[uaauaua uaua aa uauaaa]
– Po ç’ke mi mam që s’po bën rehat, të gjitha i ke, për të pirë pive, për të ndërruar të ndërrova. Ç’të të bëj më?
– Me siguri është lodhur, na këputi rruga ne të rriturit, lëre më tutje foshnjen.
– Po fjeti 3 orë, ne jo.
– Tjetër gjë ne, ia kemi marrë dorën ashpërsisë së jetës; na janë mësuar veshët me zhurmë e sytë me rrëmet.
[uauaauaaa uaauaaaauaa]
– Ç’arsye të ketë, vallë? Ime më thotë injoroje kur qan, mos e merr në dorë se ndryshe e bën me vese, ndërsa psikologu ngul këmbë se fëmija s’qan kot dhe se po nuk iu përkushtove vajit të tij, indiferencën e percepton si ftohtësi dhe ftohtësia ia ngurtëson zemrën aq sa s’e prekin më as hallet e veta as të tjerëve. Psikologu ynë ka lexuar një filozof të shquar që besonte se njeriu lind i lirë e i mirë, ndërsa shoqëria e prangos dhe e bën të lig. E pyeta një ditë se si e shpjegonte filozofi që të parët njerëz të lirë e të mirë formuan një shoqëri të ligë. Nga vinte e keqja?
– E ç’tha psikologu?
– Se ajo ishte pyetje për teologë.
– Epo ata duhen pyetur edhe nga vjen mirësia. Nejse, psikolog, teolog, pas gjase ka më pak enigmë në vajin e foshnjes. Ndoshta thjesht ndien bezdi, qan për të shtyrë kohën, ushtron kordat zanore për t’u eglendisur me zërin e vet. Fëmija, edhe pse jeton në një botë pa kohë, prapë njeri është, si të gjithëve, i mërzitet qenia dhe kërkon vëmendje.
– Po unë po e mbaj në dorë, po e tund, po i flas, po e hutoj me lojra. Njeriu i vogël si i madhi qan kur ka hall, thotë psikologu ynë. Nëna e ka për detyrë të kuptojë ç’i mungon, kështu thotë ai.
– Në këtë pikë i jap të drejtë. Familja është qeliza e shoqërisë, nëna është bërthama.
– Në rregull, por si mund t’i jepet vëmendje gjashtëmuajshit?
– Gruaja ime, rahmet pastë, u këndonte fëmijëve tanë me zë të ëmbël ca këngë që i sajonte vetë, si njëherë jo herën tjetër. Ua hiqte te keqen si me dorë, dhe do ti, ja që të tre u bënë muzikantë: njëri për fyell, tjetri për kontrabas e i vogli për alphorn. Po rrahin klubet e Evropës sot.
[uauauau uaauuuaaaa uaauuu]
– E jashtëzakonshme kjo që po më tregoni. Ua paska dhënë profesionin në pelena.
– Tamam ashtu! Kushedi ç’do ishin bërë pa këngët e sime shoqeje. Apo s’janë djemtë të paqeverisshëm!
– Unë do e doja djalin të më bëhej arkitekt; profesion i bukur, prestigjoz, sa artistik edhe i saktë, thonë, me pak fat, edhe me goxha treg sot.
– Do t’ia arrini. Veç filloni t’ia trajnoni shqisat me godina të larta e të ulëta, ura, autostrada, shatërvanë, monumente. Shëtiteni që në karrocë nëpër ekspozita e galeri. Pastaj kur të nisë të luajë, rrethojeni me kuba druri, lego, lapsa.
– Nuk e keni keq; thonë se fëmija është plastelinë në dorën e prindit.
[uauauau uaauuuaaaa uaauuu]
– Mirë thonë. Po të ndreqësh prindin, ke rregulluar fëmijën për gjithë jetën. Xhanëm, ke ndrequr njerëzimin.
[uaauaua uaaaaaaaaaaa]
– Po më ngjall kureshtjen përvoja juaj. Do ta kem parasysh.
– Po ju çfarë punoni?
– Jam pa punë hëpërhë, kujdesem për shtëpinë dhe djalin.
– Me siguri jua kanë ushqyer prindërit këtë vëmendje ndaj familjes.
– Nuk e di, s’para i shihja; ata kishin një shtypshkronjë, ku punonin ditë e natë, ndërsa unë mbaja motrën e vogël. Motra u martua herët, e ka vajzën në juridik, ndërsa unë më në fund tani u rehatova me shtëpi e katandi. Po boll, mi mam, se u sfilite për hiçmosgjë.
[uaauaua uaaauaaaaaaaa]
– Po ju vetë ç’vëmendje i kushtonit motrës?
– Në fillim e vija të luante me kukulla ose të ngjyroste, ndërsa vetë mësoja, por ajo s’u afrohej as kukullave as lapsave. Ama vdiste të vuloste formularët e shtypshkronjës. E lija të vuloste gjithë ditën dhe ajo s’kishte të ngopur.
– Ku bëhet motra sot?
– Është notere, pret t’ia trashëgojë vulën së bijës.
– Pse s’thoni se paskeni rregulluar jetën e motrës më mirë se tuajën?! Ja, mrekullia e edukatorit largpamës.
Humori, kur ka vlera edukative, i bën fëmijët të pushojnë së qari. Edhe pse me siguri që nuk do e kenë kuptuar humorin, ai ua ngoh zemrën.
Humori dhe fëmija, Ujku i Zi, është alamet teme. Lexoja te “Primal Teen” i Barbara Strauch (në s’më rren kujtesa) se pikërisht ironia është shenjuesi mental mes fëmijërisë dhe adoleshencës. Kur fëmija kupton ironinë dije që e ka kaluar pragun e naivitetit fëminor (oops, loaded word, the last one). Nga eksperienca, di të them se momenti kur ta kthejnë ironinë me ironi ka qenë moment më festiv se p.sh. lidhja autonome e këpucëve, dushi i parë autonom, kartolina apo rebelimi i parë.