Gazeta Express ka botuar një shkrim me titullin “Bordelli ballkanik”, ku parashtrohen dhe komentohen disa të dhëna për përbërjen gjenetike të popujve të Ballkanit, sipas Institutit Zviceran për Hulumtime Gjenetike IGENEA.
Ja disa nga këto të dhëna:
[nga tabela kam hequr, për arsye vendi, përqindje të vogla hunësh dhe vikingësh]
Çfarë mund të thuash për këto të dhëna?
Që në krye duket se, pavarësisht nga interpretimi që mund t’u bëhet detajeve, popujt e Ballkanit janë gjenetikisht të përzier, siç mund të pritej edhe nga të dhënat historike; dhe jo vetëm të përzier mes tyre, por edhe me gjurmë popujsh që sot në Ballkan nuk i gjen – të tillë si fiset gjermanike.
Çka nuk kuptohet lehtë, në aksin horizontal të tabelës, është mënyra si janë identifikuar treguesit ilirë, trakas ose fenikas; meqë këta popuj sot nuk ekzistojnë më. Megjithatë, nëse ilirët do të identifikoheshin si çka kanë të përbashkët shqiptarët, boshnjakët dhe kroatët, minus genet sllave, kjo ndoshta do të mjaftonte.
Po ashtu, gjenet e identifikuara si “fenikase” ndoshta më shumë u përgjigjen popullsive para-indoeuropiane në Ballkan, të cilat mbijetuan gjenetikisht, edhe pse u indo-europianizuan nga pikëpamja kulturore; përndryshe, nuk kam dëgjuar për ngulime fenikase në këto anë, ndoshta me përjashtim të atyre që përfliten për trojet e Greqisë së sotme, në kohë pothuajse parahistorike (në fakt, mitin e Danausit dhe të pesëdhjetë vajzave të tij e kanë interpretuar si dëshmi të një mbretërie pellazgjike në Argos, që përmbyset me dhunë prej një fisi lundërtar nga Egjipti).
Ilirët dalin të përfaqësuar më mirë në Bosnje-Hercegovinë e Kroaci, sesa në Shqipëri; çka duket e vështirë për t’u gëlltitur prej disave nga tanët, por jo dhe aq e papranueshme nga pikëpamja historike; në të vërtetë, prej kohësh qarkullon hipoteza, ndër historianët e Ballkanit, se boshnjakët janë produkt i sllavizimit të një bërthame ilire e cila i kishte bërë ballë për bukuri romanizimit – çka shpjegon edhe përqafimin prej tyre të bogomilizmit, si mënyrë për t’u veçuar prej të krishterëve të tjerë sllavë.
Siç mund të pritej, trakët përfaqësohen mirë në Bullgari dhe në Shqipëri; edhe pse mua më habit mungesa totale e gjeneve kelte ndër shqiptarët.
Gjithashtu siç mund të pritej, në popujt e Ballkanit të Jugut nuk ka gjurmë gjenetike të fiseve turke, të cilat dallohen mjaft mirë prej indo-europianëve; përkundrazi, nuk mund të shpjegoj dot mungesën e gjeneve të popullsisë rom, e cila është mjaft e përhapur kudo.
Një mangësi e zhurmshme e tabelës ka të bëjë me gjurmët e kolonëve romanë në Ballkan; meqë dihet se ka pasur të tillë të sjellë drejtpërdrejt nga Roma; madje pa i marrë fare në vështrim popullsitë e romanizuara – dalmatët dhe latinët e Ballkanit lindor (rumunët, arumunët etj.). Si hupi gjaku i këtyre, në një kohë që metastudimi i IGENEA-s gjen deri edhe gjurmë vikingësh, hunësh e keltësh?
Siç dihet, instituti IGENEA kryen studime komerciale të prejardhjes gjenetike të individëve; por bazën e të dhënave e ka ndërtuar me hulumtime institucionesh dhe laboratoresh të tjera, anembanë botës. Rezultatet individuale për popujt dhe vendet e përmendura duan marrë cum grano salis, por besoj se të marra në tërësinë e tyre, rezultatet qëndrojnë, qoftë edhe për të treguar shkallën e afërisë të popujve të Ballkanit mes tyre.
Studime të tilla të gjenetikës së popullatave mund të kundërshtohen lehtë; dhe po aq lehtë edhe vjetërohen. Por duhet pasur kujdes për të pikasur se nga vjen kundërshtimi – nga dijetarët, apo nga ideologët e racave të kulluara?
Nuk besoj se këto të dhëna do të mjaftojnë për ta dëbuar një herë e mirë mitin e shëmtuar të racës së pastër ilire (pellazge, ariane) nga mendësia folklorike e shqiptarëve, ose mitet analoge ndër fqinjët tanë po aq “arianë” sa edhe ne vetë; por nëse ndihmojnë për ta lëkundur sado pak, duhen përshëndetur.
Nga ana tjetër, unë kujtoj se thelbi i etnisë shqiptare nuk ka të bëjë me gjenet, por me gjuhën dhe të gjitha institucionet që përftohen, riprodhohen dhe përcillen nëpërmjet gjuhës. Për këtë kam shkruar më gjatë gjetiu; prandaj ju ftoj t’i hidhni një sy, në kontekstin e kësaj teme.
Artikulli i gazetës Express është për t’u lexuar jo vetëm për të dhënat që sjell, por edhe për komentet pasuese të lexuesve; të cilat i vlejnë antropologjisë sonë kulturore shqiptarëve ndoshta më tepër edhe se ç’i vlejnë të dhënat e IGENEA-s antropologjisë sonë fizike.
Këtë studim e kam lexuar para pak kohësh. Duhet shkruar me gërma të mëdha dhe nënvizuar se:
Në studimin e Serbisë dhe Malit të Zi është përfshirë edhe Kosova. Gjithashtu në studimin e Maqedonisë, është përfshirë edhe popullsia shqiptare aty.
Këto të dhëna, nuk na bëjnë të vendosim drejt se sa % e popullsisë shqiptare janë me prejardhje ilire. Më e sakta do të ishte sa % e popullsisë së RSH janë me prejardhje ilire.
Dhe nuk janë mënjanuar pak por gjysma e popullsisë e identifikuar si shqiptare në Ballkan.
Për mua, të dhënat e Bosnjës janë të pritshme. Edhe ato kroate. Eposi i kreshnikëve epiqendrën e ka sot në Bosnjë (Jutbina).
Fenikasit surprizë, trakasit të pritshëm gjithashtu.
Keltët ndoshta duhen kapur në Kosovë. Te faqja zyrtare e institutit në fjalë, thuhet se nuk kanë ndonjë plan të afërt të përfshijnë një studim më vete të Kosovës.
Gjithsesi, unë pak a shumë pres një 50% apo më shumë të racës iliro-trake në popullsinë shqiptare (që nuk është pak)
“”””Por duhet pasur kujdes për të pikasur se nga vjen kundërshtimi – nga dijetarët, apo nga ideologët e racave të kulluara?”””
Unë s’e kuptoj tani, pse duhet të vendosen dilema të tilla tepër ideologjike dhe për rrjedhojë të pasakta. Studimet thjesht bazohen në ide shkencore dhe argumente.
J., ti e di sa delikate janë këto tema për t’u trajtuar ftohtë. Nga një lexim i shpejtë i komenteve pas artikullit të “Express”, por edhe në forumet e Institutit zviceran, më bëri përshtypje që kundërshtimet më të forta vinin nga shqiptarë të mërguar. Do më thuash që komentet në forume dhe vlerësimi i studimeve u përkasin dy niveleve të ndryshme; ashtu do të ishte mirë, por përvoja e fundit me Skënderbeun e Schmitt-it nuk më jep shumë arsye për optimizëm. Pritja e librit u kushtëzua nga faktorë emotivë, gati histerikë; sikur nesër një historian të ngrihet të thotë se vepra e Schmitt është kontribut i shkëlqyer në historiografinë e Skënderbeut, do ta akuzojnë se ka marrë para prej serbëve.
Ato te dhena jane krejtesisht te gabuara dhe kane nje baze raciste ne thelb.Popullsia shqiptare eshte teper e dallueshme me popullsine greke dhe ate serbo-bullgare.Ky dallim duket me sy te lire,nga njerez te zakonshem qe s’jane shkencetare.
Orakull, vertet, kur gjerat duken me sy te lire, pse t’i trazojme kot shkencetaret? Fjale me mend ke thene, besa.
Xha xhai, te me falni por mendimi im eshte ky : iu jeni qepur kemba-kembes studimeve dhe shkences KITSCH. Dhe me vjen keq per kete. Madje, perveç keqardhjes, ndjej dhe nje zemerim te lehte. Si eshte e mundur qe te humbet koha ne idiotesira te tilla ? Mire Express qe boton felliqesira, po filtri juaj, a mos ka nevoje per pastrim ?
Sa budalliqe lexoj une ne internet dhe ne gazetat e famshme shqiptare, une nuk jam aq i shkundur sa t’iu bej jehone te gjithave. Sistemi im i perzgjedhjes eshte ne gatishmeri te plote, dite e nate. Vetem nje pervoje e thelle ne lexim artikujsh te tille ben qe, me te lexuar fjaline e pare, mbyll faqen dhe kalon ne diçka tjeter. Eshte nje humbje e madhe te shperdorosh kohen keshtu.
ps : nuk e kam lexuar artikullin me siper, dhe as qe kam ndermend te humbas minutat me te.
Kalimtari shkruan:
Kalimtar, kam frikë se dallimi mes nesh është ky: ti merresh me veten tënde, ndërsa unë shqetësohem herë pas here edhe për të tjerët.
Orakull vertet? Po ne çfare per shembull dallojne? Sepse i kam rene Ballkanit kryq e terthor e me perjashtim te ndryshimit te gjatesise ndermjet disave qe kane jetuar mire e te tjereve qe per disa dhjetevjeçare s’kane pasur ç’te hane, nuk gjej dallime kategorizuese. Na ndriço te lutem.
Xhaxha,
nuk te kuptoj kur konfirmon se “Gjithashtu siç mund të pritej, në popujt e Ballkanit të Jugut nuk ka gjurmë gjenetike të fiseve turke, të cilat dallohen mjaft mirë prej indo-europianëve”.
Nuk paskan lene gjurme gjenetike turqit ne Ballkan ??
Varet,syri ndonjëherë me këto lloj studimesh është më i sakte në shkallën krahasuese.
Shkencëtaret seriozë kanë si parim kryesor transparencen.Ata bëjnë të ditur në radhë të parë metodën kërkuese.Punimet e tyre ata i shpjegojne qartë në këto pika:
1.Sa kampione janë analizuar.
2.Ku janë marrë këto kampione,filan grup njerzish banues për shëmbull në “X” fshat ose qytet.Dihet që fjala më e përgjithshme është Shqiperi,më pak e përgjithshme është “qytet” ose “fshat” dhe fjala e dallueshme dhe thellësisht specifike është “Shkodër”,”Drenice””Markat”,”Ninat” etj.
3.Si janë klasifikur grup njerëzit sipas përkatësisë origjinore e racore.
Përsa i përket metodës,mendoj se duhet të bashkëshoqërohet me materialin bazues ku qartësohen keto pika:
1.Cila ADN përcaktohet si Ilire dhe si është përcaktuar?
2.Cila përcaktohet si ADN greke,dhe si është përcaktuar?
3.Cila përcaktohete si ADN Thrake dhe si është percaktuar?
Do të ishte me shumë rëndësi për shkencën ndihmimi në zbërthimin e misterit Iliro-Thrak,sidomos për sa i përket veçanas AND-se Ilire dhe Thrake,sepse ata i digjnin zakonisht kufomat.Me e veshtire bëhet kjo gjë kur ata nuk “ekzistojnë” më,nuk kanë trashëgimtarë të gjallë sot..Në këtë drejtim shkencetaret po e kane percaktuar AND e tyre mendoj se kanë bërë një zbulim të madh në një drejtim tjetër,jo në drejtimin e bordellos.Unë do të isha shumë kurioz në këtë pikë.Kam kërkuar nëpër biblioteka e botime shkencore dhe nuk kam mundur të gjej as edhe një studim të kësaj natyre.Sa për AND e grekërve dhe sllavëve të sotëm e di shumë mirë.
Përsa i përket të dhënave,për më tej,mendoj duhet të jipeshin edhe tabelat përbërëse të elementëve të përbashkët dhe dallues,të cilat janë bazë për realizimin e analizës krahasuse.
Nëse dua unë p.sh të bëj një studim të tillë,kam shumë mundësira gënjeshtrimi ose vërtetësimi.Unë mund të vete ne Romët e Levanit në Fier dhe të marr 100 kampione,pastaj të shkoj te “jevgjit” e Elbasanit ose te Korces dhe të marr 100 kampione të tjerë.Pastaj të vazhdoj të shkoj në Durrës dhe të marr 20 kampione te Boshnjaket.Me ne fund ta mbyll duke shkuar ne Dropull dhe të marrë edhe atje nja 24 kampione të tjerë.Më këto kampione unë mund të nxjerre saktësisht AND e shqiptareve.
Zvicra dallohet për përbërjen e saj shumëkombëshe si dhe për histori bankare ose Xhaguare.Së fundi në Zvicër po kërkohet dhe vrima e zezë me 8 milardë dollarë nga pas.
Ky botim është një fallsitet i sajuar,i pështire.Do të doja të lexoja botimin zyrtar të ketij Instituti,linkun e tij,megjithese nuk kam shume shprese qe ekziston.Ky lloj pseudostudimi shkencor,i cili të paktën siç paraqitet këtu,më shumë kërkon të shfrytëzoj injorancen e njerzëve e njekohësisht për të sulmuar mëndjen e tyre. Në këtë fushë “studime” te tilla i kam parë në shumë site greke-minoritare-serbe,në gjuhët italisht,greqisht,anglisht dhe ne shqip ne site,bloge e forume ku në asnjë rast nuk më ka zënë syri as edhe nje frazë kundërshtues.Te gjithë bashkëmendimdhënësit kanë gjithmonë miratim turmues 100 % me temën e hedhur në krye te faqes.Publicistika e anuar është karekteristike e sistemeve të anuara komunistehitleriane,është propaganda me një qellim të fshehtë,i cili fatmiresisht per mua është shumë i qartëkuptueshëm.Mendoj se artikuj të tillë jane vetë “bordelloja” ballkanike.
Orakulli:
Po ta ka dhene Xha Xhai qe ne krye linkun. Car do ti, te ta dergojne me korrier?
Car ka hitleriane aty, me qafsh. Thuaje, se mbase ndricon ndonje ane te panjohur te Hitlerit.
Perqindjet me duken interesante e te besueshme ne relacionet midis tyre (psh perqindja ilire pjesetim per ate greke tek shqiptaret e sotem, greket e sotem etj.) por jo ne vlere absolute sepse nga mbledhja e thjeshte e perqindjeve per shqiptaret del 98% e rezerves se tyre gjenetike vjen nga popujt e lashte te dhene ne tabelen e mesiperme por nuk duket asgjekundi perzierja me turqit apo romaket.
Sidoqofte nuk e di nese me perqindjet e mesiperme mund te perdoret mbledhja si operacion matematik pasi ketu nuk eshte specifikuar shume mire se cfare lloj ngjashmerie perfaqesojne sakte perqindjet dhe nese ka prerje midis ngjashmerive, dmth nese i njejti gjen qe rezulton tek gjenet “ilire” rezulton dhe tek gjenet “trakase”.
Nga ana tjeter nuk e di a merret parasysh qe psh. tek shqiptaret shekujt e fundit ka patur emigrim te madh krahinor jashte trevave shqiptare dhe rezervat gjenetike te popullsise ne teresi pakesohen duke ulur apo ngritur artificialisht perqindjen e njeres pjese gjenetike (psh ate ilire) kundrejt ndonje tjetre.
Ne pergjithesi studimet gjenetike duhen marre me rezerve. Mendoj se ato mund te perdoren si informacione plotesuese por jo si informacione baze te ndonje teorie sepse gjenetika krahasuese eshte akoma shkence e re dhe jo aq e sakte.
Stalker shkruan:
Stalker, duhej ta kisha kualifikuar pak gjykimin tim – për të thënë se turqit nuk kanë lënë gjurmë gjenetike “të konsiderueshme”. Po të heqësh pakicat turke në Greqi, në Bullgari, në Maqedoni e në Kosovë (rreth 2% e popullsisë totale të Ballkanit), çfarë mbetet? Ndër të krishterët e gadishullit gjithnjë ka pasur dhe vazhdon të mbijetojë bindja – e gabuar – se myslimanët në Ballkan janë “turq”; po kjo është më tepër çështje semantike, meqë këtu me “turq” kanë parasysh besën, jo etninë (këtu duhet pasur parasysh edhe se shumë turq etnikë që jetonin në Ballkan për arsye të ndryshme, u larguan që andej drejt Turqisë, kur vendet ballkanike nisën të fitonin pavarësinë, gjatë shek. XIX). Gjithsesi, po të shohësh politikat e perandorisë otomane në Ballkan, këto nuk nxitnin aq kolonizimin e hapësirave të gadishullit me turq, sesa të kundërtën – tërheqjen e sllavëve, shqiptarëve dhe grekëve drejt qendrës së Perandorisë. Ndoshta për këtë arsye elementi etnik ballkanik në turqit e sotëm të Turqisë është shumë më i rëndësishëm numerikisht sesa elementi etnik turk në popujt e Ballkanit.
Te gjithe jemi afrikane :). Homo-sapiens ekziston prej rreth 2 milion vjetesh e ka lindur fillimisht ne Afrike. Mendohet qe nje grup prej jo me shume se disa qindra vetesh emigroi nga Afrika para rreth 50 mije vjetesh per te kolonizuar boten. Pra te gjitha ndryshimet gjenetike te racave njerezore te sotme bazohen ne rreth 50 mije vjet evolucion apo me sakte ne 2% te kohes se rrjedhes evolucionare gjenetike njerezore. Praktikisht kjo perqindje e vogel ndryshimesh do te thote qe nje suedez mund te jete ne teresi me i afert gjenetikisht me nje afrikan sesa me nje suedez tjeter.
Pra gjenetikes krahasuese i duhet te punoje me perqindje jashtezakonisht te holla per te nxjerre ndonje rezultat mbi etnite. Per kete them qe rezultatet e gjenetikes krahasuese duhen pare akoma me rezerva.
Drejtoresha e igenea-s i pergjigjet keshtu pyetjes se nje shqiptareje se si EGENEA ka arritur ne keto shifra, ne baze cilash kampione ADN-je:
EGENEA-drejtoreshe
Jo(presje e harruar), te gjitha te dhenat vine prej studimeve gjenetike te kryera anembane botes dhe te botuara bla, bla……………………………..
http://www.igenea.com/index.php?content=132&st=346
Pra, sic shihet instituti, nuk paska bere nje studim te vetin, por eshte mjaftuar me “perzjerjen”, “permbledhjen” e studimeve “internacionale” ne kohe te ndryshme. I vetmi filter shkencor eshte botimi i ketyre studimeve ne revista prestigjiose shkencore(te permendura prej drejtoreshes).
Por drejtuesja e ketij institucioni nuk na thote se nese eshte bazuar ne studime te ndryshme gjenetike (qe eshte e pritshme te kene pasur rezultate te ndryshme per te njejtin subjekt) atehere shifrat e dhena me siper nuk paraqesin nje rezultat qe ka besueshmeri. Ato paraqesin ne fakt nje mesatare arithmetike te shifrave te studimeve qe per hir te se vertetes nuk dihet sa te besueshme(ketu flasim per anen teknike, duke lene menjane manipulimet) mund te jene me shifrat e tyre.
Gjithashtu kur thuhet qe x popull ka kaq % nga filan popull (psh traket) atehere studimi ne vetvete nuk eshte me shkencor, sepse te pakten traket(por dhe fenikasit, iliret ose greket e vjeter) nuk perbenin per vehten e tyre nje popull gjenetikisht uniform. Prandaj une jam i mendimit qe ky studim nuk duhet marre shume seriozisht, ose per te qene me i sakte nuk duhet marre ne konsiderate fare ne konsiderate per ceshtjen e prejardhjes etnike te popujve.
Epiriot shkruan:
Vërejtje shumë e drejtë; por kjo nuk ka të bëjë me studimin, vetëm me emërtimin e këtyre birësive si “ilire”, “trake” etj. Përndryshe, siç e thua edhe ti, ilirët, trakët, grekët etj. kanë pasur mes tyre afëri gjenetike, njëlloj si edhe popujt e sotëm të Ballkanit.
Këtu bëhet edhe një ngatërresë tjetër; që ilirët ose trakët ose grekët e lashtë, bie fjala, flisnin gjuhë indo-europiane, kjo nuk do të thotë që ishin popuj gjenetikisht indo-europianë; por vetëm që ishin indo-europianizuar. Indo-europianët duan menduar më tepër si një aristokraci, që iu mbivendos fiseve ekzistuese, duke i mposhtur, dominuar dhe akulturuar; por kjo nuk do të thotë se gjenetika e këtyre popullsive ndryshoi në mënyrë po aq drastike sa edhe kultura.
Këtë mund ta krahasosh – deri diku – me ç’ndodhi me shqiptarët, p.sh., gjatë sundimit otoman; në gjuhë hynë plot fjalë të osmanishtes, në kulturën materiale hynë shumë elemente osmane (arkitektura, urbanizmi, kultura e jetës së përditshme, ushqimi), etj.; por gjenetikisht populli mbeti pothuajse i njëjtë, pa influkse të popujve turkë. Ma merr mendja që një analogji edhe më të mirë do të ofronin anglo-saksonët nën sundimin norman.
Nese do kerkoja interpretime me te gabuara nuk besoj se do i gjeja gjekundi tjeter. Ato perqindje shprehin jo vetem injorance te theksuar historike por edhe injorance masive ne raportin race-etni.
Po e nis me iliret keshtu do jete me e thjeshte te zhvishet cka shkruaj nga paragjykimi(per ata qe me njohin kuptohet).
Cfare eshte ky gen ilir ne kete studim? Ky nuk eshte gje tjeter vec nje percaktim absurd,sipas te cilit gjithe iliret e ballkanit vinin nga vetem nje Baba, pra kishte pasterti jo vetem racore por edhe gjenetike.
Ketu behet fjale per haplogrupet, te cilat jane proteina riprodhimi qe kalojne nga baba tek biri, pra identifikon te gjithe njerezit me te njejtin sterster…….katragjysh,pavaresisht nenes.
Pra keta jashte cdo realiteti historik si dhe realiteti logjik, duan te na bejne te besojme se iliret kishin te gjithe vetem nje parardhes mashkull, nderkaq levizjet historike e parahistorike e bejne absurde nje hipoteze te tille e cila ben ne 7 copa edhe teorine indoeuropiane,pasi iliret sipas ketij u shkeputen ne bllok si pasardhesit e nje stergjyshi.
Artikulli i gazetes nuk futet ne hollesi e te flase per haplogrupet qe lejojne kete identifikim, sepse ky eshte artikull qe ka per qellim vetem nje propagande te ndyre(sipas kutit tim) qe te lehtesoje pranimin e ‘tjetrit’ e te cmitizoje Ballkanin duke perdorur rrena te nje kalibri befasues.
Keto rrena behen te qarta kur per pranimin e maqedonasve si etni nga ballkaniket shpiket nje etni maqedonase, qe nuk ka ekzistuar kurre.
Iliret e sipermendur , nuk ka asnje gjase te kene pasur vetem nje haplogrup sic pretendon artikulli, ashtu si gjithe popujt e tjere te botes, pasi kjo evete gjenetikes historike por edhe per vjetersine e 5-6 haplogrupeve, qe shkon tek 20 mije vjet.
Per ta bere me te qarte le te marrim nje shembull te thjeshte.
Nje haplogrup( stergjysh i perbashket) per nje popull nenkupton pasqyrimin ne racen antropologjike te atij, meqe ky popull ka evituar perzierjen me te tjeret sikunder supozohet.
Pra antropologjikisht do kishim pasqyrimin ne antikitet te nje race ilire, nje race greke, nje trake, nje maqedonase, te gjitha keto raca te ndara qartesisht njera nga tjetra.
Arkeologjia antropologjike thote qe ky interpretim nuk gjen pasqyrim ne fakte pasi raca te tilla ne antropologji nuk ekzistojne , pra kemi te bejme me nje vegim, iluzion.
Personalisht e kuptoj fare qarte ku qellimisht behet interpretimi i gabuar i te dhenave gjenetike.
Haplogrupet jane shume te vjeter e ne gjithe ballkanin ashtu si ne mbare boten cdo popull perbehet nga 5 haplogrupe e siper, haplogrupe qe kane vjetersi 20 mije vjecare si ky ketu gati 27 mije vjecar:
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_R_(Y-DNA)
apo ky tjetri 30 mije vjecar:
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_L_(Y-DNA)
Ketu mund te gjenden gjithe haplogrupet ne qarkullim e te shihet lehte vjetersia:
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup
Kjo na intereson ne :
Haplogroup E1b1b (M35) East Africa (Ethiopians and Somalis), North Africa (Berbers and Arabs), the Middle East, the Mediterranean, the Balkans; formerly known as E3b
Rrenja e tij eshte ai E
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_E_(Y-DNA)
Ne baze te ketij haplogrupi E1b1b nje pjese e mire e shqiptareve dalin me ‘vellezer’ me somalezet sesa me nje shqiptar tjeter, ketu mund te jem une apo kushdo nga pjesetaret e blogut.
Kuptohet lehte se percaktime te tilla jane qesharake edhe pse gjenetikisht te vertetuara, por jane qesharake nese perdoren per te thene se shqiptaret jane race zezake apo shqiptaret nuk jane te nje race,pasi ai qe e perdor , qellimisht apo thjesht per te thene dicka, nuk ka as bazat me minimale ne shkencen e atropologjise e sigurisht as ne te gjenetikes.
Per dike qe di sa bejne 2+2 , eshte e lehte te thote se, kjo afersi me somalezet nuk ka gjasa te jape ndikim racor te perfillshem, pasi krijimi i races i perket nje kohe shume te mepasshme krijimit te atij gjeni e vjen si pasoje e ndikimit natyror ne keto 30-40 mije vjet pas krijimit te atij haplogrupi si dhe perzierjes logjike me individe te haplogrupeve te tjera te cilet se bashku ndikuan ne krijimin e races dinarike.
Pra ne formimin e races antropologjise (keto qe njohim) kemi bashkeveprimin e disa haplogrupeve, njerez te cilet iu nenshtruan ndikimit natyror e perzierjes dhe prodhuan racat moderne. Pra qe ne fillimet e veta racat e njohura sot kishin patjeter disa haplogrupe perzierja e te cilave e ndikimi i natyres beri qe somalezi me shqiptarin edhe pse kane te njejtin haplogrup (paraardhes) E1b1b te jete krejtesisht 2 raca te ndryshme, pra te perfitojne karakteristika fizike te ndryshme e keshtu ky shqiptar te jete i se njejtes race me nje shqiptar qe nuk eshte E1b1b e shume i ndryshem me nje somalez qe ka te njejtin E1b1b.
Pra eshte muhabet krejtesisht i kote, sa per te bere muhabet kafeneje, qe haplogrupi te merret si baze per percaktimin racor te nje individi apo per thurjen e teorive veguese mbi perzierjen e races shqiptare.
Cka mban ne kembe homogjenitetin racor te shqiptareve nuk eshte trillim qe duhet sulmuar, por fakt antropologjik i pakundershtueshem e lidhja e homogjenitetit racor me homogjenitetin gjenetik eshte perpjekje e destinuar te deshtoje, pasi te gjithe njerezit e ketij planeti vijne nga nje Baba i para 60 mije vjeteve e perdorimi i fjales homogjenitet gjenetik nuk ka asnje lidhje me vertetesine historike te nje fakti.
Pra i gjithe artikulli i gazetes, nuk eshte gje tjeter perpos nje ndyresi ‘shkencore’, ndyresi me te cilat ne vecanti ne shqiptaret jemi tashme te ngopur e po perpiqemi ti marrim vete ne duar, misteret e vetvetes, se boll ja lame ne duar te panjohurve.
Ky shkrim ve ne krize sistemin tim te perzgjedhjes se informacionit e do te thote, se vertet skam ca bej, perderisa shkrova.
Xha xhai, kam frike se jeni anash çeshtjes. Dhe e perseris, me vjen shume keq per kete. Sepse te pakta jane vendet ku mund te gjesh nje debat si ka hije. Prandaj do te me vinte keq nese edhe kjo qoshe e ngritur prej jush te prishej me debate te kota.
Ne kete bote, siç e dini dhe ju, ka me qindra e mijera tema debatesh. Ka gjera jashtezakonisht te vlefshme per trurin. Dhe nese ju keni ngelur keq per kesi debatesh te trasha mbi perqindjen e morrave tek njera apo tjetra race, atehere i bie qe cepi juaj fillon te mbushet ne fryme.
Me sa di une, nuk ju mungon aftesia te hapni debate me cilesore. Sigurisht duke mbajtur mire parasysh lemin tuaj te preferuar (qe nuk e kam marre vesh deri me tani). Nese lemi juaj nuk eshte aq terheqes, atehere ketu mund te behen gjithfare debatesh me te larta mbi tema te germuara nga njerez te shquar te mendjes. Une nuk e kuptoj ç’rendesi kane gjithe keto germa te rreshtuara me lart mbi ca shifra te nxjerra nga nuk e di çfare institucioni apo mashtruesi.
Gjithsesi, ketu eshte prona juaj dhe ju mund te beni ç’te doni. Nese populli deshiron kesi debatesh boshe, dhe nese ju e keni menduar blogun tuaj si nje prodhim konsumi, atehere OK, ju mund te hapni tema dhe mbi breçkat e Kurnikoves. Por nese deshironi ta mbani lart cilesine, atehere mos e vrisni mendjen per popullin, dhe as per te tjeret. Ndiqni synimin tuaj dhe perpiquni te mbani nje higjiene te shendoshe mendore. Per te tjerat, populli shkon e vjen, hajgare do.
Sa per verejtjen tuaj qe une shoh veten time, BINGO ! Jo lexuesit e pejsazhit te mblidhen ketu, por te ngrihen tere shqiptaret e te behen ketu mize lisi, une nuk i ul kurre kerkesat e mia ndaj vetes.
””Këtu bëhet edhe një ngatërresë tjetër; që ilirët ose trakët ose grekët e lashtë, bie fjala, flisnin gjuhë indo-europiane, kjo nuk do të thotë që ishin popuj gjenetikisht indo-europianë; por vetëm që ishin indo-europianizuar. Indo-europianët duan menduar më tepër si një aristokraci, që iu mbivendos fiseve ekzistuese, duke i mposhtur, dominuar dhe akulturuar; por kjo nuk do të thotë se gjenetika e këtyre popullsive ndryshoi në mënyrë po aq drastike sa edhe kultura.””’
Fjala indoeuropianizim dhe fraza; indoeuropianet thjesht si aristokraci, jane muzike per veshet e mia.
Kjo eshte mbeshtetur gjeresisht nga antropologet, te cilet i perkushtuan jeten, gjetjes se races apo 2 racave nga te cilat ishte e perbere kjo aristokraci qe fliste indoeuropianisht.
Kete aristokraci e percaktuan si nordike, por me nje vemendje te vecante mbi dinariket, aq e vecante saqe Kuni i beri nordike te cilet fale ndryshimeve u kthyen ne dinarike.
Ke shkelur ne terren te minuar xha xha, terren qe e minuan pas 1945, por qe minat nuk kane per ta ndalur njeriun te perpiqet te zbuloje te verteten.
Ama me duhet te pranoj se u befasova , pasi gjuhetaret po kerkokan me ne fund ndihme per zgjidhjen e enigmes indoeuropiane.
Ore Kalimtar,
pse nuk bën më mirë atë blogun tënd ti diku tjetër dhe pushon së ankuari se pse të tjerët i bëjnë punët e tyre jo ashtu si do të të pëlqente ty?
Ndoshta dikur do të duhet të bindesh veten, që kush shkruan e bën këtë gjë nga pasioni e jo që të të mbushë mendjen tënde. Po të pëlqeu or’mik, mirë – po s’të pëlqeu, thjeshtë ik. Domethënë “ik” në kuptimin që “hupu”, “tretu”, gjej karar në diku tjetër, sepse sinqerisht nuk mund të rrish gjithë kohën duke pështyrë në supën që ha mileti këtu.
Mbase mban dot parasysh edhe faktin, që akoma nuk ke prurë ndonjë kontribut intelektual, që t’i lejosh vetes kritika për konceptin e këtij blogu.
Se nuk po futem fare në atë diskutimin, që realiteti intelektual shqiptar, ose më mirë ai realitet që e mban veten për të tillë dhe që dominon opinionin publik në hapësirën shqipfolëse është në ditë të hallit dhe mund të besojë çdo marri që mund të thuhet dhe prandaj është e nevojshme që e përsëri t’ju kthehet këtyre temave.
Shiko hallin, GH, kur te te trokasin ty, fol. Mos u bej zot shtepie ne shtepi te huej. Meshoji karrikes aty dhe mos u merr me kalimtaret. Une po flas me te zotin e shtepise. Me te tjeret, as mendja nuk me shkon.
Çfarë janë Maqedonët e tekstit?
Kalimtar, përgjigjen ta dha GH; por po ta jap edhe unë, që të mos kujtosh se nuk t’i lexoj komentet.
Tema e racave, e gjakut dhe etnive në Ballkan nuk mund të etiketohet si e parëndësishme ose kitsch. Për këto gjëra janë vrarë dhe do të vazhdojnë të vriten. Forumet e ndryshme të ballkanikëve, opinioni publik i atjeshëm, gazetat e tyre dhe deri muhabetet serioze të politikanëve e të akademikëve sillen rreth çështjes së racës dhe të etnisë, për ta përdorur si premisë.
Artikulli i gazetës Express, së bashku me studimin e atij Institutit zviceran, kanë ngjallur reagime të mëdha në shqiptarët; veçanërisht në Maqedoni, por edhe në Kosovë. Siç ndodh në raste të tilla, rezultatet e paraqitura atje, sado shkencërisht të diskutueshme ose të pabazuara, e nxitën edhe një herë tjetër, si reaksion paradoksal, kombëtarizmin ekstrem, të tipit: “ne shqiptarët jemi racë e pastër”, “ne jemi vazhdues të ilirëve e të dardanëve”, e kështu me radhë. Kuptohet sa i lehtë është kalimi nga “ne jemi racë e mirë” në “ju jeni racë e keqe”; i cili është bërë dhe përsëri do të bëhet. Prandaj ne i hapim herë pas here këto tema në blog, sepse ne parashikojmë një ditë kur diskutimi i tyre nuk do të mbetet thjesht brenda mureve të dhomave ekskluzive të blogjeve.
Tani edhe një çështje tjetër, që ka të bëjë përsëri me këmbënguljen tënde – natyrën e një diskutimi nuk e përcaktojnë temat, por këndvështrimi dhe metoda dhe pluralizmi i qasjeve. Për mbishkrimet e mureve të nevojtoreve mund të diskutojë edhe Ndërmarrja Komunale, edhe antropologët; madje nëse nevojtoret kanë natyrë arkeologjike, edhe paleolinguistët. Në këtë blog ne merremi shpesh me çështje të opinionit publik, ose të psikologjisë së grupeve; dhe veçanërisht me çështje të kombëtarizmit dhe të psikologjisë etnocentrike – duke i vështruar këto të fundit si mënyra të përftimit dhe të riprodhimit të grupeve, por edhe si modele të komunikimit mes tyre. Ti besoj e ke vënë re që në blog shkruajnë autorë të ndryshëm; edhe kur temat janë të ngjashme, qasjet dhe këndvështrimet janë të ndryshme.
Më në fund, më bëri përshtypje mënyra si i ishe përgjigjur GH: “mos u bëj zot shtëpie në shtëpi të huej”. Në fakt, GH është edhe autor në këtë blog, gjë që ndoshta mund të të ketë shpëtuar; por pavarësisht nga kjo, GH është pa dyshim zot shtëpie, sa herë që diskutimet bëhen në hapësirën e komenteve, e cila është gjithnjë publike. Nëse ti ke ndërmend të hapësh një diskutim kokë-më-kokë me mua ose më këdo tjetër që shkruan këtu, këtë nuk mund ta bësh në sy të të gjithëve. Ka teknologji të tjera, p.sh. e-maili, që janë më të përshtatshme për atë lloj kontakti.
Tannhauser, besoj se e kanë fjalën për sllavo-maqedonët.
Linku sa me poshte mbeshtet piken qe ngre Xhaxhai, kur shkruan …”Tema e racave, e gjakut dhe etnive në Ballkan nuk mund të etiketohet si e parëndësishme ose kitsch. Për këto gjëra janë vrarë dhe do të vazhdojnë të vriten…”
http://macedoniaonline.eu/content/view/4915/2/
Njëra qasje është kjo që thua XhaXha, po atëhere cilat janë diferencat me sllavët e tjerë?
Unë mendoj se e kanë fjalë për Maqedonët e lashtë, të cilët mesa duket i konsiderojnë si etni më vete, por jam kureshtar të dij se nga arritën në atë konkluzion.
Tannhauser, të keqkuptova – kujtova se e kishe fjalën për kolonën e parë majtas, jo për titullin e kolonës rozë. Në fakt, e njëjta pyetje shtrohet edhe për kategoritë e tjera – ilirë, trakë etj. Si i identifikojnë këto? Prandaj edhe unë sugjerova që t’i shpërfillim emrat për një moment, dhe të vlerësojmë më shumë përpjesëtimet e afërive dhe të dallimeve midis etnive të sotme.
Nuk e di, me bejne syte apo popullata e lashte Dace nuk perfshihet gjekundi ne studimin gjenetik?! Si mund te flasesh per gjenetiken e popujve te Ballkanit pa kete grup teper te rendesishem te historise se ketij rajoni?!
Ndoshta dakët i kanë futur në një grup me trakët…
Po Epirjotet nengrup i kujt te jene valle?! 😉
Kalimtar,
të thashë fjalën e fundit të parën, sepse mu duke arrogant në këmbënguljen tënde, për të gjetur çdo gjë të diskutuar mbi këtë temë si të tepërt dhe për më keq akoma duke përbuzur angazhimin e pjesëmarrësve të diskutimit në mënyrë eklatante, sepse ky ty nuk të pëlqen. Është e drejta e jote, të këmbëngulësh të flasësh me të zotin e shtëpisë për këtë dhe nëse ky lloj vizioni patriarkal të lehtëson, të lutem shërbeu si dhe sa të duash, kjo është puna jote.
Që të kthehem në temë, sigurisht që ka nevojë të bëhet një diskutim mbi diskutimin idiot, se sa përqind janë ilirë shqiptarët e sotëm dhe sa janë hunë, përderisa ky lloj diskutimi mbi të cilin po diskutojmë ka qenë platformë ideologjike e disa përgjakjeve të tmerrshme ballkanike në shekullin e kaluar. Mua do të më dukej e tepërt të të sqaroja, se qëllimi primar i këtij diskutimi ka për tendencë jo përcaktimin me saktësi të lidhjeve gjenetike vertikale historike shqiptaro-ilire, por konstatimin e ngjashmërive të lidhjeve gjenetike horizontale bashkëkohore me fqinjët ballkanikë të sotëm.
Ajo statistika idiote që përmend ti, me gjithë predispozicionin e mirë që mund të ketë në sfond, nuk thotë dot asgjë, pasi është me siguri rezultati i prodhuar nga një tabelë Excel, të mbushur me të dhënat gjenetike të mbledhura rastësisht për qëllime të tjera, pra në bazë të kritereve të huaja për studimet statistikore gjenetike për përcaktimin e të përbashkëtave brenda një grupi njerëzish me gjuhë të njëjtë, që banojnë në një territor të caktuar.
Unë po spekuloj, por di për shembull, që në qarqet e të pasurve të rinj sot në Shqipëri, ku shumë struktura e ngërçe morale janë çtensionuar si dhe kur është krijuar infrastruktura e nevojshme për të tradhtuar bashkëshortin nëpër hotele me orë apo motele, numri i atyre burrave që trembën, se gratë e tyre kanë mbetur shtatzënë me një burrë të huaj është shumë i madh. Ka një treg joformal në Tiranë, që i ndihmon këta persona të kryejnë në mënyrë sekrete analizat gjenetike të fëmijëve të tyre, për të verifikuar atësinë e fëmijëve. Këto të dhënë statistikore, të cilat sigurisht që vijojnë në mënyrë anonime përfundojnë nëpër statistika në bazë të numrave postare të qyteteve, që më shumë mundësi mund të jenë ose jo fare shqiptare; varet, se si kanë përfunduar provat e që duhen analizuar atje, duke influencuar pa dashje statistikën e vendit të laboratorit. Nga ana tjetër probabiliteti që një grua shqiptare e një të pasuri të ri të ketë mbetur shtatzënë gjatë marrëdhënieve seksuale më një të huaj është mbi mesatare në krahasim me një Drande nga malësia e Shkodrës, që thjeshtë i ka bërë këto paudhësi me fqinjin po aq autentik shqiptar sa edhe burri i vet.
Në qoftë se do të furnizojmë një tabelë të një studimi gjenetik mbi popullsinë me të dhënë të mbërritura rastësisht nga sektorë të tjerë të jetës, të përcaktuara nga specifika sociale jo të zakonshme e mesatare , të cilat janë të paktën teorikisht dyfish të rrezikuara të tregojnë realitete të huaja, atëherë edhe rezultati do të jetë për t’u marrë në konsideratë me një rezervë të madhe.
Nuk po i hyj fare atij argumentit tjetër, se në ç’bazë e kanë izoluar pastaj atë gjenin thrak, për ta krahasuar më vonë më gjenet e mundshme të një shqiptareje dhe të ndonjë oficeri syzi të Operacionit Pelikan, apo ndonjë tetar i KFOR-it gjerman.
Unë nuk jam biolog dhe nuk kuptoj dot gjë nga shkenca e gjenetikës, gjë që nuk më pengon gjë fare për të përfaqësuar dyshimet e mia për rezultate empirike si ai i cituari i gazetës Express. Një njeri mesatar si unë mund të kuptojë dot, se ne pellgun e Mesdheut juglindor ka shumë të përbashkëta midis popullsive lokale, se çdo të kishte midis këtyre popullsive dhe atyre të Vendeve të Ulëta, por që të marr seriozisht studime që duan të ndajnë me thikë gjenetikisht shqiptarët nga grekët, kroatët, boshnjakët, maqedonasit, këtë nuk mund ta bëj. Deri këtu nuk fillon dhe nuk mbaron dot asnjë diskutim, sepse në fakt për nga natyra është po aq jo-serioz, sa edhe të hetohet dot për shembull me metoda matematikore një faktor, që tregon pjekurinë shtetformuese të popujve ballkanikë duke u mbështetur në të dhënat statistikore të mbledhura në vijim të vëzhgimeve meteorologjike dhe konkretisht të rënieve të shiut në vit.
Pastaj edhe ka një gjë tjetër, që të përbashkëtat gjenetike nuk përfundojnë dot në kufijtë juridiko-administrative apo ato gjuhësore, por shumë më tepër në ato gjeofizikë dhe në ato të fetarë. Pra sa male në ato mijëra vite u deshën kaluar për të gjetur një grua dhe a ishte ajo e fesë tënde.
Studimet e vetme antropometrike të ndërmarra nga austriakë në periudhën e Rajhut të Tretë në Shqipëri kanë evidentuar dallime të mëdha midis feve dhe krahinave. Këto kanë qenë të vetmet vëzhgime profesionale, pavarësisht nga motivimi i tyre ideologjik, që çoi diku tjetër në katastrofë të llahtarshme.
Ka ndonjë ide ndokush se ç’rezultate do të jepte një studim gjenetik, që o t’i dallonte shqiptarët ndërmjet tyre edhe nga feja dhe nga zonat gjeografike?
Xha xhai,
Me duket se nuk me keni marre vesh. E kam thene ne postimin e dyte ne kete blog se ketu jemi pseudonime dhe asgje tjeter. Nuk me hyn fare ne pune kush eshte GH apo HG. A e keni shok e mik apo jo. Keto jane pune tuajat dhe jo te miat. Une po flisja me nje person qe ka pseudonim xha xhai, dhe me asnje pseudonim tjeter. Keshtu qe te m’i kursejne paksa pallavrat, nuk do te ishte keq.
Ne lidhje me ju : me duket se jam duke llomotitur kot. Dhe se paskam ca iluzione te mira. Une mendova se vertete keni synime te larta per faqen tuaj, por jo, s’qenka e thene. Ju keni hyre te me mbushni mendjen se ca shifra te mjera te nxjerra nga ca gjirize ndertesash hijerenda, do te permbysin gjendjen e botes ballkanike. Cfare mendimi ! Cfare shterpesie !
Keto lloj studimesh jane karremiideal per kokeboshet qe s’kane me ç’merren. Jane ideale per muhabete klubesh me tym duhani dhe ere rakie kumbulle. Nje studiues i mirefillte, po qe se e meriton kete emer, nuk e ul veten deri aty sa te mbledhe plehrat e rruges per t’i shtrydhur e nxjerre perla nga to. Por nejse, gjithsecili ben siç ia thote truri i vogel.
E ky i imi me thote qe nuk ia vlen te humbas minutat me tej, qe me mire eshte t’ju le te shllapuriteni ne bataqet e epruvetave me qime floku e me kakerdhia dhish. Qofshi mire, dhe ju prifte e mbara.
Shkrimi “Bordelli Ballkanik” ben pjese ne Inxhinjerine publicistike gjenetike dhe mbart vetem minusvleren e perpjekjes se paarrire te ndryshimit te genit te shqiptareve.Nuk besoj se mund te arrihet.Shqiptaret paraqesin racen me konservatore te Europes dhe me te pandryshuar(bile dhe nje arkeolog i talentuar si Ugolini e kishte vene re).Provo sot te shkosh ne Kosove e ti thuash nje kosovari te martohet me nje serbe.Provo sot ti thush nje çami te martohet me nje greke,ose nje shqiptari te martohet me nje rome-jevge-minoritare.Keshtu ka qene jo vetem sot,por dje e metej ne pardjeshmen ose sipas gjuhes-dialekt Çame,ne te kasdejshmen (kasdej-periudha kohore para te pardjeshmes) historike.Kjo eshte thjesht nje e vertete.
Bile koncepti modern i marteses pa marre parasysh racen akoma nuk ka hyre ne kete komb.
Serbet kur erdhen ne ballkan(shekulli i VI pas.K) vetem vrane Ilire.Ne dokumentet e kohes shkruhet qe vrane kater milion banore,te barabarte me 100 milion sot.Turqit kur erdhen vetem vrane me mijera shqiptare,luftetaret qe luftonin per Gjergjin e Madh(asnje serbo-grek i vrare).Shqiptari ka mbijetuar sepse edhe gruan e vete e vriste nese e kishte shkelur nje shqiptar tjeter e jo me i huaj.Ai ne kete rast te hapte lufte qe kishte-ka per mbiemer kohor,perjetesine.Sa pak ka ndryshuar qe prej Trojes ky koncept.
Te vetmen gja qe kishte kuptuar propaganda e Hitlerit mbi racen shqiptare ishte ky koncept.
Nuk ka asnje gja te keqe te martohesh me te huaj,por per shqiptaret une nuk arrij ta shpjegoj edhe sot perse e shikojne me nje sy ndryshe nga te tjeret kombe,ndoshta si 10 mije vjet me pare.Ndoshta mrekullia e mbijeteses si komb vjen nga ky konservatorizem racor.
Ky komb pergjithesisht urren kurverine,pederastine dhe lesbizmin.Bile ne dy rastet e fundit i shikon me nje sy te pervjellet.Disa prej kombeve te rinj te rindertuar i kane per zemer modernsine burdellistike.
Kalimtar, ti thua:
Te ky pohim yti ka më shumë gabime sesa fjalë, çka vërteton edhe se nuk është e thënë të jesh shumë i mençur, për t’u hequr si i tillë.
Dhe ja pse: blogu nuk ka për synim të merret me studime të mirëfillta, por të komentojë çështje me interes publik. Studimet e mirëfillta botohen në revista shkencore, ose në libra; dhe gjithsesi konsumohen në mjedise të kontrolluara, nuk u jepen në dorë kalimtarëve të rastit.
Por ka edhe më – sepse këmbëngulja jote me plehrat, më thotë që ti nuk e paske shumë idenë se çfarë vendi zë studimi i plehrave në arkeologjinë moderne! Plehrat janë materiali ideal për të kuptuar thelbin e një epoke, ekonominë dhe estetikën, psikologjinë dhe sociologjinë, jetën e përditshme dhe ëndrrat e njerëzve!
Kalimtar, ti vjen këtu rastësisht, dhe ia lejon vetes ta kritikosh blogun në mënyrë abstrakte, duke thënë se po merremi me çikërrima jo me tema të rëndësishme; dhe se kjo t’i zhgënjeu pritjet e tua. Meqenëse unë nuk mund t’ia lejoj vetes dhe të mendoj se ti je i marrë, atëherë më duhet të të gjykoj si troll (më saktë akoma, concern troll). Prandaj mos u habit po të filloj të përdor kundër teje një insekticid çfarëdo.
Orakulli shkruan:
Orakull, e vrave ndonjëherë mendjen se pse e kisha titulluar këtë shkrim Nipat e Doruntinës?
Po ta jap une nje pergjigje xha xha meqe e vrava mendjen qe ne fillim. Biles kjo teme qe solle ketu, ka shume kohe qe eshte konsumuar ne fsh.com e me sinqeritet, njehere me vajti mendja, pse xha xhai qe eshte i kujdesshem ndaj cdo fakti qe godet konceptimin shqiptar(popullor) te kombesise, kesaj radhe nuk ka reaguar.
Nuk po them sikunder mund te keqkuptoje ndokush qe xha xhai eshte kunder nderteses se kultures shpirterore (meqe nuk eshte prodhim i kultures materiale , ngelet te jete i kultures shpirterore) qe quhet komb e kerkon ta rrezoje kete ndertese, por thjesht se duke u nisur nga vizioni i tij, per nje identitet ne levizje marramendese, te cilin e quan kombetarizem me fytyre nga e ardhmja, normalisht do bjere ndesh me identitetin ne levizje shume te ngadalte, qe e quan komebetarizem me fytyre nga e shkuara, apo ndonjehere i lejon vetes togfjaleshin kombetarizem primitiv.
Qendrimi i xha xhait, ndaj cdo informacioni qe godet kombetarizmin ‘primitiv’ dmth ate qe percepton vete populli shqiptar, eshte entuziast, pa llogaritur ne mund te jete apo jo produkt i pseudo-shkences, dmth kur paraqiten si shkencore perfundime qe nuk ndjekin metoden shkencore, si ne rastin tone, ku pa asnje metode shkencore nxirren perfundime. Metoda shkencore supozohet meqe eshte institucion shkencor, vecse si e thone vete perpiluesit e ketij ‘hartimi’, kampione ne fushe nuk jane marre, por kane marre nje cope ketu e nje cope atje e kane nxjerre nje pale pantallona me arna, te cilat i shesin si produkt ‘Armani’.
Shprehja qe perdoret ‘material gjenetik’ eshte tipike nese thur propagande, sepse materiali gjenetik i perbashket ka kategori ne shkence, ka gjenotipe e ka fenotipe, ka haplogrupe e biles ka edhe material gjenetik te perbashket qe pergjigjet per trashegimine e races antropologjike, gjenet perkatese, te brakiqefalise, hundes leptorrine , flokut brun, syve blu etj etj.
Ato perqindje nga jane nxjerre e cfare perfaqesojne, dmth ne cilen kategori futet ky material gjenetik i perbashket ?
Nese kjo mungon, atehere ato perqindje jane thjesht absurde e te pabesueshme, e biles xhaxhai ka hequr 2% te serbeve qe na dalin vikinge sipas studimit ???!!!!!
Maqedonasit antike formojne grup gjenetik me vete, vecse mes tyre kishte ilire, trake e greke e kurrfare maqedonasi,sepse maqedonas ishte percaktim shteteror e jo etnik. Perkundrazi ai studim vendos ilire, grek e maqedonas ne Maqedoni , pra tre kategori te ndryshme e kurrfare traku.
Te shohim cthote xhaxhai per kete:
””’Prandaj edhe unë sugjerova që t’i shpërfillim emrat për një moment, dhe të vlerësojmë më shumë përpjesëtimet e afërive dhe të dallimeve midis etnive të sotme.””’
Po si mund te besohen keto perpjestime afersish, kur ata ja mbysin kot e mbi te gjitha nuk na japin se mbi baze te ciles kategori gjenetike kane bere kete paraqitje ?
Kjo eshte pseudo-shkence xha xha, e reagimi ndaj pseudo-shkences nese kjo guxon te shkele ne toka te ndaluara, nuk ka si te mos jete dialektikisht i dhunshem, ashtu si pseudo-shkenca qe na sherbeu Klosi apo pseudo-logjika e rektorit te Uni. te Vlores.
Nuk mund te cmitizohet me kundermite xha xha, por me logjike te ftohte e metoda shkencore. Popullit i duhen me shume mitet kombformuese sesa mitet kombshformuese.
Mitet e reja , te prodhuara ne laboratore te huaj, nuk ka gjasa tu gjesh treg shitjeje nder shqiptare. Kjo ishte e mundur njehere e njekohe, kur ushtrohej dhune per ti blere nga vete pushtuesit, po me publicitet nuk ka gjasa te blihen, sepse mesa duket e per fat te mire, nje pjese e madhe e shqiptareve nuk e kane nxjerre kombesine e tyre ne shitje, por e shohin si dicka te pacmuar.
Kjo kam pershtypjen , nuk jep argumente te vlefshme per te irrituar askend e cdo irritim ne kete pike duhet pare si shfaqje e kompleksit te inferioritetit moral.
Kombetarizmi ne levizje marramendese, eshte produkt perendimor qe ka per qellim kryesor pranimin e emigranteve te huaj brenda kombesive perendimore, per te cilet kane aq nevoje, pra eshte domosdoshmeri integrimi per ta. Per neve jo, se ne pjellim akoma.
P.s Nipat e doruntines, besoj se jane aludim per kombesi te huaj te mikut te cilit Kostandini i premtoi motren dhe e coi nuse e keshtu ne dalim si e thote artikulli bordello.
Vecse mosprania e italikeve apo turqve ne Shqiperi, te cilet do ishin shume me te rrezikshem, e tradita konservative shqiptare per te mos u martuar me te huaj, po te futesh endogamine si dhe faktin qe ne te shkuaren rralle martoheshin jashte krahines se tyre, vertetojne homogjenitetin racial te shqiptareve, te cilin e kane provuar shkencerisht si dhe lakmuar gjithe antropologet, mbi te gjitha sepse po te shikohej nga prejardhja ilirike apo vendore(pikepamja e autoktonise), dilte si dicka madheshtore.
Mendoj se ne do vazhdojme te perkedhelim veten me te tilla perfundime, duan apo nuk duan nje pjese e shqiptareve dhe te huajt.
Hyllin, mua nuk më duket serioze që, sapo del një studim që sfidon dijet tona, ta hedhim poshtë si të pavlerë.
Mua më duket gjë e mirë, për shembull, që ai Instituti zviceran është mbështetur në studime të tjera; përkundrazi, sikur të thoshin se i kishin bërë vetë studimet në terren, atëherë do të më lindnin pikëpyetje.
Në shkencë është normale që të shfrytëzohen rezultate studimesh të tjera, për të nxjerrë përfundime mbi to. Tek e fundit, qëllimi i atij Instituti është të ofrojë harta gjenetike personale, të cilat doemos do t’i ndërtojë në bazë të dhënash të marra prej gjetiu tjetër.
Gjithsesi, unë nuk besoj që ata gënjejnë; por besoj, përkundrazi, që kjo degë e gjenetikës është ende në foshnjërinë e vet, prandaj edhe lajthitje ka sa të duash. Ky nuk është instituti i parë që ofron analiza gjenetike individuale; edhe këtu në SHBA ka të tillë, që ofrojnë pak a shumë të njëjtat shërbime. Dua të them që metodat për këtë, në nivelin komercial, duhet të jenë pak a shumë të standardizuara; dhe problemi, nëse ka të tillë, duhet kërkuar në studimet që u ofrojnë këtyre të dhënat bazë.
Prandaj sugjerova që t’i shpërfillim etiketat: ilirë, trakë, fenikas etj., të cilat s’kanë të bëjnë me gjenetikën, dhe t’i shohim të dhënat në mënyrë të krahasuar. Fakt është që këta gjejnë diçka në kampionet e tyre; por si e etiketojnë, kjo s’ka të bëjë me gjenetikën vetë.
Sa për ato që thua ti, në lidhje me “pastërtinë” e racës shqiptare, mua më duken gjëra që u ka kaluar koha; vjetërsira të antropologjisë fizike të Europës së paraluftës. Ti thua “e kanë provuar shkencërisht”, por kjo më duket pak e tepruar, për të mos thënë e pasaktë (antropologjia fizike nuk provonte shkencërisht asgjë.) Përndryshe, shqiptarët kanë praktikuar edhe endogaminë, edhe ekzogaminë; nëse Doruntina u martua në Bohemi (sipas një versioni të legjendës), në Gjirokastër martoheshin mes tyre kushërinjtë e parë. Megjithatë, nuk besoj të ketë qytet në Shqipëri ku të jetë më e përzier gjenetikisht popullata se në Gjirokastër!
Por nuk duhet t’u besojmë shumë përshtypjeve tona megjithatë. Kur kam shkuar një herë në Fushë-Arrëz, m’u duk sikur të gjithë ata që shihja në rrugë ishin vëllezër e kushërinj mes tyre…
Perkundrazi, xha xha, perkundrazi, nese do i kishin bere vete studimet ne terren, atehere do tregonin seriozitet, sepse do thonin se kemi studiuar 1 mije shqiptare, nga Shqiperia(filan krahine), kaq nga Kosova, po ashtu 1000 greke nga greqia, 200 nga Shqiperia e keshtu me radhe.
Kjo eshte metoda shkencore e statistikes. Ndersa pergjithesia, se kemi marre nga materiale te ndryshme, nuk thote asgje. psh ne disa studime gjenetike ku jane futur shqiptaret, si kampione kane sherbyer 1 ose 2 individe, emigrante .
Nese ky perdor te dhena te tilla(skam pare ndonje studim gjenetik ku te jene studiur shume shqiptare e rrezik skam per te pare), normale qe metoda shkencore nuk ekziston.
Ne shumicen e rasteve perqindjet e shqiptareve nxirren duke bere nje mesatare te grekeve dhe sllaveve e ne dalim ne mes ose afer njeres pale, si tu teket atyre dmth.
Kjo serisht nuk eshte shkence, jo pse nuk mund te mos kene te drejte por sepse metoda shkencore mungon.
Kjo eshte pastertisht pseudo-shkence e jo foshnjeri, sepse foshnjeria, nuk eshte aq djallezore sa te shpike nje etni maqedonase.
””’Fakt është që këta gjejnë diçka në kampionet e tyre; por si e etiketojnë, kjo s’ka të bëjë me gjenetikën vetë.””’
Ku jane kampionet, pse nuk i nxjerrin te dhenat, nga se kane frike, ku eshte pare e eshte degjuar qe te dhena statistikore te mos japin te dhena mbi kampionet e tyre, mundesisht te hollesishme per te qene me te besueshem ?
Jo vetem mbi kampionet, por edhe sic e thashe ne postimin me lart, cnenkuptohet me material gjenetik ketu ?
Material gjenetik i perbashket, eshte psh, hunda me kurriz, syte geshtenje, floku i holle, gjatesia, etj. Nese e gjen ne 1 mije individe, kete material gjenetik te perbashket, thua se keta 1 mije individe i perkasin nje bashkesie gjentike(fenotipe) te caktuar.
Nese gjen 1 mije individe me haplogrupin E (apo B apo C) thua se keta kane material gjenetik te perbashket, pasi kane nje paraardhes mashkullor te perbashket.
Kjo eshte shkence, gjithcka tjeter mund te jete cte doje, por jo shkence.
””’Ti thua “e kanë provuar shkencërisht”, por kjo më duket pak e tepruar, për të mos thënë e pasaktë (antropologjia fizike nuk provonte shkencërisht asgjë.)””’
Antropologjia fizike eshte shkence xha xha. shiko cgjej po te kerkoj:
L’antropologia fisica è una disciplina scientifica che si occupa dei meccanismi dell’evoluzione biologica, dell’ereditarietà genetica, dell’adattamento fisico degli esseri umani e dei resti fossili di tale evoluzione; trova larga applicazione in archeologia.
http://it.wikipedia.org/wiki/Antropologia_fisica
Pra eshte disipline shkencore. Kjo nenkupton se perfundimet e saj jane shkencore nese nuk jane pseudo-shkencore dmth keshtu:
Pseudoscienza è ogni teoria, metodologia, pratica che afferma di essere scientifica o vuole apparire scientifica e che tuttavia non ha alcuna aderenza col metodo scientifico (o metodo sperimentale) , che è alla base della scienza moderna, per dimostrare le proprie affermazioni.
http://it.wikipedia.org/wiki/Pseudo-scienza
Pra nese ti nuk e pranon si shkence, e perfundimet e saj si perfundime shkencore, ky eshte problemi jot dhe jo i antropologjise apo i komunitetit shkencor.
””nëse Doruntina u martua në Bohemi (sipas një versioni të legjendës)””
Sigurisht ‘nese’, vecse ‘nese’ dhe ‘nje version’ , jane hipoteza qe dalin kunder asaj te pranuar e derisa keto te jene hipoteza, nuk ndryshojne aspak teorine sunduese.
Sidoqofte , te mos harrojme se martesa brenda krahines eshte fakt jo vetem i se shkuares, por edhe i te sotmes, mjaft te shikojme martesat me mblesi.
””në Gjirokastër martoheshin mes tyre kushërinjtë e parë. Megjithatë, nuk besoj të ketë qytet në Shqipëri ku të jetë më e përzier gjenetikisht popullata se në Gjirokastër!””
Qytetet nuk perbejne teste , pasi dihet qe popullata ne to nuk eshte kurre homogjene, sidomos nese jane qytete tregtare te medha e jane afer zonave te perziera.
Shikohen zonat fshatare edhe pse historikisht kane perbere 90% te popullates.
Nje studim serioz, duhet te marre elemente fshatare , mundesisht malore, ne do te percaktoje nje gen vendali e jo ne qytet apo edhe ne fushe , pasi dihet qe pushtuesit thuajse kurre nuk popullojne malet, vec ne qofshin te pashkelura.
””Hyllin, mua nuk më duket serioze që, sapo del një studim që sfidon dijet tona, ta hedhim poshtë si të pavlerë.””
Problemi qendron se ky eshte studim joserioz e nuk sfidon kurrfare dijesh tona, pasi qe te quhet sfide ne radhe te pare duhet te jete serioz. E thashe tek postimi i pare, kjo ndarje ne 5 kategori, ne gjenetike vjen si pasoje e studimit mbi haplogrupet, te cilen keta kane perdorur, por nuk duan ta thone, se do rrezohej gjithe studimi si keshtjelle letre.
“Qytetet nuk perbejne teste , pasi dihet qe popullata ne to nuk eshte kurre homogjene, sidomos nese jane qytete tregtare te medha e jane afer zonave te perziera.
Shikohen zonat fshatare edhe pse historikisht kane perbere 90% te popullates.
Nje studim serioz, duhet te marre elemente fshatare , mundesisht malore, ne do te percaktoje nje gen vendali e jo ne qytet apo edhe ne fushe , pasi dihet qe pushtuesit thuajse kurre nuk popullojne malet, vec ne qofshin te pashkelura.”
Totalisht kunder kesaj me lart. Si nuk u merrka qyteti si zone kryesore per te marre kampione ne studime te tilla?! Nese popullsia me e madhe e nje vendi eshte perqendruar ne qytete (ne Shqiperi 1/3 e gjithe popullsise eshte ne Tirane), atehere studimi patjeter qe ne rradhe te pare ne keto zona kryesore urbane duhet te perqendrohet. Ne na intereson te dime se c’karakteristika ka nje shumice popullate dhe jo nje pakice e saj. Nese ti kerkon te besh studim gjenetik dhe ta perqendrish ate ne zonat me te humbura te nje vendi, apo dhe ne ndonje shpelle, mos u habit qe te gjesh material gjenetik edhe “shimpazeje” (bie fjala per kete te fundit). Ca do thuash ne kete rast per X ose Y popullate?!
http://www.amazon.de/When-Scotland-Was-Jewish-Archeology/dp/0786428007?ie=UTF8&s=books-intl-de&qid=1185201122&sr=8-6
http://www.igenea.com/index.php?c=80
Ky liber perdoret ne studimet e Igenea-s.
Nese permbajtja i pershtatet titullit, me siguri kemi te bejme me lajthitje te forte, pasi Skocia nuk eshte dalluar kurre si mbreteri e hebrejve apo si vend ku hebrejte kane pasur perqindje te madhe aq sa te lejohet nje titull i tille.
Ama edhe pse ne injorance te plote te librit, mund te them se kemi ndonje haplogrup qe bashkon nje pjese te mire te hebrejve me nje pjese te mire te skoteve, haplogrup qe mund te lidhet me ndonje ngjarje te epokes kur paraardhesit e nje pjese te skoteve banonin ne Azi, si te gjithe europianet, nga ana tjeter, qe kane ardhur nga Azia.
Tani jo per mbushur faqet me mospranimin e seriozitetit te studimit por le te lexojme se cthote faqja zyrtare:
http://www.igenea.com/index.php?c=602
Attendibilità dei dati
La determinazione delle vostre origini genetiche (aplogruppo e popolo originario), si basa sull’analisi scientifica in campo genetico ed antropologico.
Sikunder shihet lehte, origjina gjenetike e individeve qe duan te bejne testin, pra metoda e tyre shkencore, bazohet tek ‘Haplogrupi'(per te cilin me duket se po bertas kot) dhe me e forta tek populli i origjines.
Pra kur keta thone ilire,trake e greke, e kane seriozisht e kjo eshte shume qesharake sidomos ne rastin e maqedonasve, sepse keta i percaktojne vete etnite e jane te ‘specializuar’ ne lidhjen gjen-etni.
Pra baza reale shkencore e tyre eshte haplogrupi e ky eshte vertet prodhim shkencor e skemi cti bejme.
Tani sikunder lexohet lehte dhe xha xhai do jete ‘molto contrariato’ keta perdorin ne metoden e tyre shkencore edhe perfundime antropologjike.
Praktikisht, nuk kam gabuar as presjen, kur thashe se ketu kemi haplogrupin dhe materialin gjenetik te perbashket qe eshte pergjegjes per trashegimine e races.
Keta kombinojne race+haplogrup dhe nxjerrin perfundimet e tyre.
Kjo eshte menyre e mire per te identifikuar nje individ,sigurisht me perafersi e me elemente te tjere identifikativ qe ka i interesuari(tradita familjare , mbiemri etj) por per identifikimin e popujve kjo eshte menyre as me pak e as me shume se pseudo-shkencore.
Psh, nese une jam amerikan,nuk di origjinen time por, kam mbiemrin Alia (dmth gjeresisht islamik) , jam i races dinarike e kam haplogrup E1b1b, atehere ky ma jep te sigurte se vij nga Shqiperia, meqe ne Shqiperi i has keto elemente me shpesh dhe nuk gabon aspak.
Ah moj gazetare, cna bere, te mbifte ndonje pucerr ne maje te hundes ishalla.
O Albo mos me humb kohe vella,se du me fjet, lexoje mire (lexoje me mend dmth) cfare thashe e do gjesh fshati e mundesisht malor eshte me i mire per te gjetur genin ‘vendali’ e i bie qe ne qytet gjen me lehte genin e ardhur e ne aspektin historik, kjo gje ngre peshe e cte ngritur meqe 90% ka qene popullsi fshatare.
Kjo nuk do te thote qe per krahasim nuk merret elementi qytetar, perkundrazi merret per te pare cfare jevgjish, hebrejsh e grekesh kane ardhur.
p.s Ja shih Romen ti daku po ste doli 20 % afrikane, 10% arabe e 10% bangladeshas e filipinas.
Hyllo, mos humb kohe vella se e shoh qe12 ma paske sahatin. Ketu po flasim per Shqiperine dhe Ballkanin dhe ty te duket sikur po flasim per Romen dhe New Yorkun. Pastaj c’te ben te mendosh se ne mal do gjesh popullsi vendase?! Ja merr rastin e cobeneve (vlleheve) qe kane shekujt qe kane zaptuar malet e Epirit ne te dy anet e kufirit Shqiptaro-Grek. Pa folus me pas per Goranet ne veri te Shqiperise dhe serbo-malazezet ne Malesi te Madhe. Gjume te embel Ylli.
I gjithë kredibiliteti i këtij “studimi” është i mbështetur mbi gënjeshtrën (përseritur 17-të herë në këtë topik) “Institutit Zviceran për Hulumtime Gjenetike”
Por ja që IGENEA nuk është institut (aq më pak “Instituti Zvicerian”) por thjeshtë një ndërmarrje private me emrin Gentest.ch S.à.r.l. (Société à responsabilité limitée), në Shqip tingëllon po aq keq “Ndërmarrje me përgjegjësi të kufizuar”.
Besoj se të gjithë e dimë ndryshimin ndërmjet një instituti dhe një shoqërie private … me përgjegjësi të kufizuar.
Nuk jam në gjëndje të gjykoj mbi profesionalizmin e Gentest.ch GmbH, por e kam të pa mundur të mos i shtroj pyetjen vetes se; përse na serviret si “Institut” xhanëm?
Albo po pse kembengul kot mo brater (byrazer). Zaptimi i Pindit prej vlleheve eshte perjashtimi qe konfirmon rregullin,pasi kudo ne mbare boten asnje pushtues nuk ka populluar malet, por i ka asimiluar kulturalisht popullsite malore.
Si e thashe vec ne malet qofshin te pashkelura(ku futet edhe rasti i masakres se nje zone malore, si psh beri Ali pasha me Suljotet qe i shkuli me kuc e me mac) atehere pushtuesi i popullon. Rasti i vlleheve mund te vije edhe si pasoje e latinizimit te asaj zone, apo strehim i vlleheve ne mal ne nje numer me te madh se vendasit duke bere vllehizimin e vendalijve, supozojme si pasoje e qytetarise se vllehve te pare e plot hipoteza te tjera qe mund te gjejne verifikim nga studimi antropologjik e biologjik i zones.
Goranet dhe serbo-malazezet ne veri jane shqiptare te sllavizuar, sllavizimi i gjysmes se fisit te Kucit eshte rast i vertetuar historikisht,apo sllavizimi(bosnjakezimi) i koheve pas 1878, i zones Plave-Guci.
Tani me poshte do jap nje shpjegim me te qarte te te dhenave qe na kane ofruar si dhe faktit qe shumepak ka per te pranuar se realiteti biologjik e racor shqiptar e ai jugosllav, deshmojne se jugosllavet jane ne masen e madhe ilire te sllavizuar sidomos jugosllavet malore dhe zhdukja e ilireve nga masakrat bie ndesh me te dhenat racore e biologjike , ilire (shqiptare) e sllave (ruso-polake).
Pike se pari e nisim me genin ilir te studimit i cili ne fakt eshte lehtesisht i izolueshem. Ky eshte Haplogrupi I apo me sakte nje variant i tij I2A.
https://www.igenea.com/index.php?content=49&id=46
Ky eshte 30% ne Shqiperi, por shifra eshte dhene pa studim ne zone, prandaj duhet marre vetem si kahtreguese. Gjithe shifrat shqiptare jane per tu marre me rezerva, biles gjithe shifrat duhen konfrontuar me wikipedine pasi ka shume kundershtime, nderkaq wikipedia ka bibliografi shume me te gjere ku mbeshtet te dhenat.
Gjithsesi te dhenat e Igeneas, thone se I2A ne Shqiperi jane 30% ne bosnje 44% ne Kroaci 34 % e ne Greqi 11%.
Pra keto perkojne me ‘iliret’ e Igeneas( iliro-traket e Bosnjes, meqe 44% eshte ndare 40% ilire e 4 % trake)
Po te shikojme ne wikipedi:
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_I2_(Y-DNA)
gjejme te dhena te ngjashme.
Kushdo mund te interesohet vete per cfare po them .
Haplogrupi I vijon nga haplogrupi IJ i cili u nda ne Haplogrupin I e ate J. Jemi ne Azi deri tek IJ.
Haplogrupi I eshte krijuar ne malet Ilirike, para shkrirjes se Akujve, e pas shkrirjes se akullnajave dmth 12 mije vjet me pare,prej nga sic tregojne tabelat e Wikipedise, filloi te perhapet ne Europe e mori disa forma, I2A ne ballkan e me gjere, I2B1 ne Skandinavi.
Tek Igenea qe solla me lart, po te shkohet ne Norvegji, gjen 30% haplogrup I, nderkaq ne Finlande shkon deri ne 70%.(sic thashe perqindjet e Igeneas jane ne kundershti me te Wikipedise,persa u takon perqindjeve)
Fakt qe nxirret eshte, qe nje grup i mire Haplogrupi I me origjine malet Ilirike, ka shkuar ne Skandinavi pas shkrirjes se akullnajave e atje formon sot zonen me perqindje me te larte pas maleve Ilirike, pra kemi si te thuash 2 pole , ballkan perendimor- skandinavi, respektivisht 50% e 40% te banoreve meshkuj me pikun ne Hercegovine me mbi 60%. Supozoj se te dhenat e alpeve Malazeze dhe Shqiptare nuk duhet te ndryshojne shume nga ato Hercegovinase, meqe si klima,relievi ashtu edhe prehistoria apo historia antike e atyre zonave eshte thuajse identike.
Po te shikohen te dhenat e dy haplogrupeve I dhe R1A, ne Shqiperi, Norvegji dhe Serbi , gjejme se jane identike ne shumen e tyre, afer 60% ndryshe nga Greqia ku keto 2 haplogrupe perbejne 23% te popullates, ndersa ne Bosnje shkojne ne 74%.
Te dhenat shqiptare sic e thashe jane krijuar ne laborator e jo ne fushe , e mendoj se jemi ne afer perqindjes bosnjake sesa serbe e norvegjeze, biles ne serbi, zonat malore serbe e malazeze midis shqiptareve dhe bosnjakeve duhet te jene te peraferta me ato bosnjake e te ndryshme nga pjesa e ulet e serbise veriore e vojvodines.
Studime te metejshme gjenetike do vertetojne apo hedhin poshte kete hipoteze te bazuar ne histori e antropologji.
Tani kalojme tek R1A , ku ka filluar bordelloja e studimit, se ndersa identifikimi i I2A si ilir ishte i thjeshte ketu ja ka mbytur komplet kot, duke shtremberuar te dhenat e R1A, te cilin e ka identifikuar si gen Sllav.
http://en.wikipedia.org/wiki/R1a
Ketu ka te dhena te gjera. R1A eshte gen kusheri i R1B e jane krijuar te dy ne azi(nje hipoteze e do R1A ne europen lindore).
Por nese eshte gen sllav si do shpjegohej perqindja e madhe ne Norvegji apo ajo ne France e me the e te thashe? edhe aty paskan bere kerdine sllavet ?
Pra logjika ta do qe ky haplogrup eshte antik e ka levizur pas shkrirjes se akullanjave drejt veriut te euroazise e ka ardhur deri ne ballkan , norvegji , france e portugali(12%)
https://www.igenea.com/index.php?content=49&id=37
Pra sllav per RIA eshte percaktim idiot, po aq idiot sa percaktimi i I si gen Ilir, pasi iliret para 10-12 mije vjetesh nuk ekzistonin. Ky R1A tek ujguret mongole eshte ne perqindje te konsiderueshme , edhe ata sllave… nejse.
Geni grek duhet te jete R1B ose E1b1, po te dy jane dominante edhe ne bullgari po ne te dhenat e Igeneas, prandaj ketu ja ka futur per qejf dhe eshte e veshtire te percaktohet se cili eshte marre per baze per genin grek, por mendoj se duhet te jete marre E1b1, meqe eshte dominant ne greqi e jodominant ne bullgari.
Ky eshte haplogrup i krijuar ne Azi apo afrike, e perhapur ne ballkan e itali, por e cuditshme mosprania e tij ne Turqi, dhe dominanca ne Rumani . Si duket ka ardhur duke i rene nga kaukazi ne ukrahine, ku gjendet, ne rumani ku eshte dominant, ne bullgari e greqi ku eshte dominant e me pak ne jugosllavi, hungari,shqiperi e itali e 5% ne Gjermani apo 13% ne France, 5 % ne belgjike e 5% ne Norvegji.
Grek ky haplogrup? Bullshit do thoja une ne do me kerkohej opinion mbi greqerine e haplogrupit.
Kalojme tek fenikasit.
Ky pavaresisht perqindjeve te shperfytyruara, gjendet lehte qe eshte haplogrupi J2.
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_J2_(Y-DNA)
Ky haplogrup e ka origjinen ne Anatoli ose Lindje te mesme dhe eshte kusheri me haplogrupin I , meqe vijne te dy nga haplogrupi IJ. Pra kemi haplogrupin IJ i cili si duket ka kaluar ne ballkan ku u transformua kryesisht ne I, nderkaq ne Azi u transformua ne J, pra I e J si kusherinj e ne mungese te arsyeve te transformimit, per shkak te gjetjes se perbashket ne ballkan mund te jene ne ballkan produkte vendase te IJ, ose J ka ardhur ca me vone, duke ndjekur rrugen e I-se, apo kusherinjve te tyre.
E kote ta themi se termi fenikas eshte absurd e nuk jane te pakta gjasat qe transformimi i IJ ne J te jete tipik i ballkanit te ngrohte, nderkaq kalimi i IJ ne I , te jete mutacion ne ballkanin e ftohte. Afersia e tyre gjenetike eshte teper e madhe per te mos i rrahur te gjitha hipotezat, mjaft te them se J, ndodhet ne masen 10% ne gjermani, 7% ne hungari, 14% ne zvicer e 7% ne danimarke.
Ka mundesi qe I e J te kene levizur bashkarisht drejt europes qendrore e veriore, sigurisht me dominance te madhe te I ndaj J.Mosprania e J ne Bullgarine e Igeneas apo ne Rumani e prania vetem 16% ne turqi , krijon nje boshllek te forte midis J aziatike e J ballkanike e ndoshta J ballkanike duhet trajtuar si mutacion i IJ ballkanike me shume se mutacion i IJ aziatike, mutacion i jugut te ballkanit.
Haplogrup maqedonas eshte shpikje e plote se nuk del numri i haplogrupeve ballkanike per ti veshur nje haplogrup maqedonasve, nderkaq edhe ai trakas eshte shpikje apo me sakte pershtatje sipas qefit e R1B, i cili ndodhet ne masen 80-90 % ne gadishullin iberik.
R1a e R1b jane haplogrupe qe ndodhen ne gjithe vendet e europes pa perjashtim si dhe ne vendet e lindjes se mesme deri ne Indi e afriken e veriut.
P.S xha xha, falemnderit qe me fute serisht ne keto ujra se me ndihmuan jo pak ne bindjen time se raca dinarike nuk mund te mos jete produkt i maleve ilirike e sigurisht jo me e hershme se 8 mije vjet p.l.k si dhe ndikimi i forte i haplogrupit I ne formimin e races dinarike.
Hyllin, të falënderoj për këtë parashtrim; shumë i qartë, shumë i domosdoshëm.
Nuk po i lexoj tërë komentet, por herën e fundit që kishe një artikull të tillë, pak a shumë doli që shifrat për shqiptarët ishin përafrime nga popuj të tjerë. S’e di nëse është i njëjti studim, por pa ditur se si arritën tek këto përqindje është e kotë të harxhosh kohë të diskutosh për to.
Igenea, ka mangesi te theksuara te cilat cojne nje shtigje te gabuara ku perfundova vete me lart.
Nje nga me te rendesishmet eshte mungesa e J2 ne Bullgari , ne nje kohe qe perqindja reale ne kete vend eshte e konsiderueshme:
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_J2_(Y-DNA)
Bibliografia e Wikipedise e verteton qarte pranine e ketij haplogrupi jetik ne Bullgari.
Ky haplogrup lidhet me perhapjen e agrikultures e eshte hipoteza me e pranueshme.
Me e rendesishme gjithsesi meqe na perket nga afer si haplogrupi dominant e vendali ne tokat ilirike, me duket nje trajtim i shkurter i ketij Haplogrupi, haplogrupi I (I2A).
Haplogrupet e tjera ne Shqiperi, jane te gjithe me te rinj se ky, jo vetem persa i perket moshes se tyre, por edhe mberritjes ne Shqiperi.
R1A ka moshe 15 mije vjecare:
http://en.wikipedia.org/wiki/R1a
R1B qe eshte vellai i R1A-se, moshe te ngjashme, por pak me i vjeter ,18 500 vjet ( ndoshta ca me i ri):
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_R1b_(Y-DNA)
Perqindja derrmuese e R1B ne perendim, Spanje, France perendimore e Britani duhet te tregoje ardhje me heret te ketij haplogrupi ne krahasim me R1A, i cili ndodhet me shume ne lindje.
Mendohet se R1B ka hyre ne Europe pas shkrirjes se akujve diku rreth 12 mije vjet me pare , nderkaq R1A per shkak te pranise ne gjithe Europen por kryesisht ne lindje duhet te kete hyre me vone, por jo shume me vone(ketu pastaj hipotezat nuk mbarojne).
E1b1b, apo me sakte varianti V-13, nuk eshte me i vjeter se 10 mije vjet me pare.
Phylogenetic analysis strongly suggest that these lineages have spread through Europe, from the Balkans in a “rapid demographic expansion”[17]. Before then, the SNP mutation, V13 apparently first arose in West Asia around 10 thousand years ago
http://en.wikipedia.org/wiki/E1b1b
Kjo perkon me epoken e J2, apo perhapjen e bujqesise, keshtu qe nga anatolia, popuj bujqesore kryesisht J2 e E1B1b( V-13) , kane hyre ne ballkan e kane futur bujqesine e pas ballkanit ne itali ku faktikisht ne keto 2 rajone haplogrupet e permendura gjenden me shume.
Dmth duke u nisur nga fundi, me njefare sigurie mund te thuhet se:
Haplogrupet E1b1b e J2, kane hyre te fundit, mundesisht bashkarisht(me ndonje element te vogel R1A e R1B mes tyre) ne tokat shqiptare e kane sjelle bujqesine, diku 8 mije vjet me pare.
Haplogrupet ‘vellezer’ R1A e R1B , kane hyre ne tokat shqiptare para haplogrupeve te mesiperm, diku midis 8 – 12 mije vjet me pare.
Nderkaq, 12 mije vjet e deri ne epoken e neandertaleve, tokat shqiptare jane banuar nga haplogrupi IJ i cili diku 20-25 mije vjet me pare pesoi mutacion e dha haplogrupin I (varianti i tij I2A ne ballkan).
http://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_I_(Y-DNA)
Haplogrupi IJ, para mutacionit qe krijoi hapl. I ka banuar keto toka per shume kohe e eshte krijuar diku tek 40 mije vjet me pare kur Haplogrupi IJK u nda ne IJ e ne Hap. K.
K nuk hyri ne Europe , por u modifikua ne L,M,NO,P ku P dha R e R dha R1A e R1B, te cilat pastaj vone hyne ne Europe(si me siper).
Gjithsesi edhe pse jo vellezer por kusherinj te afert, I2A, J2, R1A e R1B , mund ti fusim ne nje grup ndryshe nga E1B1B qe eshte kusheri shume i larget por ‘i bardhe’, meqe nuk lidhet ne shumicen e tij me popullsi te zeza apo mongole.
Pak i erret duhet te kete qene e mbase ka njefare ndikimi ne formimin e races mediterrane, por keto jane spekullime.
Praktikisht njeriu i kromanjonit, duan sduan ,ata qe sduan, ka qene paraardhesi direkt i Haplogrupit I, geni vendali i zones Ilirike, i vetmi nga 5 haplogrupet europiane qe eshte krijuar ne Europe, edhe pse mos te harrojme se paraardhesi i tij IJ, eshte krijuar ne Azi.
Pra ky haplogrup ka shetitur i vetem ne Europe nga 35 mije vjet me pare kur genocidoi neandertalet, deri ne shkrirjen e Akullnajave.
Pas kesaj periudhe , hyne R1B, te cilet vijuan genocidin por nuk e mbaruan perpos ne zonat perendimore te Europes, shtyne njerezit me Haplogrup I , te strehohen ne skandinavine e sapocliruar nga akujt e pesuan nga R1A te njejtin genocid ne zonat lindore.
Ose fjala genocid mund te shoqerohet me sukses riprodhimi ne zona te caktuara.
Fakti qe Haplogrupi I ndodhet me pakice ne Europen Jugore, pervec se ne vendin e krijimit, malet e ftohta ilirike, mund te na shtyje te mendojme se ngrohja e zonave mesdhetare, ka krijuar klime te keqe, per kete popull te zonave ‘te ftohta’ apo te fresketa.
Kjo, shoqeruar me pakicen e paperfillshme te gadishullin Iberik, qe mund te jete shkaktuar edhe nga suksesi i R1B ne riprodhim, ka shkaktuar edhe pranine e madhe ne Britani te R1B, kur nga Franca R1B u hodh ne Angli.
Praktikisht nese per zbardhjen e lekures apo flokeve, sherbejne 20 mije vjet, i vetmi haplogrup qe ka pasur kohen dhe klimen ka qene haplogrupi I.
Pra Haplogrupi I mund te quhet pergjegjesi kryesor ne krijimin e races nordike.
Po ashtu perqindja e madhe e ketij haplogrupi ne Hercegovine (62%) mund te na beje te mendojme se Haplogrupi I eshte pergjegjes kryesor per formimin e shume tipareve te races Dinarike.
Qe ketu, mund te themi me jo pak bindje, se intuita e antropologeve, per nje lidhje te padiskutueshme mes races dinarike dhe asaj nordike, nuk ka qene aspak e gabuar.
Nderkaq hyrja e haplogrupeve te reja ne periudhen 12 – 8 mije vjet me pare, krijoi edhe panoramen perfundimtare haplogrupore e klima e relievi krijuan diferencen mes popujve qe do krijonin racen dinarike e racen nordike pavaresisht perqindjeve deri diku te peraferta te haplogrupeve kryesore.
Bjondizmi tek femijet shqiptare kur jane te vegjel, i cili pastaj zhduket per ti lene vend ngjyres geshtenje eshte faktor natyror qe vjen prej bjondizmit fillestar te Haplogrupit I i cili shfaqet vetem ne vogeli .
Gjenetikisht jemi te predispozuar ne kryqezim me bjonde, te ruajme ngjyren bjonde, dmth pavaresisht kryqezimeve ai 5% bjonde nder shqiptare edhe pse i vogel e geni recesic, fale predispozimit gjenetik do ruhet.
Nenraca norike eshte padyshim nenrace dinarike.
Po ashtu ngjyra e syve, gri ne jeshil, mjaft e perhapur eshte faktor natyror e jo produkt kryqezimi racor.
Ne kete pike per shkak te te njejteve haplogrupe ne mbare Europen, eshte thuajse e pamundur te kuptohet se sa ka ndikuar pushtimi sllav apo ai romak, apo ai turk ne gjakun shqiptar, keshtu qe antropologjia raciale eshte e vetmja dege qe aktualisht eshte ne gjendje te percaktoje nderhyrje te caktuara, si raca armenide nga Turqia apo raca sllavo-polake (neodanubiane) nga Polonia.
Mendoj se autoktonia e races dinarike ka argumente mjaft te forte biologjike, ngelet te kuptojme si dhe kur ka ndodhur e sidomos formimi i brakiqefalise, kujt periudhe i perket e perse ka ndodhur ky mutacion.