VOTA E SHQIPEVE

 

Sa herë që afrohen zgjedhjet presidenciale në SHBA, shqiptaro-amerikanët ftohen të votojnë për njërin kandidat ose tjetrin, me argumentin se “është më i mirë për shqiptarët”. Këtë vit, propagandistët e paguar ose vullnetarë duket të jenë përqendruar rreth çështjes se cili pikërisht, Obama apo McCain, do të ishte “më i mirë për Kosovën.”

Nuk e vë në dyshim që komunitetet shqiptaro-amerikane ekzistojnë dhe jo vetëm nga pikëpamja urbane ose gjeografike, si grupe familjesh që jetojnë së bashku. Nuk e vë në dyshim as edhe që këto komunitete janë të interesuara që administrata amerikane gjatë viteve 2009-2012 të vijojë të mbrojë interesat legjitime të shqiptarëve në Ballkan, veçanërisht të drejtën e Kosovës për të qenë shtet i pavarur, i njohur nga organizmat ndërkombëtare.

Megjithatë, dhe pavarësisht nga profkat retorike të mediave dhe të përfaqësuesve të këtyre komuniteteve, fatet e shqiptarëve në Ballkan nuk përbëjnë e as mund të përbëjnë interes përparësor për shqiptaro-amerikanët. Arsyeja e thjeshtë për këtë është se shqiptaro-amerikanët, pavarësisht nga origjina e përbashkët, kanë interesa të ndryshme, sipas mënyrës së jetesës, punëve që bëjnë, gjendjes familjare, të ardhurave, pronave dhe të tjera karakteristika që lidhen me qenien e tyre qytetarë të SHBA.

Prandaj, e vetmja gjë me vlerë që mund t’u thuhej këtyre komuniteteve prej liderëve të tyre, zëdhënësve, kryetarëve të shoqatave përkatëse dhe të tjerë përfaqësues të mirëfilltë ose të vetëshpallur, është që të shkojnë për të votuar, dhe t’ia japin votën atij kandidati, tek programi i të cilit gjejnë veten.

Kjo nuk ka të bëjë as me Shqipërinë, as me Kosovën. Të dyja këto shtete sovrane mund madje duhet të kujdesen për punët e tyre pa pasur nevojë për patronazhin shqiptaro-amerikan, ose simpatinë e posaçme të presidentit të ardhshëm të SHBA. Vetë politika amerikane në Ballkan është pak a shumë e përcaktuar nga gjeopolitike dhe interesat afatgjatë të NATO-s në atë zonë, dhe nuk do të ndikohet nga zgjedhjet e ardhshme për president, pavarësisht nga ç’është thënë poshtë e lart.

Nga ana tjetër, shqiptaro-amerikanët janë qytetarë të një vendi që sot po kalon një periudhë kritike si për ekonominë, ashtu edhe për statusin ndërkombëtar prej superfuqie që ka gëzuar gjatë këtyre 20 vjetëve të fundit. Edhe pse shqiptaro-amerikanët nuk janë aq të shumtë në numër të krahasuar me komunitete të tjera, as aq të fuqishëm sa komunitete të tjera, megjithatë çdo votë e tyrja do të luajë rolin e vet, për t’ia përcaktuar të ardhmen vendit, qytetarë të të cilit janë.

Për ta thënë ndryshe, shqiptaro-amerikanët duhen ftuar madje nxitur të votojnë për atë kandidat që e gjykojnë si më të mirin për SHBA, jo për Shqipërinë dhe Kosovën. Ky vend që ua ka dhënë e njohur privilegjin e qytetarisë ka të drejtë të pretendojë tani prej tyre që t’ia shpërblejnë besimin duke u sjellë si qytetarë të denjë e të meritueshëm, e duke i dhënë përparësi absolute interesave amerikane në kutinë e votimit.

Mua më irriton veçanërisht një supozim i fshehtë që i nënvendoset ftesës për të votuar me Shqipërinë dhe Kosovën në mendje – madje edhe përtej hipokrizisë, patriotizmit fals dhe bombastikës së flamurit. Ky supozim i vështron komunitetet shqiptaro-amerikane sikur këto të jenë kryeura albanësh mitikë, ose ngulime heronjsh, kryqtarësh kombëtaristë e pionierësh, që kanë për mision të shenjtë të lëftojnë, përtej detit, për interesat e stërgjyshërve në Ballkan; ose sikur shqiptaro-amerikanët të mos kenë kurrfarë interesi madhor për të mbrojtur në zgjedhjet presidenciale amerikane, përtej çështjeve të vogla dhe dytësore të politikës së jashtme amerikane (për interesat e SHBA, çështja shqiptare është edhe e vogël, edhe dytësore).

Me fjalë të tjera, më irriton ky portretizim, sado i nënkuptuar, i shqiptaro-amerikanëve si grup primitiv e i paintegruar, i cili vihet në lëvizje taktike vetëm për të mbrojtur dhe çuar përpara interesat e veta tribale. Më irriton sepse është poshtërues dhe sepse nuk i përgjigjet realitetit. Kërkon t’ua shpërfillë shqiptaro-amerikanëve përpjekjet titanike për t’u integruar, sakrificat, brezat e lindur dhe të edukuar në SHBA, statusin social dhe ekonomik të familjeve. Kërkon t’i trajtojë si centaurë ose qenie gjysmake, trashamane, provinciale; katundarë që kanë ngecur mendërisht në baltërat e katundeve të tyre; njerëz të egjër që nuk e heqin dot prej shpatullash zhgunin leshtak të jetërsisë.

Gjatë këtyre 20 vjetëve të fundit, SHBA i ka mbrojtur me vendosmëri interesat e shqiptarëve në Ballkan, çka u kurorëzua tani së fundi edhe me njohjen e pavarësisë së Kosovës dhe pranimin e Shqipërisë në NATO. Por nuk duhet harruar se SHBA në Ballkan, si kudo tjetër, mbron interesat e veta; dhe se, përtej këtyre interesave, amerikanët i kanë përkrahur shqiptarët jo si shqiptarë, por sepse ajo politikë u është dukur e drejtë, nga pikëpamja jo vetëm praktike e gjeopolitike por edhe etike dhe humane. Kjo është një arsye më tepër për të zgjedhur president të SHBA atë kandidat që premton më shumë e më bindshëm se tjetri, që do ta themelojë politikën e jashtme amerikane mbi etikën dhe respektin për të drejtën ndërkombëtare.

Më në fund, komunitetet shqiptaro-amerikane kanë organizatat e tyre dhe udhëheqësit e tyre, të cilët shpesh angazhohen seriozisht në punët e komunitetit dhe meritojnë admirimin e të gjithëve për përkushtimin dhe ndihmën që u japin bashkëkombasve të tyre në vështirësi ose në nevojë. Megjithatë, mua më duket e tepruar që këta udhëheqës dhe organizatat e tyre të dalin haptazi në përkrahje të këtij apo atij kandidati, duke e shoqëruar rreshtimin e tyre politik me propagandë shpesh emocionale, pseudo-patriotike dhe të ekzagjeruar. Kjo sepse vota e komunitetit-shqiptaro amerikan nuk ekziston si e tillë; është një sajim a një fantazi që u nevojitet vetëm atyre që e kanë sajuar; një marifet propagandistik për t’ua legjitimuar megafonëve rolin e ndërmjetësit midis zgjedhësve në bazë nga njëra anë, dhe politikës së madhe në Washington DC nga ana tjetër. Tek e fundit, organizata të tilla merren me çështje të komunitetit dhe mbrojnë interesa të komunitetit – ndërsa vota është çështje qytetare, ose dramë që luhet dhe zgjidhet në vetminë e shenjtë të kutisë së votimit.

 

31 Komente

  1. Politika e jashtme xha xha , nuk eshte e privuar nga simpatite e antipatite midis popujve apo udheheqsve e raste historia njeh plot. Keti simpati apo antipati kane te bejne me historikun e vendeve, kur ndodhen bashke ne nje krah per arsye gjeopolitike apo ideologjike per nje kohe te gjate.
    Simpatia franceze per serbet, nuk eshte ndonje sekret, krijuar si pasoje e interesave francese kunder Austrise, lufta e pare boterore apo edhe e dyta, krijimi i Jugosllavise si kunderpeshe ndaj nje fuqizimi te mundshem austriak apo hungarez.

    Ne 1998, Franca nuk kishte ndonje interes paresor per Serbine e cila ishte hedhur ekonomikisht ne krahet italo-gjermane e megjithate Franca beri rezistence shume me teper se Gjermania dhe Italia e biles pretendoi (e arriti) vendin e takimit shqiptaro-serb ne Rambuje.

    Ne kete pike per ne shqiptaret Amerika ka qene i vetmi vend i madh qe eshte interesuar per mire, qe prej vitit 1919. Jo me kot ne 1991 i pari i huaj me rendesi per skenen nderkombetare ishte Xhejms Beker, qe futi ne xhep brenda 24 oresh Shqiperine dhe fatin e shqiptareve ne Ballkan. Interesi gjeopolitik per tokat shqiptare perzihej me nje interes te vjeter amerikan.

    Pavaresisht deshirave te mira per ti ‘lare borxhin’ Amerikes per qytetarine , shqiptaro-amerikanet kane edhe nje borxh ndaj vendit meme ( se me lo permetti), ku u doli koka dhe u formuan.
    Derisa te vertetohet e kunderta, njerka eshte Amerika e mema eshte Shqiperia e ndaj memes njeriu i ka do detyrime . Ndaj njerkes disa detyrime e ndaj memes disa detyrime.

    Shqiptaret ne Amerike po ndjekin thjesht shembullin e komuniteteve te tjera, keshtu qe kjo nuk me duket ndonje shpikje te tmerrshme e kucedrave e lubive, per tu pire gjakun shqiptaro-amerikaneve.
    Ne fund te fundit thirrja u behet atyre qe ndihen shqiptare jo atyre qe nuk ndihen te tille e nese ata jane 5 miza, atehere do te thote qe shqiptaret ne amerike jane vetem 5 miza.

    Te votosh per Mekejnin eshte gjest qe miraton, politiken proshqiptare te Bushit keto 8 vjet.
    Obama kerkon (genjen apo jo do e shohim) te ule pranine amerikane ne bote e normalisht nje pike dytesore si Shqiperia e Kosova do e vuaje tmerresisht nje largim edhe pse te pjesshem amerikan, per shkak te rritjes automatike te influences ruse qe do mbushe hapesiren e lene nga amerikanet.

    Ne kete pike, meqe ekonomia nuk varet nga llafet e kandidateve(mjere ajo ekonomi qe varet nga llafet e politikaneve) , por nga llogarite afatshkurtra e afatgjata te elites ekonomike amerikane(wall street dhe ajo sekrete e tipit ‘Skull and Bones’ -nga doli edhe Bushi-), atehere politika e jashtme e kandidateve behet paresore per shqiptaro-amerikanet e ne kete pike Mekejni behet e vetmja alternative e mundshme.

    ””’Tek e fundit, organizata të tilla merren me çështje të komunitetit dhe mbrojnë interesa të komunitetit – ndërsa vota është çështje qytetare, ose dramë që luhet dhe zgjidhet në vetminë e shenjtë të kutisë së votimit.””’

    Vota eshte ceshtje qytetare por brenda komunitetit ku do te besh pjese. Nese interesat e tua i ka me perzemer njeriu i tipit Antoni Athanas sesa Obama e Mekejni, atehere vota lidhet me Athanasin me shume se me Obamen apo Mekejnin e normalisht ky Athanasi ka te drejte te perpiqet te influencoje voten ndaj njerit apo tjetrit.
    Personalisht nuk me duket per tu terrorizuar njohja e nje e drejte te tille,perkundrazi….

  2. Me fjalë të tjera, më irriton ky portretizim, sado i nënkuptuar, i shqiptaro-amerikanëve si grup primitiv e i paintegruar, i cili vihet në lëvizje taktike vetëm për të mbrojtur dhe çuar përpara interesat e veta tribale.

    Kombi kërkon sakrificë. Nqs tjetri ndihet shqiptar kërkesa është normale, nqs jo, nqs ndihet amerikan s’po i kërkon njeri të bëjë hiçgjë, se demek nuk i përket tribusë, primitivëve, kohëqepistëve, etj. Shqiptarit në Amerikë, për arsye tribale, primitive e të tilla, i kërkohet doemos të votojë për Mak Kejnin. Çështja është e shtruar fare thjesht dhe i përket parahistorisë.

  3. Të marrim rastin e skajshëm, dhe krejt hipotetik, të një skenari parazgjedhor ku Obama të kishte deklaruar haptazi se, po të zgjidhej president, do ta rishikonte krejt politikën amerikane ndaj Kosovës, do t’ia mohonte njohjen e pavarësisë dhe do të kërkonte një formë negocimi të statusit me Serbinë. Si do të duhej të votonte shqiptaro-amerikani?
    Tani unë, për lehtësi, po marr veten si shembull të shqiptaro-amerikanit që priret ta gjejë veten më shumë te Obama sesa te McCain. Si do të votoja në rastin hipotetik të mësipërm? Dilemën do ta kisha zgjedhur pa ngurrim – nuk do të votoja fare; sepse nuk mund t’ia jepja votën një kandidati që do t’i linte shqiptarët e Kosovës në baltë, në kushtet kur Kosova e sotme është edhe krijim i përpjekjeve amerikane për të vendosur rregull dhe drejtësi në Ballkan. Por kurrë nuk do të lëkundesha që t’ia jepja votën time McCain.
    E përsëris, vota është akt i qytetarit, dhe shqiptaro-amerikanët, kur votojnë, votojnë si qytetarë amerikanë. Ta thuash këtë nuk do të thotë të mohosh kombësinë tënde shqiptare; meqë vetëm një kërriç (gomar i papjekur seksualisht, i njohur ndryshe edhe si pulisht) mund ta konsiderojë seriozisht kombësinë shqiptare si ndonjë lloj klubi ku pranohesh vetëm po të plotësosh disa kritere të natyrës etike. Por për shqiptaro-amerikanët që janë qytetarë të SHBA, interesat e SHBA duhet të kenë përparësi ndaj interesave shqiptare në Ballkan. Përndryshe, akti i pranimit të qytetarisë prej tyre është një akt i gënjeshtërt, dhe ata vetë e kanë shkelur ligjin amerikan në momentin më solemn të betimit.
    Të gjithë atyre që duan t’i zgjidhin këto çështje madhore me shkelje syri, u kujtoj se respekti për ligjin dhe të vërtetën është çfarë i dallon vendet dhe popujt e qytetëruar nga tributë barbare ose qentë e plehrave.
    Prandaj e përsërit se nuk mund ta kuptoj si dikush është gati t’ia japë votën një kandidati presidencial vetëm e vetëm sepse është i bindur që ky kandidat do të ndihmojë Kosovën ose Shqipërinë ose Lazaratin ose Tuzin, pavarësisht se është njëlloj i bindur se politikat dhe orientimet e këtij kandidati janë të dëmshme për Amerikën. Njerëz të tillë, po të ishin të ndershëm, duhej të dorëzonin pasaportën amerikane dhe të deklaronin se nuk ndihen më qytetarë të këtij vendi.
    P.S. Kam mbetur pa gojë mbrëmë, kur pashë në TV si dy njerëz (shtetas amerikanë) që i njoh dhe i çmoj, si Fatos Tarifa dhe veçanërisht Grid Rroji, u shprehën publikisht në favor të McCain-it; jo sepse ka ndonjë të keqe të jesh në favor të McCain-it (aspak, është më i miri i republikanëve), por sepse nuk gjej dot asgjë në historinë intelektuale të këtyre të dyve që t’i bashkojë me filozofinë dhe politikën e McCain-it.

  4. Xhaxha, te pyes me sinqeritet, pa asnje lloj tendence (dhe gati gati me naivitet): vertet beson se, pertej inteligjences vetjake (qe dallon Bushin Jr. nga shumica e presidenteve amerikane nder vite dhe qe nenkupton edhe pasoja), Obama dhe McCain dallojne kaq shume nga nj-tj sa i pershkruan ti? Vertet mendon se zgjedhja e njerit apo tjetrit do sjelle ndryshime radikale ne politiken e jashtme amerikane?
    Personalisht, sa here qe bie fjala per keto politika, kujtoj fjalet e Janush Bugajskit ne nje takim ne Tirane, kur u pyet se a do te ndryshonte politika amerikane ndaj Shqiperise dhe Kosoves tashme qe nga Shtepia e Bardhe u largua Bill Klinton dhe Demokratet. Ai u pergjegj: “ShBA nuk kane memorie individuale, por institucionale”.

  5. Ti xha xha qenke me i majte se cmendova fillimisht ,si pasoje e njefare mbeshtetjeje te elitizmit qe shihet ne disa shkrime te tua. Kjo te ben ti shikosh njeanshmerisht gjerat, pra keshtu zhvillohet nje debat tipik politik.

    Gje tjeter qe shoh eshte nje parim udheheqes qe une mendoj se eshte i gabuar. Te jetosh 5 vjet e te marresh nenshtetesine amerikane, nuk te ben detyrimisht te ndjehesh amerikan.
    Nuk matet ndershmeria e individit me ndjenjen amerikane qe perfiton duke ndenjur ne Amerike. E dime shume mire se njeriu shkon ne Amerike kryesisht per para (apo motive socio-ekonomike qe te mos ‘lendohet’ asnjeri) e pasaporta amerikane perfaqeson jo ndjesine amerikane apo spiritualitetin amerikan, por nje menyre per te stabilizuar statusin tend socio-ekonomik.

    A jane per nje shqiptaro-amerikane interesat amerikane paresore ndaj atyre shqiptare ?
    Sigurisht qe jane, pasi psh nje shqiptaro-amerikan, do tmerrohej nga nje renie ekonomike e Amerikes e do ishte thuajse indiferent ndaj nje renie ne Shqiperi e Kosove,apo thjesht do solidarizohej.

    Mirepo ne nje situate, si kjo ne Amerike, shqiptari sigurisht qe ve ne pikepyetje voten e tij per demokratet. Nuk eshte se Obama eshte i mbrujtur me Shpirtin e Shenjte apo i ka dhene Zoti celsat e parajses mbi toke per ata qe do e votojne. Obama ben fushaten e tij e Mekejni te tijen. Te dy duan te shpetojne Ameriken nga kriza ekonomike. Ne fund te fundit nuk eshte se Amerika e vjeter ua shpifte shqiptareve te cilet tani kane nevoje per nje te re, te bekuar nga Zoti dhe qe do realizohet fale Kryeengjellit Barak Obama.

    Ne kete pike hyjne ne loje e behen te rendesishem, faktore si (kryesor )sjellja e kandidateve ndaj vendit meme apo (dytesor) edhe faktori ‘R’, faktor i rendesishem ne votat pro-Obama, me 93% te zezakeve dhe 72% te hispanikeve.
    Biles duke pare keto te dhena, racizmi ne voten anti-Obama legjitimohet.

    Personalisht mendoj se jane kryesisht keta 2 faktore qe shtyjne voten e shqiptaro-amerikaneve drejt Mekejnit.

  6. PNH, është e pamendueshme për mua (dhe për shumë të tjerë këtu) që, pas tetë vjetëve të presidencës Bush, të mbeten prapë në pushtet republikanët. McCain si njeri nuk mund të krahasohet me Bush-in për nga aftësitë dhe virtytet, por fakt është se ia ka përkrahur politikat shefit të vet rregullisht, dhe kur të vijë në pushtet, do të vijë si president republikan. Edhe zgjedhja e Sarah Palin si VP tregoi se, në thelb, ai nuk ka shumë kontroll ndaj vendimeve me peshë – meqë Sarah Palin përfaqëson gjithçka në partinë e vet, prej së cilës McCain është distancuar me kohë. Prandaj nuk mund të pritet prej këtij që të bëjë ndryshimet e nevojshme në politikën e brendshme dhe të jashtme, edhe sikur të dojë. SHBA kanë probleme të mëdha, brenda dhe jashtë. Më përziheshin zorrët parmbrëmë, kur shihja disa shqiptarë në TV të flisnin për rrezikun kinse “socialist” të politikave të Obamës, në një kohë që këtu të ardhurat e njerëzve janë kaq të polarizuara, saqë vendi i shembëllen një despotati afrikan, ku një klikë spekulantësh, kusarësh dhe bixhosçinjsh në krye zotërojnë po aq pasuri private sa edhe pjesa tjetër e qytetarëve. Si mund të funksionojë demokracia, kur shtresa e mesme sulmohet nga të gjitha krahët – nga poshtë dhe nga lart? Unë nuk mund të rri e të bëj sehir, teksa shoh që taksat që paguaj të shkojnë, më një anë, për të shpëtuar nga falimentimi batakçinjtë e Wall Street (të cilët i kanë llogaritë e tyre në ishujt Caiman) e për të majmur fabrikantët e armëve ose pronarët e ushtrive private në Irak; e më anë tjetër, për të mbajtur me bukë e me Coca-Cola ushtritë e të papunëve, viktimave të drogës dhe nënave të pamartuara të getove, ose për të financuar industrinë e lulëzuar të burgjeve ku jetojnë një pjesë e zezakëve. Unë si shtresë e mesme e paguaj nga xhepi edhe sigurimin tim shëndetësor (të kripur), edhe universitetin për fëmijën (super të kripur); ndërsa për skajet, të skamurit dhe të kamurit, probleme të tilla as që ekzistojnë. Për ta thënë ndryshe, unë dua të jetoj në Athinën e Perikliut, jo në Romën e Kaligulës e të Neronit. Utopi? Natyrisht, po për çfarë tjetër ia vlen të luftosh?

  7. PseudonimNgaHalli pyet:
    …”vertet beson se, pertej inteligjences vetjake (qe dallon Bushin Jr. nga shumica e presidenteve amerikane nder vite dhe qe nenkupton edhe pasoja), Obama dhe McCain dallojne kaq shume nga nj-tj sa i pershkruan ti?…”

    Ne se do pranonit nje pergjigje nga une, do te thoja se ka nje ndryshim baze tejet te madh midis asaj cka perfaqeson BHO dhe asaj qe perfaqeson McCain. Distanca midis paleve ka formen e nje humnere, ne te cilen kushdo nga palet qe do te bjere, zor se do te dale pa demtime e pa cene.

    McCain eshte me i thjeshte per tu kuptuar. Mesazhi i tij nuk eshte i ngarkuar me tone intelektuale, ideologjike, apo struktura logjike abstrakte, te cilat jane te zorshme per tu kuptuar nga njerezit e zakonshem. I pare nga larg, tek ai sheh nje njeri me karakter, me nje vullnet te hekurt, tek i cili mencuria e moshes kompenson dhe kufizon cdo impuls praktik me natyre ideologjike. Fati i tij (deri tani) i keq, (sepse nuk e dime se sa fizikisht e cenueshme mund te jete USA nen BHO) eshte se ai perfaqeson nje parti e cila me ose pa te drejte simbolizohet me 8 vjetet e GWB.

    Nga ana tjeter eshte BHO. Diskursi i tij eshte i ngarkuar me plot ide te njohur e te panjohura, te cilat te mbeshtjella ne nje retorike te shndritshme, ngjajne me formen me te pranueshme per psiken e nje amerikani, me ate te pop cultures se perditshme qe eshte aq familjare dhe pranueshme per te gjithe. Ai eshte gjithshka per cdoke.
    Te varferve u premton se jo vetem qe s`do tu vere taksa te reja (jo se ata paguajne ndonje te vjeter for that matter) por do u jape tax return cdo te varferi nga 1000USD cdo vit. Mjafton te jesh qytetar amerikan. Shtreses se mesme, edhe atyre u premton se s’do te kene taksa te reja nga ai, se do tu ofrohet nje sistem shendetsor njesoj per te gjithe, njesoj si ai qe ka Senati amerikan dhe se do tu mbroje cdo trill qe ata mund te kene. Gjykata e larte e USA, e cila per BHO eshte shume konservative, do te kujdeset per kete.

    Deri ketu s`ka asgje te re e per tu cuditur. Ka plot politikane qe kane bere premtime edhe me ekstravagante. Nje gje e tille eshte pjese e dekorit. Ajo qe e ben kaq shqetesuese ardhjen ne pushtet te BHO eshte relativizmi i tij moral, mungesa e theksuare e eksperiences (vetem 143 dit ne Senatin Amerikan) dhe problemi me i madh, baza ideologjike e mendimit te tij. Ka ne te nje perzjerje te black revanchism, me te majten ekstreme amerikan, te dyja keto te ngjizura se bashku nepermjet teorive sociale te marra hua nga librat emarksizem-leninizmi.
    BHO ka premtuar shume, qe nga tax rerturn per ata qe s`paguajne asnje takse, qe nga sistemi shendetsor falas per te gjithe e deri tek rreth 900 miljard USD ndihme per Afriken. Detyrimet qe rrjedhin nga keto premtime kushtojne disa triljon dollare. Menyra se si keto do te financohen eshe llogaritur te behet ne baze te parimi marksist “secili sipas mundesive dhe secili sipas nevojave”.Madje simbas tij, eshte nje nga dobesite e kushtetutes amerikane fakti qe ajo nuk merret me rishpernarjen e pasurise. Amerikanet, midis sitcomeve ne cable TV dhe tubimeve per “change that we need”, s`kane kohe per nuanca te tilla verboze. Obama ka thene se do te krijoje forcat civile te mrojtjes kombetare. Por amerikanet s`kane kohe per silogjizma te kesaj natyre. Sturmaibtelung, zyrat e fashios dhe celulat komuniste jane emra dinozauresh qe i mund ti gjesh ne disneypark. Ne planet ekonomike te BHO, community organizer eshte forca motrike themelore. Cdo gje tjeter eshte relative. keshtu ai ka deklaruar se do te coje ne falimentim industrine e qymyrit se po i demton amerikanet (50% e energjise elektrike ne USA eshte me baze qymyri), se do te ndaloje importin e nafte nga Kanada (furnizuesi kryesor i USA) sepse oil sand ne Alberta, qe kane nafte 4 here me shume se sa Arabia Saudite, jane shume te demshme per ambjentin ( menjehere Kanadaja aprovoi nderitimi e nje sistemi tubash disa mijra km te gjate, per transportimin e naftes nga Alberta ne nje port ne British Columbia).

    Pronlemi me i madh qe une shoh ketu eshte jo thyerja e sistemit ( ai eshte akoma tejet i fort dhe i rrenjosur ne indin social te pjeses me te madhe te amerikaneve)m por ideja qe ai duhet dhe mund te thyhet. Shqiptaret kane nje fjale ” ma mire te me vdes se sa t`mi mbetet ves”. Ka plot demagoge qe po qe se kane terren te pershtatshme do ta kene shume te lhete te manipulojne nje shoqeri te fragmentizuar nga nje miriade kuturash e popujsh qe vec hapesires gjeografike s`kane asgje tjeter te perbashket,

    Thucidid 2500 vjet perpara shkruanteL

    …”We forget that a state in which the laws, though imperfect, are inviolable, is better off than one in which the laws are good but ineffective. Dullness and modesty are a more useful combination than cleverness and licence; and the more simple sort generally make better citizens than the more astute. For the latter desire to be thought wiser than the laws;they want to be always getting their own way in public discussions; they think that they can nowhere have a finer opportunity of displaying their intelligence, and their folly generally ends in the ruin of their country; whereas the others, mistrusting their own capacity, admit that the laws are wiser than themselves: they do not pretend to criticise the arguments of a great speaker; and being impartial judges, not ambitious rivals, they hit the mark…”

  8. Kjo vota e shqipove kur behen zgjedhjet ne Amerike, Obama apo Mccain, mua me duket si puna e atij miut, qe permori ne det dhe tha: Edhe une jam pjestar!

  9. ””” problemi me i madh, baza ideologjike e mendimit te tij. Ka ne te nje perzjerje te black revanchism, me te majten ekstreme amerikan, te dyja keto te ngjizura se bashku nepermjet teorive sociale te marra hua nga librat emarksizem-leninizmi.
    BHO ka premtuar shume, qe nga tax rerturn per ata qe s`paguajne asnje takse, qe nga sistemi shendetsor falas per te gjithe e deri tek rreth 900 miljard USD ndihme per Afriken.””’

    Revanshi zezak, eshte nje mundesi reale, jo sepse e udheheq Obama,se po ta beje ate gabim, ringjallet kuklusklani e perfundon si Linkolni qemoti( ironikisht, republikan i vrare nga demokratet ) por sepse do krijohet vetiu nder zezaket. Shtresat marzhinale te shoqerise, sapo identifikohen tek nje udheheqes behen teper te rrezikshme, gati kamikaze.

    Kenia e shpalli diten e djeshme feste zyrtare e u bene festime thua se ka zbritur Mesia ne toke.

    Nga ana tjeter e majta ekstreme, komunistet dmth, mbeshteten perhere tek shtresat marzhinale e kane demostruar qe nuk bejne dallime, fshatare apo qytetare, bandite apo police, hebrej apo arabe, mekatare apo shenjtore,kurva apo te ndershme etj, rendesi ka per ta, ”’rishpendarja e pasurise”’ e per kete gjithe synim kategorite e mesiperme futen e amalgamohen ne nje kazan.

    Vota e Obames paraqet, racizem hispano-zezak + shtresa marzhinale e bardhe + te bardhe idealiste antibush.

    Racizmi hispano-zezak ndikoi fuqimisht(30% joeuropiane te amerikes bejne shume vota) ne vendet ku keta banojne, jug+verilindje
    shtresa marzhinale e bardhe ndikoi sidomos ne shtetet me metropole te medhenj.
    Te bardhet idealiste (kryesisht pacifizem+globalizem) antibush sidomos te rinjte, te ndodhur nga pak kudo (po me shume ne verilindje) plotesuan votat e ketyre dy kategorive te medha.

    Sistemi shendetesor falas eshte utopi per shkak te kostove e paraja qe eshte ne dispozicion tani ne krize te con drejt shpenzimeve te uleta . Pervec kesaj vendet qe e praktikojne e dine se c’heqin e sesa ineficente jane spitalet publike.
    Kur te mbaroje kriza paraja do duhet per te ndihmuar riperteritjen e industrive qe besoj do dalin te pakten me ndonje brinje te thyer prej kesaj krize e keshtu qe me shume se ‘change’ me duket chang (-cheng).

    900 miliarde per Afriken eshte budallek e nuk besoj se ka arritur te genjeje deri ketu.

    Ironike qe nje koke turku te munde Hillarine e Mekejnin bashke. Amerika po gerryhet nga brenda. Isolacionizmi ( po erdhi) i Amerikes do ndryshoje shpejt lindjet nderkombetare. Shume aleate te Amerikes do mbajne qendrime te dyshimta e shume armiq te heshtur do fillojne te bertasin.

  10. Obama fitoi 43% te votave te te bardheve, me teper se Kerry, me teper se Gore. Atehere nuk i cilesuan margjinale.
    Nderkohe qe bastionet e McCain mbeten votuesit e shteve si Kanzas,Kentacky e co. qe lene Darvinin jashte dyerve te shkollave.
    Si ti quajme keta,”shakaxhinjte e perparimit”?

  11. Partia Demokratike ,qe thua ti fatma perhere e me teper po merr formen dhe thelbin e nje partie te majte europiane.

    Kjo parti po mbron interesat e minoriteteve raciale( amerika dhe afrika e jugut jane te vetmet shtete te zhvilluara, qe njohin ekzistencen e minoritetit racial , e jo minoritetit etnik apo etno-linguistik ) qe jane ne rritje e siper, po mbron interesat e te bardheve qe duan rishperndarje pasurie, po mbron interesat e te bardheve internacionaliste (pacifiste+globaliste) keshtu qe sa me shume kalon koha aq me shume behet e qarte qe Amerika ka nje te majte.
    Mjaft te shikosh se partite e majta europiane ishin te gezuara per fitoren e ‘simotres’ se tyre amerikane.

    Obama mori te bardhet e dy kategorive te mesiperme, qe perhere jane kategori marzhinale te shoqerise.
    Mos kujton se mori votat e shtreses se mesme( pervec pacifisteve kuptohet) ? Apo te shtreses se larte ?
    Ato i mori gati ne bllok Mekejni.

    Ateizmi ne forme fetare eshte tjeter karakteristike thelbesore e kategorive te bardha qe votuan Obamen.
    Feja duam apo nuk duam ne, po ben te mundur ne zonat qe permende , qe familja te jete e forte, me 2-3 femije, ndryshe nga zonat verilindore ku te bardhet ateiste kane familje langaraqe e nuk bejne femije (bejne 1 se eshte zakoni).

    Darvinin ben mire qe e permend, po Darvinin mos e merr me copa, copen qe te pelqen, Darvinin merre te plote edhe kur thote se inteligjenca eshte e ndryshme se natyra i jep dikujt qe ka nevoje nga kushtet klimatike te veshtira me shume inteligjence se atij ne kushte te mira klimatike.

    Darvini me mire te rrije jashte diskutimeve te kesaj natyre sepse bie ndesh si me fene ashtu edhe me globalizmin.

  12. Hyllin,
    procesi i formatimit me majtas te partise demokratike qe ju e vleresoni pothuaj si nje fatkeqesi kombetare , mund te shikohet thjesht e realisht si nje evolucion i natyrshem i nje force politike ne raport me kushtet e ndryshuara dhe eshte per t’u pershendetur.Pas meje fatkeqesi eshte kryenecesia e republikaneve per t’u ngujuar ne pozita arkaike.Edhe McCain, ndofta me i miri i republikaneve,s’beri gje tjeter vecse perseriti historira te vjetra me kaubojsa e gogola. Prandaj humbi; sepse votuesit mund te duan te dijne nga vijne por sidomos ku do te shkojne,ku do t’i cojne. Eshte urgjente per Republikanet, me sa duket mbetur pa lider,te ripozicionohen qe heren tjeter te mos mbeten (larg qofte !) ne doren e asaj bibes polare.

    Interpretimet qe beni mbi shifrat perfundimtare te zgjedhjeve i gjej selektive dhe subjektive.Te pakten duhet nje analize me e plote per te pasur nje konkluzion.Sa per te ilustruar kete kundershtim :
    _nder votuesit me te ardhura mbi $200.000 per Obamen votuan 52% ,per Mccain vetem 46%.Sa individe me ngjyre mund te kete ne kete kategori qe nuk mund te mos e konsiderojme si amerikanin me te suksesshem e me te urte.Ketu shumica dermuese eshte e bardhe dhe votuan per Obamen !
    _ ne raport me shperndarjen gjeografike vetem ne South McCain ka shumicen dhe eshte veshtire te gjendet shpjegim tjeter pervec reminishences se racizmit te bardhe.Ne nje mase ai ndryshim midis votuesve te bardhe mund te vije edhe prej ketej.
    _grate kane marre pjese ne votim me shume (+6%) se burrat dhe me nje diference prej +13% ne favor te Obames.Do preferoja ta shpjegoja kete fakt me natyren me realiste, me tokesore te gruas ne raport me burrin qe fluturon pas doktrinave dhe harron t’ju coje buken kalamajve.
    _62% e atyre qe mbajne arme ne shtepi kane votuar per McCain !(Une s’kam arme, as ti besoj)
    _Etj..

    Sigurisht Darvini s’ka pune ketu, Darvini ka pune vetem me shkencat biologjike.E permenda vetem per te vene ne dukje natyren refraktare ndaj progresit , e pse jo edhe fondamentalizmin, e atyre kategorive qe mbeshtesin pa medyshje republikanin McCain.
    Po nuk permenda social-darvinizmin (qe pervec emrit s’ka asnje lidhje me darvinizmin) dhe qe eshte nje pseudoshkence po aq sharlataneske sa edhe kreacionizmi.Dhe nese Darvini bie ndesh me fene, ky nuk eshte faji i Darvinit, eshte i fese.

    Po te beja nje konkluzion te kesaj fushate do te thoja me dy fjale se zgjedhja e Obames president eshte nje hap emancipues i shoqerise amerikane. Dhe jo ironikisht por lumterisht.Bile vete McCain, po te ishte i lire, do te votonte per Obamen.

  13. Znj. Fatma,

    Vrapimi mbas berihait nuk duhet pare per cfare nuk eshte, sepse ngjan i pavertete. Jo 17 vjet te jetohet ne Amerike te Veriut, por edhe 70 vjet, dhe aversioni (peshtirosja) e shqiptarit ndaj rraces se zeze nuk ndryshon dhe nuk ka per te ndryshuar. Ju mund te mendoni dhe pretendoni se jeni ne gjendje te kuptoni, analizoni, mbeshtesni dhe pranoni cdo levizje emancipuese te shoqerise amerikane dhe te lumturoheni publikisht ne lidhje me te, por thelle-thelle kam pershtypjen se edhe vete, kur te mos keni me asnje stimulus kultural apo social per te perjetuar, do ta pranoni se sa larg mendja e nje ballkanasi eshte nga ajo e dikujt me celulat e megapolit amerikan ne genet e tij.
    Shqiptaret e “lashte” (jo ata pellasgjiket), pa urrejtje, i percaktonin jevgjit keshtu:
    zhab limon
    fryme qen
    sy kuq
    lekure safian

    Pyet gjyshen tende po s`besuat.

    Po qe se me te mirin kalores qe qyteterimi perendimor eshte ne gjendje te nxjerre, ka lekure te zeze, atehere dicka eshte thelbesisht e gabuar me kete qyteterim.
    Shpjegimi i pare qe te vjen ne mendje eshte ai i infertilitetit ose i emaskulimit te kesaj shoqerie.

  14. Fatma, jo se mendoj se e majta eshte fatkeqesi kombetare, por eshte e mira te qendroje gjithmone ne opozite, meqe detyra natyrore e se majtes eshte te stigmatizoje sjelljet ekonomike elitiste qe merr normalisht nje shoqeri sidomos nese kapitaliste.
    Paraja e ka natyrore te shkoje ne pak duar ashtu si vete pushteti, prandaj te majten e shoh me shume si grup presioni ekonomik.

    Personalisht mendoj se partite e majta duhet te zhduken per te favorizuar sindikatat e punetoreve.
    Sindikatat pastaj per shkak te numrit, bejne te mundur edhe presionin e nevojshem ndaj qeverise , perhere te djathte, qe te mos vendose taksa te teperta apo keqtrajtoje punetoret.

    Nje e majte e reformuar, nuk mund te mos zbatoje perhere politika te djathta kur eshte ne pushtet, te mbroje industrite ne krize apo prodhimin bujqesor.
    Asistenca sociale nuk eshte tager e se majtes,se Roma e lashte mbante qindra mijera plebej te papune me buke e u lejonte te perdornin banjat publike krahperkrah me te pasurit.
    E majta ka nje vecori,qe asistencen sociale ua ofron edhe dembelave te stambollit apo pordhaceve(ka sa te duash ketu ne Itali) qe duan pune ‘dinjitoze’, jane pa shkolle e psh nuk pranojne te punojne ne ndertim apo nuk pranojne rroga relativisht te uleta, keshtu rrine 8-10 % te papune, qe marrin asistence e nderkaq 8-16% e fuqise punetore vjen nga emigracioni ne mbare Europen.

    E majta me keqperdorimin e asistences sociale po e shkaterron perendimin, si ajo ceshtja e kredive per shtepi edhe atyre qe skane ta kthejne,sepse shtepia na qenkesh e drejte e te gjitheve e jo e atij qe punon e ka leke ta bleje.

  15. ”””Po qe se me te mirin kalores qe qyteterimi perendimor eshte ne gjendje te nxjerre, ka lekure te zeze, atehere dicka eshte thelbesisht e gabuar me kete qyteterim.
    Shpjegimi i pare qe te vjen ne mendje eshte ai i infertilitetit ose i emaskulimit te kesaj shoqerie.”””

    Andej nga fsh.com kam dhene gjere e gjate mendimin mbi ndergjinoresine e perendimit.
    Ndergjinori (jo ne kuptimin transeksual) psikologjik,biologjikisht mashkull apo femer, po rritet numerikisht ne krejt shoqerite perendimore. Kjo shfaqje urrejtjeje ndaj natyres, mendoj se eshte stadi me i larte i urrejtjes se njeriut per natyren.
    Pasi u shkaterrua Zoti, jo vetem si qenie per tu besuar, por edhe ne kuptimin e rojes se moralitetit me te dobishem antik, i erdhi radha edhe ‘moralitetit’ natyror.
    Qe njeriu eshte kanakari i natyres, kjo nuk do mend,duke pare inteligjencen me te cilen na pajisi e ne zoterimin e cdo cepi te planetit e sigurisht , cdo kafshe te planetit ,por megjithate njeriu po ben mosmirenjohesin total e te jep edhe leksione mbi mbrojtjen e natyres.

    Natyra nuk ka nevoje per tu mbrojtur, po eshte njeriu qe duhet te mbroje veten, se pasi ka shkaterruar natyren normalisht ka shkaterruar veten e ndersa natyra rinovohet prape, njeriu ‘futet’ ne librin e Darvinit , ne zerin; speciet e zhdukura.

    Natyra si nena, merakun e ka ne mbrojtjen e ketij kanakari edhe pse mosmirenjohes e faktikisht futja e njerezve ‘zgjyre’ ne perendim, ketyre barbareve te rinj eshte njefare reagimi i natyrshem kunder pjeses se kalbur te njerezimit , njeriut perendimor.

    Ky njeri nga dominues i botes, jo vetem ne kuptimin kolonizues, por edhe ne perqindje popullsie, do katandiset ne minorance popullsie dhe i kolonizuar.
    Ne nje moment u duk sikur njeriu i bardhe , duke pare pushtimin e kolonizimin e botes, rritjen e popullsise, ishte njeriu i pershtatshem, nga do evolonte raca njerezore, mirepo ishte vec iluzion.

    Tani bota po kolonizohet nga njerezit zgjyre, ne europe shtohen miliona cdo vit e po aq miliona bie popullsia e bardhe po ashtu ne Amerike, barbaret e amerikes,hispaniket shtohen si mizat.

    Mulateria eshte vec nje cast ne gjenetiken njerezore, raca me numerike fiton ne perzierje e sidomos nese genet e saj jane dominante,pra genet e zeza.

    Perballe kesaj zhdukjeje te qarte, te bardhet rrine si te shastisur, jane tashme preja e jo gjuetari e megjithate s’u behet vone, rrine si kanguret para dritave te fuqishme te fuoristradave te mbushura me gjahtare.

    Ndergjinoret sigurisht, po jo te gjithe, instikti antik i ruajtes se races ben te veten.
    Ndergjinori rri ngrohte ne shtepine e tij, i zhytur mes veseve
    ,trendizmit dhe idealeve humane qe skane asgje humane e si behet aspak vone .
    Kjo do te thote qe po afron ora e zhdukjes e megjithate ndergjinorit si behet aspak vone. Nje pijanec i droguar ka nevoje vec per alkol e droge, gjithcka tjeter ne kete bote eshte pa vlere.

    Amerika ne fund te fundit ka nevoje per konsumatore, nuk ka pike rendesie per tregtarin ne je i zi apo i bardhe,rendesi ka te blesh mallin e tij.
    Civilizimi nuk zhduket , thjesht kalon nga nje njeri tek tjetri, nga nje njeri i fundosur moralisht e spiritualisht tek nje i paprekur, tek nje barbar, tek i biri i nje kenioti nga tribuja Luo.

  16. I dashur,
    per fat te keq ke te drejte ne nje pike.
    Eshte nje kategori shqiptaresh qe po e quaj shkurt ” edhe dhi e zgjebosur edhe bishtin perpjete” qe megjithese jane me keq se zezaket per nga te ardhuart, kultura, edukata, agresiviteti , qe nuk i durojne dot ‘jevgjit’ sic thoni. Keta kane edhe autoresine e shprehjes aq popullore ne emigracion – “Larg shqiptareve!”
    Eshte edhe nje tjeter e arsimuar qe kultura e marre neper shkolla u ka mbetur si lyre mbi lekure ; keta , shumica e te cileve lan akoma pjata, jane akoma me kategorike.
    Po te ishte ne doren time do t’ju a hiqja fare te drejten e votes sepse nuk dine ta perdorin, jane ireale, as interesin e tyre nuk dijne. Keta po te mos kishin ate fodullek qesharak do te kuptonin se s’kishin ku te gjenin me mire se Obama.
    Nga ana tjeter nuk me duket se jane pak ata shqiptare qe kur preferojne Obamen gjykojne per vlerat e nje individi te vecante dhe nuk e konfondojne me vleren mesatare te races apo shtreses prej nga vjen. Sa per te marre nje shembell : ata qe zgjedhin Obamen kane zgjedhur ne ndergjegjen e tyre me pare edhe nje fshatar te humbur , nje cope kapterri te quajtur Napoleon , qe perfundoi ne perandorin Bonapart.
    I dashur ne jemi nje popull eklektik, ne themi edhe qe “dardha bie nen dardhe” por themi edhe qe “cdo berr varet ne kembet e tija”, themi edhe qe nga “ferra e vogel del lepuri i madh”.
    Ceshtja eshte qe bindjet politike, fetare, edhe ato te races, njeriu i merr ne familje dhe si rregull i respekton ne ndergjgje apo nenndergjegje gjithe jeten. Jane fort me pak se 30% njerezit, qe kur arrijne pjekurine , shkeputen nga tradita dhe gjykojne ne menyre individuale te pakushtezuar.

    Keshtu ate shprehjen tuaj per ‘kaloresin e zi’ mund ta formulojme : ai qyteterim, qe arrin te zgjedhe kaloresin me te afte pavaresisht nga ngjyra e lekures dhe numri i kepuces, ai qyteterim eshte ne rrugen e Zotit. Amin!

  17. Hyllin,kam frike se formula juaj moniste eshte utopike. Sindikatat kunder qeverise eshte si ajo fabula e ujkut me qengjin qe i turbullonte ujin.
    Nje formule qe cenon ligjin natyror te ekuilibrit nuk eshte jetegjate. Pa alternimin e pushtetit here majtas here djadhtas eshte e pamundur te sigurohet nje strategji e qendrueshme e shoqerise.
    Dhe kjo eshte provuar praktikisht ne gjithe egzistencen e sistemit te kapitalit. Sa here qe eshte cenuar kjo praktike si ne rastin e Hitlerit, Musolinit..,ka rezultuar ne kolapse teper te dhimbshme.

  18. …”Nga ana tjeter nuk me duket se jane pak ata shqiptare qe kur preferojne Obamen gjykojne per vlerat e nje individi te vecante dhe nuk e konfondojne me vleren mesatare te races apo shtreses prej nga vjen…”

    Vlerat? Per cfare vlerash flitet? Obama eshte nje vlere e panjohur. Nje njeri qe shkruan dy libra mbi te jatin te cilin e ka pare vetem per nje jave ne jeten e vet, dhe nuk permend te jemen ne as edhe nje faqe, tregon se cfare ai thote eshte e menduar por jo e ndjere. Nga ana tjeter, asnje nuk eshte ne gjendje te thote se cfare ky president do te dije te beje, sespe deri me sot s`ka bere asgje, pervecse se ka hapur rrugen e historise (se vet) me ngjyren e lekures ne dore.

    …”Sa per te marre nje shembell : ata qe zgjedhin Obamen kane zgjedhur ne ndergjegjen e tyre me pare edhe nje fshatar te humbur , nje cope kapterri te quajtur Napoleon , qe perfundoi ne perandorin Bonapart…”

    Shembulli juaj eshte i paqendrueshem. Se pari askush nuk e zgjodhi Napoleonin, dhe nuk me duket se eshte vendi ketu tua spejgoj se pse. Nga ana tjeter, si mund te krahasohet Napoleon Bonaparti, kjo pjelle e sforcuar e natyre me nje parazit?

    Shijojeni presidentin tuaj te ri.
    Uroj qe sishoket te mos u hyne ne shtepi.

  19. Nuk eshte aspak utopike e dashur, Amerika e ka praktikuar per nje kohe teper te gjate(biles pa sindikatat), derisa demokratikja vendosi te marre qendrim te majte. Nuk eshte e vertete qe Amerika ska pasur te majte e te djathte, thjeshte nuk ka pasur te majte cka e bente te kote identifikimin e partive si te djathta. Vete demokratikja si parti e skllavopronareve te jugut, ka lindur si e ekstremit te djathte.

    E majta nuk ka sjelle ndonje stabilizim,perkundrazi vetem destabilizim.
    E majta ka lindur ne manifestin e Marksit per tu evoluar ne social-demokracine europiane qe nuk ishte dhe eshte gje tjeter vecse grabitje e se djathtes per te pasur nje prani te se majtes ne jeten politike.

    Brenda nje bashkesie e majtja nuk perfaqeson asgje ideologji pervec rishperndarjes se pasurise,pra si alternative le te themi te diskutueshme si ‘pozitive’. Pjesa tjeter e ideologjise eshte si te shkaterrohen lidhjet morale e shpirterore te bashkesise ne favor te lidhjes morale e shpirterore internacionale; ‘Proletare te gjitha vendeve bashkohuni’.

    Prandaj duke qene se ideologjikisht e majta lidhet vec me ekonomine e bashkesise atehere fare mire mund te perbeje nje grup presioni ekonomik e kaq.
    Gjithcka tjeter e jetes se bashkesise lidhet ideologjikisht me te djathten; zakonet, vlerat morale,feja, familja, kombi, kultura kombetare etj.

    E majta , pertej sindikatave, perben krim ndaj interesave kombetare.

  20. Fatma tek replika qe i dhe ‘idashur-it’ une shoh disa gjera te diskutueshme.

    Pike se pari, ti racizmin e lidh me kushtet socio-ekonomike dhe meqe keta shqiptare jane me poshte i bie te jene ‘dhi e krimbur e bishtin perpjete’. Mirepo racizmi nuk ka te beje me kushtet socio-ekonomike te individit, ky eshte diskriminim i tipit klasor, diskriminim mbi bazen e statusit socio-ekonomik ne shoqeri, ky eshte me shume i tipit qytetar-fshatar.

    Pra duhet te shikosh me me vemendje perdorimin e terminologjise se duhur,qe te mos i thuash kekut byrek.

    Racizmi lidhet ne menyre te drejtperdrejte me pa shih, ‘rastesisht’ me racen.
    Ne pergjithesi, ngjyra e lekures eshte nje faktor baze meqe eshte shume i dukshem e qe ketu me teper sesa tek vecorite e tjera si forma e kafkes, ngjyra e flokeve e syve, forma e hundes etj niset gjithe racizmi.

    Nga ana tjeter eshte e vertete qe ekziston perdorimi i fjales racizem edhe ne rastet e diskriminimit socio-ekonomik po kjo i perket me shume Europes e duket qe je ndikuar fuqishem ne keqperdorimin e terminologjise. Ja psh cthote nje taljon:
    c””””’mq caro il mio silvio bruno quando hai tempo ti faccio parlare con qualche mio amico extracomunitario,a te la scelta se lo vuoi slavo albanese rom cingalese cinese o arabo,poi riparliamo di razzismo ,se te la senti!!!”””

    Nga pikepamja racore nje sllav eshte krejt i kundert me nje kinez ashtu si edhe shqiptari me nje jevg apo arap e megjithate futen bashke.

    Por ketu nuk ka kurrfare racizmi, ky eshte diskriminim socio-ekonomik sepse ti je emigrant . Gjermani i jugut eshte po aq dinarik sa shqiptari ama a do guxonte ky taljoni te bente diskriminim ?

    Racizmi ndaj jevgjve apo zezakeve eshte pikerisht si permbledhes i diskriminimit si ndaj ngjyres se lekures ashtu edhe kultures evgjite.

    Kjo eshte natyrore,eshte instikt nuk eshte halucinacion kulturor.
    Nese ti qe ske pare kurre te zinj, sheh nje kokorroc te zi, normale qe te ndjell frike e peshtjellim, sepse teper i ndryshem. Po ashtu ne kryqezim, instikti njerezor e do qe femija te jete i ngjashem me atin e per kete edhe femra duhet te jete e pershtatshme. Pra ne menyre instiktive racizmi lind dhe zhvillohet pikerisht per te ruajtur homogjenitetin e grupit.

    Po ashtu kjo pika:
    ””jane fort me pak se 30% njerezit, qe kur arrijne pjekurine , shkeputen nga tradita dhe gjykojne ne menyre individuale te pakushtezuar.”””

    Nuk e kuptoj pse nje njeri duhet ta privoje veten nga urtesia e shume brezave para tij, e qindra mijera ne mos miliona njerezve para tij, per te gjykuar vetem me nje mendje, mendjen e tij ?
    Pike se pari askush nuk ka aq mend sa te jete ne gjendje te gjykoje vete mbi qindra sjellje ne qindra situata te ndryshme, prandaj detyrmisht do mbeshtetet tek nje model, keshtu qe kjo shkeputja nga tradita ne fakt do te thote, heqim nje model per te marre nje model tjeter e jo gjykojme me mendjen tone.
    E riperseris askush ne bote nuk ka as mend e as kohe te gjykoje mbi qindra sjellje , prandaj gjykimin, energjine mendore dhe kohen duhet ti ruaje, per permiresimin e traditave e jo per asgjesimin e tyre e hapjen e rruges per nje tradite te huaj.

    Psh Amerika eshte formuar qe ne origjine nga te bardhe e te zinj e pergjate historise sociale te saj, eshte perpjekur te gjeje nje menyre per ti bere te bashkejetojne ne paqe.
    Tani nese Amerika gjen nje menyre, kjo nuk do te thote qe oburra te fusim te zinj ta zeme ne Shqiperi apo ti trajtojme njesoj si amerikanet, pasi ai eshte zhvillimi i tyre, ata ishin te detyruar te benin ne ate menyre, ndersa ne shqiptaret skemi pasur te tilla probleme.

    Ne si qendrim ndaj te zinjve do mbajme ate qe na udhezon tradita jone, ndersa amerikanet do mbajne ate qe u udhezon tashme tradita e tyre. As amerikanet nuk kane pse te mbajne qendrimin tone, duke qene se i tyri eshte me i miri per kushtet e tyre,por as ne nuk kemi pse te mbajme qendrimin amerikan, duke qene se i joni eshte me i miri per kushtet e Shqiperise.
    Shpresoj te jem i qarte.

  21. C’ishte per te thene u tha I dashur,ndalemi ketu se edhe Xha Xhai ka te drejte kur thote se eshte blog, nuk eshte forum .
    E fundit, meqe nuk arrin te shohesh asnje vlere po te sjell nje anekdote :
    _ Faktet- tha njeri- jane kunder teje…
    _Atehere aq me keq per faktet ! – ja ktheu tjetri.

    Hyllin,
    pasi te kam lexuar me kenaqesi per probleme te historise dhe gjuhes e kam veshtire te pranoj se mund te shfaqesh kaq kategorikisht kategorik kur shprehesh :

    “E majta nuk ka sjelle ndonje stabilizim, perkundrazi vetem destabilizim.
    E majta , pertej sindikatave, perben krim ndaj interesave kombetare.”

    Per te mos hyre ne detaje racizmin nuk e lidh me kushtet socio-ekonomike , e lidh me injorancen, me intolerancen,me ekstremizmin, deri ne fashizem dhe me disa fenomene qe e kam shume veshtire t’i shpjegoj kur ky (racizmi) shfaqet ne individe te kulturuar.

    _”Pra ne menyre instiktive racizmi lind dhe zhvillohet pikerisht per te ruajtur homogjenitetin e grupit.”

    Por njeriu, edhe shqiptari, nuk eshte nje qenie instiktive, eshte nje qenie e arsyeshme.Njerezimi nuk eshte vetem kompetitiv, eshte edhe kooperativ.

    _Per paragrafin tjeter me sa duket je keqkuptuar. Tradita eshte e respektuar ne vlerat e veta.Dhe jam dakord me ty per komentin qe cdo komb ka rrugen e vet dhe s’ka pse behet kopje e shemtuar e ndonje tjetri.
    Por tradita nuk eshte tabu, ajo ka vlere kur analizohet e kuptohet . Ndryshe ajo mund te shndrrohet kur e sjell rasti ne nje frymezim shume te rrezikshem per turmat.
    Fjala ishte per nje konkluzion te psikologjise qe vetem nje pjese e vogel e njerezve arrijne te krijojne kur arrijne pjekurine nje karakter te pakushtezuar. Keta gjykojne , nuk kopjojne symbyllur babane apo gjyshin, as vihen ne rradhe me shumicen por veprojne pas bindjeve vetiake.

    Sidoqofte ishe i qarte, besoj dhe une te kem qene.
    Jemi sqaruar pra.

  22. _ Faktet- tha njeri- jane kunder teje…
    _Atehere aq me keq per faktet ! – ja ktheu tjetri…

    Ne te vertete ne boten e Alices opinionet jane njesoj me faktet.

  23. Fatma, shiko se ne ate perfundim kam arritur pas nje lufte te gjate me veten time ne radhe te pare.

    Ceshtja eshte shume e gjere dhe kap aq shume fusha sa mund te rrija 4 ore ketu duke shprehur mendimet e mia.
    Shkurtimisht, po perqendrohem ne disa pike kryesore.
    Atehere, cili eshte roli i se majtes brenda bashkesise? Roli i saj lidhet me parimin e Robin Hudit. Tani kjo mund te vleresohet si e moralshme nga nje pjese e mire e popullsise, por ne kapitalizem, ne sistemin e persosur per pronen private e majta kthehet ne nje barre per individin e sukseshem apo ate qe punon.
    Jo vetem kaq, por mbi asistencen sociale, po te marrim nje shembull nga jeta e perditshme , kuptojme se dicka nuk shkon.

    Nje cift ne nje shtet ‘social’, ka te ardhura prej 2500 eurosh ne muaj , ne rast sper t’iu servirur mases se madhe qe nuk e can shume koken.e te dy punojne.
    Tani keta ne rast se paguajne qera, rreth 1000 euro hiqen nga disponibiliteti i familjes, meqe ne Rome psh kaq ben nje bilokal ( 60-65 m2).

    Nje familje te papunesh merr rreth 1400 euro asistence, nderkaq ka edhe te drejten te marre shtepi me qera me cmim simbolik prej 200 eurosh.

    Tani nuk e kuptoj se ku qendron drejtesia qe nje cift qe punon(si fa un culo come ‘na campana) te ngele me 1500 euro disponibilitet(ne rast se paguajne qera) ndersa nje cift i papune te kete 1200 euro(apo edhe 1000) pasi ka hequr qerane ?
    Sa shqiptare jetojne per qejf ne disa vende europiane duke bere te papunin ? Me thuaj qe nuk eshte e vertete !
    Ketu ka dicka qe nuk shkon, por edhe mjaft serioze. Asistenca sociale po mbron dembelet dhe ndeshkon ata qe punojne. Ne Shqiperi njerezit ankohen per asistencen sociale ama ketej kane pordhe e nuk punojne me 10 mije leke te vjetra dita ne ndertim edhe pse jane pa shkolle e te fuqishem si demi 2 vjecar.
    Une kam njohur nje ambjent te rinjsh te majte te qendrave sociale dhe ta them me siguri te plote, qe aty ishin mbledhur dembelat e Stambollit,qe kur punonin e kishin mendjen te benin sherr me shefat, tymosnin hashash e pinin birra gjithe naten e ne pune po ta kalosh naten keshtu je krejtesisht ineficent.
    Si pasoje e mbrojtjes se kategorise parazitare te nje shoqerie, e majta vetvetiu behet pengese per zhvillimin e vete shoqerise, vete dembelat gjejne nje menyre per te mos punuar. Po dembelizmi njihet qe kur ka lindur njeriu e vete populli shqiptar ka fjale te urta e tregime ironike mbi dembelet.
    Po te punonte kjo mase 8-10 % ne Perendim (4-5 jane padyshim nga dembelizmi) atehere edhe emigrantet sdo gjenin hapesira pune,pra shoqeria do ruante homogjenitetin e deriatehershem.

    Nje aspekt tjeter i rendesishem i se majtes brenda shoqerise eshte edhe mbrojtja e te gjitha sjelljeve qe dikur ishin vese nen justifikimin e te drejtave te individit.
    E majta bazohet tek individi ne dem te familjes. Nen parimin e clirimit te individit prej vargojve te familjes, ne vend te hiqen vargojte prej kembeve po priten kembet e keshtu ska me vargoj. Pra ne vend qe te rritej rendesia e individit brenda familjes po shkaterrohet familja per te cliruar individin. Mirepo keshtu nje shoqeri rrezikon zhdukjen,se pa familjen nuk ka te ardhme per bashkesine , per kombin .

    Nje aspekt tjeter i lidhur me kete te sipermin eshte , uniformiteti i moralit qe e majta pretendon. Keshtu mbrohen mjaft sjellje te huaja, vetem per te qene njesoj me kongolezin apo amerikanin. Internacionalzmi qe sjell ne bashkesi synon te godase gjithcka qe ne identitetin e bashkesise e ben kete te ndryshme nga te tjeret. Kjo behet ne emer te progresit, mirepo nen cfaredo flamuri te behet kjo eshte e demshme per interesat e kombit.
    Nderkaq e majta eshte ne krye te mbrojtes se interesave te
    homoseksualeve, abortit te padiskriminuar, feminizmit deri atij te shfrenuar etj, dmth te te gjitha sjelljeve qe sjellin probleme jo vetem ne moralitetin e vjeter por edhe ne formimin e nje moraliteti te ri.
    E majta eshte thelbesisht imorale.

    Pra nuk jane te pakta arsyet ,(sipas meje) qe e bejne te majten nje gangrene nje gjirin e nje kombi.
    Nderkaq sindikatat i shoh si nje mjet i moralshem dhe i domosdoshem, per mbrojten e punetoreve nga te pasurit, pra e te drejtave te punetoreve per tu trajtuar si njerez.
    Kanuni vete qe deshmon per nje ‘shoqeri te djathte’ njeh psh ekzistencen e sterpleqve, per te mbrojtur te vobektit nga te pasurit, nese pesojne ndonje padrejtesi apo ne rast pushimi nga puna pa arsye nga zotnija pagimi prej ketij i rroges se vitit per rrogtarin, pra ka elemente te qarte sindikaliste.

    ””racizmin e lidh me injorancen, me intolerancen,me ekstremizmin””

    Nejse secili ka te drejten e tij ne trajtimin e nje ceshtjeje, por une do evitoja perdorimin e fjalorit fyes. Pse? Sepse racisti legjitimohet te thote se ai qe nuk eshte racist eshte injorant,idiot,qurraman etj e kjo nuk do e conte debatin asgjekundi.

    ”””Fjala ishte per nje konkluzion te psikologjise qe vetem nje pjese e vogel e njerezve arrijne te krijojne kur arrijne pjekurine nje karakter te pakushtezuar. Keta gjykojne , nuk kopjojne symbyllur babane apo gjyshin, as vihen ne rradhe me shumicen por veprojne pas bindjeve vetiake.”””

    Aha , eshte fjala per njerez qe perpiqen te kuptojne. Po keta duhet te jene pakica perndryshe cdo brez do hecte me koken e vet e nuk do krijohej asnje sjellje e qendrueshme, asnje model jete e nderkaq brezi do kalonte brezin e nuk do shtresezohej asgje , biles as vete e mira.
    Qe cdo brez te detyrohet te ndertoje nje menyre te re jetese e nje mentalitet te ri, me duket shume stresuese.
    Ne shqiptaret jemi deshmi e gjalle, ku gjyshi kishte modele te tjera nga babai e i biri te ndryshme si nga gjyshi ashtu edhe nga babai. Ne kemi arritur nivele te larta, paqartesie mbi jeten e vlerat qe kane rendesi, mbi te shkuaren e mbi te ardhmen, ne jemi nje shoqeri mjaft e stresuar, kulturalisht teper heterogjene dhe e rrezikshme.

    Personalisht mendoj se traditat jane te permiresuar, por kurrsesi per tu hedhur poshte.

  24. Hyllin, në lidhje me sa thua për raportet e politikave të majta dhe asistencës sociale për të papunët, të sëmurët ose ndonjëherë parazitët (free riders).
    Unë jetoj në një lagje të NYC ku, sa herë që shkoj të blej ushqime në dyqan, do të pres në radhë teksa një vargan nënash hispanike paguajnë me kartën e asistencës sociale.
    Nuk them se më bëhet qejfi, madje ndonjëherë më duket sikur i mbaj unë me bukë, sepse unë jam i vetë-punësuar dhe paguaj taksa shumë të kripura.
    Mirëpo ky është një reaksion i çastit, epidermik, që nuk i qëndron gjykimit kritik.
    Sikur shteti i NYC të mos u paguajë asistencë këtyre familjeve, këto rrezikojnë t’i falen krimit herët a vonë – shitje drogash ose prostitucion në rastin më të mirë, vjedhje shtëpish dhe grabitje njerëzish në rrugë në rastin më të keq.
    Fëmijët e tyre do të rriteshin rrugëve, të keqtrajtuar dhe përdhunuar.
    Edhe fëmijët dhe prindët do të përfundonin burgjeve. Në proces e sipër edhe unë vetë mund të kisha ngrënë ndonjë thikë brinjëve, pas ndonjë grabitjeje të rastit.
    Si rezultat, taksat e mia nuk do të shkonin për të ndihmuar nënat hispanike të blejnë patatina dhe shishe të shëndosha me pije freskuese, por për të mbajtur industrinë e burgjeve; pa llogaritur këtu koston sociale të një popullate kaq të madhe në burgjet, të cilat dihet se janë shkolla të krimit.
    Prandaj është më mirë që shteti të japë ndihma sociale drejtpërdrejt, sesa të investojë në mirëmbajtjen dhe zgjerimin e burgjeve.
    Por ka edhe më. Besoj se i ke ndjekur lajmet, për paketën 700 miliard dollarëshe të ndihmave federale për industrinë bankare në krizë.
    Në qarqet që frekuentoj unë, këto farë ndihmash i quajnë corporate welfare, ose bamirësi për korporatat. Janë përsëri taksat e mia që shkojnë atje, por këtë herë për të shpëtuar nga katastrofa bixhosçinjtë e Wall Street-it.
    Bamirësinë për korporatat e nxit e djathta, i nderuar mik. Bankat që do të marrin lëmoshat miliardere nga shteti nuk kanë ndërmend t’i kufizojnë bonuset për shefat e tyre, të cilët e shkaktuan katrahurën, për korporatat e tyre dhe për ne, klientët e heshtur.
    Kjo ndoshta shpjegon edhe pse shumë shqiptarë, nga natyra vetvetiu patriotikë dhe të djathtë, e mashtrojnë rregullisht sistemin duke punuar në të zezë e duke u marrë me gjithfarë trafiqesh e allishverishesh, teksa i dërgojnë gratë me taka dyqaneve që t’ua blejnë mishin e makaronat me kartën e asistencës sociale. Ndoshta edhe kjo është formë e corporate welfare, në fund të fundit…

  25. Tani nga kjo qe thua ti xha xha del se asistenca sociale eshte nje gjest pragmatik. E pare ne kete menyre sigurisht qe eshte e pranueshme, por nuk eshte zgjidhje dhe mbi te gjitha nuk eshte e moralshme sikunder e majta do ta nxjerre.
    Nga ana tjeter une nuk pretendova se asistenca sociale duhet te zhduket, por thjesht se ka dicka qe nuk shkon dhe mjaft serioze .
    Vete Roma antike i ushqente per pragmatizem, qe te mos benin rremuja, nderkaq Anglia ne shek 16-19 , zgjodhi rrugen e burgut , pra 2 kendveshtrime te ndryshme qe ishin njekohesisht edhe 2 mundesi per tu praktikuar.

    Personalisht do i regjistroja ne zyrat e punes dhe do shenoheshin disa parapelqime te tyre. Nese ajo pune gjendet po paguan pak dhe ky filani do refuzonte atehere nga 1000 euro ne muaj, do e coja 800, pastaj nese refuzon nje rast tjeter perseri do e ulja ne 600, pastaj ne 400 e ne fund do ja prisja, te shkoje te beje kriminelin se ne kete pike , keta tipa vendin real e kane ne burg.

    Ne rastin e se majtes kemi viktimizimin e kesaj kategorie ,sidomos te nenkategorise pertace, se ciles i njihet ekzistenca qe ne kohe te mocme, pra qe nje perqindje e popullsise se nje bashkesie eshte dembele.

    Nderkaq subvencionet shteterore ndaj industrise jane mekanizma qe hyjne ne pune vetem ne raste kritike e per industri teper te rendesishme per mireqenien e bashkesise, se kur ne Itali falimentoi psh ‘Parmalati’ (besoj se e njeh fare mire) nuk e cau koken kush.
    Po ashtu subvencionimet bujqesore lidhen direkt me ushqimin e mbare popullit.

    Nderkaq subvencionimi i atyre qe sduan te punojne eshte i tipit tjeter. Ketu behet se si e the ti, keta jane aq te mbrapshte sa ne vend te punojne shkojne e behen kriminela.
    Po keta nuk duhet te justifikohen nga e majta, se e majta kete ben, i justifikon, i nxjerr viktima te sistemit kapitalist, por duhet te nxiten te punojne, qe vendin e punes mos te vije ai nga kungullistani e ta zere.

    Vertet po evitohet shtimi i kriminaliteti po nderkaq po perhapet edhe mentaliteti i menefregizmit ndaj punes. Ketu te rinjte jane fare te papergjegjeshem. Jane vete ata qe duan te punojne me copa gjate vitit, ndryshojne punet e pastaj kur vene 35 vjec, thone se ky eshte sistem i qelbur, nuk ka pune e me the e te thashe.
    Pra ndersa per 15 vjet kane bere 15 pune, nuk jane specializuar ne asnje e ndodhen pastaj ne situaten kur si do me njeri se nuk kane eksperience ne asnje pune.

    Keta mbushin radhet e se majtes ketu. Nje rini krejt e papergjegjshme qe ndikon pastaj kur njeriu kerkon stabilitet, te ndertoje nje familje, nje shtepi per vete e per femijet. E per kete e ka fajin sistemi, sistem qe ka pune per nja 8 a 10 milione emigrante ne Gjermani, 6-8 milione ne France e nja 4-5 milione ne Itali.

    Ne shqiptaret jemi dembelosur nga puna shkel e shko ne vitet 70-80. Kjo ndihet edhe tek brezi i ri.

  26. Te them edhe nje gje, mbi si e konceptoj nje asistence sociale te moralshme.

    Nese vjen nje 35 vjecar, baba i 2 femijeve, te cilit i erdhi drita ne shtepi per here te trete, punetor i ndershem e gruan ne pune e thote se, ka veshtiresi ne cuarjen e femijes ne cerdhe, pasi cmimet jane teper te larta e kerkon ndihme per cerdhen psh nje cerdhe publike me cmim te ulet, atehere patjeter qe nje ndihme e tille i jepet, ne menyre qe ai te punoje e gruaja te punoje dhe femijet te rriten ne menyre dinjitoze se jane e ardhmja e bashkesise e te edukohen sa me mire te jete e mundur.

    Po nese vjen nje 35 vjecar, beqar, qe here ka punuar e here jo, qe me shume kohe ka kaluar papune se me pune, qe kakarit nga mengjesi deri ne darke, barre per familjen e barre per shtetin, ketij i duhet dhene nje laper ballit ose nje shkelm mendereve te ike te gjeje nje pune e te mbledhe mendjen se la nam.
    Nuk e di po une per vete pertej diskutimit e majte-e djathte e shoh si te turpshme sjelljen e ketij individi, ky nuk ka ne radhe te pare respekt per veten, imagjino cfare roli mund te kete ne shoqeri.

Lini një përgjigje

Zbuloni më tepër nga Peizazhe të fjalës

Pajtohuni tani, që të vazhdoni të lexoni dhe të përfitoni hyrjen te arkivi i plotë.

Vazhdoni leximin