kam debatuar me ta sepse kam besuar tek liria ime dhe tek ajo që kam arritur si konkluzion vetë.
Ndërkohë që s’mund të them të ngjashmen me ty, më vjen keq por ti je e politizuar. Ti beson një anëtare partie më shumë se sa mikun tënd, ti beson verbërisht familjen se sa atë që e di që e ka parë më afër objektives. Në fund fare ti pranon që s’ke lexuar asgjë mbi komunizmin por e nderon punën e gjyshit tënd…më vjen keq e dashur por kur ti në vitet 89’-92’ i kishe gjithë të mirat në shtëpi ime gjyshe nuk hante drekë që të haja unë, sepse s’kishim as triska.
Ty të vjen keq që babanë tënd që Sala ta hoqi nga puna dhe voton kundër Salës sepse e di që nesër babai yt do jetë diçka me pozitë, nga njohjet në PS, ndërsa im atë ka votuar për të djathtën sepse është rritur në atë mjerimin që ti se ke parë kurrë dhe aspak me shpresën që do bëhet diçka”.
U ndjeva keq fill pas këtij debati, fillova të mendoj se si është e mundur që persona të rritur në një shoqëri të lirë, persona që kanë parë aq shumë dhe kanë dëgjuar aq shumë mbi atë periudhë akoma të kenë një nostalgji ndaj asaj periudhe?
Jam mjaft i bindur që në shumë raste ajo mund të ketë dëgjuar nga familjarët se në kohën e Xhaxhit njerëzit ushqeheshin, shkolloheshin se nuk kishte më analfabetë, se shteti ishte shumë social dhe nuk i linte njerëzit pa punë siç bën sot ky horri Berisha, nuk kishte verior nëpër këmbë.
Ishte shumë qetësi, ditët ishin të mbushura me diell dhe ç’do të diel festohej. Nga ana tjetër mu kujtua një thënie e një militanti të PD i cili mjerisht u duk se kishte një fije të drejtë: “Të jesh i sigurtë se komunistët që vazhdojnë të duan Enverin dhe atë regjim në familje votojnë PS”.
Por ajo që më goditi më shumë ishte diçka tjetër, kjo trashëgimi vote (pra votë pa menduar por vetëm me urrejtje artificiale të ushqyera edhe padrejtësisht nga familja) po kalonte tek brezi i ri, e kuptoja se sa larg isha.
Më vinte keq ta pohoja, por isha shumë larg dhe shihja se si një person i tillë me aq potenciale ishte kthyer në një “vegël” që manipulohej lehtësisht, rrjedhimisht mendova që edhe dëshira e saj për të mos hyrë në PS nuk ishte se nuk e donte politikën por sepse nuk dëshironte të ishte një militante që të shpërndante flamuj, por dëshironte të ishte më lartë, nuk e shihte politikën si diçka që mund ta pengojë por si një objektiv në vetvete, kjo ishte akoma më e dhimbshme.
Shqiptarët dhe racizmi
Mu kujtuan në këto çaste diskutimet dhe artikujt e Lubonjës, Ballaurit por edhe debatet që kam pasur me një antropologe mbi shqiptarët dhe racizmin.
Në të vërtetë neve pëlqejmë ta quajmë veten jo racistë dhe këtë e bazojmë në faktin që gjatë luftës së dytë botërore ne s’kemi dorëzuar asnjë hebre, madje i kemi mbrojtur dhe për këtë jemi një popull me imunitet ndaj racizmit.
Unë nuk besoj se kjo është e vërtetë!
Gjatë një bisede tjetër që bëra ditën e fundit të fushatës me një shok të shkollës së mesme ai mes të tjerave më tha “Ej, janë zgjedhjet. Unë s’do votoj për këtë Salën…na solli gjithë malokët, na solli gjithë skocezët, na solli gjithë çeçenët. A ke pa ndonjë që të flasë shqip?”
Mbeta i shtangur dhe e pyeta “Do të thotë kjo vallë që ata nuk janë shqiptarë?” dhe përgjigja ishte pozitive, pra s’janë shqiptarë, madje vazhdoi më tej “Maloku, bëri rrugën Durrës-Kukës që të na vijnë ato kosovarët e poshtër të na qelbin neve këndej. Përse nuk hap rrugë nga jugu ai? Jugu duhet zhvilluar sepse aty ka vende të bukura….ku ka vende të bukura veriu? Më thuaj ndonjë qytet me kulturë të veriut? Apo s’kanë një gjuhë të shpifur që me zor e kupton, serbët e qelbët” tashmë mbeta i pafjalë, më erdhi ndot nga vetja se po qëndroja me dikë që ka përfunduar shkollë të lartë dhe master jashtë vendit por që kishte këto ide raciste ndaj vetë bashkombasve të tij.
Më erdhën ndërmend ato histori mbi shpëtimin e hebrenjve nga ana e shqiptarëve, çfarë të besoj? Vërtet i kemi shpëtuar? Mendoj se e kemi bërë, përndryshe hebrenjtë s’do na lavdëronin kaq shumë, por përse e kemi bërë nuk ka të bëjë me imunitetin që raca jonë shqiptare ka ndaj racizmit, po nga se? E kemi bërë sepse ishim rritur në një perandori, ku nuk kishte dallime racore dhe përkundër gjithë legjendave urbane që dëgjojmë sot nga intelektualët shqiptarë, kur edhe dallimet fetare ishin rregulluar përmes sistemit të mileteve.
Duke lexuar një libër me titullin “Kujtimet e Sulltan Abdylhamitit” pashë që veziri i fundit i Perandorisë Osmane ishte një Shqiptar (Ferid Pashai nga Vlora, sadrazem në Perandorinë Osmane), po kështu shumë gjeneralë apo admiralë të flotave osmane kanë qenë ortodoksë armenë, ortodoksë Greqie apo edhe Pashko Vasa që ishte sundimtar i Libanit.
Kështu të rritur në një frymë “anadollake” shqiptarët kuptuan që nuk ishte etnia apo raca që të bënte më të mirë! Ndërkohë që sot ndodh një fakt i kundërt, përse? Natyrisht që diktatura enveriste ka ndikuar jo vetëm në krijimin e një produkti njerëzor totalitarist por edhe në ndarjen e thellë mes tipareve të njerëzve. Mendoj që ka ndikuar edhe në këtë “urrejtje” ndër vetë ne të cilët të shtyrë nga një perifrazim për tjetrin e ulim atë. Kështu ndodh edhe në veri, por ta ndash votën tënde përmes një racizmi të kulluar është me të vërtetë për të ardhur keq. Si mundemi ne të mendojmë në këtë formë?
“Unë s’do t’ia jap votën atij derisa të zhduket. E ka mbushur Tiranën me disa që s’dinë të flasin as shqipen, më thuaj një krahinë të bukur në veri? Më thuaj një krahinë me kulturë në Veri? Ata kanë pas kanun more, kanë pas gjakmarrje….”
Shumë e dhimbshme të dëgjosh këto fjalë (jam i sigurt që edhe veriorët i përçmojnë jugorët).
E pyeta “Ti mos je gjë tiranas autokton? Mos je gjë ndonjë pronar tokash që të kanë marrë pronat të ardhurit e veriut?”
Buzëqeshi dhe më tha “Unë kam ardhur në Tiranë kur erdhi demokracia!”
Iu përgjigja “aha kuptoj nga vitet 90’…” ndërkohë që ai më ndërpreu duke më thënë “Çfarë ’thua more…demokracia në Shqipëri erdhi në 97’!”
Epilog
U ndjeva sërishmi keq, njerëz të rinj të cilët ishin ndërtuar mbi këto parime, që vendosnin të votonin jo sepse mendonin për kandidatin, por sepse ishin dashuruar me vijën ideologjike në shtëpi apo me ndjesitë raciste që mbarseshin nga fenomene të totalitarizmit dhe post totalitarizmit. Një intelektual i cili votonte për inat të tjerëve.
E kuptova se edhe pse nuk ishim më analfabetë ishim më keq dhe mu kujtua shprehja e famshme “Ishim mirë kur ishim keq”. Ndoshta sot mund të lexojmë dhe mund të shohim më shumë, sot jemi më të hapur drejt botës, kinse jemi me ideale qe te shkuarës si përkasin, jemi me pranë Evropës por në të vërtetë jemi po aq të ideologjizuar sa çfarë ishin prindërit tanë. Jemi bijtë e një qenieje të tmerrshme që quhet “njeriu ideologjik” e derisa ta “mbysim” këtë qenie nuk shoh asnjë dritë në horizont. Pyeta veten “E rrëzuam bustin…apo vazhdojmë të qëndrojmë nën hijen e tij?”
Artikull shume i dobet.
I vetmi koment qe mund te jap.
Mund të jetë vërtet shkrim i dobët.
Megjithatë, autori meriton diçka më tepër se t’ia hedhësh poshtë shkrimin kështu en bloc, në publik.
Një argumentim disi më i shtjelluar, për arsyet e këtij vlerësimi drastik, do t’i ndihmonte të gjithë: lexuesit, autorin, ndoshta edhe ju vetë si komentues.
Ka edhe më: shkrimi mund të ketë mangësi sa të duash, por problemet që ngre janë reale dhe të mprehta.
Të diskutosh për këto probleme është ku e ku më me vlerë sesa t’i japësh një notë shkrimit.
Nostalgjia për komunizmin, racizmi ndërkrahinor, ndarja e Shqipërisë, madje copëzimi veri-jug për shkak të politikës – a nuk na shqetësojnë këto të gjithëve?
Cili prej nesh nuk i pa rezultatet e zgjedhjeve sipas optikës krahinore dhe gjeografike, aq më tepër që këto ishin zgjedhje lokale?
Cili prej nesh nuk e ka vrarë mendjen për këtë përqafim të politikës me gjeografinë në Shqipëri?
Autori ka marrë guximin të flasë për këto çështje – siç ka dashur dhe siç ka mundur. Nuk e ka sjellë shkrimin këtu që ne t’i vëmë notë; as e kemi ne lexuesit autoritetin për të vepruar kështu.
Pse na japin një mikrofon në dorë, kjo nuk na bën këngëtarë, tha.
Xhaxha, ato probleme që ju përmendni edhe mund të qëndrojnë, por kjo nuk mund të thotë që shkrimi meriton vlersim… aq më tepër i shkruajtur nga një autor që predica bene, ma razzola male (predikon mirë, por vepron keq).
Si mund ta marrësh seriozisht autorin kur thotë që:“U ndjeva sërishmi keq, njerëz të rinj të cilët ishin ndërtuar mbi këto parime, që vendosnin të votonin jo sepse mendonin për kandidatin, por sepse ishin dashuruar me vijën ideologjike në shtëpi…” ndërkohë që po ai vetë disa paragrafe më lart shkruante:“Unë në shtëpinë time jam edukuar që të zgjedh të mirën dhe të votoj me parime, familja ime nuk është PD-iste por është antikomuniste. Nuk e duan Sali Berishën me mish e me shpirt por nuk votojnë për PS (që është trashëgimi e PPSH)”; mos vallë “shtëpia” e autorit qënka më e veçantë se ajo e të tjerëve?!
Xhaxha, pyetën dikë një herë; mbi bazë të cilave premisa konsiderohet dikush si kritik i mirë arti?
Ky i përgjigjet se nuk ka një kriter të caktuar. Po në rast se dikush thotë psh se një këngë turbofolk, është më e mirë se një këngë e Pink Floyds, atëherë askush nuk e konsideron si kritik të mirë.
Kritikuesi, është edhe i kritikuar në të njëjtën kohë. Si punë e profesorëve në universitet, që jo vetëm vlerësojnë studentët tashmë me nota, por edhe vlerësohen prej tyre.
Pazari kështu është, unë i vura njësh, po mund të vijë dikush të më vendosë njësh dhe mua. Luftë evolutive, tha.
Kam përshtypjen se kur vjen dikush, që nuk është autoritet i fushës, dhe thotë: “kjo s’bën, kjo s’vlen, etj.”, në fakt është duke folur për emocionet e veta, jo për objektin aparent të diskutimit. Nuk më duket se i sjell gjë debatit ky çlirim emocionesh – edhe pse inkurajohet nga mënyra e komunikimit në rrjete sociale, si FB-ja.
Nuk vendos gjëkund autoritet Xhaxha, vetë qënia ime është dhe autoriteti im.
Nuk është çështje emocionale ama. Është gjykim i pastër. Mua çështja që përpiqet të trajtojë artikulli realisht më intereson. Po refuzoj ta lexoj ashtu si do donit (mbase) dhe mbi premisat në të cilat është shkruar.
Gjithsesi, nuk dua të robëroj temën në fjalë.
Të ishte trajtuar e njëjta temë ndryshe, do e diskutoja ndryshe.
XhaXha kam pershtypjen se kete koment e kishe per komentin tim.
e pra ishte vetem nje koment i imi per nje shkrim qe pasi e lexova me erdhi keq per ato minuta qe shpenzova per te.
Sic e di jam nje vizitor i vjeter i blogut tuaj dhe lexoj me kersheri jo vetem shkrimet por edhe komentet dhe asnjehere nuk jam bere pishman per kohen e shpenzuar duke lexuar ketu.
Kur komentova mbi cilesine e prurjes kisha me shume nder mend faktin qe kaq shume i ka rene vigjilenca Xhaxhait qe na sjell lloj lloj opinionesh.
si i thone asaj “With great power comes great responsibility” e njejta vlen edhe per Blogun tuaj ku cilesia e prurjes duhet te jete kerkesa kryesore.
Shnet e t’mira.
Më erdhi keq që t’i hapnim komentet me një ‘stroncatura’, ose kritikë aq rrëzuese. Autori kishte diçka për të thënë, e tha. Ndoshta shkrimin tjetër e sjell më të mirë. Por meqë e kishim mysafir këtu, duhej ta trajtonim si mysafir – “autor i ftuar”, pra.
Plotesisht dakort 2xha, dhe flm qe ja keni botuar shkrimin.
Vertet keto probleme qe ngre autori (me gjithe stergjatjet dhe mangesite e artikullit) jane reale dhe serioze.
Kam tentuar te hap ndonjehere tek peshku, po mbase dhe ketu, debate per kete punen e te votuarit ne bllok, po ngaqe shumica jane militante s’u interesojne keto gjera.
Mendesia e votimit ne bllok per hir te se shkuares (nga moshat e mesme dhe te reja sot) eshte per mendimin tim nje nga deshtimet me te medha te kesaj faresoj gjendje qe e quajme demokraci, dhe tregon shume (per keq) dhe per ne si popull, si brume.
E kjo eshte e hidhur por dhe ironike ne kontekstin aktual; kemi ish-partine e Enverit qe udhehiqet sot nga nje antienverist i diteve te para, dhe pavaresisht merr ne bllok votat e enveristeve dhe atyre qe benin luften e klasave, dhe pasardhesve te tyre. Ne anen tjeter kemi partine e demokracise, premisa egzistuese e te ciles ishte lufta kunder komunizmit, dhe e cila pas 2 dekadash s’ka bere pothuajse asgje per kete, apo per viktimat e komunizmit, megjithate merr prap ne bllok voten e viktimave te komunizmit, apo antikomunisteve, dhe pasardhesve te tyre.
Kjo ndodh per disa arsye, por midis zaptimit te arenes dhe alternativave nga pd-ps dhe pamundesise se forcave te treta per te qene vertet te tilla, dhe arsyeve te tjera si keto, nje nga arsyet, mbase me kryesorja, eshte fakti qe ne keto 20 vjet jemi treguar burracake dhe te pafytyre (si shumice, si popull) dhe akoma s’kemi kurajon te perballemi me komunizmin, me krimet e gjemat e tij. Mbase ngaqe ata qe benin keto krime ishin me burracaket dhe me te pafytyret (e si te reagojne sot ata) se kush mund te ishte aq i zellshem per te persekutuar ne skaj familje e femije tashme te denuar dhe te persekutuar/internuar?
Nejse, dhe pak dhe del fituesi i bashkise se Tiranes dhe jeta do rrjedhe normalisht, serisht…
E lexova shkrimin dhe mbeta i habitur. Gjithshka mu duk aq shume afer gjithshkaje te botes qe kam jetuar e njohur une, saqe mendova: Mos jam cuar gje naten, alucinativ, me dufin per te thene dicka qe ndoshta nje pjese nuk eshte ne gjendje ta perceptoje.
Por dikush tjeter e kishte shkruar per mua; kjo me rizgjoi shpresen se sera ime nuk eshte shuar.
Pershendes Xhaxhain per postimin e ketij shkrimi. E quaj nje hap te shendetshem, nje akt balancues, nje shkrim qe tregon per ate boten paralele qe shume nga ne e kane jetuar ne Shqiperi per gjysem shekulli, e po e jetojne ne njezet vjetet e postkomunizmit.
Autorit i percjell admirimin tim, duke e pershendetur nen anonimitetin qe na e kerkojne rrethanat.
Jo more… po mirë, a të tha ndonjëri që Saliu VRAU KATËR VETË në mes të Tiranës, një proçkë të tillë që as komunizmi nuk e kishte bërë. Nëse të tha, si iu përgjigje ti?
Shumë biased ky artikulli, tipik propagandë.
Persa i perket shpetimit te hebrejve nuk ka lidhje fare populli se gjermani nuk pyeste per popullin dhe Gestapoja ishte specialiste ne gjurmimin dhe zenien e hebrejve, por ne Vargmal.org ke nje dokument te skanuar ku ne mos gaboj Mehdi Frasheri ne emer te Qeverise se ahershme i kerkonte Komandes se Larte Naziste, qe te mos zbatonte ne Shqiperi perndjekjen ndaj çifuteve.
Meqe Shqiperia kishte pak hebrej dhe gjermanet s’humbnin gje atehere komanda gjermane i beri qejfin Mehdiut.
Nuk ka ketu ndonje merite te trashegimise osmane, ketu ka per tu hulumtuar pse pikerisht nacionalistet mbrojten çifuterine, per ç’arsye , per ç’leverdi, cilat jane prapaskenat e kesaj mbrojtjeje, çfare synonin si kembim ?
Eshte rast unik qe nje nacionalizem ‘arian’ mbron çifuterine e cila mbahej si fajtorja e komunizmit asokohe.
Dihet qe kur erdhi gjermani, po benin llogarite e pasluftes, te kete pasur ndonje kontakt me Ameriken ku çifutet ishin boba ?
Duhet zbardhur kjo pike, qe te mos hecim me hamendje e fantazira.
Persa i perket pikes se pare, eshte pune riti politik, ashtu si tek PS-ja gjenden me shumice si ai personazhi i pershkruar edhe tek PD-ja gjenden me shumice ata te pales se kundert qe gjykojne po njesoj.
Militantet jane te 2 kategorive, ata qe perfitojne direkt pa e rruar mjekren per ritin dhe keta te riteve politike.
Aktualisht keta jane zhgualli i 2 partive, keta jane pjese e problemit.
Bej habi qe ti e paske kuptuar kaq vone.
Lutem diskutimin për hebrenjtë e Shqipërisë të mos e vazhdojmë këtu; tema është me interes të madh në vetvete, por jo në këtë hapësirë. Nëse do të vijnë komente të tjera që e vazhdojnë, do t’i fshij. Për temën në fjalë, le të supozojmë se autori, kur bën krahasimin, i referohet dijes mainstream që qarkullon sot ndër shqiptarë, në lidhje me çështjen.
”’mos vallë “shtëpia” e autorit qënka më e veçantë se ajo e të tjerëve?!”’
Mos e ngaterro Edrus, vuajtja natyrisht te ben antikomunist, por autori nuk po zgjedh ritin politik (Sala me çdo kusht, si bejne shume te tjere, qe autori s’i permend, po ja i kemi read me in primis ) dhe nuk duhet harruar nje gje me rendesi, vrasjet e persekutimet nen komunizem kane ngelur te pandeshkuara.
Para 20 vjeteve nuk ndodhen masakra mbi komunistet sikunder komunistet bene ne 1945 e me vone mbi armiqte e tyre.
Jo vetem, por nuk u vra askush per motive politike, pavaresisht deshires per hakmarrje.
Kjo eshte anomali ne historine tone, dmth shqiptaret njerezit e hakmarrjes nuk vrane askend.
Ne te njejten kohe eshte edhe nje fitore e madhe morale e ish te perndjekurve mbi trashegimtaret e ish-komunisteve, e kam fjalen ne nivel individual.
Natyrisht PD-ja eshte plot me ish-spiune e ish-kuadro komuniste, ka ne krye Salen qe ka qene edhe spiun edhe kuadro i larte komunist, por ne njefare menyre kane sherbyer si grupim kushinete qe hakmarrja te mos praktikohej ne terma gjaku.
Kjo ka mundesi te kete qene projektuar nga vete kupola e vjeter , dmth marrja e pushtetit nga nje grupim guzhinete qe zbut gjakrat dhe eviton luften civile, me ne krye Salen.
Nderkaq kjo pandeshkueshmeri ka sjelle njefare skicofrenie , skicofreni qe edhe sot e kesaj dite verehet ne thirrjet per lufte.
4 te vraret e 21 Janarit, po marrin formen e martireve ‘komuniste’, tip deshmoresh ne ‘luften civile’, mirepo kjo forme nuk ben gje tjeter veçse kerkon te perjetesoje idene se pushteti kalon nga antikomunizmi dhe riti socialist, pra o ne o ata, si ne 1944 o komunistet o ballistet nuk ka rruge tjeter.
Te vraret e 21 Janarit, nga martire te demokracise, pra qe u perkasin te gjithe josalisteve qe duan demokraci, tashme po kthehen ne martire te kauzes se vjeter dhe proçesi i katalogimit eshte ne pune e siper, do perjashtohen te gjithe perpos zhguallit socialist.
Kjo i intereson edhe pales tjeter, edhe ajo eshte e prirur ti perjashtoje si ‘komuniste’ te gjithe ata qe i shohin si martire te demokracise.
Keshtu dialektika persoset, per militantet kemi prape loja luftash me partizane e balliste, kurse klasa politike ben matrapazlleqet e veta dhe nxit secila palen e vet qe te mos i shpetoje grackes psikologjike me loja luftash.
Mirepo populli jomilitant eshte i lodhur me kete dialektike, as do t’ja dije me per loja luftash per partizane e balliste, per korrupsionin, vjedhjet e krimet qe legjitimohen fale kesaj dialektike, populli jomilitant do te shohe nje Shqiperi funksionale dhe ne funksion te gjithe shqiptareve.
Hyllin, dakord me gjithë sa thua.
Popullit i është neveritur ideologjia, por, më tepër se neveria ndaj ideologjive, është i vetëdijshëm që nuk do të mund të duronte dhe të riprovonte një lluftë kllasash tjetër… i doli dhe i mjaftoi ajo që provoi për 45 vjet.
Përsa i përket “adhurimit” dhe “nostalgjisë” së mikeshës së autorit për atë periudhë, s’besoj aspak (dhe jam i sigurt që nuk e beson as vetë autori) që ajo zonjë të provojë ato ndjesi sepse kërkon të restaurojë komunizmin (apo socializmin)… ajo, thjesht, konstaton që, edhe gjatë këtyre viteve qeveria demokratike ” ngriti katundarin dhe e bëri kryetar, të pashkollin e bëri mësues dhe…” (citmi nga shkrimi) duke i dhënë shqelmin meritokracisë shumë herë më shëmtuar se nga ç’bënë edhe vetë komunistët.
Përsa i përket përgjithësimeve që bën autori nisur nga eksperienca e tij, do të thoja që personalisht nuk më ka qëlluar që të dëgjoj për çeçenë, malokë apo ku di unë se ç’përmendte autori. Fakti që s’më ka qëlluar që të dëgjoj unë diskutime të tilla, nuk do të thotë që ato nuk egzistojnë në mënyrë absolute, por s’më duket i drejtë as përgjithësimi që i bëhet një fenomeni të tillë, nëse egziston.
Duke parë një hartë që po qarkullon në rrjet, në të cilën shikohen “ngjyrat” e votimeve të fundit, s’kam se si mos t’i jap të drejtë autorit dhe Xhaxhait që një farë ndarjeje egziston, por, dhe e them sinqerisht, jam shumë më i lumtur që egzistojnë njerëz që e mendojnë ndryshe nga të tjerët (përsa i përket bindjeve politike)… ç’mjerim do të ishte sikur të votohej akoma me 99,99% si dikuuuuur
Edrus, problem nuk është ndarja e elektoratit, por ndarja e elektoratit sipas vijave gjeografike, sepse kjo tregon se pluralizmi politik ekziston vetëm në letër; i zëvendësuar, në terren, nga homogjenizime rajonale. Por këtu dalim nga politika dhe hyjmë në mistikë – sepse Veriu i Shqipërisë është më i varfër dhe më i prapambetur se ultësira perëndimore dhe Jugu; e megjithatë voton rregullisht për PD-në (ose partinë në pushtet). Në vend që të hidhet si reagim dinamik ndaj situatave reale, vota shfaqet si formë besnikërie, ose “bese”. Për mua, kjo tregon edhe se, për një pjesë të elektoratit, pala “tjetër” nuk është alternative, por thjesht armike.
S’besoj se mund të kullundrisnim gjëkafshë duke përmendur besën… se nëse besën Enveri e shfrytëzoi duke u ulur gju më gju me tropojanët, “enveri” i sotëm nuk besoj se e ka marrë me korrespondencë, pa shkelur prej vitesh atje, atë besë.
P.s: Po të duash që ti hedh një çikë benzinë zjarrit, duke paraprirë me disclaimer-in që: nuk është qëllimi dhe dëshira ime e mirë të ofendoj askënd përsa i përket bindjeve fetare, do të shtoja që: çuditërisht, ato zona të mbetura me blu përkojnë dhe me zonat ku mbizotëron besimi myslyman më i praktikuar….
Edrus, kur flas për besën, nuk kam parasysh besën mitike, aq të celebruar kombëtarisht, por një nocion shumë më të thjeshtë – konceptin krahinor në politikë.
Kur krahina A voton gjithnjë për forcën politike B, atëherë nuk kemi të bëjmë më me politikë racionale, të mbështetur në analizën e realitetit, por në klientelizëm, të mbështetur në një ndarje dikotomike të botës, ku B perceptohet si “tanët” dhe kundërshtarët e B si “armiku”.
Nuk e kam të qartë nëse mediat shqiptare kishin parasysh këtë koncept, kur flisnin për “bastion.”
Ashtu siç shfaqet në Shqipëri, dukuria e ka një komponente të fortë krahinore, ose katundare; sa kohë që, në krahinën A, për forcën politike B votojnë edhe qyteti edhe fshati, edhe myslimanët edhe të krishterët, edhe të skamurit dhe të kamurit, edhe të diturit edhe të paditurit.
Është vetë krahina që voton, mundësisht si një trup i vetëm; sepse interesi i përbashkët i krahinës merr përparësi ndaj interesave sociale, kulturore etj. të komponenteve të saj.
Këtë situatë, të cilën në Shqipëri e gjen në Jug dhe në Veri (por ndoshta në Veri më shumë se në Jug, për shkak të prapambetjes së madhe dhe varfërisë), unë e kam parë edhe gjetiu – p.sh. në Italinë e Jugut.
Dhe pikërisht në fshatrat arbëreshe, të cilat tradicionalisht ishin sunduar nga demokristianët, nëpërmjet Kishës (si institucion, jo si ndërtesë).
Fshatrat arbëreshe ishin nga më të prapambeturat jo vetëm në Itali, por edhe brenda vetë Italisë së Jugut; demokristianët kishin pasur pushtetin që prej 1945-ës, praktikisht për katër dekada me radhë, pa ndërprerje; por megjithatë, vota u shkonte atyre me përqindje pothuajse koreano-veriore.
Jam i sigurt se kështu ka qenë edhe në fshatrat joarbëreshe përbri, por flas për arbëreshët sepse i njoh më mirë.
Në atë kohë opozita, në Itali, përfaqësohej prej komunistëve (PC), por kishte edhe parti të tjera, p.sh. socialistët e Craxi-t; ose republikanët (Spadolini, La Malfa).
Megjithatë, ndër arbëreshë, kushdo që lëvizte sado pak nga vija politike e demokristianëve, shihej si “komunist”; e kam dëgjuar këtë etiketë të përdorur ndaj një profesori në universitetin e Cosenza-s, i cili nuk e pranonte diktatin e Kishës në përzgjedhjen e kuadrit universitar; sikurse e kam dëgjuar për një botues laik, i cili në fakt ishte angazhuar me Republikanët (pak i majtë, por kurrsesi jo komunist).
Të gjithë këta, në atë masë që i kundërviheshin DC-së, shiheshin si mish i huaj, si elementë subversivë, praktikisht si “tradhtarë” të çështjes së katundit.
Për mua, kjo martesë e gjeografisë me preferencat politike shpreh prapambetje dhe krahinizëm. Nuk është e rastit, për shembull, që e njëjta ndarje vjen e anulohet krejt, në qytetet e mëdha të ultësirës perëndimore shqiptare: Tiranë, Durrës, Elbasan; ku qytetarët (idealisht) votojnë në mënyrë më racionale, duke ia dhënë votën kandidatit që gjykojnë se do t’u shërbejë më mirë.
Ka edhe diçka tjetër. Jam i sigurt që një pjesë e mirë e provincës në Veri e shohin PD-në e Salës si parti të Veriut; sikurse një pjesë e mirë e provincës në Jug e shohin PS-në e Ramës si parti të Jugut. Ndarja Veri-Jug, në Shqipëri, është më e fortë se çdo ndarje tjetër, madje edhe se ajo mes qytetit dhe fshatit, ose myslimanëve dhe të krishterëve. Është një ndarje vërtet e kushtëzuar nga gjeografia dhe etnologjia (gegë dhe toskë), por që i ka rrënjët, besoj unë, në konfliktin mes katolicizmit dhe ortodoksisë në Mesjetë.
Në Itali të Jugut, përkundrazi, arbëreshët nuk e shihnin DC-në si parti të arbëreshëve, as si parti të Italisë së Jugut; por si parti të katolikëve; meqë atje përkatësia dhe identiteti fetar kanë tjetër kuptim dhe funksion, në krahasim me ç’jemi mësuar ne këndej (në Shqipëri); praktikisht, dialektika sociale shtjellohej nëpërmjet kundërvënies së katolikëve me laikët.
Njëlloj, ka pasur zona, në Itali, të cilat votonin gjithnjë PC (për komunistët); por këto ishin zona industriale, me “proletariat” të madh dhe të organizuar në sindikata; dhe ku PC-ja votohej sepse ishte partia e punëtorëve, jo sepse ishte partia e asaj krahine.
Duke bërë një fluturim trans-oqeanik, shtoj edhe se, në ShBA, qyteti i NYC voton rregullisht për Demokratët, madje me përqindje koreano-veriore; por e bën këtë jo sepse e konsideron Partinë Demokratike si partinë që përfaqëson New York-un në Kongres; por sepse e sheh si shprehje të organizuar të interesave të qytetarit të mesëm.
Prandaj, për t’u kthyer te çështja që diskutojmë, unë besoj se përgjigjen do ta gjejmë te lidhjet e politikës me krahinizmin; ose me bindjen, irracionale, se kjo apo ajo forcë politike përfaqëson këtë apo atë krahinë; bindje që ndonjëherë ushqehet edhe nga partitë politike vetë, sidomos në ballafaqimet me zgjedhësit.
Xhabyni,
rron gjë prapa diellit ti?
Beson vërtetë se kush voton sot për Edi Ramën do komunizmin dhe kush voton për Sali Berishën nuk e do komunizmin?
Beson vërtetë se Partia Socialiste sot është trashëgimtare e Partisë së punës dhe Partia Demokratike është alternativa demokratike?
Beson vërtetë se Sali Berisha është alternativa e djathtë?
Nuk e sheh se Berisha është mishërimi i enverizmit, patriarkalizmit ballkanik, mendësisë mesjetare, katundarizmit dhe ARMIKU i çdo shprese për një shoqëri të sqaruar, ndriçuar dhe qytetare?
Nuk e sheh që pushteti i Berishës është një zgjatim i të njëjtës dhunë komuniste të njëhershme?
Të jesh vërtetë kaq qorr?
Nuk munda të të lexoja dot të gjithin.
Po çfare artikull apo shkrim zeza, ky ishte thjesht nje tregim, veper fantazie krejt e rendomte e turp i atij qe e ka shkruar. S’kishte ne te asgje prej ketij realiteti ne te cilin jetohet por thjesht ca pandehma te pergjithshme qe i kane, per fat te keq, te gjithe emigrantet shqiptare kudo si ndodhen e çfaredo qe bejne, rreth asaj se ne ç’gjendje ndodhet shoqeria shqiptare sipas tyre, aristokrateve.
Duket qe autori perdor ca klishe, tashme te vjeteruara prej shekujsh dhe nuk e njeh me hiç fare kete realitetin e sotem; do kete kohe i shkreti pa dale nga keto ane.
Nuk gjen me, sikur edhe me leke ta kerkosh, dike qe te flasi ne publik me ate gjuhe qe pemendet ketu. E jo me te mendosh se kete e bejne te rinj e per me teper te mesuar e te mjeshteruar perjashta. Kujton ky autor – te themi naiv, se ngaqe vazhdon e degjon Saliun qe perdor te njejtin fjalor si ne kohet e para, po ashtu do jene edhe te tjeret. Hajde mendje hajde. Kane ecur gjerat o Zoti Shkrimtar, nuk gjen me te tille si ata ku te ka mbetur zermbereku ty.
Çudi njehere si nuk e ke verejtur edhe vete o Autor qe ky fjalor qe i ke vendosur ne goje te rinjve, stonon mu si nje kale hingellites ne teatrin e operas se Milanos (po perdor edhe une figura meqe jemi ne teme letersie) Po thosha, mendoni p.sh. edhe vete bashen, qe tashme u be numri dy ne PD, sesa keq do dukej por edhe sesa pak autenticitet do i kishte i njejti fjalor si ai qe perdor Berisha e qe ketu u vishet edhe te rinjve?! Jo me kot edhe nuk i ze ndonjehere ne goje ato tema, se do dukej komplet fallco.
E pra, e shef qe ia ke fut kot plako. Se kur edhe ne vete PD-ne, hiq mbetjet si Saliu, nje gjuhe e tille (totalitare) eshte e destinuar te vdesi, domosdo qe nga pjesa vitale e shoqerise, pra nga rinia, ka vdekur me kohe e me vakt ajo lloj gjuhe. Ky refuzim qe rinia mund t’i bej Saliut nuk ka asgje prej strukturave totalitare te mendimit qe ti supozon, eshte thjesht refuzimi qe do i behej çdokujt qe shtin ne turme. Totalitare do ishte nese keta te rinj qe ti demek i stigmatizon, do kishin vazhduar te mbeshtesnin mubarakun edhe pasi ai te shtinte ne turme me stilin, te zej çin te zej, s’du me ia dit.
Le pastaj kur fillon e flet per ndarje te shqiperise ne veri e jug sipas politikave. Shkon dhe e ben kete mu tani, kur te gjithe i kane mese te fresketa se sapo i kane degjuar, lajme te tipit se ne Permet, Tepelene apo Sarande, bashkia kalon nga PD-ja te PS-ja. Pra deri dje ne keto rrethe te jugut, bashkite kane qene te PD-se. Ndersa ne veri sapo kaluan me Ps-ne edhe bashki si Laçi apo Rresheni.
Cilat nga vlerat e ketij shkrimi vihen ne dyshim, e mund te perqeshen: a. pasqyrimi i realitet(qe mbetet gjithmone nje kocke e pakaperdishme ne gurmazin e atyre qe nuk arriten te behen “kllase”, e qe nuk kane klase(vetem harbuteri te dhuneshme te nje teksti medioker); apo vlerat letrare informative e arsyetimi qe percjell meditimi i ketij zoterie qe ka vecse miresi plot dinjitet?
Te na e thote ndonjeri se kush mund te shkruaj me mire ne kete blog, qofte ne renditjen e fjaleve, dialogjeve, monologjeve, arsyetimeve qe na percjell autori.
Shkrim “i dobet” eshte vetem per ata qe vazhdojne te ngrejne ca gardhe letrare primitive, pa me te voglen finese njerezore. Ketij lloj grupi gjithmone do t’i mungoje humanizmi, ose sic i themi ne njerzilleku qe percjell autori ne cdo fjale te shkruar.
Nji pyetje: Kush jane “skocezet”?
Skocezet jane skrapallinjte; keshtu e therrasin veten qekur nisen te rendin pas Ilir Metes, qe ne mos William Wallace eshte te pakten Lace Backa qe rendi tere jeten e nuk e zune dot. Si pikenisje per kete veteshenjim sherbeu okupacioni i Beratit prej tyre, qe duhet thene se historikisht jep shpresa shume te mira po ta marrim parasysh kontributin e Cetireve ne artin e ikonografise.
Ah qenkam skocez atehere. Tani e spjegoj prezencen e nje loti ne lakrimatorin personal, qe u derdh gjate finales te Braveheart
Me siguri po. Imagjino sa mund te qash po te ekranizohet jeta e Laces…Nuk e uroj nje investim te tille kinematografik.
”’Duke bërë një fluturim trans-oqeanik, shtoj edhe se, në ShBA, qyteti i NYC voton rregullisht për Demokratët, madje me përqindje koreano-veriore; por e bën këtë jo sepse e konsideron Partinë Demokratike si partinë që përfaqëson New York-un në Kongres; por sepse e sheh si shprehje të organizuar të interesave të qytetarit të mesëm. ”’
Perqindjet koreano-veriore ose bullgare jane te pambrojtshme ne rrethana normale. Mund te mbrohen vetem ne rrethana te veshtira ose urgjence, kur kerkohet kohezion.
Qytetari i mesem perfaqeson ate kategori qe i ka dhene jete pluralizmit, pra borgjezia e mesme dhe mikroborgjezia, perfaqesojne shtyllen e pluralizmit.
Kur kjo shtrese eshte politikisht homogjene, asgje te mire nuk ka pluralizmi.
Perkundrazi, fshataret e punetoret mund te jene homogjene, fshataret djathas dhe punetoret majtas, po ashtu borgjezia e larte mund te jete homogjene djathtas.
Tek çeshtja e vlerave qytetari i mesem i jep jete pluralizmit dhe aty arrin qe ti ndaje keto shtresa homogjene nga natyra.
Me ane te gjykimit rreth vlerave, ky ndikon tek kategorite e tjera; fshatari qe eshte i djathte nga natyra mund te votoje majtas, apo punetori djathtas , apo borgjezia e madhe majtas.
Nje shtrese e mesme homogjene eshte garanci e monizmit, jo per gje po ne vendet e zhvilluara perfaqeson shumicen e popullsise deri ne 70 %.
Ne Shqiperi konceptin e partise krahinore e ilustron LSI-ja, me berthamen e saj tek skrapallinjte.
Gjate fazes se pare deri me 1925 nacionalistet u gjykuan si kristiane dhe toske , bejleret si myslymane .
Ne kohen e Zogut, kemi perceptimin e regjimit si gego-myslyman.
Regjimi i Hoxhes perceptohej/t si tosko-ortodoks.
Tani PS-ja ka ngelur tosko-ortodokse, kurse PD-ja gego-myslymane por me komponent te forte katolik ( e habitshme si nuk mori perpjete Demokristiania po ngeli ne perqafimin vdekjeprures te Sales).
LSI-ja ka hyre si pyke fisnoro- seksere, meqe e mbeshtesin skrapallinjte dhe te punesuarit.
PDIU-ja perparoi si fisnoro-nacionaliste por krahinisht brenda arealit tosk , ndersa fetarisht atij mysliman, nderkaq nacional-ortodoksia mbetet besnike e PS-se, dhe nacional-katolicizmi besnike e PD-se. Nga keto pale PDIU-ja s’ka marre kokrren e votes.
Por te gjitha keto jane nen-rryma krahinoro-fetare, per momentin te cilesueshme si tertium non datur, pasi dialektika eshte produkt i hyrjes se komunizmit ne Shqiperi pra i perplasjes komuniste-antikomuniste gjate L2B.
Kjo dialektike ka penguar fuqizimin e demokristianeve (katolike) dhe nacional-konservatorizmit, qe kane vdekur nga ne krahet e Sales, po ashtu ka penguar edhe socialdemokracine majtas, eshte kujdesur PS-ja qe socialdemokracia ne Shqiperi te vdese qe ne lindje.
Edhe autori i shkrimit hapes me kete habitet, si ka mundesi qe te rinj me shkolle jashte, nuk vijne si socialdemokrate por si socialiste alla shqiptarçe.
Nderkaq autori mos te habitet fare, se te rinj nga Greqia, Italia e Franca po vijne e po propogandojne prape komunizmin, si te ishim ne vitet 30 e te mos kishim hequr 45 vjet diktature proletariati.
Jo prapa diellit, Xhabyni. Po mos jeton gje ne nje konstelacion tjeter ti? Qe edhe mbas gjithe asaj qe keni vuajtur, prape s`te kane zene mendet, dhe hidhesh me kollajllekun me te madh nga nje mashtrim planetar ne nje mashtrim tjeter, kete radhe kozmik. Votat e lira. Parti, grupe, ngjyra, mendim. Njerez te afte per tregim. Liri e demokraci. Te gjitha nje pese me hic . Genjeshtra me bollek, deri ne diten e fundi, ne kufi.
…”They sentenced you to (50) years of boredom,
For trying to change the system from within
You are coming now, you are coming to reward them
First you take Bathoren, then you take fshatin Lin
You are guided by a signal in the heavens,
You are guided by this birthmark on your skin
You are guided by the beauty of your weapons,
First you take Bathoren, then you take fshatin Lin…”
Fjalet ia kam marre borxh nje cifuti, te cilit, po ti besojme six degree Theory, do kete pasur me siguri ndonje kusheri te shpetuar ne Shqiperi.
Po cfare politike? Cfare e majte dhe cfare e djathte ekziston ne Shqiperi? Eshte e gjitha nje genjeshter e madhe. Aq e madhe sa s`ka me vend per zero. Eshte genjeshtra me e madhe globale qe mund te kemi pare ndonjehere. Mjere ke do zere nen vehte kur te bjere poshte.
Prandaj, nese me lejon nje keshille: lere politiken, mos u merr me te, qofte edhe per kuriozitet. As mos voto fare, se s`ka asnje lloj vlere apo peshe ne jeten tende. Te pakten jo tani per tani. Ose per 50-100 vjetet e ardhshme. Ne vend qe te pikellohesh, gezohu qe politika shqiptare eshte kjo qe eshte, dhe qe qeveria shqiptare eshte nje makine rrangalle, e vjeter dhe qe prishet cdo 100 metra. Sepse sa me mire e luksoze makina, aq me te larte e ka cmimin. E pastaj do te te duhet te punosh 6 muaj ne vit, si hyzmeqar, per ta perballuar. S`e ke pare tek “Perrallat e Njemije e Nje Neteve”? E gjithe perpjekja behet si e si t`ia hedhesh mbretit. Ai te ka edhe jeten edhe paret ne dore.
Prandaj mosbesimi yne ndaj qeverise apo politikes duhet pare si tregues shendeti. Gjenetikisht i shendetshem. “Survival of the fittest”, dhe jo i cdo lloj shtremberimi te castit.
Politika s`jep para, nuk prodhon para, nuk prodhon mireqenie. Mund ta shtoje ate ose ta pakesoje, por nuk e krijon.
Keshtu qe ne vend te politikes, merru me bisness, dhe nese jo, bej nje pune, dy, tre, qe femija yt ta filloje jeten me mundesi me te medha se sa te tuat. Dhe mos prit shtetin, apo politiken te te ndihmoje per kete. Ne vend te votosh per Saliun apo per Edin, voto per veten. Me parat e tua, me mendimet e tua, me deshirat dhe enderrat e tua, me djersen tende. Asgje tjeter, but yourself. Sigurisht, give to Ceasar what is Ceasar’s. E fale Zotit, Cesari shqiptar eshte trap nga trute. Por perndryshe sherbeji vetes, familjes, femise tend deri ne nje. Nuk ka politike dhe nuk ka shtet qe tu sherbeje atyre me mire se sa ti.
Keto…
Dhe mbasi te jesh lodhur gjithe diten, para se te te zeri gjumi ne shtrat, mbaj afer dhe shfleto ndonje faqe nga “The Road to Serfdom”. Mund te te ndihmoje te flesh me mire dhe te gdhihesh me i shlodhur.
Shkrimin e lexova te gjithe, padyshim.
“Unë ndjehem krenare që im gjysh ka qenë komunist dhe i ka shërbyer komunizmit, ndjehem krenare dhe nuk më vjen aspak keq.”
I dashur Xhabyni, shkrimi yt eshte real dhe i sinqerte. Fjalet e mesiperme te mikeshes tende jane nje shuplake ne fytyre te te gjithe atyre qe u persekutuan gjate diktatures. Mua keto fjale me revoltojne, por e mbys reagimin ne kenaqesine egoiste qe pikerisht njerez si mikja tende jane te destinuar te mbeten ne llumin e ideologjise komuniste, sadoqe qe mirefilli ky mendim eshte kundra meje dhe shoqerise qe une do doja te mbinte perseri ne Shqiperi. Problemet qe ti ngre jane esenciale per shoqerine shqiptare. Nje shoqeri e cila e ka ndertuar bazamentin ne komunizem dhe fasaden ne Europe. Mendo se cfare kombinimi i tmerrshem eshte ky! Zhgenjimi yt eshte krejtesisht i drejte pasi te dy partite udheqese ne Shqiperi jane te kuqe edhe pse duan te shiten ndryshe, dhe qe t’u japesh voten e lire eshte kompromis me idene dhe shpresen per nje Shqiperi me ne fund te shpetuar nga fara kriminale komuniste.
“Unë në shtëpinë time jam edukuar që të zgjedh të mirën dhe të votoj me parime, familja ime nuk është PD-iste por është antikomuniste”.
Kjo thenie e jotja mesiperme I thote te gjitha, pamvarsisht nga ata qe nuk duan te te lexojne.
Te falenderoj per shkrimin.
“Unë në shtëpinë time jam edukuar që të zgjedh të mirën dhe të votoj me parime, familja ime nuk është PD-iste por është antikomuniste”
Nuk e di sa nga ne ketu jane mesuar nga familjet e tyre respektive me te kunderten!!!
Nenkuptimi eshte i qarte dhe cinik. Logjika e pohimit te mesiperm te shpie se te gjithe ne te tjeret jemi edukuar me te kunderten pra te zgjedhim te keqen dhe te votojme pa parime dhe kjo meqenese familjet tona nuk jane anti komuniste.
Mos ti hyjme pastaj asaj qe e kemi shtjelluar afund keto 20 vjet se cilat jane kriteret per tu kategorizuar si komunist dhe antikomunist.
Goca e revoltuar si kriter ka vetem fjalen e vet. Pra deklarohet dhe kaq u rreshtua ne krahun djathtas te tjeret edhe pse nuk deklarohen ose kane rrespekt per punen dhe djersen e prinderve te tyre gjate asaj periudhe goca i rreshton majtas madje e ben kete edhe me nje neveri qe shprehet mes rreshtave.
O milet boll me me keto pallavra. nuk ka lidhje me ideologjine deklarimi anti Bashes ose Berishes. Ata thjesht ta peshtirin.
4 jete ne trotuar jane te mjaftueshme per te pohuar nje gje te tille.
I lutem dhe njehere Xhaxhait te kete meshire per ne lexuesit e thjeshte.
Ore ti, abllallahman hasbiu, ne cfare shpelle jeton ti qe u habitke kaq shume? Keto qe thote Xhabyni, jane te gjitha te verteta. Eshte e mbushur Tirana (qe njoh une, te pakten) me tipa te ketij lloji, qe s’ju ka dale inati akoma qe ju hoqen baballaret nga punerat ne ’92. Eshte gjithashtu e mbushur me “kryeqytetas” te pas ’92 qe nuk pushojne se ankuari “se i mbyten maloket.”
Me vjen shume keq, te nderuar bashke-blogas, qe nuk ju lene llogoret te tregoni te pakten pak civilitet dhe ndjeshmeri per vuajtjet e autorit.
Nuk ka fare rendesi se si ka shkruar e si i ka parashtruar ato qe thote. Nuk ka dale as per konkurs letrar, as per snobizem intelektual. Ka shkruar ashtu sic di dhe ashtu sic ndjen. Ne thelb, ky shkrim s’ka asnje lidhje as me Saliun, as me PD, as me 21 janarin, as me 4 prillin, as me 29 nentorin.
Ngadalë mer lal, se nuk jemi t’gjith tiransa dhe, tjetër, në artikull nuk thuhej që bëhej fjalë për Tiranën.
Mund të përgjithsosh dot që “Shqipëria është mbushur me tipa të atij lloji”?
Po të të jepja eksperiencën time, që mua më thërrisnin korqar drreqi, a mund të bësh dot përgjithsimin në rang vendi?
Në fakt, Tirana është mbushur me tipa të të gjitha llojeve. Ky është problemi: mbipopullimi dhe turmat.
Po jo mi zonje, nuk kam asnje pune me kete shkrim une. Nje te tille shkrim e nje te ketille autor, une nuk e denjoj as edhe me nje shikim te percipte.
Qe thua ti, u gjenda ne qef dhe doja te tallesha me keta emrat mysliman qe jane kaq qesharak saqe vete, po te kisha nje te tille, si emer apo mbiemer, do vrapoja ta nderroja mu si edhe henry çili – per kete s’i ve faj te shkretit – dhe keshtu, vetem per qefin e te shkruarit nen nje emer te tille, Allahmahmut, mu desh edhe ta mbushja me diçka, çka ishte dhe ajo qe ju lexuat.
Pra, ato ishin thjesht disa banalitete qe pranohen pa diskutim (kushedi si e quajne ne amerike kur thua gjera mese te ditura dhe te pranuara nga te gjithe; kane nje emer per çdo gje ata te uruar)
p.s. meqe ra fjala, po ky autori pse s’iu ka begenisur fare e te behej i gjalle. çfare behet keshtu, te te injoroj edhe nje i tille, eshte e rende per at’zot.
abllallahman hasbiu shkruan:
Më fal se po ndërhyj, abllallahman, por qejfet e tua dhe talljet infantile me emrat myslimanë nuk ke pse i ndan me komentuesit në PTF; dhe, meqë ra fjala, nick-un si komentues nuk mund ta ndërrosh sa herë që komenton, se i ngatërron njerëzit.
o “Unë në shtëpinë time jam edukuar që të zgjedh të mirën dhe të votoj me parime, familja ime nuk është PD-iste por është antikomuniste”
“Nenkuptimi eshte i qarte dhe cinik”
C’lidhje ka cinizmi ketu?? Xhabyni shpreh nje detal te familjes se tij, qe mbase dhe nuk e ka pasur te lehte ta thote, pa fyer askerkend. Kjo eshte dhe e drejta e fjales. Mos duhet te shqiptojme edhe pikat pse jane shkruar ndryshe!!
“Goca e revoltuar si kriter ka vetem fjalen e vet”
Jo!
Goces i mbeti babai pa pune, dhe cfare pastaj. Do te gjeje nje pune tjeter.
Si do te ndjehej goca sikur qe ne fillim te diktatures, ne 1944, ti pushkatonin, burgosnin dhe ti vidhnin te gjithe pronat. Kur goca behet me “inat” se i lane babane pa pune une nuk jam dot ne gjendje te perfytyroj sesi do te behej po te provonte dhe anen tjeter te monedhes!!!
“Pra deklarohet dhe kaq..”
Jo! Goca nuk deklarohet, por goca voton per inat, per hakmarrje qe babai i mbeti pa pune. Zhgenjimi qendron ne ate qe nje brez i ri voton “per hakmarrje” jo se eshte informuar mire politikisht dhe ben nje zgjedhje duke votuar per te mire te shoqerise. Pikerisht ketu qendron e keqja.
“I lutem dhe njehere Xhaxhait te kete meshire per ne lexuesit e thjeshte”
Dhe xhaxha, te falenderoj qe je mendje hapur, dhe qe ke meshire vetem per te verteten ne fjalen dhe blogun tend.
xhabyni te pergezoj per shkrimin dhe xh2shin per publikimin e tij.
Kushdo qe lexon di te dalloje se cili nga komentuesit eshte pjese e problemit dhe kush synon te shohe pertej llogorizimit. Ke prekur tela te forte shume e prandaj besoj se e ke pritur kete reagim vitriolik.
Megjithate sekushi tregon veten, prandaj mos u shqeteso nga zhurma. Ti e ngrite problemin, shpresoj se shpejti edhe ne shtypin e shkruar ne menyre qe ne vend qe te diskutojme “a iku sekretarja e KZAZ me te dashurin duke marre edhe vulen me vete”, te flasim per keto dinamika tejet me te rendesishme.
Jo Politikus! Llogorizimin përpiqet ta bëjë autori/ja i/e shkrimit me ata si puna jote që i japin të drejtë.
Unë as kam qënë dhe as jam komunist, por nqs do isha apo do bëhem, mbi ç’baza pretendon se ti dhe bindjet e tua mund të keni privilegjin që të gjykoni mua dhe bindjet e mija?
Duke më xhveshur mua nga e drejta ime për të besuar tek bindjet e mija, a nuk po tregoni se nuk po bëni ndryshe nga ç’bëri Enveri me bindjet e të tjerëve?!
Edrus i ke rene gozhdes ne koke.
edrus, nuk te paragjykova ty por reagimin e atyre qe shkrimin mbi llogorizimin e kthyen ne “cfare thua mo, po Saliu?”. Ky nuk eshte paragjykim, eshte vleresim objektiv i nje reagimi. Shkrimi nuk kishte asnje note politike, perkundrazi fliste nga pozita shoqerore te shendosha. Ta kthesh ne politike tregon me shume per kritiket se sa per shkruesin.
Bindjet e tua jane te tuat dhe ti ke gjithe te drejten e botes ti kesh e ti argumentosh. Nuk eshte zhveshje nga e drejta jote e te shprehurit te thuash qe ka dicka thelbesore qe nuk shkon me arsyetimin “politicusin nuk e dua se me ka share Edin te cilin une e dua shume sepse kushoja im eshte punesuar ne bashki”. Ti ke te drejte ta kesh ate mendim, por nuk mund te me parandalosh as mua te mendoj qe me njerez qe kane kete mentalitet shoqeria jone ka nje problem thelbesor i cili kerkon me te pakten diskutim. Sidomos nese nuk behet fjale per kushon por per nje sistem (komunizmin) qe na vrau fizikisht dhe shpirterisht per 50 vjet. Jo vetem Xhabynin por mua dhe ty qe nuk kemi hequr aq shume sa ai.
Se dyti, nese dikush ngre nje problem super te mprehte nga i cili mund te shtoja varet e ardhmja shoqerore dhe politike e Shqiperise, ti mund te kesh te drejte te merresh me stilistiken e shkrimit( jo ti si person por kritiket ketu ne pergjithesi) por kjo nuk e justifikon shmangien nga problemi me i thelle dhe drejtimin nga dicka teresisht triviale. Shume ketu u moren me stilin e te shkruarit pa i dhene asnje interes permbajtjes pertej paragjykimit qe “edhe ti i Berishes qenke mo”, nje shembull i problemit qe kerkonte te nenvizonte autori/ja. Dhe reagimi i ashper dhe etiketimi si “i anshem” ndaj dikujt qe shpreh nje ndjeshmeri qytetare europiane, nuk eshte tregues i nje deshire per dialog nga kritiket, por i nje urrejtjeje per shkak te disa lidhjeve meskine apo pa asnje arsye racionale.
Se treti, me ndje po une nuk arrij te vleresoj intelektualisht komente qe merren me shkruesin pa u munduar te kuptojne ate cka shkruhet. Nderkohe ti nuk kishe asnje arsye ta merrje persiper te gjithen sepse te tjere kane qene shume me agresive se sa ti. Une te pakten nuk tu drejtova ty personalisht.
politicus,
të biesh tok lëtyrën politike të Berishës dhe të djathtën do të thotë të flasësh broçkulla. Kodra pas bregut. Gjepura. Do të thotë të hash sapunin për djathë.
Megjithatë pozicioni yt dhe ai i Berishës kanë një të përbashkët të ndyrë cinike: Ai do të thotë t’u bësh shurrën në kokë të gjithë atyre të djathtëve, të cilëve kjo (koka) për fatin e tyre të mirë u mbeti ende mbi supe në kohën e diktaturës.
Fatkeqësia e të djathtës shqiptare ishte se ideja e saj u vodh ditën për diell nga një komunist safi, i cili e përdori papërjashtimisht vetëm për qëllim të përfitimit të tij personal, banal, larg çdo ideologjie apo bindje politike.
Ti je partizan partiak dhe është kohë e humbur të komunikosh me ty. Megjithatë ndoshta të bën diçka esëll po të të thonë se bindjet e tua qelben erë, kutërbojnë, të kalin krupën.
Të hapin barkun.
Dhe nuk është detyrimisht e nevojshme të jesh i djathtë ta kuptosh fatkeqësinë e sotme të të djathtës shqiptare. Mjafton vetëm një sensibilizim i zakonshëm politik dhe para të gjithash pak kurajë civile.
Po kaq “tuca” paskëshit që në atë të shkretë të djathtë shqiptare, që pasi ju rropi, ju vrau e preu ai tjetri, e latë veten t’u heqë për hundë një i dytë, pjellë dalë nga hunda e të parit?
Pifto,
te lutem vazhdo shkruaj ne kete menyre, qe te mos kete asnje hije dyshimi mbi dallimin midis teje dhe meje. Jo se ka ndonje aq te humbur sa te kete dyshime, por cdo fjale e jotja ma ngre piacen aq shume sa edhe jam i sigurte qe nuk e meritoj.
Sinqerisht, zoti qofte me ty.
Pifto: “Po kaq “tuca” paskëshit që në atë të shkretë të djathtë shqiptare, që pasi ju rropi, ju vrau e preu ai tjetri, e latë veten t’u heqë për hundë një i dytë, pjellë dalë nga hunda e të parit?”
Se c’me krijohet pershtypja, pifto, so do te kem hasur nje si puna jote, diku ne sheshin poshte apo korridoret e korpusit vite te shkuara. Ishte nje seksion ne te majte ku ishin studentet e juridikut e filozofise.
Kam ca shoke te mire te ngushte te femijerise, me prinder apo te aferm qe i kishin bera karriere prinderit, deri kandidate apo anetare te KQPPSH. Ishin ne grupin e atyre te privilegjuarve, por bene ceshte e mundur te mos perfundonin pasi te mbaronin juridikun apo filozofine si hetuese.
Se kishin zemren per te bere dicka te tille, nuk e kishin as harbuterine e domosdoshme, per te perballuar viktimat e shumta te pafajshme te asaj kohe. Disa perfunduan pedagoge, disa filozofe, disa diplomate, e nje pjese shume te sukseshem edhe sot ne kohen e Sales ne administraten shteterore.. E kishin kuptuar farsen e padrejtesine e sistemit. Ishin edhe largepames, dinin se do t’i vinte fundi atij sistemi nje dite e donin te pozicionoheshin ne grupin e te mireve e te arsyes sa me te shendeteshme njerezore.
Sot nuk flasin me gjuhen e hetuesit, por mesuan gjuhen e diplomatit.
Bej kujdes kur thua se “te djathtet jane tuca”. Ata te djathte qe ke ndermend ti, kane ditur t’i mbijetojne diktatures, dhe nuk ishin kaq naive te mendonin se pas 50 vjtesh kur tjetri kishte bere qilizem mbi klasen e tyre do te gjenin terrenin e hapur, do te mund te terhiqnin masen e njerezve pas vetes, kur shumica e turmes e dalur nga anonimati dhe fshati ishte formuar militantisht ne veprat e pesevjecareve, qytetet e reja, azotiket, metalurgjiket, hidrocentralet, kombinatet, ku edhe kishin bere stazhin e ishin frormuar politikisht si komuniste besnike te Enverit.
Ishte ky kontigjenti i fundit qe mbushi edhe vendet vakante ne byrone politike dhe ofiqeve te tjere politike. Ishte kontigjenti qe mbushi vendet boshe nga spastrimet e fundit te regjimit. Sigurisht qe edhe cilesia ne zevendesime kishte rene, apo jo?
Edrus, eshte krejt e kunderta e asaj qe thua ne komentin tend te fundit ku i pergjigjesh Politicus. Vota kunder Saliut ose PD-se, siç e shpjegon edhe shkrimi, nuk eshte per shkaqe ideologjike, ose shkaqet ideologjike jane shume pak per t’u marre ne konsiderate, eshte vote ose kundershtim ose urrejtje per shkaqe te tjera ku futen patologjite, historite personale, urrejtjet krahinore, urrejtje qe mekohet qe ne femijeri per nje pjese te vendit tend etj. Nese do te ishte nje ndeshje ideologjike, ne duhet te festonim por ja qe nuk eshte kjo, fatkeqesisht.
PS-ja dhe PD-ja nuk ndryshojne shume si filozofi qeverisese. Aq sa eshte e djathte ose liberale ne ekonomi PD-ja, po aq eshte edhe PS-ja, ndoshta edhe me shume. Ne çeshtjet sociale te dyja partite liberale jane. Pra motivimi i pjeses me te madhe te elektoratit te PS, urrejtja e tyre per Berishen ose ne pergjithesi PD-ne eshte jo se po aplikon politika liberale a neoliberale Berisha e PD-ja, se keto politika do t’i aplikonin edhe vete po te ishin ne pushtet, por se me PD-ne dhe Berishen si lideri i saj lidhin humbjen e privilegjeve te tyre qe gezonin dikur. Ne keto privilegje keta fusin edhe Tiranen, qe e konsideronin si prone te tyre, pa te drejte banimi e shijimi nga te tjeret.
PS-ne keta e shikojne a konceptojne jo thjesht si te tyren ideologjikisht, por si te tyren nga origjina, historine e perbashket, privilegjet e perbashketa etj.
Shqip i nderuar Edrus, jane pasojat qe na ka lene PPSH-ja. Eshte e njejta kulture politike. Jo rastesisht çunat e gocat qe dikur ishin pararojat e Rames kunder kundershtareve te tij, ne te ashtuquajturat organizata te shoqerise civile, ishin te gjithe femije ose niper e mbesa te komunisteve dhe zyrtareve te regjimit. Sikur i kishte mbledhur dikush me shume kujdes nje nga nje dhe i kishte futur ne shporte.
Shkrimi shume i mire. Keto qe thote autori i ndeshim perdite ne tavolina kafeneje e tavolina virtuale ku debatojme. Komentet nuk i lexova te gjitha por mjafton komenti i Edrusit per ta permbledhur pak te gjithe thelbin.
Sigurisht qe shijet nuk mund te vihen ne dyshim.
Cfare mund te diskutohet, dhe qe autori arrin ta beje pa bredhur neper maja morale, skolastike e me the e te thashe, eshte se menyra si arrihet ne te zgjedhurit e shijes duhet te bazohet ne nje sistem, mundesisht ne nje sistem racional.
Sepse po u hodhe nga maja e malit pa nje litar llastiku te lidhur ne kavilen tende, apo pa nje parashute ose paraglide, sado qe te duash te behesh njesh me natyre, apo te realizosh cdo lloj enderre apo fetishi, ne fund behesh cope.
Ne rastin tone kemi dy argumente per te njejtin veprim:
-autori e ben veprimin e vet, qe ne kete rast eshte nje zgjedhje, dmth nje seleksionim midis shume mundesive, thjesht basuar ne parimin e “te mires”.
-Mikja e tij e ben te njejtin veprim, pra ben zgjedhjen e vet, duke u bazuar thjesht ne logjiken e “millonase”.
Kush eshte me e pranueshme? Menyra e pare e te zgjedhurit ? Apo e dyta?
Pastaj nuk eshte fare i parendesishem perpjekja per te shpjeguar dhe kuptuar se pse votojme ashtu sic votojme.
Ne Kanada sapo u bene zgjedhjet. Qe kur kam fituar te drejten per te votuar, gjithnje i kam dhene voten time, dhe te familjes sime vetem te djathtes, ne nivel provincial dhe federal. Pse? Ka nje mori arsyesh, te gjitha me karakter personal, te nje natyre praktike, qe lidhen drejteperdrejte me jeten e perditshme te familjes sime. Jete te cilen perpiqem ta ndertoj mbi disa parime te qendrueshme, ku kryesori eshte ai ” i se mires”. E gjithe kjo, pavaresisht se ruaj nje doze dyshimi jo te vogel dhe jo te pajustifikuar, ndaj cdo lloj qeverie, cilado qofte ngjyra e saj.
”’ Zhgenjimi qendron ne ate qe nje brez i ri voton “per hakmarrje” jo se eshte informuar mire politikisht dhe ben nje zgjedhje duke votuar per te mire te shoqerise. Pikerisht ketu qendron e keqja. ”’
Vota e hakmarrjes i takon te dyja paleve, njera pale per ç’hoqi gjate komunizmit, pala tjeter pse humbi pushtetin, rehatine, prestigjin, qetesine, jeten e garantuar etj.
Mirepo perveç aspektit irracional qe mbart vota e hakmarrjes, per mendimin tim kemi edhe nje frakture sociale politizuese qe eshte kryekeput nje ‘finzione’ deri ne ‘ficton’ e ‘telenovelas’.
Ne shkencat politike, teoria e frakturave sociale politizuese eshte gjeresisht e pranuar per te shpjeguar gjenezat e partive, shumellojshmerite e tyre dhe mungesen e nje modeli standart, biles nuk gjen dot 2 shtete me te njejten dialektike politike.
Nje nga frakturat universale qe jep kategorizimin tashme klasik e majte-e djathte eshte ajo qe u prodhua gjate revolucionit industrial.
Kjo frakture sociale aq reale ne Perendim, ne shume vende te tjera te prapambetura nuk ekzistonte fare.
Shqiperia ishte vend tipik ku kjo frakture sociale nuk ekzistonte por komunizmi u importua si sistem qe ishte kolauduar gjetiu.
Me pak fjale rrenjet e telenoveles i gjejme tek ‘finzione’ e fraktures sociale qe dha ‘punetore’ e kapitaliste.
Kaq fiction eshte kjo pune, saqe PS-ja ne keto 20 vjet se ka rruajtur ndonjehere mjekren per klasen punetore.
Ne fakt identiteti i PS-se nuk bazohet tek fraktura politizuese punetore-kapitaliste, as per se largmi do shtoja.
Shqiperia parakomuniste kishte fraktura sociale politizuese te shumta, gege-toske, myslymane-te krishtere, ortodokse-katolike, nacionaliste- bejlere ( borgjezi-feudalizem), liberale-konservatore.
Komunizmi ne mungese te fraktures reale qe do e legjitimonte, per te marre pushtetin u mbeshtet tek frakturat reale ekzistuese.
Keshtu komunizmi u be tosk, u be ortodoks, u be nacionalist. Ngaqe u be nacionalist u be edhe paradoksalisht borgjez, ne kundervenie ndaj bejlereve-feudaleve.
Borgjezia ne fakt i perket fraktures sociale qe e kunderve ndaj feudalizmit (revolucioni francez), jo ndaj punetoreve, vetem me vone borgjezia futet tek klasa kapitaliste, por tek ne borgjezia ishte ne fazen e lutes me bejleret/feudalet.
Komunizmi shqiptar pra e sot pasardhesja PS, bazohet tek frakturat e vjetra toske-gege, ortodoks-katolik , borgjez-bejlere.
Kush eshte socialisti ‘tipik'( idealtipi) ?
Tosk, ortodoks, borgjez (qytetar).
Ta zeme Fatos Nano, Edi Rama, Kiço Blushi, Pandeli Majko(ky eshte shul, po organikisht futet tek grupi).
Po ashtu edhe studiuesi idealtipor i albanologjise ishte po njesoj dhe natyrisht eshte socialist, por ne ndryshim nga politika bashke me borgjezesine ka ruajtur edhe nacionalizmin.
Vlerat e ashtuquajtura qytetare te PS-se jane thjesht nje zhvillim anormal i nacionalizmit borgjez. Elita nacional-borgjeze e para 1945 eshte zevendesuar nga ajo socialiste.
Them anormal sepse ka hyre keqazi kozmopolitizmi si vlere, zhvillimi normal do e kerkonte nacionalizmin si vlere, ashtu si kish qene para 1945 dhe siç ruhet tek albanologet e vjeter tosko-ortodokso-borgjezo-socialiste.
Tani, ky socialisti tosko-ortodokso-borgjez ka ndikuar tek socialisti tosko-myslymano-borgjez dhe keta te dy bashkarisht ne privat flasin lirshem per ‘armiqte’ e tyre te frakturave te vjetra sociale.
‘Armiku’ eshte geg, katolik por edhe sunit (idealtipi e kerkon katolik) dhe katundar ose bejler.
Vleresohet vetem qytetari shkodran per hir te bashkepunimit patriotik gjate rilindjes e kultures qytetare qe vijoi, njefaresoj si te ‘tyret’ ne frakturen borgjez-bejler, por per shkak te frakturave te tjera ekziston nje situate paradoksale.
Natyrisht keto behen ne privat dhe ndikojne relativisht pak, siç e thashe me lart mund te cilesohen tertium non datur, sepse dialektika politike bazohet ne ‘finzione’, fiction komunist-antikomunist.
Nderkaq fraktura e re sociale politizuese qe po pervijohet i takon ndarjes etnocentrizem-kozmopolitizem.
Nese proçesi i frakturimit nuk do mbahej peng nga fictioni komunist-antikomunist dhe libertarianizmi i pakuptimte ne aspektin historik, do i jepte jete 2 levizjeve politike:
nacional-demokracia ne krahun e djathte
social-demokracia ne krahun e majte
Une uroj qe perpjestimoret e ketyre zgjedhjeve ku:
PS = 28 %
PD = 20 %
te perkthehen ne deputete pas 2 vjetesh, ne menyre qe hegjemonia e fictionit te marre fund dhe politika te evoloje normalisht nga frakturat sociale reale e pse jo te sherbeje ne sherimin e atyre frakturave qe s’kane me kuptim historik (ato me baze fetare in primis).
Çështja mund të shtrohet edhe kështu: a e ka realizuar PS-ja ndarjen totale me PPSh-në dhe strukturat e saj organizative dhe njerëzore, me Enverin dhe enverizmin?
Ajo ka në krye një njeri si Rama, i cili s’ka asgjë të përbashkët me këto struktura, as me mendësinë e komunistit në pushtet, gjatë diktaturës.
Megjithatë, për arsye taktike dhe oportuniste, as Rama nuk e ka bërë haptazi ndarjen, ose më mirë amputimin; për arsye se asaj partie ia japin votën të gjithë ata që ndihen të lidhur, shpirtërisht dhe shoqërisht, me regjimin e djeshëm.
Ose më mirë: të gjithë ata që kanë humbur privilegjet, sigurinë, statusin, mirëqenien dhe, më e rëndësishmja, vetëdijen e të qenit në pushtet.
Kësaj shtrese as që i bëhet vonë për krimet e kryera nga komunizmi në Shqipëri; madje kur guxon t’ua përmendësh, të thonë: “po Sala?”.
Nëse PS-ja mbahet në këmbë si parti që ende ushqehet me konserva nga rezerva e shtetit totalitar, atëherë kemi një problem të madh për politikën shqiptare.
PD-ja, nga ana e vet, është përpjekur të mbledhë rreth vetes të gjithë humbësit e periudhës totalitare – duke filluar nga të persekutuarit politikë.
Megjithatë, PD-ja nuk është parti antikomuniste, as ka bërë gjë për të luftuar trashëgiminë komuniste në Shqipëri, me përjashtim të një politike të zëvendësimit të kuadrit, e cila më shumë e dëmtoi Shqipërinë sesa ia pastroi strukturat administrative.
Në Shqipëri krimet e komunizmit as janë zbardhur, as janë dënuar; në Shqipëri dosjet e Sigurimit të Shtetit janë mbajtur të mbyllura për aq kohë, sa tani çdo hapje e tyre do të ishte kundërproduktive.
Fajin kryesor që në Shqipëri nuk është kryer ndonjë dekomunistizim e ka PD-ja dhe Berisha; meqë këtyre u takonte ta hiqnin vallen.
Duke u hequr publikisht si forcë politike antikomuniste, PD-ja bllokoi procesin e ndarjes së politikës shqiptare nga e shkuara e rëndë komuniste. Në fakt, PD-ja sot, së bashku me PS-në madje edhe më shumë e më fort se kjo e fundit, është kryesisht zgjatim i cunguar dhe i sakatuar i PPSh-së. Mjaft të shohësh mënyrën si është e organizuar dhe si funksionon.
Nëse lufta politike në Shqipëri sot konsumohet midis një partie si PS-ja, që mbështetet në bazën sociale të të privilegjiuarve të djeshëm të regjimit totalitar; dhe një partie si PD-ja, e cila mbështetet në bazën sociale të humbësve dhe të përjashtuarve të regjimit totalitar, atëherë politika shqiptare nuk reflekton aq realitetin, sa historinë.
Xhaxha, nuk bije dakord me sa thua.
Ata të zhgënjyerit/enveristët/komunistët, në panoramën elektorale shqiptare, kanë subjektin e tyre përfaqësues: Hysni Milloshin… mjaft që të shihen rezultatet e Tiranës (http://www4.rezultate2011.com/?q=11&r=33&b=384&t=1) dhe shihet qartë që komunistët/enveristët apo ku di unë, nuk përbëjnë as 0.5% të votuesve.
P.s: Për të të dhënë një rast absurd se si arsyeton votuesi shqiptar, të sjell rastin e plakës time (që komunizmi mund t’i ketë bërë po aq të këqija sa edhe familjes së autorit të shkrimit); plaka ime thotë: Unë votoj Ramën sepse e ka emrin si të djalit tim (!!!).
“a e ka realizuar PS-ja ndarjen totale me PPSh-në dhe strukturat e saj organizative dhe njerëzore, me Enverin dhe enverizmin?”
Jo, as PS-ja dhe as PD-ja. Te dyja jane dege te trungut meme PPSH.
“Në Shqipëri krimet e komunizmit as janë zbardhur, as janë dënuar;”
Kjo eshte e verteta fatkeqe. Por ky eshte i vetmi cmim qe mbajti dhe mban Berishen ne fuqi sot e kesaj dite; se pse mundet, dhe implikohet nje person me profesion aq human, ne fame politike, une nuk jam dot ne gjendje ti jap shpjegim.
“PD-ja, nga ana e vet, është përpjekur të mbledhë rreth vetes të gjithë humbësit e periudhës totalitare – duke filluar nga të persekutuarit politikë.’
Sepse nuk dua te pergjithsohet ky mendim, dua te jap nje shembull personal. Une kam qene i persekutuar ne te gjithe kuptimin e fjales, duke filluar nga 1945. Sot jam milioner. Arsyeja- kam marre te gjitha pronat mbrapa. Kush mi dha- PS-ja. me ndihmuan miqte e mij socialiste, te cilet kane qene dhe jane idealiste te pandreqshem komuniste. Mos duhet te kompromentohem dhe te votoj per PS. Ne asnje menyre! Une mendoj qe PS-ja dhe PD-ja duhet te largohen nga arena politike nese i duan pak te miren Shqiperise. A preferoj Edin me shume se Salen? Ko eshte nje pyetje qe nuk do pergjigje. Edi i perket brezit tim dhe eshte aq i demtuar nga komunizmi po aq shume sa dhe une. Kete nuk e them dot per Salen; pse Sala eshte fund e krye bashkepuntor i komunizmit si gjate diktatures po ashtu edhe gjate “demokracise”.