POLITIKË ME METAFORA

Në një opinion të botuar në gazetën Shqip, por të rimarrë pastaj anembanë Internetit, Albin Kurti shkruan për gjallërimin artificial të temave dhe të polemikave fetare në Kosovë.

Sipas tij, “Islami e krishterimi nuk janë rrezik për kombin shqiptar. Territori kombëtar dhe pasuritë kombëtare janë në rrezik dhe jo identiteti kombëtar.”

Që këtej, ai nxjerr përfundimin se “ trupi i kombit, më parë se shpirti i kombit, po rrë[n]ohet”, një tezë e diskutueshme, por relativisht e padëmshme. Them e diskutueshme, meqë fare lehtë mund të kundërshtohet, me kundërtezën se trupi i kombit po rrënohet pikërisht sepse shpirti i kombit gjendet në gjendje të mjeruar; por kjo nuk është teza ime, meqë për mua metafora si “trupi i kombit” dhe “shpirti i kombit” e kanë vendin në poezinë e recituar, jo në analiza politike.

Çfarë më la shije shumë të keqe në këtë artikull është fraza përmbyllëse, ku Kurti shprehet kështu (theksimi im):

Zemërimin shqiptarët duhet t’ia kushtojnë Serbisë e Greqisë, privatizimit neoliberal, varfërisë e papunësisë, korrupsionit qeveritar, e kurrsesi shqiptarit të religjionit a sektit fetar tjetër.

Teza është kombëtariste e pastër; por jo vetëm kaq – sepse është edhe primitive. Si qenka kjo, që zemërimin shqiptarët duhet t’ia kushtojnë Serbisë e Greqisë, në një kohë që edhe shqiptarët e Kosovës, edhe ata të tjerët, të Shqipërisë, kanë shtetet e tyre sovrane, të cilat i kanë instrumentet e nevojshme për të vepruar si partnerë në lëmin e marrëdhënieve ndërkombëtare?

Një gjë është të thuash se pushtetarët e tu po veprojnë në mbrojtje të interesave të fqinjëve (edhe kjo pak e konsumuar si akuzë, por që gjithsesi mund të verifikohet); dhe një gjë tjetër që ti, si popull, duhet t’ia kushtosh zemërimin “Serbisë” dhe “Greqisë”.

Dikush duhet t’ia shpjegojë autorit se marrëdhëniet e fqinjësisë nuk mund të themelohen mbi zemërimin; dhe se “Serbia” dhe “Greqia” janë kaq antishqiptarisht monolitike sa ç’i duken atij vetëm në deliret kombëtariste.

Albin Kurti sot është politikan në modë, sidomos në disa qarqe radikalësh; të cilët ia falin kombëtarizmin ndonjëherë foklorik, për hir të integritetit moral që pa dyshim ka treguar dhe vendosmërisë në betejat politike.

Megjithatë, dhe veçanërisht simpatizantëve të tij të majtë, do të doja t’u vërej se zemërimin “shqiptarët” duhet ta ruajnë për ata që ua kanë shkaktuar këtë zemërim, ose për liderët e tyre politikë dhe sistemin korruptiv që këta liderë kanë krijuar dhe që i mban ata në krye; jo për entitete mitologjike, si Serbia dhe Greqia, të cilat u duhen lënë, si lodra për të luajtur, flakëhedhësve anonimë të Internetit.

 

Nuk ka komente

  1. Ne fakt edhe mua me la shume pershtypje te keqe. Ja vlen te shikohet edhe njehere “zemerimi kushtuar Serbise e Greqise” ne kuadrin e transferencave dhe projektimeve per te cilat akuzohet Thaci ne artikull. Zemerimi kushtuar Serbise mund te tingelloje i drejte per kosovaret, por mbetet gjithsesi pre e nje artikulimi populist i te njejtit lloj me identifikimin e rreziqeve prej fese. Objekti i zemerimit per shqiptaret eshte mese i identifikuar, dhe ajo eshte politika e spastrimit te dhunshem etnik e zbatuar nga Miloshevici. Kjo nuk do te thote se Serbia sot nuk mund te jete objekt zemerimi, sidomos po qe se nuk ka bere ndarje nga fryma qe solli deri tek lufta kriminale. Por gjithe kjo nuk mund te thuhet aq trashe sa “zemerimin shqiptaret duhet t’ia kushtojne Serbise.” E vertete qe Kurti eshte artikuluar shpesh dhe qarte ne lidhje me kete zemerim, e qe ka te beje me faktin se Serbia duhet te njohe institucionalisht gabimet e veta, te njohe Kosoven, si dhe te ndermarre nje fushate rrenjesore dhe serioze per gjetjen e te zhdukurve. Por ne vend qe t’i trashte muhabetet duke futur edhe Greqine si objekt zemerimi, do kishte bere me mire sikur t’i shtronte edhe njehere arsyet e zemerimit te shqiptareve me Serbine.

    1. Kurti vetë ka kohë që shpjegon, dhe mirë, se klasa politike sot në Kosovë është e korruptuar; prandaj unë besoj pikërisht me këtë klasë duhet të zemërohen “shqiptarët”, jo me armikun përjashta; dhe jo sepse ky armik përjashta nuk ekziston, por sepse ai sot mund t’i dëmtojë interesat kombëtare kryesisht dhe para së gjithash me bashkëfajësinë dhe bashkëpunimin e asaj klase politike që shqiptarët kanë zgjedhur të kenë në krye.

      1. Pavaresisht interesave kombetare, besoj se zemerata ndaj Serbise eshte ne thelb e drejte, pasi e arsyeshme dhe e shendetshme. Por nuk duhen ngaterruar gjerat. Fakti zemerues se klasa politike shqiptare ben kompromise me Serbine ne kurriz te nje historie te mohuar, nuk duhet ngaterruar me faktin tjeter qe ka te beje me mohimin e kesaj historie nga pala serbe. Zemerimi me politiken institucionale serbe dhe kembenguljen e kesaj politike per te mos njohur krimet e per te ushqyer struktura paralele ne Kosove eshte nje gje, dhe zemerimi me klasen politike shqiptare qe jo vetem qe nuk zemerohet, por e toleron kete, eshte nje gje tjeter.

        1. Shqiptarët në Kosovë dhe në Shqipëri kanë plotësisht të drejtë dhe arsye të jenë të zemëruar me Serbinë – edhe pse, për të qenë të saktë me termat, duhet të themi nacionalizmin serb dhe nacionalistët serbë, meqë fjala Serbi në këtë kontekst gjithnjë më shumë keqkuptohet sesa kuptohet. Pra, kanë plotësisht të drejtë dhe arsye të jenë të zemëruar; por nga pikëpamja politike ky zemërim nuk ka asnjë farë vlere. Për çfarë mund t’i vlejë sot, politikisht, qytetarit individual në Kosovë zemërimi ndaj “Serbisë” e aq më pak ndaj “Greqisë”, që Kurti e vendos në krye të vendit? Nuk them moralisht, as nga pikëpamja emocionale, as ajo e së drejtës (justice); por thjesht politikisht. Ose më mirë, Lulian, meqë ti ia njeh mendimin Albin Kurtit, më thua dot se si mund të themelohet një politikë e fqinjësisë së mirë mbi zemërimin? Apo kemi ndërmend t’u shpallim luftë grekëve dhe serbëve?

          1. Disclaimer: Une Kurtit ia njoh mendimin ne menyre shume modeste, pasi e gjej veten shpesh here te befasuar per mire nga vullneti qe tregon per te thene te verteten, sa do konfliktuale qofte.

            Xhaxha, e perseris, jam shume dakord me ty. Madje ne lidhje me vleren politike te kesaj zemerate ndaj Serbise, apo Greqise, edhe thashe se duhet pare me te njejtin skepticizem qe shihet projeksioni i krizes politike tek kriza e identitetit fetar. Ajo metafora e dhelpres qe i digjet bishti e i dorezohet fatit mund te perdoret edhe ne lidhje me kanalizimin e zemerates per krizen politike kosovare tek Serbia. Ne c’kuptim?

            Eshte e vertete qe Serbia duhet te jete objekt zemerimi, sidomos per sa i perket Bosnjezimit qe po perpiqet t’i bej Kosoves me ane te strukturave paralele, po aq sa edhe Europa duhet te jete objekt zemerimi per sa i perket politikave decentralizuese qe ushqen ne Kosove, duke krijuar keshtu dobesira qe ne themele. Ne kete aspekt, zemerimi ndaj Serbise dhe nacionalizmit serb qe shprehet nepermjet mbajtjes ne fuqi nepermjet financimit te strukturave paralele, ka vlere per individin qe perballet me strukturat shteterore sot ne Kosove, pasi gjen aty sherbime qe nuk i ofrohen ketij individi si qytetar, por si pjesetar i nje perkatesie etnike. Ka vlere zemerimi i qytetarit kosovar ndaj Serbise, sepse politika serbe duke implementuar dhe mbajtur ne fuqi keto struktura, ben qe perfaqesimi i ketij qytetari te jete ne te njejtin disporporcion me nevojat e tij sa dhe c’jane ne disporporcion institucionet ne sherbim te multi-etnicitetit me institucionet ne sherbim te qytetarit. Qytetari nuk eshte koncept multietnik si c’perpiqet ta trajtoje Serbia dhe Europa, por pertej cdo etniciteti, multi- apo uni- qofte. Por gjithe kjo, duhet theksuar e ritheksuar ne menyre qe te perbeje vertete shqetesim, perndryshe eshte shqetesim i rreme, tregues impotence qe maskohet duke hedhur fajin tek tjetri. Ne kete aspekt, e gjej uni-etnicitetin e Kurtit ne kete artikull, te shprehur me zemerate ndaj Serbise, e aq me keq Greqise, si teper reaksionar, ne kuptimin e mirefillte te reaksionizmit: pertej arsyeshmerise dhe artikulimit politik te kesaj zemerate; pre e instinktit, pasionit apo bindjeve te pabazuara.

            E reja e Kurtit, per mua, deri me sot, ka qene zoterimi i asaj qe Arber Zaimi, ne se te kujtohet, e ka quajtur “arti i shtrimit te problemit.” Per mua do te perbente mekat nese Kurti do e humbiste kete art. Shpresoj ky artikull te jete thjeshte nje lapsus, dhe jo faqe e re e nje politike te vjeter.

  2. Problemi nuk qendron pse ka permendur Greqine e Serbine si agjente (politik) ndaj te cilave duhet te drejtohet zemerimi por tek fakti qe s’e ka tjerrur pak me gjate. Kjo sjell edhe kuptimin e vetevetishem dhe implicit qe xhaxhai e identifikon si teze ‘primitive’ te ketyre dy agjenteve politike si monolitik. Jam i sigurte qe Albini mund te artikuloje me qarte nga duhen drejtuar ‘zemeratat’.

  3. Vetem pardje ishte ministri i jashtem grek ne Prishtine – dhe konfirmoi qendrimin e shtetit te tij ndaj Kosoves, qe eshte nje qendrim ne mohim te qenies se ketij shteti. Ndersa per Serbine, me duket e tepert edhe te shkruaj ketu.
    Ky qendrim i Serbise e Greqise, mund te ngjaje metaforik apo poetik, mirepo ndikimin e ka real, ne jeten e nje populli e kombi qe gjithkush perpiqet t’i imponoje te vertetat e gjithsecilit (poetike-ekonomike-politike), mirepo pakkush po ia lejon te verteten e vet.
    Nuk jane monolitike Greqia me Serbine, mirepo ja qe shfaqen monolitike ne Kosove e per Kosoven. Nuk ka ndonje faktor relevant ne mbeshtetje te sovranitetit te Kosoves ne keto vende, perkundrazi, jane o indiferente, o perkrahes se diplomacive te tyre zyrtare – ne lidhje me kete ceshtje.

    Per t’u shkeputur nga konteksti i shkrimit te Albinit,
    Te thuash qe kombi eshte metafore nenkupton valle te besosh se publiku vete eshte metafore? Nenkupton valle se vete politika eshte gjithashtu metafore?

    Mos nenkuptohet me kete shprehje besimi se subjektet jane vetem te pjesshme, te pervecme, dhe thellesisht individuale?

    A do te qe e drejte t’i kunderviheshe lidereve emancipues te zezakeve, teksa i kunderviheshin shtypjes te se bardheve, duke u thene se “te bardhet nuk qene monolite ne shtypje”? E vetmja menyre per ta bere kete (duke qene i bardhe) do te qe qe t’i bashkoheshe luftes se tyre, nje lufte me nje armik specifik,te definuar qarte, me dashjen e vet.

    1. Disa përgjigjet për pyetjet (e shumta) që bën i gjen në komentet e mia të mëparshme; nuk po i përsërit. Gjithsesi, nuk më duket se problemet që ka Kosova sot varen kryesisht nga Serbia dhe nga Greqia. Problemet janë të shqiptarëve vetë dhe ata mund t’i zgjidhin vetëm që nga momenti kur e kuptojnë se nuk mund t’i eksteriorizojnë me mënyra fëminore.

      Përndryshe, “trupi i kombit”, “shpirti i kombit”, “Greqia” dhe “Serbia” janë metaforat. Nuk më rezulton ta kem quajtur gjëkundi kombin metaforë.

      Për këtë arsye nuk di edhe si t’i përgjigjem pyetjes që fillon me “mos nënkuptohet me këtë shprehje…”. Me cilën shprehje? Me shprehjen time, apo me atë që më vë ti në gojë?

      Më në fund, unë menjëherë do t’u kundërvihesha liderëve emancipues të zezakëve, sikur këta të më konsideronin mua përfaqësues të racës së bardhë që i ka shtypur. Gabimi do të ishte i atyre, jo imi. Ndryshe prej cave, unë nuk e identifikoj veten si pjesë të ndonjë së tëre.

      1. Puna eshte se ata zezaket e supozuar pakkush i ka shtypur, po ta marresh ne sens individual. Ata qe mbajne kamzhikun jane vetem shfaqja e shtypjes, shtypja nderkohe eshte sistemike. Gabimi nuk do te qe i tyre – perderisa ata shtypen si grup, e definohen per arsye “poetike” si te shtypshem, armiku i tyre veteperkufizohet, po si grup, perderisa nuk del qartazi, me vullnet prej grupit shtypes, e jo duke thene qe “une s’kam faj”, po aktivisht duke iu kundervene shtypesit.

        Serbia e Greqia nuk jane metafora, jane mallra ne treg, jane interesa gjeopolitike, jane rruge qe shtrohen e qe barrikadohen, jane pipelines, jane taksa, lobime, politikberje ambasadash e kulisash, jane struktura paralele, jane ndikim ne jeten politike te kosoves, edhe permes korrupsionit e mafias, pra, jane shtete e kombe, ashtu sic i njohim.

        Askund nuk thote Albini qe zemerimi duhet t’i shkoje secilit grek e secilit serb, ai thote Serbise e Greqise, qe jane subjekte te qarta ekzistente, e me impakt real ne jeten publike ne Kosove.

        Nuk jane te vetmet probleme, po nuk shoh perse ne secilin shkrim u dashkan renditur te gjithe problemet, pervec korrekteses politike (qe ne fakt eshte me teper korrektese ideologjike).

        Sa i perket pyetjes sime mbi kombin: Trupi i kombit eshte permasa njerezore, ekonomike e materiale e kombit. Shpirti eshte permasa kulturore, morale, ne dac, edhe ideologjike – pra politike, e kombit. Me duket e pavend t’i kthehem perdorimit te qekurshem te ketyre metaforave, qe prej Macchiavellit etj. Desha te ve re gjithashtu se kritika per konceptin politik si metafore, eshte nje kritike qe mund te behet gjithnje – po nuk me duket gjithnje e vlefshme. E marrim si te mireqene qe institucionet jane dimensione imagjinare te shoqerise, ama impaktin e kane real.

        Ka nje debat te vjeteruar mbi kombin – perceptimi i kombit (dhe i cdo koncepti politik) si biologjik, si i ardhur prej lindjes, prej dheut e gjakut, eshte absolutisht regresiv. Ama perkufizimi i kombit si nyje e vullnetit politik te nje publiku qe shprehet i perbashkuar dhe kerkon te jete subjekt i mevetem – eshte koncept politik me vlere emancipuese. Ky kombi i dyte, per te cilin flasim, nuk eshte komb romantik, eshte komb politik, shoqeror e ekonomik (Gjuha e te tjere elemente, ketij kombi nuk i ngjasin – ai ato i ben). Natyrisht, ne pozitat e individualizmit, ky komb, ashtu si cdo lloj vullneti publik, rrudh lirite. Mirepo kjo ndodh vetem ne perspektiven liberale (e romantike) mbi lirite – liri qe duket se kane ekzistuar vetem para se te lindte qyteti…

        Ky perkufizim i kombit eshte i vetmi qe garanton mundesine e nderkombetarizmit, domethene momentit kur subjektet publike njohin njeri-tjetrin si te barabarte. Perspektivat e tjera jo, kombi romantik (dhe e gjak) shpie ne fashizem, diskriminim, a supremaci; individualizmi shpie ne shfrytezimin global, sic ka shpene.

        Gjithsesi, kam mendimin modest, qe dallimin nuk e kemi ne perspektive, po ne premisat e qendrimit qe mbajme ndaj publikes e ndaj politikes, prandaj i bera pyetjet.

    2. “Vetem pardje ishte ministri i jashtem grek ne Prishtine – dhe konfirmoi qendrimin e shtetit te tij ndaj Kosoves, qe eshte nje qendrim ne mohim te qenies se ketij shteti.”

      Foli deres te te degjoje dritarja, qeka kjo pune atehere, pasi mua mu duk se audience e Kurtit ne kete artikull, isha edhe vete, qe presupozohem injorant ne lidhje me takimet ministrore mes vendeve, e qe pres si audience te informohem, minimumi ne lidhje me cfare duhet te perbeje arsye per te qene i zemeruar me 10 milione greke.

      1. Nje artikull nuk ka perse ta kete per qellim te rendise gjithe faktoret, gjithe armiqte, dhe gjithe ngjarjet relevante e irrelevante qe kane ndodhur ne kete a ne ate kohe – sepse nuk do te qe me artikull. Artikullshkruesi supozon se publiku i vet ka interesin per te qene i informuar mbi c’i ndodh shqiptareve e rajonit…
        Nuk i bihet deres te degjoje dritarja, i flitet shqiptareve, te cilet – prej perkufizimit qe dhashe me siper (per kombin), nuk jane te lindur te tille, nuk i ben gjaku, as gjuha te tille, por i ben vullneti politik (i cili vullnet absolutisht te ben te jesh i vemendshem edhe ndaj ngjarjeve politik-shoqerore qe ndodhin me ta).

        1. “Nje artikull nuk ka perse ta kete per qellim te rendise gjithe faktoret, gjithe armiqte, dhe gjithe ngjarjet relevante e irrelevante qe kane ndodhur ne kete a ne ate kohe – sepse nuk do te qe me artikull.”

          Me fal por po kundershton per hir te kundershtimit, kam frike. Nese nje artikull pretendon te jete minimumi koherent, duhet te rendise minimumin e faktoreve qe jane relevante ne lidhje me nje thirrje per zemerate. Perndryshe eshte vete zemerata qe tingellon inkoherente.

          “Artikullshkruesi supozon se publiku i vet ka interesin per te qene i informuar mbi c’i ndodh shqiptareve e rajonit…”

          Po, por nga supozimi se publiku i vet ka interesin per te qene i informuar, tek supozimi se publiku ESHTE i informuar, ka nje dallim qe artikullshkruesi nuk e ka luksin ta injoroje, e qe me thene te drejten, ne kete artikull eshte injoruar.

          1. Nuk e kam per zanat te kundershtoj per hir te llogut. Puna eshte se impakti i politikes se Greqise per shqiptaret, per Shqiperine e Kosoven si shtete sovrane te shqiptareve, e specifikisht per Kosoven, meqe po flasim – ekonomikisht, shoqerisht, gjeopolitikisht, eshte dicka per te cilen ma merr mendja se nje informim minimal duhet ta kesh. E nese nuk e ke, meqenese kane dale dhe wikileaks, mire eshte te informohesh. Dmth. para se te kritikosh poezine dhe demagogjine e tjetrit, ma merr mendja se duhet te informohesh me shume per ate cka thote dhe pse po e thote.
            Perndryshe, i bie qe komentet te behen “ex-cathedra”.
            Sa i perket fqinjesise se mire (me duket se e lexova qe permendej me siper), qe eshte nje tjeter mit modern: nuk ka fqinjesi te mire pa njohje te ndersjellte. Ai qe nuk ma njeh toposin, logosin dhe qenien, nuk me njeh si fqinj – kesisoj ma mohon fqinjesine.
            Te kritikosh te shtypurin se perse nuk eshte korrekt ndaj shtypesit – eshte nje qendrim ne vetvete i kritikueshem.
            Se c’quajme te shtypur, eshte e diskutueshme, por jo ne kushtet kur kemi nje popull te cilit po i mohohet sovraniteti, vullneti politik per te qene komb e per te patur shtet – ashtu sic duan ata (perfshi ketu mundesine e bashkimit), nje popull te cilit po i imponohet gjuhe politike e identitet prej tjetrit, e po i mohohet gjuha politike e identiteti i vet

            1. “Dmth. para se te kritikosh poezine dhe demagogjine e tjetrit, ma merr mendja se duhet te informohesh me shume per ate cka thote dhe pse po e thote.”

              Te thashe qe po kundershton per hir te kundershtimit, por nuk me besove. Ku e pe ti kritiken time ne lidhje me demagogjine e tjetrit, e para e punes? E dyta e punes, qekur qenka informimi i publikut i ndare nga metodologjia e informuesit ne ate mase sa qe informimi i publikut eshte imperative qe vjen para metodologjise?

              Edhe cfare pastaj nese kjo eshte “ex cathedra?” Apo komentet “ex cathedra” jane te ndaluara? Me sa mbaj mend une e shpreha qarte modestine time ne lidhje me mendimin e Kurtit. Ne qofte se jo per hir te kundershtimit, atehere per hir te cfare po me vike ne dukje dicka per te cilen une jam me se i vetedijshem.

            2. Nuk eshte kundershtim lul.
              Nuk eshte aspak e ndaluar te komentosh “ex cathedra”.
              E qe te vijoj me fjali te tilla laksiste, natyrisht qe nuk eshte i detyruar asnje artikullshkrues te rendise gjithe informacionin qe ka, ne nje artikull te vetem. askush nuk e ben kete – jo ne nje artikull, po as ne nje studim, as ne nje liber. per me teper – informacione qe gjenden gjithandej, e qe supozohet se jane te aksesueshme nga kushdo qe ka interes minimal, nuk je i detyruar t;i japesh. Per ekonomi fraze, jo per gje tjeter.

            3. Dakord mo dakord, por me kusht qe ekonomia dhe eleganca e frazes, poetika, metafora, etj, te mos cenojne “shtrimin e problemit.” Nuk eshte ceshtje poezie te keqe kjo. Qe te flas nje gjuhe qe jam i sigurt se te dy e zoterojme, sec kane nje “procedure vertetesie” ceshtjet politike qe dallon nga “procedura e vertetesise” se ceshtjeve poetike, ku tek kjo e fundit hyjne edhe ekonomia e frazes apo supozimi i nje informimi qofte edhe minimal nga ana e audiences. Qe ta banalizojme fare muhabetin, une mund te shkruaj bie llafi vargun “ate dite qe s’ishte dite / ate qiell qe s’ishte qiell / ate toke qe s’ishte toke / i mblodhi nje dore e padukshme / qe dore s’ishte” e mos kem nevoje te shtoj asnje informacion tjeter duke supozuar saktesisht se ti qe e lexon e ke informacionin e nevojshem per te kuptuar qe thelbi dhe e verteta e tekstit jane poetike. Ama nga ana tjeter, nuk mund te supozohet se informacioni eshte i dhene nese je duke shtruar nje problem politik. Nenkupton interesimin e audiences per problemin, si c’e the edhe vete, por jo detyrimisht informimin e audiences per te. Perndryshe eshte thjesht procedure e manget, e gabuar, dhe kritiken e kesaj procedure nuk ke pse e ngaterron me shqetesime poetike, pasi eshte pikerisht kjo procedure qe edhe verteton politiken si te tille. Tashti fakti eshte, per mendimin tim, qe vlera e Kurtit eshte pikerisht rezultati i dhene duke i ndenjur besnik kesaj procedure. Nderkohe qe si c’vihet re edhe nga termat me te cilat ti po mbron kete artikull, kjo procedure eshte tradhetuar per ekonomi te frazes. Me fal por per ekonomi fraze hap Ali Podrimjen me mire une, c’me duhet Albin Kurti?

            4. Shkruan Solnox:

              Sa i perket fqinjesise se mire (me duket se e lexova qe permendej me siper), qe eshte nje tjeter mit modern: nuk ka fqinjesi te mire pa njohje te ndersjellte. Ai qe nuk ma njeh toposin, logosin dhe qenien, nuk me njeh si fqinj – kesisoj ma mohon fqinjesine.

              Te kritikosh te shtypurin se perse nuk eshte korrekt ndaj shtypesit – eshte nje qendrim ne vetvete i kritikueshem.

              Se c’quajme te shtypur, eshte e diskutueshme, por jo ne kushtet kur kemi nje popull te cilit po i mohohet sovraniteti, vullneti politik per te qene komb e per te patur shtet – ashtu sic duan ata (perfshi ketu mundesine e bashkimit), nje popull te cilit po i imponohet gjuhe politike e identitet prej tjetrit, e po i mohohet gjuha politike e identiteti i vet.

              Një nga synimet kryesore të politikës së jashtme të Kosovës, në mos kryesori fare, është që të sigurojë njohjen ndërkombëtare të Kosovës. Kushdo që të ishte në fuqi, edhe Kurti vetë, të njëjtën politikë të jashtme do të ndiqte.

              Kjo njohje vetvetiu do të sigurohet duke lobuar me vendet që ende nuk e kanë njohur Kosovën – drejtpërdrejt dhe tërthorazi.

              Edhe vizitën e ministrit të Jashtëm grek në Prishtinë mund ta shohim si një sukses diplomatik shqiptar; sepse ajo është, në thelb, një njohje de facto e Kosovës nga Greqia, edhe sikur Lambrinidis të ketë shkuar aty vetëm për të çuar një mesazh nga Beogradi.

              Nëse Kosova kërkon të merret vesh me Serbinë, qoftë edhe për çështje administrative, Greqia do të ishte një partner i përshtatshëm, pse i pranueshëm nga të dy palët.

              Thua, Solnox, se “Të kritikosh të shtypurin se përse nuk është korrekt ndaj shtypësit – është një qëndrim në vetvete i kritikueshëm”; vërtet, në parim ashtu është. Por kosovarin sot nuk e shtyp as serbi as greku; dhe Kosovën si shtet nuk është se po e shtypin ato shtete që nuk e kanë njohur.

              Nuk pretendoj se e njoh mirë politikën në Prishtinë, përkundrazi; por di, me siguri, se Kosovën nuk e çliroi prej zgjedhës serbe Albin Kurti, por bombardierët e NATO-s dhe koniunktura ndërkombëtare e favorshme, pas edhe zbythjes së Rusisë si fuqi e madhe nga Europa lindore.

              Çliruesit e Kosovës ia imponuan asaj edhe një model kushtetues që, sipas tyre, ishte më i përshtatshmi për shtetin që ishte krijuar me ndihmën e tyre vendimtare. Ky model disa kosovarëve mund të mos u pëlqejë me të drejtë; por ai nuk është se u zgjodh nga qytetarët. Ashtu e vendosi bashkësia ndërkombëtare, si kusht për ta pranuar Kosovën të pavarur.

              Kjo Kosovë e pavarur sot e kësaj dite varet nga Europa dhe ShBA në çdo pikëpamje; madje edhe më shumë se ç’varet Shqipëria. Aq më e fortë ndihet kjo vartësi nga klasa politike në Kosovë, e cila nuk mund ta përfytyrojë dot që të mbetet në pushtet, nëse vendos të sfidojë vullnetin e ndërkombëtarëve.

              E megjithatë, Kosova, së bashku me shtete të tjera në Ballkan, duke futur këtu edhe Shqipërinë dhe Serbinë bën pjesë në kategorinë e shteteve të prapambetura. Edhe Greqia, prej së cilës shpresohej që ta udhëhiqte Ballkanin drejt Europës, është tani në ujëra të turbullta, për shkak të rrezikut të falimentos totale.

              Për mendimin tim, është kjo prapambetje ekonomike, kulturore dhe morale në Ballkan që i shkakton problemet dhe mosmarrëveshjet mes vendeve fqinje.

              Rrënjët e kësaj prapambetjeje mund të diskutohen; dhe duhet të diskutohen, veçse jo në këtë kontekst.

    3. solnox:
      Vetem pardje ishte ministri i jashtem grek ne Prishtine – dhe konfirmoi qendrimin e shtetit te tij ndaj Kosoves, qe eshte nje qendrim ne mohim te qenies se ketij shteti.

      E shikon situatën shumë bardh-e-zi solnox. Siç tha edhe XhaXhai, që shkon ministri i jashtëm grek në Prishtinë edhe takohet me zyrtarë të lartë apo edhe me kryeministrin vetë është një njohje de facto e shtetit të Kosovës. Mos harro se Ministria e Jashtme greke funksionon në Prishtinë një Zyrë Ndërlidhjeje (mini-ambasadë me fjalë të tjera) e cila mund të pajisi shtetasit kosovarë edhe me visë për Greqinë (edhe pse passaportat kosovare nuk i njeh Greqia), si dhe është pjesëmarrëse në EULEX e KFOR.

      E vetmia që mungon është njohja de jure e Kosovës, e cila nuk vjen për mendimin tim më shumë për arsye emocionale.

      1. Siç tha edhe XhaXhai, që shkon ministri i jashtëm grek në Prishtinë edhe takohet me zyrtarë të lartë apo edhe me kryeministrin vetë është një njohje de facto

        Vertet Tannhauser. Ana tjeter e medaljes eshte qe, nqs duam te na njohe fqinji me topos, logos etc, duhet ta njohim ate edhe ne…si levantin.

  4. Mua artikulli me pelqeu, dhe rralle gjen ne shtypin shqiptar politikane te analizojne kaq hapur e te vene pikat mbi i (plage).

    Albini flet per entitete shteterore dhe jo kombetare. Per Greqine dhe jo greket (kombi apo populli). Audienca e tij jane shqiptaret e Kosoves qe tashme po behen viktima te nje diskursi aspak relevant per gjendjen ne te cilen ndodhet vendi i tyre.

    Albini, me mendjen e vete dhe te asaj cfare ai perfaqeson, fajeson politikat e shtetit Serb dhe te shtetit Grek. Identifikimi i shtetit serb me cdo serb, apo i shtetit grek me cdo grek, pak rendesi ka. Si politikan, Albini mendon se rezultati eshte qe Kosova po vuan nga disa politika te mbrapshta nderkombetare dhe te deshtuara te politikes se jashtme ne vend. Por eshte si analist qe ai fajeson: Greqine dhe Serbine, e gjithe klasen politike e korruptuar te Kosoves. Si politikan ai i ben thirrje popullit te perqendrohet tek problemet reale dhe jo ato stisura.

    1. “Si politikan ai i ben thirrje popullit te perqendrohet tek problemet reale dhe jo ato stisura.”

      Atehere pyetja e Xhaxhait behet relevante perseri. Ne cfare forme perben problem real e te zgjidhshem Greqia si entitet shteteror per popullin e Kosoves qe pastaj populli edhe te mund te perqendrohet aty?

      1. Perben problem politik qe mund te marre zgjidhje te tilla fjala vjen, ne politiken e brendshme: Bojkotim te produktit grek (a serb), ndalim te importit gjersa greket te njohin sovranitetin e Kosoves. Denoncim te atyre politikaneve te brendshem qe shesin “fqinjesi te mire” me fqinje qe vijojne te jene agresive, e qe nuk te njohin…
        Politiken e jashtme supozoj qe nuk e ke marre parasysh si hapesire ku gjithashtu duhet te fokusohet vemendja e popullit.

        1. Dakord me gjithcka. Madje edhe me bllokaden. Madje edhe me sakrificen qe kjo nenkupton. Madje, madje, jam dakord edhe me forcimin e retorikes deri ne reciprocitet; deri ne ate mase ku te perpilohet nje liste ku shteti i Kosoves te mos njohe ligjshmerine e atyre shteteve qe nuk e njohin ligjshmerine e saj, perfshi ketu Greqine e me rradhe. Por kjo nenkupton respektin e duhur ndaj problemit, e qe ta mbyll ketu kete muhabet, ai palo artikull i nxituar per mendimin tim, nuk e ofron.

  5. Ndoshta i duhet kthehemi edhe një herë frazës në përmbyllje të artikullit të Kurtit, ku ai rendit disa “objektiva” të dëshiruar të zemërimit të shqiptarëve, duke filluar nga Serbia dhe Greqia, dhe duke vazhduar pastaj, me radhë, me privatizimin neoliberal, varfërinë dhe papunësinë dhe korrupsionin qeveritar.

    Pyetja ime është nëse kanë vend Serbia dhe Greqia në këtë falangë imagjinare.

    U tha këtu se Kurti ka parasysh Serbinë dhe Greqinë si entitete shtetërore; e besoj që mund të jetë kështu, vetëm ai nuk po flet për zemërimin e vet, por për zemërimin e shqiptarëve.

    Dhe Kurti nuk është thjesht opinionist; ai është edhe politikan. Kur një politikan thotë: “shqiptarët duhet” të bëjnë kështu dhe ashtu, unë këtë e kuptoj si program ose nismë për veprim.

    Budës i atribuohet thënia: “të kuptosh gjithçka është të falësh gjithçka,” e cila m’u kujtua tani që po flitet për motivet që e kanë shtyrë Kurtin të shprehet kështu.

    Mua këto motive në fakt nuk më interesojnë fare, sepse unë nuk po i bëj gjyqin këtij autori, të cilin, përkundrazi, e vlerësoj dhe e lexoj, sa herë që mundem.

    Unë po ia bëj gjyqin, nëse mund të shprehem kështu, një koncepti folklorik, sipas të cilit e keqja në politikën shqiptare, madje në jetën shqiptare, buron nga serbi dhe nga greku.

    Një koncept mistik, që parakupton se ne (populli, etj.) jemi vetvetiu të mirë, por e keqja na vjen nga tjetërkund.

    Dhe që sugjeron se shpëtimi do të vijë duke e ekzorcizuar këtë të keqe.

    Një arsyetim që çon, si rregull, në homogjenizim, nëpërmjet pastrimit.

    Tani, kjo shprehje, sido që ta rrotullosh, është ksenofobike dhe fashiste. Që e ka thënë Kurti, kjo nuk do të thotë se krejt papritur mund të rehabilitohet; sikurse nuk e bën Kurtin vetvetiu ksenofobik dhe fashist.

    Por shprehjen nuk e ka thënë Kurti i pari; përkundrazi, ajo ka vite që vjen rrotull, në periferitë e vetëdijes kombëtare.

    Qeveritë serbe dhe greke kanë interesat e tyre për të mbrojtur, edhe në Shqipëri edhe në Kosovë. Agresiviteti i tyre është në përpjesëtim të drejtë me kalbëzimin e institucioneve në Shqipëri dhe në Kosovë dhe me dobësimin e legjitimitetit të tyre.

    1. Xhaxha, nese Albini mund te kritikohet, eshte per mungese koherence: pretendimi i tij se nuk eshte koha qe kosovaret te merakosen per identetitin, bie ne kundershtim me thirrjen ne fund per te fajesuar “ata”, te jashtmit.

      Une mendoj se ka nje strategji per te ndertuar nje diskurs dhe ketu kapet Albini.

      Ne esktremet e boshtit te problem-zgjidhjeve te shtet-formimit, jane ato te perkufizuara si fetare dhe ato nacionaliste. Diskursi ne keto pika esktreme te boshtit fajeson gjithmon “ata” – jashte grupit, dhe nderton nje identet perkunder “atyre”.

      Albini e kthen kete bosht koke-poshte. Thote – nese doni te ndertoni nje identitet nepermjet (e per) “shtetit(n) dhe laicizmit”, ky eshte diskurs i gabuar, ose jo prioritar. Merruni me zgjidhjen e problemit te shtetit duke perkufizuar armiqte kryesor te tij. Quaje si te duash, Realpolitik alla Carl Schmitt me skemen politike te Mikut-Armikut, por eshte nje skeme koherente e Albinit. Nderkohe qe te tjeret nuk kane tjeter pervecse skemat e vjedhjes dhe te Mikut-Mik per shkak te interesave materiale te ngushta e personale.

      Shqetesimi juaj eshte i drejte kur mendoni se ky realizem politik, kjo qasje, eshte arkaike, ndoshta e demshme per pozicionin e Kosoves sot, por kete qendrim une e pash edhe tek Besnik Pula, ne analizen e politikes se jashtme te Kosoves, nje tjeter ze i vlefshem ne Kosove . Dhe mos ndoshta ata kane arritur ne kete rezultat pikerisht duke e njohur realitetin e atjeshem. Sidoqofte ngelet per t’u marre ne konsiderate.

  6. Shkrimi im sot te Shekulli:

    HISTORI E INSKENUAR

    i plotëson sa kam thënë më lart dhe ndoshta mund të shërbejë si platformë për ta çuar më tej diskutimin këtu, edhe pse e pata shkruar para se të lexoja artikullin e Kurtit.

  7. Aktiviste si Albin Kurti jane te rralle per kohen qe ne jetojme. A. Kurti ka sjelle risi ne fushen politike mbareshqiptare duke sfiduar pikerisht logjikat me te cilat mobilizohet kjo fushe. Por, ne artikullin e permendur, ka dy-tri pika qe lene shume per te deshiruar, madje edhe zhgenjejne. Ky artikull vjen, kam pershtypjen, pas mosvotimit nga ana e VV e ligjit mbi mesimin e fese ne shkolla ne Kosove. Po ti hedhesh nje sy komenteve ne forumet e Kosoves, ky vendim ka habitur me shume se nje. Dalja nga salla e parlamentit per ceshtje procedurash ne fakt ishte nje e drejte e VV, por ja qe mesojme me pas qe VV paskesh qene pro vendimit te mesimit te fese ne shkolla. Kjo, ne syte e mi, ka prodhuar nje amalgame te forte tek shume prej atyre qe e mbeshtesin VV. Zhgenjimet jane te natyrave te ndryshme, pikerisht sepse pozicionimet dhe pritshmerite e mbeshtetesve te VV jane politikisht te ndryshme. Pse ndodh kjo? Me c’kam ndjekur nga shkrimet e Kurtit, nga aktivitetet e VV apo nga videot qe ata vendosin ne linje ne youtube, te krijohet pershtypje se VV eshte futur ne nje qark te shkurter ideologjik e, e gjitha kjo, te ngjan gati-gati si nje cerdhe eksperimentale metafilozofesh, metapolitikanesh, metapsikologesh, metamarksistesh, meta-etj, etj. qe kane marre persiper per te prodhuar diskurs mbi diskurse. Ne rastin konkret ketu, Kurti shkruan nje fraze absurde, dikush ngrihet ti shpjegoje “popullit” se c’ka donte ai te thoshte e se paskesh qene shume me e thelle se çe patem menduar. Shtrohet nje pyetje konkrete: cila eshte linja politike e kesaj partie?
    (Edhe nje pyetje te dyte: Cfare e shtyn Kurtin te abuzoje kaq rendshem ne cdo shkrim te tijin me koncepte psikoanalitike qe dukshem ai nuk i zoteron? )

Lini një përgjigje

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin