Edhe sikur të mos isha me origjinë nga Berati, shkrimin me titull “Burrat e Beratit kërkojnë mbrojtje: Na rrahin gratë”, do ta lexoja medoemos. Prandaj edhe i shpenzova lekët për gazetën.

Titulli më njoftonte për një lajm interesant. Burrat nga Berati ankohen se rrihen nga gratë. Shkrimi i gazetarit nuk fillon keq (Gazeta shqiptare, 24 gusht 2011). Lexuesi informohet se është “shtuar ndjeshëm numri i burrave beratas që kërkojnë mbrojtje ligjore përballë dhunës që ushtrojnë gratë”. Citohet madje Gjykata e Beratit e cila paska pohuar se “që nga fillimi i vitit 2011, numri i burrave të dhunuar nga gratë që kanë kërkuar mbrojtje zë 25 për qind të rasteve të denoncimeve për dhunën në familje”. Lajmi qëndron. Si puna e qenit: kur ky e kafshon njeriun nuk përbën lajm, kur ndodh e kundërta, pra kur njeriu e kafshon qenin e japin të gjitha gazetat. Normalisht, dhuna ushtrohet ndaj gjinisë femërore, sidomos në shoqëritë patriarkale.

Numri në përqindje (25%), i dhënë edhe me shifra (“nga 52 kërkesa për mbrojtje nga dhuna në familje që janë regjistruar gjithsej, 10 u përkasin burrave”), kërkon padyshim krahasime në kohë. Me fjalë të tjera: sa janë rrahur burrat beratas vitin e mëparshëm? Shifrat jepen disi të pasistemuara, të ngatërruara me shifrat e fshatit e të qytetit, por me pak vëmendje edhe mund të gjenden. “Vitin e kaluar nga 106 kërkesa për mbrojtje, 23 prej tyre kanë pasur si kërkues për marrjen në mbrojtje burrat, të cilët janë ankuar se dhunohen nga gratë e tyre. Ndërsa për gjysmën e vitit 2011, nga 52 kërkesa për mbrojtje, 10 janë bërë nga burrat”, citohet të ketë thënë kancelarja e Gjykatës.

Nuk duhet të jesh ekspert statistikash për të kuptuar se tendenca e dukurisë nuk ka ndonjë ndryshim thelbësor nga viti i mëparshëm. Në përqindje jemi po aty. Gjatë vitit të kaluar janë bërë 23 kërkesa në 106 gjithsej, në gjysmën e parë të këtij viti 10 në 52 gjithsej. Po t’i shumëzojmë me dy… Nejse, i lëmë numrat dhjetorë dhe saktësimet.

Pra mora vesh se burrat beratas janë zhdëpur njëlloj si vitin e kaluar nga gratë e tyre, çka nuk përbën motiv mburrjeje, por gjithsesi duhet të jemi të kënaqur që nuk paska pasur rritje. Për anën cilësore të dajakut nuk kuptohet asgjë nga artikulli. Ka gjasa që ky vit, si vit i zgjedhjeve vendore, të ketë qenë më i pafat për burrat beratas. Tensioni i zgjedhjeve mund t’ua ketë bërë kurrizin më të butë se barkun. Por mund të jetë edhe e kundërta. Të angazhuara me politikë, gratë e kanë derdhur agresivitetin e tyre në fushatën elektorale, çka na shpjegon tërthorazi shumë aspekte të pakuptueshme të politikës shqiptare.

Gjithsesi, dukuria është aq e ndërlikuar sa kërkon detyrimisht sqarime ekspertësh. Në fakt, gazetari nuk ka harruar të na intervistojë psikologen e radhës e cila, pasi na bën me dijeni se gratë nën moshën 25 vjeç e mbi moshën 45 në përgjithësi nuk rrahin (përse vallë?), thekson: “Dhuna nuk ka si shkaqe trashëgimin gjenetik apo sëmundjet psikike, por probleme të tjera të shoqërisë, individëve, si problemet sociale, tradhtitë bashkëshortore, etj…”. Pohimi duket i përgjithshëm, megjithatë rezulton i dobishëm. Mësojmë se kush rreh, nuk e bën për faj të  prindërve, as se është i çmendur, por e rreh bashkëshortin/en për probleme sociale(?!), ose për tradhti bashkëshortore.

Po për shtimin e rasteve të dhunës së grave ndaj burrave, ç’mendon psikologia? Sipas saj, shkaqet e rrahjeve “lidhen me emancipimin e shoqërisë”. E thënë ndryshe: sa më shumë emancipohet shoqëria shqiptare, aq më shumë burrat beratas do të rrihen nga gratë. E pranoj. Edhe sikur të mos isha me origjinë nga Berati do të dilja kundër këtij emancipimi, do të bëhesha konservator me zor, do të kërkoja të vihej menjëherë shamija e kokës me ligj, mundësisht ferexheja. Ose t’i lëmë gratë me mini-minifundin, por të paktën mos hamë dajak, kotnasëkoti.

Nuk dihet përse ekspertja shton fjalinë e fundit. Ndoshta është faji i cituesit, por ajo thotë: “Me zhvillimin dhe emancipimin e shoqërisë, femra nuk e duron dhe nuk e mbart dot më dhunën fizike dhe psikologjike, por i drejtohet gjykatës për zgjidhjen e martesës dhe marrjen në mbrojtje nga policia”. Dakord. Por ç’lidhje ka kjo me rrahjen e burrave? Mua më duket normale që femra nuk e duron më dhunën dhe i drejtohet gjykatës. Por ne prisnim një sqarim tjetër, për burrat e rrahur, se për këtë e kishim fjalën, apo jo?

Nejse. Mbetem i pasqaruar e i zhgënjyer, si burrë, si mashkull e si lexues. Prisja ndonjë interpretim me karakter social, meqë titulli i shkrimit sikur ia shkel syrin stereotipit sipas të cilit populli i Beratit është i butë. E palos gazetën e drejtohem për në shtëpi. Atje më pret gruaja. Atje do të marr vesh nëse i përkas 20%-it, apo pjesës tjetër. Pastaj, do të marr në telefon gjykatën, psikologen e së fundi gazetarin. Që t’i sqaroj përfundimisht.